Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Katyn Katliamı veya Katyn Ormanı Katliamı, 1940 yılında yaklaşık 22.000 Polonyalı subay, sivil ve aydınların başlarına birer kurşun sıkılarak gerçekleştirilen toplu infaz.Sovyetler Birliği hükûmeti uzun yıllar bu olayda kendisinin sorumlu olmadığını açıkladı, olayın Nazi Almanyası tarafından gerçekleştirildiğini savundu. Ancak 1990 yılında Mihail Gorbaçov yaşananların Sovyetler tarafından gerçekleştirildiğini kabul etti. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından 1992 yılında Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin, Polonya Devlet Başkanı Lech Walesa'ya infaza dair Josef Stalin'in imzaladığı emrin orijinal belgelerini verdi. Ayrıca 2010 yılında, dönemin Rusya başbakanı Dmitri Medvedev, 22.000 bin kişinin infaz edildiği bu katliam hakkındaki Sovyet belgelerinin çevrimiçi olarak yayınlanmasını emretmiştir. Bunun üzerine Rusya, hükûmete ait bir web sitesinde 'deki Polonyalı mahkûmların katliamına ilişkin belgeleri yayınladı.
| II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet savaş suçları | |
 Katliam anıtı | |
| Bölge | Katyn Ormanı, Kalinin ve Kharkiv Hapishaneleri |
|---|---|
| Tarih | Nisan-Mayıs 1940 |
| Hedef | Polonyalı tutsak asker ve siviller |
Saldırı türü | Katliam |
| Ölü | 22.000 |
| İşleyenler | Sovyetler Birliği (NKVD) |
Katliam, NKVD şefi Lavrentiy Beria'nın 5 Mart 1940'ta, esir alınan Polonyalı subayların infaz edilmesi teklifi ile gündeme geldi. Bu teklif, Joseph Stalin'in önderliğindeki Sovyetler Birliği Komünist Partisi Politbürosu tarafından kabul edildi. Öldürülenlerin arasında, Polonya'nın işgali sırasında esir alınmış yaklaşık 8.000 asker, 6.000 polis memuru ve 8.000 Polonyalı aydın (bu kişiler arasında toprak sahipleri, avukatlar, fabrika sahipleri de vardır) bulunmaktadır. Katledilenler arasında Polonyalılar, Polonyalı Ukraynalılar, Belaruslular ve Polonyalı Yahudiler vardı.
Nisan 1943'te Nazi Almanyası, Katyn Ormanı'nda toplu mezarların bulunduğunu duyurdu.Uluslararası Kızılhaç Komitesi mezarlar hakkında soruşturma açmayı talep etmiş bunun üzerine Stalin, Londra merkezli Sürgündeki Polonya Hükûmeti ile diplomatik ilişkileri koparmıştır. Yıllar boyunca Sovyet yetkililer tüm suçlamaları inkâr etmiş ve kurbanların Naziler tarafından öldürüldüğünü iddia etmiştir. Fakat 1990 yılında, Sovyetler yapılan suçlamaları kabul etmiş ve infazları Stalin'in emri ile gerçekleştirdiklerini kabul etmişlerdir. NKVD tarafından gerçekleştirilen bu toplu infazı da kınamışlardır.
(1990–1991) ve Rusya Federasyonu (1991–2004) tarafından yürütülen soruşturmalarda, Sovyetlerin bu olayda aldığı rol kabul edilmiş ancak bu eylemi bir savaş suçu veya katliam olarak isimlendirmeyi kabul etmemişlerdir. Olayın faillerinin öldüğü gerekçesiyle Rusya soruşturmayı kapatmış ve Rus hükûmeti bu olayda ölenleri Büyük Temizlik kurbanları olarak sınıflandırmamıştır. Öte yandan, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi buna karşı çıkmış ve Rusya'nın 1940'ta Sovyet gizli polisi (NKVD) tarafından öldürülen Polonyalıların akrabalarının haklarını ihlal ettiğini ve Katyn katliamının bir savaş suçu olduğunu beyan etmiştir. Kasım 2010'da, Rus Devlet Duması katliam emri için Stalin ve diğer Sovyet yetkililerini suçlayan bir bildirgeyi onayladı.
Katyn'de gerçekleşen katliam, birçok Polonyalıya göre Sovyet sisteminin Polonya ulusuna karşı yürüttüğü ceza politikasının bir sembolüdür. Olayda ölenlerin yakınları, bu katliamın bir soykırım olarak kabul edilmesini istemektedir.
Olayın arka planı
Polonya'nın işgali
23 Ağustos 1939 tarihinde imzalanan Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı'nın en önemli konularından biri Polonya'nın geleceği ile ilgilidir. Bu antlaşma sayesinde Polonya'nın toprakları Naziler ve Sovyetler arasında paylaştırılmıştır. Bug Nehri'nin batısında kalan toprakların Naziler tarafından kontrol edilmesi, doğusunda kalan toprakların ise Sovyetler tarafından kontrol edilmesi karara bağlanmıştır.
1 Eylül 1939'da Nazi Almanyası, Polonya Seferi ile Polonya'yı işgal etmeye başladı. Bunun sonucu olarak İngiltere, Polonya ile yaptıkları barış antlaşması gereğince Almanya'ya savaş ilan etti. Fakat İngiltere ve Birleşik Krallık'a bağlı diğer ülkeler Polonya'ya çok az askeri destek yolladı.Tuhaf Savaş olarak bilinen muharebede hem Fransız hem de Polonyalı birliklere minimal derecede destek verdiler. Bundan dolayı, Alman birlikleri hızlı bir şekilde Polonya'nın batısını işgal ettiler.
Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı gereğince Sovyetler Birliği'nin Polonya'yı işgali 17 Eylül'de başladı. Kızıl Ordu birlikleri hızlı bir şekilde Polonya'nın doğu topraklarını işgal etmiş, sadece küçük direnişlerle karşılaşmıştır. Çeşitli kaynaklara göre 250.000 çeşitli kaynaklara göre ise 454.700 Polonyalı asker ve polis, Sovyet yetkilileri tarafından enterne edilip, tutsak alınmıştır. Bazıları hızlı bir şekilde serbest bırakıldı veya kaçtı, ancak 125.000 kişi NKVD tarafından yönetilen kamplarda hapsedildi. Bu tutsaklar arasından, Sovyetler Birliği'nin ilhak ettiği Polonya topraklarında yaşayan ve Polonya ordusunda görev yapan, Ukrayna ve Belarus etnik kimliğine sahip 42.400 asker Ekim ayında serbest bırakıldı. Öte yandan Nazi kontrolüne geçen Batı Polonya topraklarında doğan, Sovyetlerin elinde bulunan 43.000 Polonyalı tutsak asker Sovyetler tarafından Nazilere transfer edildi; buna karşılık Sovyetler Nazilerden 13.575 Polonyalı mahkûm asker aldı.
Polonyalı savaş esirleri
İşgalle beraber aynı süre zarfında Sovyetler'in Polonyalı sivil vatandaşlara karşı baskı ve zorlamaları da artmıştır. Dönemin Polonya'sında zorunlu askerlik sistemi olduğu için, hayatının bir kesiminde askeriyede görev yapmış herkes NKVD tarafından savaş esiri olarak tutuklanmıştır. Bu tutukluların arasında birçok üniversite mezunu eğitimli insan da vardı. Polonya Milletine Karşı Suçları Kovuşturma Komisyonu'nun (IPN) tahminlerine göre, kabaca 320.000 Polonya vatandaşı Sovyetler Birliği'ne sürülmüştür (bu rakam yaklaşık bazı tarihçilere göre 700.000-1.000.000 arasındadır). IPN, II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet yönetimi tarafından öldürülen Polonya vatandaşlarının sayısını 150.000 olarak tahmin etmektedir (eskiden bu rakam 500.000 olarak düşünülmekteydi, daha sonra komisyon bu tahmini revize etti). 1940–1941'de çoğu savaş esiri olan 12.000 Polonyalı, kampına (Kolıma yakınında) gönderilmiş, sadece 583 kişi hayatta kalmıştır. Hayatta kalanlar 1942'de Sovyetler'e bağlı katılmak üzere serbest bırakıldılar.'ye göre, "savaş sırasında ve 1944'ten sonra 570.387 Polonyalı vatandaş bir çeşit Sovyet politik baskısına maruz kaldı". 19 Eylül tarihinde, NKVD başkanı Lavrentiy Beria, gizli polise, Polonya mahkûmlarını yönetmek için bir idare kurmasını emretti. NKVD, Kızıl Ordu tarafından esir alınan Polonyalı mahkûmları gözaltına alıp, Sovyet topraklarında bulunan esir kamplarına trenler vasıtayla götürmüştür. En büyük esir kampları Kozelsk (), Ostashkov (Ostashkov yakınlarındaki 'ndeki Stolobny Adası üzerinde) ve Starobelsk'teydi. Diğer kamplar ise (Babynino tren istasyonu), (Talitsy),, , Vologda (Zaonikeevo tren istasyonu) ve Gryazovets'de bulunuyordu.
Hazırlıklar
Sovyet kamplarına getirilen Polonyalı mahkûmlar, Ekim 1939'dan Şubat 1940'a kadar NKVD memurları tarafından uzun sorgulara ve politik baskılara maruz kaldı. Mahkûmlar yakında serbest bırakılacaklarını düşünüyor olsalar da, görüşmeler aslında kimin yaşayacağını ve kimin öleceğini belirleyen gizli bir seçim süreciydi. NKVD raporlarına göre, eğer bir mahkûm Sovyet yanlısı bir tutum benimsemeye teşvik edilemezse, "Sovyet otoritesinin sertleşmiş ve uzlaşmaz düşmanı" ilan edildi.
5 Mart 1940'ta, Beria'nın Joseph Stalin'e yazdığı bir uyarı notu üzerine, Sovyet Politbürosu'nun altı üyesi: Stalin, Vyacheslav Molotov, Lazar Kaganovich, Kliment Voroshilov, Anastas Mikoyan ve Mikhail Kalinin; batı Ukrayna ve Belarus'taki kamp ve hapishanelerde tutulan 25.700 Polonyalı "milliyetçi ve karşı devrimciyi" infaz etme kararı almıştır. Tarihçi 'e göre katliamın nedeni; Stalin'in ileride, potansiyel bir Polonya ordusunun eğitimli Polonyalı subaylar aracılığıyla yeniden kurulmasını engellemek isteğidir. Üst düzey Sovyet yetkililer ve özellikle Stalin, Polonyalı mahkûmları Sovyet yönetimi altında olmaya direnecek bir "sorun" olarak görmüştür. Bu nedenle, "özel kamplarda" bulunan mahkûmlar "Sovyet otoritesinin bariz düşmanları" olarak tanımlanmış ve Sovyet güçlerince infaz edilmelerine karar verilmiştir.
İnfazlar
Katliamda ölenlerin sayısı 22.000 olarak tahmin edilmektedir. Kanıtlanmış ölü sayısı 21.768'dir. 1990 yılında Sovyetler tarafından gizliliği kaldırılan belgelere göre, 3 Nisan 1940'tan sonra 21.857 Polonyalı savaş esiri ve mahkûm infaz edilmiştir. İnfaz edilen mahkûmların 4.421'i Kozelsk, 3.820'si Starobelsk, 6.311'i Ostashkov ve 7.305'i Belarus ve Ukrayna cezaevlerinde tutuklu tutulan kişilerdi. NKVD'nin savaş esirlerinden sorumlu daire başkanı Tümgeneral Soprunenko, Katyn'de ve diğer yerlerde infaz edilecek Polonyalı esir subayları "özel olarak" seçmiştir.
Katyn'de ölenler arasında askerler (bir amiral, iki general, 24 albay, 79 yarbay, 258 binbaşı, 654 yüzbaşı, 17 deniz yüzbaşı, 85 er, 3.420 astsubay ve 7 askeri papaz), 200 pilot, hükûmet yetkilileri, devlet memurları (bir prens, 43 devlet memuru) ve siviller (3 toprak ağası, 131 mülteci, 20 üniversite profesörü, 300 doktor, birkaç yüz avukat, mühendis ve öğretmen; ve 100'den fazla yazar ve gazeteci) vardı. Bu toplu infazda, NKVD, Polonyalı subaylarının neredeyse yarısını infaz etti. İnfaz edilenlerin hepsi etnik olarak Polonya kökenli değildi, çünkü İkinci Polonya Cumhuriyeti çok ırklı bir devletti ve subay birlikleri arasında çokça Belaruslu, Ukraynalı ve Yahudi asker vardı. Katyn katliamı kurbanlarının yaklaşık %8'inin olduğu tahmin edilmektedir. 395 mahkûm infaz edilmekten kurtulmuştur. Geriye kalan mahkûmların %99'u öldürüldü. Kozelsk kampında tutulan insanlar Katyn Ormanı'nda infaz edildi; Starobelsk kampında tutulanlar Kharkov'da bulunan NKVD hapishanesinde öldürüldü ve cesetler Piatykhatky köyü yakınlarında gömüldü; Ostashkov kampından tutulan polis memurları ise Kalinin'de bulunan NKVD hapishanesinde öldürüldü ve Mednoye'ye gömüldü.
Dönemin Kalinin NKVD Bölge Kurulu Yönetimi eski başkanı , infazlar hakkında yürütülen duruşma sırasında olay hakkında ayrıntılı bilgiler vermiştir. Tokarev'in beyanına göre toplu infazlar her gün akşam saatlerinde başlayıp şafakta sona eriyordu. 4 Nisan 1940'ta getirilen 390 kişiden oluşan ilk mahkûm grubunu infazcılar bir gecede öldürmekte zorluk çekti. Bundan dolayı infaz için getirilen diğer gruplar maksimum 250 kişi ile sınırlandırıldı. İnfazlar genellikle Alman yapımı Walther Model 2 silahı ile gerçekleştirildi. İnfazlarda Sovyet yapımı Nagant M1895 silahı da kullanılmıştır. İnfazı gerçekleştirenler, standart Sovyet tabancaları yerine Alman silahları kullandılar, çünkü infazcılara göre Sovyet silahları Alman silahlarına göre daha fazla geri tepiyor, bu da infazların gerçekleşmesini yavaşlatıp, zorlaştırıyordu. Olayın gerçekleştiği dönem NKVD baş celladı Vasily Mihayloviç Blokhin idi. Çeşitli kaynakların iddiasına göre Blokhin, Nisan 1940 yılında, 28 gün içinde, 7.000 kişiyi tek başına infaz etmiştir. İnfaz edilen kişiler arasında 18 yaşında olanlar da vardır. İnfaz edilen esirlerin hemen hemen hepsi başlarının arkasına birer kurşun sıkılarak öldürülmüştür.
Mezarların Ortaya Çıkarılması
1941'de, Barbarossa Harekâtı başladıktan hemen sonra Polonyalı mahkûmların kaderi hakkında sorular gündeme geldi. Sürgündeki Polonya Hükûmeti ve Sovyet Hükûmeti, hem Nazi Almanyası'na karşı birlikte mücadele etmek hem de Sovyet topraklarında bir Polonya ordusu kurma isteğini açıklayan imzaladı. Antlaşma gereği, Polonyalı general Władysław Anders orduyu örgütlemeye başladı ve kayıp Polonyalı subaylar hakkında Sovyetler'den bilgi istedi. Kişisel bir toplantı sırasında, Stalin ona ve Polonya Başbakanı Władysław Sikorski'ye, tüm Polonyalı mahkûmların serbest bırakıldığını fakat bu kişilerin nerede olduklarını bilmediklerini çünkü serbest bırakılanların Mançurya'da "izinin kaybedildiğini" bildirdi.
1942'de, Alman işgali altındaki Smolensk çevresinde tutulan esir Polonyalı demiryolu işçileri, Katyn yakınlarında buluna Kozelsk'te; Polonyalı askerlerden oluşan toplu bir mezar bulunduğunu civar köylerde yaşayan köylülerdeden duymaları üzerine yaptıkları araştırmada bir mezar buldu ve bunu Polonya Yeraltı Devleti'ne bildirdiler. İlk başta, keşfedilen mezarda çok sayıda kurban bulunmadığı düşünüldüğü için önemli bir keşif olarak görülmedi. 1943 yıllarının başlarında, Wehrmacht'ın Merke Ordu Grubu ile Abwehr arasındaki istihbaratı sağlamakla yükümlü Alman subaylardan biri olan , Polonyalı askeri subayların toplu mezarları hakkında raporlar tuttu. Bu raporlarında mezarların Katyn yakınlarındaki Keçi Tepesi ormanında olduğunu belirtti. Daha sonra bu raporları amirlerine iletti. Joseph Goebbels, bu keşfin; Polonya, Batı Müttefikleri ve Sovyetler Birliği arasında bir karmaşa çıkarmak için mükemmel bir araç olabileceğini düşündü ve Nazi propagandası aracılığıyla Bolşevizmin dehşetini bu mezarlar ile göstermeyi planladı. Kapsamlı bir hazırlıktan sonra, 13 Nisan'da Reichssender Berlin, Smolensk yakınlarındaki Katyn ormanında; Alman askerî güçlerinin 28 metre uzunluğunda ve 16 metre genişliğinde açılmış çukurlarda 3.000 Polonyalı subayın cesedinin bulunduğunu açıkladı. Yapılan yayında, bu katliamın Sovyetler tarafından 1940'ta yapıldığı söylendi.
Hakkında
Polonya'nın teslim oluşundan sonra Sovyetler Polonyalı subayları esir kamplarında topladı. 5 Mart 1940 tarihinde dönemin NKVD Şefi Lavrentiy Beria'nın Stalin'e gönderdiği bir raporda Polonyalı subayların oluşturduğu potansiyel tehlike yüzünden infaz edilmeleri gerektiği tavsiye ediliyordu. Stalin, bu tavsiyeyi kabul ederek infaz emrini verdi ve çoğunluğu subaylardan oluşan Polonyalı esirler başta Katyn Ormanı olmak üzere Kalinin ve Harkiv'da infaz edildi.
Ne var ki Nazi-Sovyet ittifakı kısa sürdü ve 22 Haziran 1941'de Nazi Almanyası'nın Sovyetler Birliğine saldırması ve hızla Sovyetlerin içlerine ilerlemesi ile Naziler 1943 yılında Katyn Ormanındaki toplu mezara ulaştı. Naziler bu durum karşısında derhal propaganda ekiplerini, kameramanlarını, savaş muhabirlerini ve olaya tanıklık etmesi için orada bulunan herkesi Katyn Ormanına götürdü. Yapılan otopsiler sonucunda infaz edilen esirlerin hemen hepsi başlarının arkasına birer kurşun sıkılarak öldürüldüğü açıklandı.
Fakat savaştan sonra, Nazilerin yenilmesi ve Polonya'da Sovyet destekli hükûmet kurulmasının hemen ardından Polonya halkı arasında giderek katliam dedikoduları yaygınlaştı.[] Sovyet yetkililer katliamı Nazilerin yaptığını açıkladı.
Ardından göreve gelen Sovyet hükûmetleri uzun yıllar boyunca bu katliamı reddetmeye devam etti. Ancak 1990 yılında Sovyet lideri Mihail Gorbaçov yaşananların Sovyetler Birliği tarafından gerçekleştirildiğini kabul etti. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından, 1992 yılında Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin, Polonya Devlet Başkanı Lech Walesa'ya Stalin'in imzaladığı emrin orijinal belgelerini takdim etti.
Sovyet tezleri
Nazilerin propagandalarını Müttefikler Devletler arasında Londra'daki Polonya sürgün hükûmeti dışında kabul eden olmadı. Eylül 1943'te Smolensk Nazilerden ele geçirildikten sonra Sovyet hükûmeti Katyn olayını soruşturmak üzere iki komisyon kurdu. Komisyonların birine NKVD, diğerine ise Kızıl Ordu başcerrahı Burdenko başkanlık ediyordu. Burdenko komisyonunun öteki üyeleri yazar Aleksey Tolstoy, metropolit Nikolay, Slavlar komitesi başkanı General Gundorov, Sovyet Kızılhaç ve Sovyet Kızılay başkanı Profesör Kolesnikov, eğitim bakanı akademisyen Potemkin, Kızıl Ordu askeri sağlık idaresi başkanı tabip General Smirnov ve Smolensk Sovyeti başkanı Melnikov idi. Ayrıca adlî tıp uzmanlarından oluşan bir alt komisyon kuruldu. Komisyon Ocak 1944'te bulgularını açıklamak için yabancı gazeteciler ve aralarında ABD elçisinin kızının da bulunduğu birçok kişiyi olay yerine çağırdı. Burada kurşuna dizilenlerin Nazilerin eliyle öldüğü gösterildi. Örneğin kullanılan silah Alman tabancası Walter idi. Ellerini bağlamak için kullanılan ip Alman malı idi. Konuyu derinlemesine inceleyen Montclair Üniversitesinden tarihçi da yeni ortaya çıkan deliller ışığında Sovyet tezlerinin doğru olduğunu öne sürmektedir.
Katliam hakkındaki kararnameler
İlgili filmler
- Andrzej Wajda, 'Katyn', (2007)
- , 'Катынская подлость', (2005)
- И. М. Посельский, Д/ф "Трагедия в Катынском лесу" (СССР, 1944)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2014.
- ^ Katyn and Its Echoes. Katyn: A Crime without Punishment (İngilizce). Yale University Press. 2007. s. 256. ISBN . 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ a b c d e f "The Katyn Controversy: Stalin's Killing Field". CIA. 27 Haziran 2008. 13 Haziran 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2014.
- ^ Harding, Luke (28 Nisan 2010). "Russia posts Katyn massacre documents online". The Guardian. 15 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ a b . THE WARSAW INSTITUTE REVIEW. 5 Temmuz 2019. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2020.
- ^ a b c d e f . INSTITUTE OF NATIONAL REMEMBRANCE. 30 Kasım 2004. 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2020.
- ^ Facing a Holocaust: The Polish Government-In-Exile and the Jews, 1943-1945 (İngilizce). UNC Press. 1993. s. 71. ISBN . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ "Katyn Massacre". Katyn Massacre - POLISH HISTORY [1940]. ENCYCLOPÆDIA BRITANNICA. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ "European court rules against Russia on 1940 Katyn massacre". Reuters. 16 Nisan 2012. 7 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ Tickel, Nikolous (28 Kasım 2010). "Duma Blames Stalin for Katyn Massacre". The Moscow Times. 18 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ . INSTITUTE OF NATIONAL REMEMBRANCE. 2013. 25 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ a b c "Russia to release massacre files". BBC News. 16 Aralık 2004. 4 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ "Nazis and communists divvy up Poland". THIS DAY IN HISTORY. History Channel. 7 Mart 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ . britishmilitaryhistory.co.uk. 2 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ Strange Victory: Hitler's Conquest of France (İngilizce). 2000. s. 93. ISBN .
- ^ "The Phoney War". historylearningsite.co.uk. 20 Nisan 2015. 28 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ "Soviet Union invades Poland". THIS DAY IN HISTORY. History Channel. 7 Mart 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ a b c Deportation of the Polish Population to USSR 1939-1941. Forced Migration in Central and Eastern Europe, 1939-1950 (İngilizce). s. 31. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ "Отчёт Украинского и Белорусского фронтов Красной Армии". Mikhail Meltyukhov. 13 Kasım 2003 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ a b Katyn and the Soviet Massacre of 1940: Truth, Justice and Memory (İngilizce). Psychology Press. 25 Ağustos 2005. ss. 31-33. ISBN . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ Shared History, Divided Memory: Jews and others in Soviet-occupied Poland, 1939–1941 (İngilizce). Simon-Dubnow-Institut für Jüdische Geschichte und Kultur. 2007. s. 180. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ . Dziennik Ustaw. 1938. 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ a b "1,8 mln polskich ofiar Stalina". Rzeczpospolita. 18 Eylül 2009. 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ a b . Polska 1939–1945. Straty osobowe i ofiary represji pod dwiema okupacjami, pod red. Tomasza Szaroty i Wojciecha Materskiego, Warszawa 2009, 353 s. INSTYTUT PAMIĘCI NARODOWEJ POLSKA. 19 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ No Simple Victory: World War II in Europe, 1939-1945. Norman Davies (İngilizce). Penguin. Eylül 2008. s. 292. ISBN . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ The Polish Deportees of World War II: Recollections of Removal to the Soviet. Tadeusz Piotrowski (İngilizce). McFarland. Eylül 2007. s. 4. ISBN . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ a b . 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ . The Katyn Syndrome in Soviet-Polish and Russian-Polish relations. 2001. 28 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ The Rise and Fall of Communism (İngilizce). HarperCollins. 9 Haziran 2009. s. 140. ISBN . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ A World at Arms. Gerhard Weinberg (İngilizce). Cambridge University Press. 2005. s. 107. ISBN .
- ^ a b Muzeum Katyńskie w Warszawie. Łojek, Bożena (Lehçe). Agencja Wydawm. 2000. s. 174. ISBN . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ a b The Lesser Terror: Soviet State Security, 1939-1953 (İngilizce). Praeger Press. 1996. ss. 324-325. ISBN . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ a b Timothy D. Snyder (31 Ağustos 2011). Bloodlands: Europe between Hitler and Stalin (İngilizce). Random House. s. 140. ISBN . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ Katyn and the Soviet Massacre of 1940: Truth, Justice and Memory (İngilizce). ROUTLEDGE CHAPMAN & HALL. 2005. s. 102. ISBN . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ Katyń; dokumenty zbrodni (Lehçe). 1995. ss. 547-567. ISBN .
- ^ . Biuletyn IPN. 2005. 8 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ a b Simon Sebag Montefiore (2004). Stalin: The Court of the Red Tsar (İngilizce). Random House. s. 334. ISBN . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2014.
- ^ Kukiel, Marian; Jagiełło, Barbara (2003). (PDF). Kombatant. 17 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ Brackman, Roman (2001). The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life (İngilizce). Psychology Press. s. 358. ISBN . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ a b . Biuletyn IPN. 8 Aralık 2009. 8 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020.
- ^ Propaganda in War 1939–1945: Organisation, Policies and Publics in Britain and Germany (İngilizce). Routledge & Kegan Paul. 1979. ss. 332-333. ISBN . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020.
- ^ a b Facing a holocaust: the Polish government-in-exile and the Jews, 1943–1945 (İngilizce). UNC Press Books. 1993. s. 71. ISBN . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020.
- ^ . 30 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2014.
- ^ 6 Ekim 2009 tarihli Kıvılcım Çağla imzalı makale 7 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . soL Haber Portalı 6 Ocak 2021 tarihinde erişilmiştir
- ^ Grover Furr, The Katyn Massacre:A Re-examination in the Light of Recent Evidence Makalenin linki 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 6 Ocak 2021 tarihinde erişilmiştir
Dış bağlantılar
- (Rusça) Правда о Катыни. Независимое расследование 16 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce) Katyn: New Facts and Evidence 8 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Katyn Katliami veya Katyn Ormani Katliami 1940 yilinda yaklasik 22 000 Polonyali subay sivil ve aydinlarin baslarina birer kursun sikilarak gerceklestirilen toplu infaz Sovyetler Birligi hukumeti uzun yillar bu olayda kendisinin sorumlu olmadigini acikladi olayin Nazi Almanyasi tarafindan gerceklestirildigini savundu Ancak 1990 yilinda Mihail Gorbacov yasananlarin Sovyetler tarafindan gerceklestirildigini kabul etti Sovyetler Birligi nin dagilmasinin ardindan 1992 yilinda Rusya Devlet Baskani Boris Yeltsin Polonya Devlet Baskani Lech Walesa ya infaza dair Josef Stalin in imzaladigi emrin orijinal belgelerini verdi Ayrica 2010 yilinda donemin Rusya basbakani Dmitri Medvedev 22 000 bin kisinin infaz edildigi bu katliam hakkindaki Sovyet belgelerinin cevrimici olarak yayinlanmasini emretmistir Bunun uzerine Rusya hukumete ait bir web sitesinde deki Polonyali mahkumlarin katliamina iliskin belgeleri yayinladi Katyn KatliamiII Dunya Savasi sirasinda Sovyet savas suclariKatliam anitiBolgeKatyn Ormani Kalinin ve Kharkiv HapishaneleriTarihNisan Mayis 1940HedefPolonyali tutsak asker ve sivillerSaldiri turuKatliamOlu22 000IsleyenlerSovyetler Birligi NKVD Lavrentiy Beria tarafindan Josef Staline yazilan Polonyali sivil ve subay esirlerin kursuna dizilmesinin tavsiye edildigi 5 Mart 1940 tarihli rapor ve listenin orijinali Katliam NKVD sefi Lavrentiy Beria nin 5 Mart 1940 ta esir alinan Polonyali subaylarin infaz edilmesi teklifi ile gundeme geldi Bu teklif Joseph Stalin in onderligindeki Sovyetler Birligi Komunist Partisi Politburosu tarafindan kabul edildi Oldurulenlerin arasinda Polonya nin isgali sirasinda esir alinmis yaklasik 8 000 asker 6 000 polis memuru ve 8 000 Polonyali aydin bu kisiler arasinda toprak sahipleri avukatlar fabrika sahipleri de vardir bulunmaktadir Katledilenler arasinda Polonyalilar Polonyali Ukraynalilar Belaruslular ve Polonyali Yahudiler vardi Nisan 1943 te Nazi Almanyasi Katyn Ormani nda toplu mezarlarin bulundugunu duyurdu Uluslararasi Kizilhac Komitesi mezarlar hakkinda sorusturma acmayi talep etmis bunun uzerine Stalin Londra merkezli Surgundeki Polonya Hukumeti ile diplomatik iliskileri koparmistir Yillar boyunca Sovyet yetkililer tum suclamalari inkar etmis ve kurbanlarin Naziler tarafindan olduruldugunu iddia etmistir Fakat 1990 yilinda Sovyetler yapilan suclamalari kabul etmis ve infazlari Stalin in emri ile gerceklestirdiklerini kabul etmislerdir NKVD tarafindan gerceklestirilen bu toplu infazi da kinamislardir 1990 1991 ve Rusya Federasyonu 1991 2004 tarafindan yurutulen sorusturmalarda Sovyetlerin bu olayda aldigi rol kabul edilmis ancak bu eylemi bir savas sucu veya katliam olarak isimlendirmeyi kabul etmemislerdir Olayin faillerinin oldugu gerekcesiyle Rusya sorusturmayi kapatmis ve Rus hukumeti bu olayda olenleri Buyuk Temizlik kurbanlari olarak siniflandirmamistir Ote yandan Avrupa Insan Haklari Mahkemesi buna karsi cikmis ve Rusya nin 1940 ta Sovyet gizli polisi NKVD tarafindan oldurulen Polonyalilarin akrabalarinin haklarini ihlal ettigini ve Katyn katliaminin bir savas sucu oldugunu beyan etmistir Kasim 2010 da Rus Devlet Dumasi katliam emri icin Stalin ve diger Sovyet yetkililerini suclayan bir bildirgeyi onayladi Katyn de gerceklesen katliam bircok Polonyaliya gore Sovyet sisteminin Polonya ulusuna karsi yuruttugu ceza politikasinin bir semboludur Olayda olenlerin yakinlari bu katliamin bir soykirim olarak kabul edilmesini istemektedir Olayin arka planiPolonya nin isgali 23 Agustos 1939 tarihinde imzalanan Alman Sovyet Saldirmazlik Pakti nin en onemli konularindan biri Polonya nin gelecegi ile ilgilidir Bu antlasma sayesinde Polonya nin topraklari Naziler ve Sovyetler arasinda paylastirilmistir Bug Nehri nin batisinda kalan topraklarin Naziler tarafindan kontrol edilmesi dogusunda kalan topraklarin ise Sovyetler tarafindan kontrol edilmesi karara baglanmistir 1 Eylul 1939 da Nazi Almanyasi Polonya Seferi ile Polonya yi isgal etmeye basladi Bunun sonucu olarak Ingiltere Polonya ile yaptiklari baris antlasmasi geregince Almanya ya savas ilan etti Fakat Ingiltere ve Birlesik Krallik a bagli diger ulkeler Polonya ya cok az askeri destek yolladi Tuhaf Savas olarak bilinen muharebede hem Fransiz hem de Polonyali birliklere minimal derecede destek verdiler Bundan dolayi Alman birlikleri hizli bir sekilde Polonya nin batisini isgal ettiler Alman Sovyet Saldirmazlik Pakti geregince Sovyetler Birligi nin Polonya yi isgali 17 Eylul de basladi Kizil Ordu birlikleri hizli bir sekilde Polonya nin dogu topraklarini isgal etmis sadece kucuk direnislerle karsilasmistir Cesitli kaynaklara gore 250 000 cesitli kaynaklara gore ise 454 700 Polonyali asker ve polis Sovyet yetkilileri tarafindan enterne edilip tutsak alinmistir Bazilari hizli bir sekilde serbest birakildi veya kacti ancak 125 000 kisi NKVD tarafindan yonetilen kamplarda hapsedildi Bu tutsaklar arasindan Sovyetler Birligi nin ilhak ettigi Polonya topraklarinda yasayan ve Polonya ordusunda gorev yapan Ukrayna ve Belarus etnik kimligine sahip 42 400 asker Ekim ayinda serbest birakildi Ote yandan Nazi kontrolune gecen Bati Polonya topraklarinda dogan Sovyetlerin elinde bulunan 43 000 Polonyali tutsak asker Sovyetler tarafindan Nazilere transfer edildi buna karsilik Sovyetler Nazilerden 13 575 Polonyali mahkum asker aldi Polonyali savas esirleri Polonya nin Sovyet isgali sirasinda Kizil Ordu tarafindan esir alinan Polonyali askerler Isgalle beraber ayni sure zarfinda Sovyetler in Polonyali sivil vatandaslara karsi baski ve zorlamalari da artmistir Donemin Polonya sinda zorunlu askerlik sistemi oldugu icin hayatinin bir kesiminde askeriyede gorev yapmis herkes NKVD tarafindan savas esiri olarak tutuklanmistir Bu tutuklularin arasinda bircok universite mezunu egitimli insan da vardi Polonya Milletine Karsi Suclari Kovusturma Komisyonu nun IPN tahminlerine gore kabaca 320 000 Polonya vatandasi Sovyetler Birligi ne surulmustur bu rakam yaklasik bazi tarihcilere gore 700 000 1 000 000 arasindadir IPN II Dunya Savasi sirasinda Sovyet yonetimi tarafindan oldurulen Polonya vatandaslarinin sayisini 150 000 olarak tahmin etmektedir eskiden bu rakam 500 000 olarak dusunulmekteydi daha sonra komisyon bu tahmini revize etti 1940 1941 de cogu savas esiri olan 12 000 Polonyali kampina Kolima yakininda gonderilmis sadece 583 kisi hayatta kalmistir Hayatta kalanlar 1942 de Sovyetler e bagli katilmak uzere serbest birakildilar ye gore savas sirasinda ve 1944 ten sonra 570 387 Polonyali vatandas bir cesit Sovyet politik baskisina maruz kaldi 19 Eylul tarihinde NKVD baskani Lavrentiy Beria gizli polise Polonya mahkumlarini yonetmek icin bir idare kurmasini emretti NKVD Kizil Ordu tarafindan esir alinan Polonyali mahkumlari gozaltina alip Sovyet topraklarinda bulunan esir kamplarina trenler vasitayla goturmustur En buyuk esir kamplari Kozelsk Ostashkov Ostashkov yakinlarindaki ndeki Stolobny Adasi uzerinde ve Starobelsk teydi Diger kamplar ise Babynino tren istasyonu Talitsy Vologda Zaonikeevo tren istasyonu ve Gryazovets de bulunuyordu Hazirliklar Sovyet kamplarina getirilen Polonyali mahkumlar Ekim 1939 dan Subat 1940 a kadar NKVD memurlari tarafindan uzun sorgulara ve politik baskilara maruz kaldi Mahkumlar yakinda serbest birakilacaklarini dusunuyor olsalar da gorusmeler aslinda kimin yasayacagini ve kimin olecegini belirleyen gizli bir secim sureciydi NKVD raporlarina gore eger bir mahkum Sovyet yanlisi bir tutum benimsemeye tesvik edilemezse Sovyet otoritesinin sertlesmis ve uzlasmaz dusmani ilan edildi 5 Mart 1940 ta Beria nin Joseph Stalin e yazdigi bir uyari notu uzerine Sovyet Politburosu nun alti uyesi Stalin Vyacheslav Molotov Lazar Kaganovich Kliment Voroshilov Anastas Mikoyan ve Mikhail Kalinin bati Ukrayna ve Belarus taki kamp ve hapishanelerde tutulan 25 700 Polonyali milliyetci ve karsi devrimciyi infaz etme karari almistir Tarihci e gore katliamin nedeni Stalin in ileride potansiyel bir Polonya ordusunun egitimli Polonyali subaylar araciligiyla yeniden kurulmasini engellemek istegidir Ust duzey Sovyet yetkililer ve ozellikle Stalin Polonyali mahkumlari Sovyet yonetimi altinda olmaya direnecek bir sorun olarak gormustur Bu nedenle ozel kamplarda bulunan mahkumlar Sovyet otoritesinin bariz dusmanlari olarak tanimlanmis ve Sovyet guclerince infaz edilmelerine karar verilmistir InfazlarKatliamda olenlerin sayisi 22 000 olarak tahmin edilmektedir Kanitlanmis olu sayisi 21 768 dir 1990 yilinda Sovyetler tarafindan gizliligi kaldirilan belgelere gore 3 Nisan 1940 tan sonra 21 857 Polonyali savas esiri ve mahkum infaz edilmistir Infaz edilen mahkumlarin 4 421 i Kozelsk 3 820 si Starobelsk 6 311 i Ostashkov ve 7 305 i Belarus ve Ukrayna cezaevlerinde tutuklu tutulan kisilerdi NKVD nin savas esirlerinden sorumlu daire baskani Tumgeneral Soprunenko Katyn de ve diger yerlerde infaz edilecek Polonyali esir subaylari ozel olarak secmistir Katyn de toplu bir mezar 1943 Katyn de olenler arasinda askerler bir amiral iki general 24 albay 79 yarbay 258 binbasi 654 yuzbasi 17 deniz yuzbasi 85 er 3 420 astsubay ve 7 askeri papaz 200 pilot hukumet yetkilileri devlet memurlari bir prens 43 devlet memuru ve siviller 3 toprak agasi 131 multeci 20 universite profesoru 300 doktor birkac yuz avukat muhendis ve ogretmen ve 100 den fazla yazar ve gazeteci vardi Bu toplu infazda NKVD Polonyali subaylarinin neredeyse yarisini infaz etti Infaz edilenlerin hepsi etnik olarak Polonya kokenli degildi cunku Ikinci Polonya Cumhuriyeti cok irkli bir devletti ve subay birlikleri arasinda cokca Belaruslu Ukraynali ve Yahudi asker vardi Katyn katliami kurbanlarinin yaklasik 8 inin oldugu tahmin edilmektedir 395 mahkum infaz edilmekten kurtulmustur Geriye kalan mahkumlarin 99 u olduruldu Kozelsk kampinda tutulan insanlar Katyn Ormani nda infaz edildi Starobelsk kampinda tutulanlar Kharkov da bulunan NKVD hapishanesinde olduruldu ve cesetler Piatykhatky koyu yakinlarinda gomuldu Ostashkov kampindan tutulan polis memurlari ise Kalinin de bulunan NKVD hapishanesinde olduruldu ve Mednoye ye gomuldu Donemin Kalinin NKVD Bolge Kurulu Yonetimi eski baskani infazlar hakkinda yurutulen durusma sirasinda olay hakkinda ayrintili bilgiler vermistir Tokarev in beyanina gore toplu infazlar her gun aksam saatlerinde baslayip safakta sona eriyordu 4 Nisan 1940 ta getirilen 390 kisiden olusan ilk mahkum grubunu infazcilar bir gecede oldurmekte zorluk cekti Bundan dolayi infaz icin getirilen diger gruplar maksimum 250 kisi ile sinirlandirildi Infazlar genellikle Alman yapimi Walther Model 2 silahi ile gerceklestirildi Infazlarda Sovyet yapimi Nagant M1895 silahi da kullanilmistir Infazi gerceklestirenler standart Sovyet tabancalari yerine Alman silahlari kullandilar cunku infazcilara gore Sovyet silahlari Alman silahlarina gore daha fazla geri tepiyor bu da infazlarin gerceklesmesini yavaslatip zorlastiriyordu Olayin gerceklestigi donem NKVD bas celladi Vasily Mihaylovic Blokhin idi Cesitli kaynaklarin iddiasina gore Blokhin Nisan 1940 yilinda 28 gun icinde 7 000 kisiyi tek basina infaz etmistir Infaz edilen kisiler arasinda 18 yasinda olanlar da vardir Infaz edilen esirlerin hemen hemen hepsi baslarinin arkasina birer kursun sikilarak oldurulmustur Mezarlarin Ortaya CikarilmasiVichy rejimi Disisleri Bakani Fernand de Brinon ve yanindakiler ile Katyn de ve mezarlarini geziyor Nisan 1943 1941 de Barbarossa Harekati basladiktan hemen sonra Polonyali mahkumlarin kaderi hakkinda sorular gundeme geldi Surgundeki Polonya Hukumeti ve Sovyet Hukumeti hem Nazi Almanyasi na karsi birlikte mucadele etmek hem de Sovyet topraklarinda bir Polonya ordusu kurma istegini aciklayan imzaladi Antlasma geregi Polonyali general Wladyslaw Anders orduyu orgutlemeye basladi ve kayip Polonyali subaylar hakkinda Sovyetler den bilgi istedi Kisisel bir toplanti sirasinda Stalin ona ve Polonya Basbakani Wladyslaw Sikorski ye tum Polonyali mahkumlarin serbest birakildigini fakat bu kisilerin nerede olduklarini bilmediklerini cunku serbest birakilanlarin Mancurya da izinin kaybedildigini bildirdi 1942 de Alman isgali altindaki Smolensk cevresinde tutulan esir Polonyali demiryolu iscileri Katyn yakinlarinda buluna Kozelsk te Polonyali askerlerden olusan toplu bir mezar bulundugunu civar koylerde yasayan koylulerdeden duymalari uzerine yaptiklari arastirmada bir mezar buldu ve bunu Polonya Yeralti Devleti ne bildirdiler Ilk basta kesfedilen mezarda cok sayida kurban bulunmadigi dusunuldugu icin onemli bir kesif olarak gorulmedi 1943 yillarinin baslarinda Wehrmacht in Merke Ordu Grubu ile Abwehr arasindaki istihbarati saglamakla yukumlu Alman subaylardan biri olan Polonyali askeri subaylarin toplu mezarlari hakkinda raporlar tuttu Bu raporlarinda mezarlarin Katyn yakinlarindaki Keci Tepesi ormaninda oldugunu belirtti Daha sonra bu raporlari amirlerine iletti Joseph Goebbels bu kesfin Polonya Bati Muttefikleri ve Sovyetler Birligi arasinda bir karmasa cikarmak icin mukemmel bir arac olabilecegini dusundu ve Nazi propagandasi araciligiyla Bolsevizmin dehsetini bu mezarlar ile gostermeyi planladi Kapsamli bir hazirliktan sonra 13 Nisan da Reichssender Berlin Smolensk yakinlarindaki Katyn ormaninda Alman askeri guclerinin 28 metre uzunlugunda ve 16 metre genisliginde acilmis cukurlarda 3 000 Polonyali subayin cesedinin bulundugunu acikladi Yapilan yayinda bu katliamin Sovyetler tarafindan 1940 ta yapildigi soylendi HakkindaPolonya nin teslim olusundan sonra Sovyetler Polonyali subaylari esir kamplarinda topladi 5 Mart 1940 tarihinde donemin NKVD Sefi Lavrentiy Beria nin Stalin e gonderdigi bir raporda Polonyali subaylarin olusturdugu potansiyel tehlike yuzunden infaz edilmeleri gerektigi tavsiye ediliyordu Stalin bu tavsiyeyi kabul ederek infaz emrini verdi ve cogunlugu subaylardan olusan Polonyali esirler basta Katyn Ormani olmak uzere Kalinin ve Harkiv da infaz edildi Ne var ki Nazi Sovyet ittifaki kisa surdu ve 22 Haziran 1941 de Nazi Almanyasi nin Sovyetler Birligine saldirmasi ve hizla Sovyetlerin iclerine ilerlemesi ile Naziler 1943 yilinda Katyn Ormanindaki toplu mezara ulasti Naziler bu durum karsisinda derhal propaganda ekiplerini kameramanlarini savas muhabirlerini ve olaya taniklik etmesi icin orada bulunan herkesi Katyn Ormanina goturdu Yapilan otopsiler sonucunda infaz edilen esirlerin hemen hepsi baslarinin arkasina birer kursun sikilarak olduruldugu aciklandi Fakat savastan sonra Nazilerin yenilmesi ve Polonya da Sovyet destekli hukumet kurulmasinin hemen ardindan Polonya halki arasinda giderek katliam dedikodulari yayginlasti kaynak belirtilmeli Sovyet yetkililer katliami Nazilerin yaptigini acikladi Ardindan goreve gelen Sovyet hukumetleri uzun yillar boyunca bu katliami reddetmeye devam etti Ancak 1990 yilinda Sovyet lideri Mihail Gorbacov yasananlarin Sovyetler Birligi tarafindan gerceklestirildigini kabul etti Sovyetler Birligi nin dagilmasinin ardindan 1992 yilinda Rusya Devlet Baskani Boris Yeltsin Polonya Devlet Baskani Lech Walesa ya Stalin in imzaladigi emrin orijinal belgelerini takdim etti Sovyet tezleriNazilerin propagandalarini Muttefikler Devletler arasinda Londra daki Polonya surgun hukumeti disinda kabul eden olmadi Eylul 1943 te Smolensk Nazilerden ele gecirildikten sonra Sovyet hukumeti Katyn olayini sorusturmak uzere iki komisyon kurdu Komisyonlarin birine NKVD digerine ise Kizil Ordu bascerrahi Burdenko baskanlik ediyordu Burdenko komisyonunun oteki uyeleri yazar Aleksey Tolstoy metropolit Nikolay Slavlar komitesi baskani General Gundorov Sovyet Kizilhac ve Sovyet Kizilay baskani Profesor Kolesnikov egitim bakani akademisyen Potemkin Kizil Ordu askeri saglik idaresi baskani tabip General Smirnov ve Smolensk Sovyeti baskani Melnikov idi Ayrica adli tip uzmanlarindan olusan bir alt komisyon kuruldu Komisyon Ocak 1944 te bulgularini aciklamak icin yabanci gazeteciler ve aralarinda ABD elcisinin kizinin da bulundugu bircok kisiyi olay yerine cagirdi Burada kursuna dizilenlerin Nazilerin eliyle oldugu gosterildi Ornegin kullanilan silah Alman tabancasi Walter idi Ellerini baglamak icin kullanilan ip Alman mali idi Konuyu derinlemesine inceleyen Montclair Universitesinden tarihci da yeni ortaya cikan deliller isiginda Sovyet tezlerinin dogru oldugunu one surmektedir Katliam hakkindaki kararnamelerIlgili filmlerAndrzej Wajda Katyn 2007 Katynskaya podlost 2005 I M Poselskij D f Tragediya v Katynskom lesu SSSR 1944 Ayrica bakinizFantana Albă Katliami Kharkiv Katliami Koniuchy Katliami Naliboki Katliami Przyszowice KatliamiKaynakca 19 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2014 Katyn and Its Echoes Katyn A Crime without Punishment Ingilizce Yale University Press 2007 s 256 ISBN 978 0 300 10851 4 19 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2020 a b c d e f The Katyn Controversy Stalin s Killing Field CIA 27 Haziran 2008 13 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2020 a b Arsivlenmis kopya 19 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2014 Harding Luke 28 Nisan 2010 Russia posts Katyn massacre documents online The Guardian 15 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2020 a b THE WARSAW INSTITUTE REVIEW 5 Temmuz 2019 26 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mayis 2020 a b c d e f INSTITUTE OF NATIONAL REMEMBRANCE 30 Kasim 2004 13 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mayis 2020 Facing a Holocaust The Polish Government In Exile and the Jews 1943 1945 Ingilizce UNC Press 1993 s 71 ISBN 978 0 8078 2069 8 Erisim tarihi 17 Mayis 2020 Katyn Massacre Katyn Massacre POLISH HISTORY 1940 ENCYCLOPAEDIA BRITANNICA 5 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2020 European court rules against Russia on 1940 Katyn massacre Reuters 16 Nisan 2012 7 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2020 Tickel Nikolous 28 Kasim 2010 Duma Blames Stalin for Katyn Massacre The Moscow Times 18 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2020 INSTITUTE OF NATIONAL REMEMBRANCE 2013 25 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mayis 2020 a b c Russia to release massacre files BBC News 16 Aralik 2004 4 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2020 Nazis and communists divvy up Poland THIS DAY IN HISTORY History Channel 7 Mart 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2020 britishmilitaryhistory co uk 2 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mayis 2020 Strange Victory Hitler s Conquest of France Ingilizce 2000 s 93 ISBN 978 1 85043 329 3 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim The Phoney War historylearningsite co uk 20 Nisan 2015 28 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2020 Soviet Union invades Poland THIS DAY IN HISTORY History Channel 7 Mart 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2020 a b c Deportation of the Polish Population to USSR 1939 1941 Forced Migration in Central and Eastern Europe 1939 1950 Ingilizce s 31 Erisim tarihi 17 Mayis 2020 Otchyot Ukrainskogo i Belorusskogo frontov Krasnoj Armii Mikhail Meltyukhov 13 Kasim 2003 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2020 a b Katyn and the Soviet Massacre of 1940 Truth Justice and Memory Ingilizce Psychology Press 25 Agustos 2005 ss 31 33 ISBN 978 0 415 33873 8 Erisim tarihi 17 Mayis 2020 Shared History Divided Memory Jews and others in Soviet occupied Poland 1939 1941 Ingilizce Simon Dubnow Institut fur Judische Geschichte und Kultur 2007 s 180 Erisim tarihi 17 Mayis 2020 Dziennik Ustaw 1938 28 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mayis 2020 a b 1 8 mln polskich ofiar Stalina Rzeczpospolita 18 Eylul 2009 13 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2020 a b Polska 1939 1945 Straty osobowe i ofiary represji pod dwiema okupacjami pod red Tomasza Szaroty i Wojciecha Materskiego Warszawa 2009 353 s INSTYTUT PAMIeCI NARODOWEJ POLSKA 19 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mayis 2020 No Simple Victory World War II in Europe 1939 1945 Norman Davies Ingilizce Penguin Eylul 2008 s 292 ISBN 978 0 14 311409 3 Erisim tarihi 17 Mayis 2020 The Polish Deportees of World War II Recollections of Removal to the Soviet Tadeusz Piotrowski Ingilizce McFarland Eylul 2007 s 4 ISBN 978 0 7864 3258 5 Erisim tarihi 17 Mayis 2020 a b 27 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mayis 2020 The Katyn Syndrome in Soviet Polish and Russian Polish relations 2001 28 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mayis 2020 The Rise and Fall of Communism Ingilizce HarperCollins 9 Haziran 2009 s 140 ISBN 978 0 06 113879 9 Erisim tarihi 17 Mayis 2020 A World at Arms Gerhard Weinberg Ingilizce Cambridge University Press 2005 s 107 ISBN 978 0 521 61826 7 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b Muzeum Katynskie w Warszawie Lojek Bozena Lehce Agencja Wydawm 2000 s 174 ISBN 978 83 86245 85 7 Erisim tarihi 17 Mayis 2020 a b The Lesser Terror Soviet State Security 1939 1953 Ingilizce Praeger Press 1996 ss 324 325 ISBN 978 0 275 95113 9 Erisim tarihi 17 Mayis 2020 a b Timothy D Snyder 31 Agustos 2011 Bloodlands Europe between Hitler and Stalin Ingilizce Random House s 140 ISBN 9781407075501 Erisim tarihi 17 Mayis 2020 Katyn and the Soviet Massacre of 1940 Truth Justice and Memory Ingilizce ROUTLEDGE CHAPMAN amp HALL 2005 s 102 ISBN 978 0 415 33873 8 Erisim tarihi 17 Mayis 2020 Katyn dokumenty zbrodni Lehce 1995 ss 547 567 ISBN 978 83 85660 62 0 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Biuletyn IPN 2005 8 Aralik 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mayis 2020 a b Simon Sebag Montefiore 2004 Stalin The Court of the Red Tsar Ingilizce Random House s 334 ISBN 978 1 4000 7678 9 Erisim tarihi 17 Mayis 2020 a b Arsivlenmis kopya 19 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2014 Kukiel Marian Jagiello Barbara 2003 PDF Kombatant 17 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Mayis 2020 Brackman Roman 2001 The Secret File of Joseph Stalin A Hidden Life Ingilizce Psychology Press s 358 ISBN 978 0 7146 5050 0 Erisim tarihi 17 Mayis 2020 a b Biuletyn IPN 8 Aralik 2009 8 Aralik 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2020 Propaganda in War 1939 1945 Organisation Policies and Publics in Britain and Germany Ingilizce Routledge amp Kegan Paul 1979 ss 332 333 ISBN 978 0 7100 0193 1 Erisim tarihi 23 Mayis 2020 a b Facing a holocaust the Polish government in exile and the Jews 1943 1945 Ingilizce UNC Press Books 1993 s 71 ISBN 978 0 8078 2069 8 Erisim tarihi 23 Mayis 2020 30 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2014 6 Ekim 2009 tarihli Kivilcim Cagla imzali makale 7 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde soL Haber Portali 6 Ocak 2021 tarihinde erisilmistir Grover Furr The Katyn Massacre A Re examination in the Light of Recent Evidence Makalenin linki 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 6 Ocak 2021 tarihinde erisilmistirDis baglantilar Rusca Pravda o Katyni Nezavisimoe rassledovanie 16 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Katyn New Facts and Evidence 8 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde