Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Katalon Muharebesi ya da Catalaunum Muharebesi, 20 Haziran 451'de Romalı general Flavius Aetius ile Vizigotlar'ın kralı I. Theodoric'in liderliğindeki koalisyon ordusu ve Attila tarafından komuta edilen Hun ordusu ve vasalları arasında gerçekleşen mücadeledir. Koalisyon ordusunun çoğunluğunu Cermen foederati oluşturmuş olmasına karşın, Katalon Muharebesi Batı Roma İmparatorluğu'nun son büyük askeri operasyonlarından biriydi. Savaşın stratejik sonucunun ne olduğu günümüzde de hala tartışılmaktadır. Romalılar, Hunların Galya'da hakimiyet kurma girişimini durdurdu. Bununla birlikte Hunlar, Galya'nın büyük bölümünü başarılı bir şekilde yağmaladı ve Romalılarla Vizigotların ordularına oldukça ciddi zararlar verdiler. Attila muharebenin ardından iki yıl içerisinde öldü ve Hun İmparatorluğu, 454'teki Nedao Muharebesi'nin kaybedilmesi ile beraber dağıldı.
| Katalon Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hun ordusunun Galya'ya seferi | |||||||
 Chalons Savaşı'nda Hun askerleri, (Alphonse de Neuville) (1836–85) | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Hun İmparatorluğu Ostrogotlar Gepidler Amal Gotları Heruliler | Batı Roma İmparatorluğu Franklar Burgundlar Vizigotlar Alanlar Saksonlar Bretonlar | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Attila Ardarik Berik Laudaricus (ölü) | Flavius Aetius I. Theodoric (ölü) Thorismund | ||||||
| Güçler | |||||||
| Modern tahminler değişiklik gösteriyor: 30.000–80.000 | "...on binlerce." | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Bilinmiyor | "...on binlerce." | ||||||
Muharebe
Attila'nın ordusu 451 yılında Galya’ya girmiş,Frankların ihtilaflı topraklarını Romalılardan almış ve batıya yönelmiştir. Buna karşılık Aetius Vizigotlarla ittifakını güvence altına almasına rağmen savaştan kaçınmış ve Galya’nın içlerine doğru çekilmiştir. Orleans’ta Şehri savunan Alanlar şehri kuşatan Hunlara karşı şiddetli bir direniş sergilemiştir.Kuşatma uzun sürdü ve Attila nedeni bilinmedik şekilde Macaristan’a dönmeye yola koyuldu. Hunların geri çekildiği algısı Aetius ve vizigotları harekete geçirdi.Orleansı savunan Alanlarla birleşip Hunların peşine düştüler ve Chalons’ta onlara yetiştiler.Her iki ordunun da merkezi unsuru İç asya süvarilerinden oluşuyordu.Roma ordusunda firari ya da asi olarak görülen çok az sayıda Hun birliği olması muhtemeldir Daha savaşın başında Vizigot kralı Theoderid okla vurulup ölünce Vizigotlar harp meydanını Hunlara terk edip ana üsleri Toulouseye döndüler ordanes’in anlatımında Theoderid’in ölümünün ardından vizigotların başına geçen oğlu Thorismud ve Aetius savaş sırasında ordularından koptular.Thorismud savaşın ardından gece vakti hunların arasına düşmektedir.Hunların atından düşürdüğü Thorismud adamları tarafından kurtarılmadan önce az kalsın öldürülecektir. Aetius da gecenin karanlığında kendisini yanlışlıkla adamlarından ayrılmış halde bulur ve Vizigot kampına sığınana kadar düşman hattında dolanıp durur. Jordanese göre bir felakete uğramaktan korkar. Jordanesteki ayrıntılar Hunların yenik düşmüş firari müttefikleri Roma ordugâhına kadar kovaladığını gösterir.Muhtemelen Aetius ve thorismud hızla parçalanan ordularından muhtemelen bu kovalamaca esnasında kopmuşlardır. Hunlar bu “sözde” bozgunun ardından Roma ordugâhına ok yağmuru yüzünden yaklaşamamışlardır. Bu da savaşın ardından Hunların Romalıların ordugâhını ablukaya aldığını gösterir.Savaşa ilişkin arkeolojik kalıntı olarak Chalons’un yanında bir Hun kazanı bulunmuştur.Bu da Hunların savaş sonrası Harp meydanına hakim olduklarını gösteren bir emaredir.Bu kazanın Savaş esnasında ölen Attila’nın akrabası Laudaricus’un defnedilmesi için kullanılmış olması muhtemeldir Savaşın ardından Attila ordusunun çoğunluğuyla beraber ülkesine dönmüş ve arkasını sağlama almak için Galya’da bir miktar birlik bırakmıştır. Savaşın ardından bir yıl sonra Attilanın İtalyaya girmesi ve önüne mukavemet edebilecek bir gücün çıkmaması da savaşın Hun zaferi ile sonuçlandığını gösterir. 452 Galya kroniği Aetius’un auctoritas konumunu ilanihaye kaybettiğini söyler.
Etkileri
Catalaunum Muharebesi'nin anlık ve uzun vadeli etkileri tartışmalıdır. Attila, 452'de Batı Roma İmparatorluğu'nu işgal etmek için geri döndü ve bu, Galya'yı işgal girişiminden daha başarılı oldu. Aetius'un tüm sefer sezonunu bitirmesi umuduyla düzenlediği 3 aylık Aquileia kuşatmasının ardından Attila şehri yerle bir etti ve Po Vadisi'ni harap etti. Aetius, Galya'daki federasyonlardan yardım almadan ve kendi başına Attila'yı durduracak askeri kapasiteye sahip olmadan önce, Attila ile bir anlaşma yapmak için Papa I. Leo, Trygetius ve Gennadius Avienus'tan oluşan bir elçilik gönderdi. Attila, büyük olasılıkla ordusundaki yerel bir kıtlık ve hastalık nedeniyle İtalya'dan çekildi.
Catalaunum Muharebesi, Puvatya Muharebesi ile beraber, Orta Çağ'ın başında şekillenmeye başlayan yeni Avrupa'nın, büyük bir dış tehdidi bertaraf ettiği önemli bir kırılma noktasıdır.
Kaynakça
- ^ a b Hyun Jin Kim, Hunlar, s. 108.
- ^ Kafesoğlu, Türk Milli Kültürü, s. 82.
- ^ Christopher Kelly, Attila.
- ^ a b Priscus, Blockley Translation, fr. 21.1
- ^ a b Hyun Jin Kim, Hunlar, s. 102.
- ^ a b Hyun Jin Kim, Hunlar, s. 103.
- ^ Chron. Pasch., 587 vd., Blockley(1983), 308.
- ^ a b Hyun Jin Kim, Hunlar, s. 106.
- ^ Getica 40.211.
- ^ Hatice Aydın; Theophanes Confessor’un Kroniğinde Türkler, s. 60
- ^ Getica 40.212.
- ^ Getica 40.213.
- ^ Gallic Chronicle of 511
- ^ Burgess (2001b), 97;
- ^ Bona (2002), 57;
- ^ Marin (1990), 45;
- ^ Erdy (1995), 17-18.
- ^ Hyun Jin Kim, Hunlar, s. 107-108.
- ^ Kafesoğlu, Türk Milli Kültürü, s. 81-82.
- ^ Muhlberger (1990), 122, 189. Ayrıca bkz. Collins (1999), 86.
- ^ Hughes, Ian (2012). Aetius: Attila's Nemesis. Barnsley: Pen & Sword Military. ss. 176-183.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Katalon Muharebesi ya da Catalaunum Muharebesi 20 Haziran 451 de Romali general Flavius Aetius ile Vizigotlar in krali I Theodoric in liderligindeki koalisyon ordusu ve Attila tarafindan komuta edilen Hun ordusu ve vasallari arasinda gerceklesen mucadeledir Koalisyon ordusunun cogunlugunu Cermen foederati olusturmus olmasina karsin Katalon Muharebesi Bati Roma Imparatorlugu nun son buyuk askeri operasyonlarindan biriydi Savasin stratejik sonucunun ne oldugu gunumuzde de hala tartisilmaktadir Romalilar Hunlarin Galya da hakimiyet kurma girisimini durdurdu Bununla birlikte Hunlar Galya nin buyuk bolumunu basarili bir sekilde yagmaladi ve Romalilarla Vizigotlarin ordularina oldukca ciddi zararlar verdiler Attila muharebenin ardindan iki yil icerisinde oldu ve Hun Imparatorlugu 454 teki Nedao Muharebesi nin kaybedilmesi ile beraber dagildi Katalon MuharebesiHun ordusunun Galya ya seferiChalons Savasi nda Hun askerleri Alphonse de Neuville 1836 85 Tarih20 Haziran 451BolgeChampagne Ardenne civari Kuzeydogu FransaSonucTartismaliTaraflarHun Imparatorlugu Ostrogotlar Gepidler Amal Gotlari HerulilerBati Roma Imparatorlugu Franklar Burgundlar Vizigotlar Alanlar Saksonlar BretonlarKomutanlar ve liderlerAttila Ardarik Berik Laudaricus olu Flavius Aetius I Theodoric olu ThorismundGuclerModern tahminler degisiklik gosteriyor 30 000 80 000 on binlerce KayiplarBilinmiyor on binlerce Savasin seyri Hun birlikleri mavi Roma birlikleri kirmizi ile gosterilmis MuharebeAttila nin ordusu 451 yilinda Galya ya girmis Franklarin ihtilafli topraklarini Romalilardan almis ve batiya yonelmistir Buna karsilik Aetius Vizigotlarla ittifakini guvence altina almasina ragmen savastan kacinmis ve Galya nin iclerine dogru cekilmistir Orleans ta Sehri savunan Alanlar sehri kusatan Hunlara karsi siddetli bir direnis sergilemistir Kusatma uzun surdu ve Attila nedeni bilinmedik sekilde Macaristan a donmeye yola koyuldu Hunlarin geri cekildigi algisi Aetius ve vizigotlari harekete gecirdi Orleansi savunan Alanlarla birlesip Hunlarin pesine dustuler ve Chalons ta onlara yetistiler Her iki ordunun da merkezi unsuru Ic asya suvarilerinden olusuyordu Roma ordusunda firari ya da asi olarak gorulen cok az sayida Hun birligi olmasi muhtemeldir Daha savasin basinda Vizigot krali Theoderid okla vurulup olunce Vizigotlar harp meydanini Hunlara terk edip ana usleri Toulouseye donduler ordanes in anlatiminda Theoderid in olumunun ardindan vizigotlarin basina gecen oglu Thorismud ve Aetius savas sirasinda ordularindan koptular Thorismud savasin ardindan gece vakti hunlarin arasina dusmektedir Hunlarin atindan dusurdugu Thorismud adamlari tarafindan kurtarilmadan once az kalsin oldurulecektir Aetius da gecenin karanliginda kendisini yanlislikla adamlarindan ayrilmis halde bulur ve Vizigot kampina siginana kadar dusman hattinda dolanip durur Jordanese gore bir felakete ugramaktan korkar Jordanesteki ayrintilar Hunlarin yenik dusmus firari muttefikleri Roma ordugahina kadar kovaladigini gosterir Muhtemelen Aetius ve thorismud hizla parcalanan ordularindan muhtemelen bu kovalamaca esnasinda kopmuslardir Hunlar bu sozde bozgunun ardindan Roma ordugahina ok yagmuru yuzunden yaklasamamislardir Bu da savasin ardindan Hunlarin Romalilarin ordugahini ablukaya aldigini gosterir Savasa iliskin arkeolojik kalinti olarak Chalons un yaninda bir Hun kazani bulunmustur Bu da Hunlarin savas sonrasi Harp meydanina hakim olduklarini gosteren bir emaredir Bu kazanin Savas esnasinda olen Attila nin akrabasi Laudaricus un defnedilmesi icin kullanilmis olmasi muhtemeldir Savasin ardindan Attila ordusunun cogunluguyla beraber ulkesine donmus ve arkasini saglama almak icin Galya da bir miktar birlik birakmistir Savasin ardindan bir yil sonra Attilanin Italyaya girmesi ve onune mukavemet edebilecek bir gucun cikmamasi da savasin Hun zaferi ile sonuclandigini gosterir 452 Galya kronigi Aetius un auctoritas konumunu ilanihaye kaybettigini soyler EtkileriCatalaunum Muharebesi nin anlik ve uzun vadeli etkileri tartismalidir Attila 452 de Bati Roma Imparatorlugu nu isgal etmek icin geri dondu ve bu Galya yi isgal girisiminden daha basarili oldu Aetius un tum sefer sezonunu bitirmesi umuduyla duzenledigi 3 aylik Aquileia kusatmasinin ardindan Attila sehri yerle bir etti ve Po Vadisi ni harap etti Aetius Galya daki federasyonlardan yardim almadan ve kendi basina Attila yi durduracak askeri kapasiteye sahip olmadan once Attila ile bir anlasma yapmak icin Papa I Leo Trygetius ve Gennadius Avienus tan olusan bir elcilik gonderdi Attila buyuk olasilikla ordusundaki yerel bir kitlik ve hastalik nedeniyle Italya dan cekildi Catalaunum Muharebesi Puvatya Muharebesi ile beraber Orta Cag in basinda sekillenmeye baslayan yeni Avrupa nin buyuk bir dis tehdidi bertaraf ettigi onemli bir kirilma noktasidir Kaynakca a b Hyun Jin Kim Hunlar s 108 Kafesoglu Turk Milli Kulturu s 82 Christopher Kelly Attila a b Priscus Blockley Translation fr 21 1 a b Hyun Jin Kim Hunlar s 102 a b Hyun Jin Kim Hunlar s 103 Chron Pasch 587 vd Blockley 1983 308 a b Hyun Jin Kim Hunlar s 106 Getica 40 211 Hatice Aydin Theophanes Confessor un Kroniginde Turkler s 60 Getica 40 212 Getica 40 213 Gallic Chronicle of 511 Burgess 2001b 97 Bona 2002 57 Marin 1990 45 Erdy 1995 17 18 Hyun Jin Kim Hunlar s 107 108 Kafesoglu Turk Milli Kulturu s 81 82 Muhlberger 1990 122 189 Ayrica bkz Collins 1999 86 Hughes Ian 2012 Aetius Attila s Nemesis Barnsley Pen amp Sword Military ss 176 183