Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Katmai Dağı (İngilizce:Mount Katmai), ABD'nin Alaska eyaletinin güneyinde Alaska Yarımadası üzerinde tümüyle Katmai Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi içinde bulunan masif bir aktif stratovolkan dağıdır. .
| Katmai Dağı Mount Katmai | |
|---|---|
 Katmai Dağı zirvesinde krater ve krater gölü | |
 | |
| En yüksek noktası | |
| Yükseklik | 2.047 m |
| Koordinatlar | 58°16′48″ 154°57′47″ B |
| Coğrafya | |
| Konum | Alaska, Amerika Birleşik Devletleri |
| Jeoloji | |
| Dağ türü | Aktif stratovolkan |
Katmai Dağı'nin konum koordintalari 58°16′48″ K 154°57′47″ B olup Alaska eyaletinin yörel idare birimlerinden olan "Kodiak Island Borough" içinde olup "Lake and Peninsula Borough" sınırına çok yakındır.
Katmai Dağı aktif bir yanardağ olan 'nın volkanik faaliyet gösteren ve daire şeklinde konumlanmış beş zirve konisinden birisidir. Katmai Dağı'nın zirvesinde, 1912 yılında püsküren Novarupta Yanardağı tarafından oluşturulmuş günümüzde bir krater gölü görünümünde olan bir kaldera'da bulunmaktadır. 1976'da yapılan ölçümlere göre kalderanın alanı 4,5 km x 3 km olmaktadır ve kalderanın rakımı yaklaşık 1286 m; kalderanın tabanının yaklaşık rakımı 1040 m; kaldera içinde bulunan krater gölünün rakımı ise 1286 m.dir.
Jeoloji
Katmai Dağı Novarupota Yanardağı'nın daire şeklinde olan püskürme konilerinden biridir. Son olarak bu yanardağ, özellikle Katmai Dağı konisi, 1912'de püskürme yapmış ve masif (bilimsel olarak piroklastık akışlar denilen) lav akımları dağdan aşağı inmiştir. Bu püskürme sırasında yanardağdan çıkan zehirli gazlardan 6 kişi ölmüştür. Genellikle Katmai Dağı ve diğer konilerden lav akımları ve Katmai Dağı ve yanından bulunan diğer püskürme konileri etrafındaki son jeolojik döneme ait volkanik kayaların kalınlığı 1.500 metreden biraz azdır. Katmai Dağı ve diğer yanardağ konileri yıl boyunca daimi olarak kar ve buz ile kaplıdırlar. Bu dağların yamaçlarından birkaç "vadi tipi" buzul çıkıp dağdan aşağı ilerlemektedir.
Katmai Dağı'nın bazında Geç Jura Devri'ne Naknak Formasyonu'nda tortul kayaçlar bulunmaktadır. Bu bazdaki tortul kayaçlar 1.520 m rakım üzerinde kalderanın batı yönündeki kenar doruklarında ve kalderanıın doğu kenarının alt tarafında 1040 m rakımda açıkta gözümlenmektedir.
Volkanik faaliyet
Büyük 1912 patlamasından önce Katmai Dağı'nın gösterdiği volkanik faaliyet hakkında elimizde fazla bilgi bulunmamaktadır. Amerikan 19. yy resmi sahil haritaları kalderadan önceki zirve irtifasının 2300m olduğunu belgelemektedir. Civarda yaşayan yerel halkın 1898'de bu yanardağlar genel yönünde zaman zaman "dumanlar" çıktığını bildirdikleri bilinmektedir.
6-9 Haziran 1912'de tarihsel belgelere göre bu yanardağ çok görkemli bir şekilde patlama ve püskürme göstermiştir. Bu patlama 1-8 arasında olan Volkan patlama indeksi'nde 6 olarak belgelenmiştir. Bu patlama 20 yüzyılda gözlemlenen yanardağ patlamalarının en büyüğü olmuştur. (1980'de patlamasından 30 kat daha büyük olmuştur.) Bu patlama tam Katmai Dağı konisinde değil de bu koninin 10 km batısında olan (ama yine Novarupta Yanardağı'na ait) bir diğer koniden olmuştur. 80 saat devamlı süren bu patlama ve püskürme sırada yanardağdan 28 km³ volkanik kül akımı ve 13 km³ magma hacmine karşıt olan piroklast lava akımları olduğu tahmin edilmektedir. Kitmai Dağı altında bulunan magma depolarının bu patlama ile boşalmasından dolayı Katmai Dağı zirve bölgesi çökmüştür ve ortaya çıkan kalderanın tabanına düşmüştür. Bu çökmeden sonra Katmai Dağı'nın kalderasında "At Nalı Adası" adı verilen bir lav kubbesi ortaya çıkmış, bundan çıkan lavlar kalderanın tabanına yayılmış ve Katmai Dağı'nın muhtemel yanardağ ağzını bir tıpa gibi kapatmışlardır. Böylece 1912 tarihi yanardağ patlamasında Katmai Dağı'nda görülen tek yeni kaya püskürmesi sadece bu olayla ilgili olmuştur. Bu yeni kayalar 1916'da dağa gönderilen bir keşif-araştırma ekibi tarafından gözümlenmiştir. Ama sonradan bu yeni kayalar krater gölü altında kalmışlardır. Bunun nispeten ufak bir volkanik patlama olmasına rağmen, bu patlama 1-8 arasında olan Volkan patlama indeksi'nde 3 olarak izlenmiştir.
1919'da jeologlar Katmai Dağı zirvesindeki kaldera tabanının büyük bir kısmının bir gol ile kaplı olduğunu bildirmişlerdir. Fakat 1923'te bu göl ortadan kaybolmuş ve yerine kalderada birçok kaynar çamur kazanı şeklinde faaliyet, duman çıkartan fümeroller ve büyük bir çamur püskürten gayzer ortaya çıkmıştır. Bundan sonra kaldera tekrar 240 m derinliği olan bir gölle dolmuştur. Bu kalderanın içindeki yeni gölün yanındaki bir ufak düzlükde buzullar oluşmuşlardır.
Resimler
-
![image]()
Kitmai Dağı yamaclarında külle kaplı bir buzul -
![image]()
Katmai Dağı krateri -
![image]()
Katmai Dağı krater gölü
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Alaska Volcano Observatory - Katmai" (İngilizce). 29 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2013.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Katmai Dağı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- "Ulusal Park Hizmeti" resmi websitesi Katmai Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Ulusal Parkı10 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Global Volcanism Program - Katmai 14 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Katmai Dagi Ingilizce Mount Katmai ABD nin Alaska eyaletinin guneyinde Alaska Yarimadasi uzerinde tumuyle Katmai Ulusal Parki ve Koruma Bolgesi icinde bulunan masif bir aktif stratovolkan dagidir Katmai Dagi Mount KatmaiKatmai Dagi zirvesinde krater ve krater goluEn yuksek noktasiYukseklik2 047 mKoordinatlar58 16 48 154 57 47 B CografyaKonumAlaska Amerika Birlesik DevletleriJeolojiDag turuAktif stratovolkan Katmai Dagi nin konum koordintalari 58 16 48 K 154 57 47 B olup Alaska eyaletinin yorel idare birimlerinden olan Kodiak Island Borough icinde olup Lake and Peninsula Borough sinirina cok yakindir Katmai Dagi aktif bir yanardag olan nin volkanik faaliyet gosteren ve daire seklinde konumlanmis bes zirve konisinden birisidir Katmai Dagi nin zirvesinde 1912 yilinda puskuren Novarupta Yanardagi tarafindan olusturulmus gunumuzde bir krater golu gorunumunde olan bir kaldera da bulunmaktadir 1976 da yapilan olcumlere gore kalderanin alani 4 5 km x 3 km olmaktadir ve kalderanin rakimi yaklasik 1286 m kalderanin tabaninin yaklasik rakimi 1040 m kaldera icinde bulunan krater golunun rakimi ise 1286 m dir JeolojiKatmai Dagi Novarupota Yanardagi nin daire seklinde olan puskurme konilerinden biridir Son olarak bu yanardag ozellikle Katmai Dagi konisi 1912 de puskurme yapmis ve masif bilimsel olarak piroklastik akislar denilen lav akimlari dagdan asagi inmistir Bu puskurme sirasinda yanardagdan cikan zehirli gazlardan 6 kisi olmustur Genellikle Katmai Dagi ve diger konilerden lav akimlari ve Katmai Dagi ve yanindan bulunan diger puskurme konileri etrafindaki son jeolojik doneme ait volkanik kayalarin kalinligi 1 500 metreden biraz azdir Katmai Dagi ve diger yanardag konileri yil boyunca daimi olarak kar ve buz ile kaplidirlar Bu daglarin yamaclarindan birkac vadi tipi buzul cikip dagdan asagi ilerlemektedir Katmai Dagi nin bazinda Gec Jura Devri ne Naknak Formasyonu nda tortul kayaclar bulunmaktadir Bu bazdaki tortul kayaclar 1 520 m rakim uzerinde kalderanin bati yonundeki kenar doruklarinda ve kalderaniin dogu kenarinin alt tarafinda 1040 m rakimda acikta gozumlenmektedir Alaska Yarimadasi ndaki yanardaglari gosteren harita Volkanik faaliyetBuyuk 1912 patlamasindan once Katmai Dagi nin gosterdigi volkanik faaliyet hakkinda elimizde fazla bilgi bulunmamaktadir Amerikan 19 yy resmi sahil haritalari kalderadan onceki zirve irtifasinin 2300m oldugunu belgelemektedir Civarda yasayan yerel halkin 1898 de bu yanardaglar genel yonunde zaman zaman dumanlar ciktigini bildirdikleri bilinmektedir 6 9 Haziran 1912 de tarihsel belgelere gore bu yanardag cok gorkemli bir sekilde patlama ve puskurme gostermistir Bu patlama 1 8 arasinda olan Volkan patlama indeksi nde 6 olarak belgelenmistir Bu patlama 20 yuzyilda gozlemlenen yanardag patlamalarinin en buyugu olmustur 1980 de patlamasindan 30 kat daha buyuk olmustur Bu patlama tam Katmai Dagi konisinde degil de bu koninin 10 km batisinda olan ama yine Novarupta Yanardagi na ait bir diger koniden olmustur 80 saat devamli suren bu patlama ve puskurme sirada yanardagdan 28 km volkanik kul akimi ve 13 km magma hacmine karsit olan piroklast lava akimlari oldugu tahmin edilmektedir Kitmai Dagi altinda bulunan magma depolarinin bu patlama ile bosalmasindan dolayi Katmai Dagi zirve bolgesi cokmustur ve ortaya cikan kalderanin tabanina dusmustur Bu cokmeden sonra Katmai Dagi nin kalderasinda At Nali Adasi adi verilen bir lav kubbesi ortaya cikmis bundan cikan lavlar kalderanin tabanina yayilmis ve Katmai Dagi nin muhtemel yanardag agzini bir tipa gibi kapatmislardir Boylece 1912 tarihi yanardag patlamasinda Katmai Dagi nda gorulen tek yeni kaya puskurmesi sadece bu olayla ilgili olmustur Bu yeni kayalar 1916 da daga gonderilen bir kesif arastirma ekibi tarafindan gozumlenmistir Ama sonradan bu yeni kayalar krater golu altinda kalmislardir Bunun nispeten ufak bir volkanik patlama olmasina ragmen bu patlama 1 8 arasinda olan Volkan patlama indeksi nde 3 olarak izlenmistir 1919 da jeologlar Katmai Dagi zirvesindeki kaldera tabaninin buyuk bir kisminin bir gol ile kapli oldugunu bildirmislerdir Fakat 1923 te bu gol ortadan kaybolmus ve yerine kalderada bircok kaynar camur kazani seklinde faaliyet duman cikartan fumeroller ve buyuk bir camur puskurten gayzer ortaya cikmistir Bundan sonra kaldera tekrar 240 m derinligi olan bir golle dolmustur Bu kalderanin icindeki yeni golun yanindaki bir ufak duzlukde buzullar olusmuslardir ResimlerKitmai Dagi yamaclarinda kulle kapli bir buzul Katmai Dagi krateri Katmai Dagi krater goluAyrica bakinizKatmai Ulusal Parki ve Koruma BolgesiKaynakca Alaska Volcano Observatory Katmai Ingilizce 29 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2013 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Katmai Dagi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ulusal Park Hizmeti resmi websitesi Katmai Ulusal Parki ve Koruma Bolgesi Ulusal Parki10 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Global Volcanism Program Katmai 14 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde