Kedilerde iletişim, insan da dahil olmak üzere başka bir hayvanın şimdiki ve gelecekteki durumunu etkileyen, bir veya daha fazla kedi tarafından yapılan bilgi aktarımıdır.
Evcil kediler tarafından kullanılan iletişim şekilleri, evcilleştirme sürecinden etkilenmiştir. Kediler, sesli ve görsel iletişimin yanında koklayarak ve dokunarak iletişim kurarlar.
Sesli İletişim
Miyavlayan bir kedi | |
Dinlerken sorun mu yaşıyorsunuz? alın. |
Kedilerin sesle iletişimi, bilim insanları tarafından sesin oluşturulma şekli, sesin oluşturulma bağlamı veya duyulan sesler gibi çeşitli özelliklerine göre sınıflandırılmıştır.
Kedi seslendirmeleri bir dizi özelliğe göre sınıflandırılmıştır.
İlk olarak Mildred Moelk tarafından önerilen kedi sesleri genellikle hala üç ana sınıfa ayrılır:
- ağız kapalıyken üretilen sesler, üfürümler (mırıltı, titreme)
- ağız ilk açıldığında ve ardından yavaş yavaş kapatıldığında çıkan sesler (miyavlama, uluma, uluma)
- aynı pozisyonda gergin bir şekilde açık tutulan ağızla üretilen sesler (hırıltılar, hırlamalar, tıslamalar, tükürmeler, gevezelik ve cıvıltı).
1944'te Moelk, kedi seslerinin ilk fonetik çalışmasını yayınladı. Kendi kedilerini çok dikkatli bir şekilde dinledi ve seslerini üç ana kategoriye ayrılmış 16 fonetik örüntüye ayırdı. Ayrıca farklı sesleri kopyalamak veya yazmak için fonetik bir alfabe kullandı. Kedilerin, samimiyeti, güveni, memnuniyetsizliği, öfkeyi, korkuyu ve acıyı temsil etmek için altı farklı miyav şekli olduğunu iddia etti. Moelk, bahçesindeki ve sokaktaki hayvanları dinleyerek çiftleşme ve kavga ile ilgili diğer sekiz sesi sınıflandırdı.
Brown ve ark. kedilerin davranışsal bağlama göre şu vokal tepkilerini sınıflandırdı: yavru kedilerin anne kedilerden ayrılması sırasında, gıda yoksunluğu sırasında, ağrı sırasında, tehdit veya saldırı davranışı öncesinde veya sırasında, bölge veya yiyecek konusundaki anlaşmazlıklarda, ağrılı veya akut stresli bir deneyim sırasında, rutin profilaktik enjeksiyonlarda ve yavru kedi yoksunluğu sırasında. Olgun kedilerden daha az kaydedilen çağrılar arasında mırıldanma, selamlama çağrıları veya mırıltıları, ayrı kafeslerdeki kediler arasında uzun sesli diyaloglar, eğitim sırasında "hayal kırıklığı" çağrıları veya koşullu tepkilerin yok olması sayılabilir.
Miller, seslendirmeleri üretilen sese göre beş kategoriye ayırdı: mırıltı, cıvıltı, çağrı, miyav ve hırlama/hırıltı/tıslama.
Owens ve ark. akustik yapılarına göre sınıflandırılmış kedi seslendirmeleri. Üç kategori vardır: ton sesleri, darbe sesleri ve geniş bant sesleri. Tonal sesler ayrıca armonik olarak yapılandırılmış sesler veya normal ton sesleri gruplarına ayrılır. Darbe seslendirmeleri, darbe patlamaları ve ton bitişli hibrit darbe patlamaları olarak ayrılır. Geniş bant sesler dört gruba ayrılır: tonal olmayan geniş bantlı sesler, tonal başlangıçlı geniş bantlı sesler, kısa tonal öğelerli geniş bantlı sesler ve uzun tonlu sonlu geniş bantlı sesler.
Mırlama
Mırlama, birçok kedi türünün boğazlarıyla oluşturduğu, yumuşak tonda, sürekli ve titreşimli bir sestir. Evcil kedi yavruları, doğumlarının ikinci gününden itibaren mırlamaya başlayabilirler. Bu tonal mırlama, evcil kedilerde farklı kişilikleri işaret edebilir. Mırlamanın genellikle olumlu bir duygusal durumu ifade ettiğine inanılsa da kediler bazen hastalık veya travmaya bağlı acı ile de mırlayabilirler.
Kedilerin mırlaması, tanımlaması zor bir mekanizma sonucu gerçekleşen bir eylemdir. Bir ölçüde bunun nedeni, kedilerin bu sesleri çıkarmakla sorumlu, benzersiz bir anatomik özelliğinin olmayışıdır.
Bu tonal gürleme, evcil kedilerde farklı kişilikleri karakterize edebilir. Mırıldamanın genellikle bir işaret ettiğine inanılır, ancak kediler bazen hasta olduklarında, gergin olduklarında veya doğum yapmak gibi travmatik veya acı verici anlar yaşadıklarında mırıldanırlar.
Daha geniş bir tanım, "mırıltı, arkadaşça bir sosyal ruh halini işaret eder ve örneğin yaralı bir kediden bir veterinere arkadaşlığa ihtiyacı olduğunu belirten bir işaret olarak veya bir sahibine arkadaşlık için teşekkür eden bir işaret olarak verilebilir."
Kedilerin nasıl mırıldandığının mekanizması belirsizdir. Bunun nedeni kısmen, kedilerin bu seslendirmeden açıkça sorumlu olan benzersiz bir anatomik özelliğe sahip olmamasıdır. çalışmalar tarafından desteklenen bir hipotez, kedilerin ve/veya gırtlak kaslarını kullanarak 'i dönüşümlü olarak genişletmek ve daraltmak için hızla, soluma ve soluma sırasında hava titreşimlerine neden olan mırlama sesi çıkarmasıdır. Kedi nefes alırken düzenli nefes alıp verme ile birleştiğinde, güçlü ile mırlama sesi çıkarır. Mırıldamaya bazen başka sesler de eşlik eder, ancak bu kediden kediye değişir. Bazıları sadece mırıldanabilirken, diğer kediler de bazen "yumrular" veya "yowps" olarak tanımlanan düşük seviyeli patlamalar yayar.
Bir zamanlar sadece Felis cins kedilerinin mırıldanabileceğine inanılıyordu. Bununla birlikte, Panthera cinsinin kedigiller de (kaplanlar, aslanlar, jaguarlar ve leoparlar) mırıldanmaya benzer, ancak sadece nefes verirken sesler çıkarır. Kediler, aç, mutlu veya endişeli oldukları zamanlar da dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle mırıldanabilir.
Miyavlama
Yetişkin kedilerin çıkardığı sesler içerisinde en tanıdık olanı "miyav" şeklinde olanıdır. Miyavlama iddialı ve savunmacı, ağlamaklı, arkadaşça, kalın ve cesur, samimi, dikkat çekmek maksatlı, talep etmek maksatlı veya sızlanma maksatlı olabilir. Farklı dillerde "miyav" şeklinde okunan veya seslendirmesi buna benzeyen çeşitli kelimeler kullanılmıştır.
Yetişkin kedilerin en tanıdık seslendirmesi "miyav" veya "miaow" sesidir. Miyav iddialı, kederli, arkadaş canlısı, cesur, misafirperver, dikkat çekici, talepkar veya şikayet edici olabilir. Hatta kedinin ağzını açtığı ancak ses çıkarmadığı yerde sessiz olabilir.
Miyav, genellikle evcil kedi yavruları tarafından üretilen tiz bir miyavdır. Görünüşe göre yavru kedinin annesinden ilgi çekmek için miyavlar, ve yetişkin kediler de miyavlayabilir. Brown ve ark. tarif edilen izolasyon çağrısına benzer olarak anlatıldı (1978). Yaklaşık üç ila dört haftalıkken, yavru kediler en az bir yavru varken miyavlamazlar ve dört ila beş aylıkken yavru kediler miyalamayı tamamen bırakırlar. Yetişkin kediler nadiren birbirlerine miyavlarlar ve bu nedenle yetişkinlerin insanlara miyavlaması muhtemelen yavru kedilerin miyavlamasının evcilleştirme sonrası bir uzantısıdır.
Yavru kedi miyavlaması
Yavru kedilerin annelerinin dikkatini çekmek için kullandıkları sestir.
Cırıldama
Dilde yuvarlanan bir mırıldamaya benzer. Genellikle anne kedilerin, yavrularını çağırmakta kullandıkları sestir. Arkadaş kediler tarafından, başka bir kedinin veya insanın yaklaştığını haber vermek için de kullanılabilir. İnsanlar, bu sesi evcil hayvanlarına tekrar güven vermek amacıyla taklit edebilirler.
Kediler bazen avlarını gözlerken veya gizlice takip ederken de bu sesi çıkarabilirler.
Cıvıltı ve gevezelik
Kediler bazen avlarını gözlemlerken veya takip ederken heyecanlı cıvıltı veya gevezelik sesleri çıkarırlar. Bunlar, sessiz tıklama seslerinden ara sıra miyavlama ile karıştırılan yüksek ancak sürekli cıvıltılara kadar uzanır.
Bazı araştırmacılar, bu gevezeliğin, boyunda öldürücü bir ısırık olduğu anın istemsiz, içgüdüsel taklidi olduğuna inanır. Avının omurgasında kedinin çenelerin hassasça kaymasını sağlamak için bu hareket kedinin çenelerini titreştirir.
Çağırma sesi
Kedilerin, ağızları kapalı çıkardıkları yüksek ve ritmik bir sestir. Genellikle dişi kedilerin erkek kedileri ararken çıkardıkları ses olmakla birlikte bazen kavga eden erkek ve dişi kediler de bu sesi çıkartırlar. "Mart kedisi sesi", bir kedinin sıcakta (kızgınlık) çığlığıdır.
Hırıldama, hırlama, tıslama ve tükürme
Hırıltı, hırlama ve tıslama, saldırgan veya savunma saldırganlığı ile ilişkili tüm seslendirmelerdir. Bunlara genellikle algılanan tehdit üzerinde görsel bir etki yaratması amaçlanan bir duruş sergileme eşlik eder. İletişim, diğer türlerin yanı sıra kedilere de yönelik olabilir - bir kedinin yaklaşan bir köpeğe doğru şişmiş tıslaması ve tükürmesi iyi bilinen bir davranıştır. Kediler ürktüklerinde, korktuklarında, sinirlendiklerinde veya acı çektiklerinde tıslarlar ve ayrıca davetsiz misafirleri kendi bölgelerine korkuturlar. Tıslama ve hırlama uyarısı tehdidi ortadan kaldırmazsa, kedi tarafından bir saldırı gelebilir. İki ila üç haftalık yavru kediler, bir insan tarafından ilk alındığında tıslar ve tükürür. "Tükürme", tıslamanın daha kısa ama daha yüksek sesle ve daha vurgulu bir versiyonudur.
Ultrasonik sesler
Yavru kedilerin çok yüksek frekanslı (ultrasonik) sesler çıkardıkları gözlemlenmiştir.
Uluma, inleme ve feryat
Bu sesler genellikle tehdit edici durumlarda kullanılır. Ulumalar daha tonlu, inlemeler ise uzun ve yavaş değişimlidir. Öfke feryatları hırlamalarla birleşir ve ulumalar ulumalara benzer ama daha uzundur.
Nefes nefese kalma
Köpeklerin aksine, nefes soluma, sıcak hava ortamları veya doğum sonrası durumlar dışında kedilerde nadir görülen bir durumdur. Bazı kediler kaygı, korku veya heyecana tepki olarak nefes nefese kalabilir. Ayrıca oyun, egzersiz veya araba sürmek gibi uyaranlardan kaynaklanan stresten de kaynaklanabilir. Ancak, nefes nefese kalma aşırı ise veya kedi sıkıntı içinde görünüyorsa, burun tıkanıklığı, kalp kurdu hastalığı, kafa veya ilaç zehirlenme'si gibi daha ciddi bir durumun belirtisi olabilir. Birçok durumda, kedilerin nefes nefese nefes alması, Birçok durumda, kedilerin nefes nefese nefes alması, özellikle öksürük veya sığ nefes alma (nefes darlığı) gibi diğer bulgularla birlikteyse) anormal olarak kabul edilir ve tıbbi bir acil durum olarak kabul edilir. Doğumdan sonra kraliçelerde nefes nefese kalmak normaldir ve sıcaklıkla ilgili değildir. Dişi kediler doğumdan sonra birkaç gün ila haftalar arasında nefes nefese kalabilir.
Görsel İletişim
Kediler birçok bilgiyi iletmek için vücut pozisyonlarını ve hareketlerini kullanırlar. Örneğin vücutlarını kamburlaştırıp tüylerini diktikten sonra yan bir duruşla korkmuş ve/veya saldırmaya hazır olduklarını ifade ederler.
Evcil kediler görsel iletişimde genellikle gözlerini, kulaklarını, ağızlarını, kuyruklarını, postlarını ve vücut pozisyonlarını kullanırlar. Özellikle yüzlerindeki karakteristik değişimler iletişimin göstergeleridir.
Kedilerin insanlara ağırca göz kırpması, güven gösterdiklerini ve baktıkları kişiyi kabul ettiklerini gösterir.
Duruş
Bir kedinin duruşu duygularını iletir. Kedilerin doğal davranışlarını kendi başlarına, insanlarla ve diğer hayvanlarla birlikteyken gözlemlemek en iyisidir. Duruşları duruma göre arkadaşça veya saldırgan olabilir. En temel ve tanıdık kedi duruşlarından bazıları şunlardır:
- Rahat duruş – Kedi yan yatarken veya otururken görülür. Bacakları bükülü veya arka bacakları uzanmış veya uzatılmış halde nefes alması yavaştan normale. Kuyruk gevşek bir şekilde sarılmış, uzatılmış veya tutulmuş. Ayrıca kedi ayaktayken gevşek bir şekilde sarkar. Kediler sakin olduklarında, sakin bir kuyrukla rahat durmaya eğilimlidirler.
- Germe duruşu – kedinin rahatladığını gösteren başka bir duruş. Kediler karınları açıkta sırt üstü yattıklarında, savunmasız bir konumdadırlar. Bu nedenle, bu pozisyon bir güven duygusu veya rahatlık iletebilir; ancak, kediler kendilerini pençeleriyle savunmak veya parlak güneş ışığı alan alanlarda güneşlenmek için sırtlarının üzerine dönebilirler.
- Esneme duruşu – ya kendi başına ya da bir esneme ile birlikte: rahat bir kedinin başka bir duruşu. Ağzın açık olması ve dişlerin görünmemesi oyunculuğu gösterir.
- Uyarı duruşu – Kedi karnı üzerinde yatıyor veya oturuyor olabilir. Ayakta dururken ve hareket ederken sırtı neredeyse yataydır. Bacakları bükülü veya uzatılmış (ayaktayken) nefes alması normaldir. Kuyruğu geriye ya da yukarıya doğru kıvrıktır ve aşağı doğru konumlandırıldığında seğirme olabilir.
- Gergin duruş - Kedi, ayakta veya geriye doğru hareket ederken vücudunun arkası üst vücudundan daha aşağıda olacak şekilde (kayarak) karnının üzerinde yatıyor. Ayakta dururken arka ayakları bükülü ve ön ayakları uzar. Kuyruğu vücuda yakın, gergin veya aşağı doğru kıvrılmış; kedi ayağa kalkarken seğirme olabilir.
- Endişeli/yumurtlama duruşu – Kedi karnının üzerinde yatıyor. Kedi ayaktayken veya hareket ederken vücudun arka kısmı ön kısımdan daha görünür şekilde daha aşağıdadır. Nefesi hızlı olabilir ve bacakları vücudunun altına sıkışmıştır. Kuyruk vücuda yakındır ve kuyruğun ucu yukarı ve aşağı (veya yan yana) hareket ederken öne doğru kıvrılabilir (veya ayakta dururken vücuda yakın).
- Korkulu duruş – Kedi karnının üzerinde yatıyor veya doğrudan patilerinin üzerine çömelmiş durumda. Ayakta dururken tüm vücudu titriyor ve yere çok yakın olabilir. Bacakları yüzeye yakın bükülmüş ve kuyruğu kıvrılmış ve dört ayak üzerinde dururken vücuduna çok yakın olduğu için nefes alması da hızlıdır. Korkunç, savunmacı bir kedi kendini küçültür, yere doğru alçalır, sırtını büker ve vücudunu öne değil tehditten uzaklaştırır. Dövüş genellikle yalnızca kaçış imkansız olduğunda ortaya çıkar.
- Güvenli duruş - Kedi, kuyruğunu göğe kaldırarak daha rahat bir şekilde dolaşabilir. Kediler genellikle evlerin içinden geçerler ve kuyrukları yüksekte durur, bu da onları daha heybetli ve zarif gösterir.
- Korkmuş duruş – Kedi, vücudunun bazı yerlerinde görülen titreme ile doğrudan patilerinin üstüne çömelmiş. Kuyruğu vücuda yakındır ve arkadaki tüyleri ile birlikte ayakta durabilir. Bacaklar, boyutlarını artırmak için çok sert veya hatta bükülmüştür. Genellikle, kediler kendilerini tehdit altında hissettiklerinde temastan kaçınırlar, ancak köşeye sıkıştıklarını hissettiklerinde veya kaçmanın imkansız olduğu durumlarda değişen derecelerde saldırganlığa başvurabilirler.
- Saldırgan duruş' - Arka bacaklar sertleşir, sağrı yükselir ama sırt düz kalır, kuyruk tüyleri dikilir, burun öne doğru itilir ve kulaklar hafifçe geri çekilir. Kedilerin hem pençeleri hem de dişleri olduğu için, bir kavgaya karışırlarsa kolayca yaralanmaya neden olabilirler, bu nedenle bu duruş bir yarışmacının kavga etmeden saygı duymasını sağlama girişimidir. Saldırgan, meydan okuyanları geri çekmeye çalışabilir ve kaçmazlarsa onları takip eder.
Kulaklar
Kediler, kulaklarının pozisyonunu, kedi uyanık ve odaklanmışken dikken, sakinken hafifçe gevşemiş ve aşırı savunmacı veya saldırgan olduğunda kafasına karşı düzleştirilmiş bir süreklilik içinde, çok hızlı bir şekilde değiştirebilir. Kedilerde yassı kulaklar genellikle bir kişinin tehdit altında olduğunu ve saldırabileceğini gösterir.
Kulakların düzleşmesi aynı zamanda çimenlerde veya kedinin dik kulaklarının konumunu belli edeceği bir saklanma yerinde sinsice yaklaşan avın biyolojik bir uyarlamasıdır.
Gözler
Bir kedinin doğrudan bakışı genellikle bir meydan okuma veya tehdit iletir ve yüksek rütbeli kedilerde görülme olasılığı daha yüksektir; düşük rütbeli kediler genellikle tepki olarak geri çekilir. Doğrudan bakış genellikle yırtıcı hareket sırasında veya bölgesel nedenlerle kullanılır.
Doğrudan bir bakışın aksine, kediler sahiplerine güven ve sevgi göstermek için göz kapaklarını indirir veya yavaşça göz kırpar. Lisanslı bir veteriner ve hayvan yazarı olan Gary Weitzman'a göre, bu tür kedi vücut dili bir "pisi öpücüğü" ile benzer. Yavaş yanıp sönmenin, sakin bir durumda olmaktan kaynaklanan stres hormon düzeylerinin düşmesine fizyolojik bir tepki olabileceğini "Kedi Nasıl Konuşulur: Kedi Dilinin Kodunu Çözme Rehberi" adlı kitabında ayrıca açıklar.
Weitzman, "Yavaş göz kırpma gerçekten bir kabul hareketidir" diyor. "Bunu seninle kesinlikle rahat olduklarında yapıyorlar ve diğer kedilerle de yapıyorlar." Kedilerin kendilerini sakin ve rahat hissettiklerinde bunu neden yaptıkları net değil, ancak Weitzman şöyle yazar: "Muhtemelen otonomik bir tepki… kedinin kortizol [stres hormonu] seviyelerinin düşmesiyle ilgisi var."
Aslında, Weitzman, kedi sahiplerini bu davranışı taklit etmeye teşvik eder, yalnızca bir sevgi mesajı vermekle kalmaz, aynı zamanda tehdit edici olmayan bir konumu pekiştiren bir mesaj verir. Bu davranış evcil ev kedilerine özel değildir. Kediler çok bölgeci olabildiğinden, vahşi doğada kendilerini dost canlısı veya tehdit edici olmayan olarak işaret etmek için diğer kedilerle bu yavaş göz kırpmayı kullanırlar.
Kuyruk
Kediler iletişim kurmak için genellikle kuyruklarını kullanırlar. Kuyruğunu dik tutan bir kedi genellikle mutluluk veya güven gibi olumlu duygulara işaret eder; dikey kuyruk genellikle insanlara veya diğer kedilere (genellikle yakın akrabalar) dostça bir selamlama olarak kullanılır. Yarı yükseltilmiş bir kuyruk daha az zevki gösterebilir ve mutsuzluk, alçakta tutulan bir kuyruk ile gösterilir. Ek olarak, bir kedinin kuyruğu bir yandan diğer yana sallanabilir. Bu hareket yavaş ve "tembel" ise, genellikle kedinin rahat bir durumda olduğunu gösterir. Kediler, avlanırken veya başka türlü uyanık veya eğlenceli olduklarında kuyruklarının ucunu seğirirler. Ani, tam kuyruk seğirmesi bir kararsızlık durumunu gösterir. Takip eden evcil bir kedi, çömelme sırasında tipik olarak kuyruğunu yere yakın tutar ve hızla bir yandan diğer yana seğirir. Bu kuyruk davranışı, bir kedi "tahriş" olduğunda ve tipik olarak ısırarak veya pençelerini uzatarak kamçılama noktasına yaklaştığında da görülür. Bir kedi ayrıca oynarken kuyruğunu seğirebilir.
Bazen oyun sırasında, bir kedi veya daha yaygın olarak, bir yavru kedi, kuyruğunun tabanını yükseltir ve ucu hariç hepsini sertleştirir, baş aşağı bir "U" gibi bir şekle sokar. Bu, hiperaktivite noktasına kadar büyük bir heyecana işaret ediyor. Bu, daha genç kediler birbirini kovaladığında veya kendi başlarına koştuklarında da görülebilir. Kediler sahiplerini selamlarken genellikle aşırı mutluluğa işaret eden titrek bir hareketle kuyruklarını dik tutarlar. Korkmuş veya şaşırmış bir kedi, kuyruğundaki ve sırtındaki tüyleri dikebilir. Ek olarak, daha dik durabilir ve bir tehdit olarak görünen boyutunu artırmak için vücudunu yana çevirebilir. Sadece küçük bir kuyruk ucuna sahip olan gibi kuyruksuz kediler, kuyruğu tam bir kuyrukları varmış gibi hareket ettirirler.
Dokunsal İletişim
Kediler temizlik ve bakım amaçlı veya bağ kurmak amacıyla sık sık birbirlerini yalarlar. Bu davranış genellikle birbirlerine yakın kediler tarafından gösterilmektedir. Ayrıca bazen yakınlık göstermek veya benimsediğini göstermek maksadıyla insanları da yalayabilirler.
Vücutlarını başka bir kediye, insana veya köpek gibi farklı hayvanlara sürtmesi kedilerin sevgilerini gösterme yollarından biri ve bağ kurma hareketidir.
Yerli ve vahşi kediler için yalanma yaygın bir davranıştır; Evcil kediler üzerinde yapılan son araştırmalar, onların dinlenme zamanlarının yaklaşık %8'ini kendilerini yalamak için harcadıklarını göstermektedir. Tımar sadece kendilerini temizlemek için değil, dış parazit kontrolünü sağlamak için de son derece önemlidir. Pireler, kedilerin en yaygın dış paraziti olma eğilimindedir ve bazı araştırmalar, kedilerde tımarlamanın pireleri baş ve boyundan çıkarmada etkili olduğuna dair dolaylı kanıtlara atıfta bulunur. Kediler ayrıca vücudun kaşıntılı bölgelerini kaşımak için tımar kullanabilirler.
Okşama
Kediler bazen ile ön patilerini insanlara veya yumuşak nesnelere tekrar tekrar basarlar. Bu, yavru kediler ve yetişkinler için içgüdüseldir ve muhtemelen emzirme sırasında annenin süt akışını uyarmak için kullanılan eylemden kaynaklanmaktadır. Yavru kediler, annede emzirmeyi uyarmak için meme bezlerini itmek için ön ayakları sırayla birer birer kullanarak, emzirirken memeyi "okşar". Ovmanın aynı zamanda, dinlenmek için geçici yuva yapmak için otları veya yaprakları ezmek zorunda kalan kedilerin vahşi atalarına kadar uzanan bir kökeni olabilir.
Kediler bu çocuksu davranışları emzirmenin ötesine ve yetişkinliğe taşır. Bazı kediler "bakım", yani ovmada kıyafetleri veya yatakları emer. Kedi, patisiyle aşağı doğru sert bir baskı uygular, ayak parmaklarını açarak pençelerini ortaya çıkarır, sonra patisini kaldırırken ayak parmaklarını kıvırır. İşlem, bir ila iki saniyelik aralıklarla alternatif pençelerle gerçekleşir. Sahibinin kucağında otururken ovabilirler, bu da kedinin keskin pençeleri varsa ağrılı olabilir.
Tercih edilen "evcil özelliklerin" çoğu veya yetişkinde devam eden çocuk özellikleri olduğundan, yoğurma, yetişkin evcil kedilerde kalan bir çocuk davranışı kalıntısı olabilir. Aynı zamanda kediyi ve insandaki gibi aynı şekilde iyi hissetmesini sağlayabilir. Ovma genellikle uyku nun öncüsüdür. Pek çok kedi okşanırken , genellikle memnuniyet ve sevgiyi belirtmek için alınır. Ayrıca çoğunlukla yeni doğarken, beslenirken veya annelerinin memesinden beslenmeye çalışırken mırıldanırlar. İki davranış arasındaki ortak ilişki, kalıntı bir içgüdü olarak ovmanın kökeni lehine kanıtları doğrulayabilir.
Kedilerin patilerinin alt kısmında koku bezleri vardır. Nesneleri veya insanları ovduklarında veya çizdiklerinde, bu ovulmakta olan veya çizilen kişiye veya nesneye aktarılmış olmaları muhtemeldir.
Avlanma
Bazı kediler, görünüşe göre dostça bir selamlama veya sevgiyi belirtmek için yüzlerini insanlara ovuşturur. Temas, ağız ve yanaklarda bulunan bezlerden koku bıraktığından, bu dokunsal eylem koku alma iletişimi ile birleştirilir. Kediler ayrıca bazen insanlara veya diğer kedilere kafalarının ön kısmıyla "kafalarını çarparlar"; bu eyleme "" denir. Yine bu iletişim, vücudun bu bölgesinde koku bezleri olduğu için koku alma bileşenine sahip olabilir ve muhtemelen kedi başını aşağı ya da yana çevirdiğinde dikkat çekmek içindir.
Başını çarpma ve yanaklarını ovma, genellikle baskın bir kedi tarafından bir astına karşı sergilendiği için sosyal baskınlık gösterileri olabilir.
Bazen "burunları koklamak" olarak adlandırılan burunlara dokunmak, kediler için dostane, dokunsal bir selamlamadır.
Isırma
Sahibine veya başka bir kediye doğru yapılan, genellikle mırlama eşliğinde gerçekleşen hafif ısırıklar yakınlık ve oyun oynama isteğini belirtirken; tıslama ve hırlama eşliğindeki daha sert ısırıklar ise saldırganlık belirtileridir. Ayrıca çiftleşme sırasında erkek kedi dişinin ensesinden ısırır ve dişi de çiftleşmeye hazır pozisyonu alır.
Koku ile İletişim
İdrar, dışkılarındaki kokular ve kimyasallar ile ağız, çene, alın ve yanaklar, arka alt kısımlar, kuyruk ve patilerindeki bezler ile salgıladıkları feromonlar, kedilerin koku yoluyla iletişimini sağlar. Sürtünme ve kafa çarpma davranışları, bu kokuları insanlar da dahil olmak üzere alt tabakalara bırakma yöntemleridir. Kedi yanaklarındaki bezlerde üretilen kimyasal bir feromon bırakarak tercih edilen bölgedeki belirgin nesnelere yanaklarını ovuşturur. Bu bir memnuniyet feromon olarak bilinir. Kedi yüz feromonunun sentetik versiyonları ticari olarak mevcuttur.
Kedilerin vücutlarında dokuz farklı bez bulunur. Bunlar pinna (dış kulak kepçeleri), temporal (şakaklarında), yanak (yüzlerinin yanlarında), perioral (ağız köşelerinde), submandibular (çene altı), interdigital (ayak parmakları arası), anal (anüsün kenarlarında), kaudal (tüm kuyruk boyunca) ve supra-kaudal (kuyruğun tabanında)
aynı zamanda bir 'dir. Kediler yatay bir yüzeye çömelerek idrar yaparlar; ayakta işeme gerçekleşir. Kedi arka ayaklarıyla bir adım atar ve kuyruğunu sallayarak dikey bir yüzeyde koku izini bırakır.'nden farklı olarak geriye dönüktür. Kediler hem püskürtülen hem de püskürtülmeyen idrarla işaretlenebilse de, sprey genellikle normalde biriken idrardan daha kalın ve yağlıdır ve püskürtücünün daha güçlü bir iletişim kurmasına yardımcı olan anal keselerden ek salgılar içerebilir. Kediler bölgelerini hem koku bezlerini ovalayarak hem de idrar ve dışkı birikintileriyle işaretlerken, püskürtme kedilerin "en gürültülü" koku alma ifadesi gibi görünür. En sık olarak diğer erkeklerle rekabet halindeki sağlam erkek kedilerde görülür. Yetişkinlikte kısırlaştırılan erkekler, kısırlaştırmadan sonra hala püskürebilir. Dişi kediler de bazen püskürtür.
Çöp kutusunun dışında idrar yapan kedi, alt tabaka dokusu, temizlik ve mahremiyet gibi çeşitli faktörlerden dolayı kutudan memnun olmadığını gösterebilir. Aynı zamanda belirtisi olabilir. Yetersiz beslenen erkek kediler, idrarda üretrayı tıkayabilen ve tıbbi bir acil durum yaratabilen kristal oluşumuna karşı hassastır. Özellikle olgun erkek kedilerin idrarı, kedi idrarına karakteristik güçlü kokusunu veren kükürt-içeren bileşik (MMB)'nin öncüsü olarak bilinen amino asit içerir. Felinin, idrarda atılan tarafından 3-metilbütanol-sisteinilglisinden (3-MBCG) üretilir. Daha sonra bakteriyel liyaz yoluyla yavaş yavaş daha uçucu kimyasal MMB'ye ayrışır. Kedigil olası bir kedi feromonu.
→ | |
Felinine | MMB |
Sosyalleşme
Kedi türlerinin çoğunun (aslanların yanı sıra) yalnız, antisosyal hayvanlar olduğu düşünülse de, evcil ya da vahşi kediler sosyal davranışlara katılırlar. Bunlar, sosyal öğrenme, kediler arasında sosyalleşme ve insanlarla sosyalleşmeyi içerir.
Sosyal öğrenme
Kediler . Bu tür öğrenme, bir kedinin yaşamının erken dönemlerinde ortaya çıkar ve birçok laboratuvar çalışmasında gösterilmiştir. Yavru kedi yavruları av yakalarken kullandıkları teknikleri gözlemleyerek annelerinden avlanmayı öğrenirler. Anne, önce ölü avı, ardından canlı avı çöpe getirerek yavrularının avlanma tekniklerini öğrenmesini sağlar. Canlı av ile başarılı bir yakalama için gerekli teknikleri gösterir. Yavru kedilerin av yakalama davranışı, annelerinin yanında zaman içinde daha yüksek seviyelerde gelişir.
Kediler için gözlemsel öğrenme, davranışı tamamlama dürtüsü, davranışı başlatan işaret, işarete verilen yanıt ve davranışı tamamlamanın ödülü olarak tanımlanabilir. Bu, kedilerin annelerinden yırtıcı davranışları öğrendiklerinde gösterilir. Güdü açlıktır, işaret avdır, yanıt avı yakalamaktır ve ödül ise açlık hissini hafifletmektir.
Kedi yavruları ayrıca insanlarla sosyalleşirken gözlemsel öğrenme gösterirler. Anneleri saldırgan olmayan ve savunmacı olmayan davranışlar sergilediklerinde insanlarla sosyalleşmeye başlama olasılıkları daha yüksektir.
Kediler için gözlemsel öğrenme, davranışı tamamlama dürtüsü, davranışı başlatan işaret, işarete verilen yanıt ve davranışı tamamlamanın ödülü olarak tanımlanabilir. Bu, kedilerin annelerinden yırtıcı davranışları öğrendiklerinde gösterilir. Güdü açlıktır, işaret avdır, yanıt avı yakalamaktır ve ödül ise açlık hissini hafifletmektir.
Kedi yavruları ayrıca insanlarla sosyalleşirken gözlemsel öğrenme gösterirler. Anneleri saldırgan ve savunmacı olmayan davranışlar sergilediklerinde insanlarla sosyalleşmeye başlamaları daha olasıdır. Anneler yavrularıyla daha fazla vakit geçirse de erkek kediler, yavru arkadaşları arasındaki kavgaları ayırarak önemli bir rol oynar.
Gözlemsel öğrenme yavru kedi ile sınırlı değildir - yetişkinlik döneminde de gözlemlenebilir. Araştırmalar, görsel bir işaretten sonra bir kola basmak gibi başkalarının bir görevi yerine getirdiğini gören yetişkin kedilerin, aynı görevi, o görevde başka bir kediye tanık olmayanlara göre daha hızlı gerçekleştirmeyi öğrendiklerini göstermiştir.
Kediler arasında sosyalleşme
Genellikle yabancı kediler karşılaştığında, bir kedi diğer kediyi savunma moduna sokan ani bir hareket yapar. Kedi daha sonra kendi üzerine çekilecek ve gerekirse saldırmaya hazırlanacaktır. Ast kedi genellikle fiziksel bir kavga çıkmadan önce kaçar; ancak, durum her zaman böyle değildir ve bunu "erkek kedi düellosu" olarak bilinen şey takip edebilir. Baskınlık, 'in birbirleriyle nasıl etkileşime girdiğinin altında yatan bir faktör olarak da görülür.
Hakimiyet
Çok kedili evlerde kediler arasında baskınlık görülebilir. "Ast" kediler "baskın" kediye boyun eğerler. Baskınlık, baskın kedinin etrafında dolaşmak, baskın kedinin yanından geçmesini beklemek, göz temasından kaçınmak, çömelmek, yan yatmak (savunma duruşu) ve baskın kedi yaklaştığında geri çekilmek gibi davranışları içerir. Baskın kediler de belirli bir vücut duruşu sunar. Kedi kulakları dik gösterir, kuyruğunun tabanı kavislidir ve doğrudan astı kedilere bakar. Bu baskın kediler genellikle saldırgan değildir, ancak ast kedi yiyecek kaynağını engellerse saldırganlaşabilirler. Bu saldırgan davranış ortaya çıktığında, baskın kedinin ast kedilerin yemek yemesini ve çöp kutusunu kullanmasını engellemesine de yol açabilir. Bu, ast kedinin başka bir yere dışkılamasına ve insan etkileşimi ile ilgili sorunlar yaratmasına neden olabilir.
Sosyal çatışmalar
Kediler arasındaki sosyal çatışmalar yalnızca kedilerin davranışlarına bağlıdır. Bazı araştırmalar, kedilerin nadiren kavga çıkardığını göstermiştir, ancak bunu yaptıklarında genellikle yiyecekleri ve/veya yavruları korumak ve bölgeyi savunmak içindir.
Yaklaşan bir erkek kedi düellosunun ilk işareti, her iki kedinin de kendilerini bacaklarının üzerinde yukarı çekmeleri, sırtlarının ortasındaki tüm tüylerin dimdik durması ve birbirlerine yaklaşırken miyavlayıp yüksek sesle ulumalarıdır. Kedilerin attığı adımlar, birbirlerine yaklaştıkça yavaşlar ve kısalır. Saldıracak kadar yaklaştıklarında biraz duraklarlar ve sonra bir kedi sıçrar ve diğer kedinin ensesini ısırmaya çalışır. Diğer kedinin misilleme yapmaktan başka seçeneği yoktur ve her iki kedi de agresif bir şekilde yerde yuvarlanır ve her iki kediden de yüksek, yoğun çığlıklar gelir. Bir süre sonra kediler ayrılır ve yeniden saldırıya başlamak için yüz yüze dururlar. Bu, bir kedi tekrar kalkmayana ve oturmaya devam edene kadar bir süre devam edebilir. Mağlup olan kedi, galip, bölgeyi koklamayı tamamlayana ve dövüş alanının dışına çıkana kadar hareket etmez. Bu gerçekleştiğinde, mağlup kedi bölgeyi terk ederek düelloyu sona erdirir.
Dişiler de birbirleriyle kavga edebilirler. Erkek ve dişi anlaşamazlarsa kavga da edebilirler. Kapalı bir evde kavgaları önlemek için kedilerin yeniden sokulması veya ayrılması gerekebilir.
İnsanlarla sosyalleşme
Üç ile dokuz haftalık arasındaki kediler, 'ne duyarlıdır. Bu dönemden sonra sosyalleşme daha az etkili olabilir. Araştırmalar, yavru kedi ne kadar erken tedavi edilirse, insanlara karşı o kadar az korkusuz olacağını göstermiştir. Sosyalleşmeyi artırabilecek diğer faktörler, birçok insanın yavru kediyle sık sık ilgilenmesi, annenin varlığı ve beslenmedir. Annenin varlığı önemlidir çünkü kediler gözlemsel öğrenicilerdir. İnsanların yanında rahat olan bir anne, yavru kedideki kaygıyı azaltabilir ve yavru kedi-insan ilişkisini geliştirebilir.
Yaklaşık iki ila yedi haftalık vahşi kedi yavruları, genellikle yakalandıktan sonraki bir ay içinde sosyalleşebilir. Bazı kedi türleri, genetik etki ve bazı durumlarda belirli öğrenme deneyimleri gibi faktörler nedeniyle insanlara karşı sosyalleşemez. Bir yavru kediyi sosyalleştirmenin en iyi yolu, kediyi haftada birkaç saat meşgul etmektir. Yabani kediyle aynı alanda olması gerekmeyen ancak başka bir sosyalleşmiş kedi varsa süreç daha kolay hale gelir. Eğer bakıcı bir kedinin tuvalete idrar yapmasını sağlayabilirse, o zaman çöpteki diğerleri genellikle onu takip edecektir. Güven sağlanana kadar, genellikle ilk hafta içinde kalın eldivenlerle ilk temas şiddetle tavsiye edilir. Bir yetişkini sosyalleştirmek bir meydan okumadır. Sosyalleşmiş yetişkin vahşi kediler, sosyalleşme dönemlerinde yalnızca güvendikleri kişilere güvenme eğilimindedir ve bu nedenle yabancıların yanında çok korkabilirler.
İnsan-kedi ilişkisini etkileyen bir takım problemli davranışlar vardır. Bir davranış, kedilerin insanlara pençe ve ısırarak saldırmasıdır. Bu genellikle kendiliğinden oluşur veya ani hareketlerle tetiklenebilir. Diğer bir sorunlu davranış ise kedinin okşanması ve ardından aniden saldırması ve kaçmasıyla sonuçlanan "sevme ve ısırma sendromu"dur. Diğer sorunlar evin kirlenmesi, mobilyaların çizilmesi ve bir kedinin eve ölü av getirmesidir. Kediler ve insanlar arasındaki sosyalleşmeyi zorlayan bu tür davranışlardır.
Kedilerde ölçülen elli iki kedi kişilik özelliği vardır ve bir çalışma "ana eksen faktör analizi kullanılarak beş güvenilir kişilik faktörü bulundu: nevrotiklik, dışadönüklük, baskınlık, dürtüsellik ve uyumluluk."
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Turner, D.C.; Bateson, P.P.G; Bateson, P. The Domestic Cat: The Biology Of Its Behaviour. Cambridge University Press. s. 68. 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2015.
- ^ Moelk, Mildred (1944). "Vocalizing in the House-Cat; A Phonetic and Functional Study". The American Journal of Psychology. 57 (2): 184-205. doi:10.2307/1416947. JSTOR 1416947. 13 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021.
- ^ "The Secret Language of Cats: How to Understand Your Cat for a Better ... - Susanne Schötz - Google Books". Google.com. 19 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ a b c Brown, K.A., Buchwald, J.S., Johnson, J.R. and Mikolich, D.J. (1978). "Vocalization in the cat and kitten". Developmental Psychobiology. 11 (6): 559-570. doi:10.1002/dev.420110605. (PMID) 720761.
- ^ a b c d e f g h i j k l m Miller, P. (2000). . Association of Animal Behavior Professionals. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2013.
- ^ Owens, J.L.; Olsen, M.; Fontaine, A.; Kloth, C.; Kershenbaum, A.; Waller, S. (2017). "Visual classification of feral cat Felis silvestris catus vocalizations". Current Zoology. 63 (3): 331-339. doi:10.1093/cz/zox013. (PMC) 5804184 $2. (PMID) 29491992.
- ^ a b Turner, D.C.; Bateson (eds.), P. (2000). The Domestic Cat: The Biology Of Its Behaviour. Cambridge University Press. ss. 71, 72, 86 and 88. ISBN . 1 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ocak 2012.
- ^ a b "Why and how do cats purr?". Kongre Kütüphanesi. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2011.
- ^ Morris, Desmond (1987). Cat Watching. Crown Publishing Group. s. 17. ISBN . Erişim tarihi: 2 Ocak 2016.
- ^ Dyce, K.M.; Sack, W.O.; Wensing, C.J.G. (2002). Textbook of Veterinary Anatomy, 3rd ed. Saunders, Philadelphia. s. 156.
- ^ Breton, R. Roger; Creek, Nancy J. "Overview of Felidae" 21 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Cougar Hill Web. Retrieved 23 May 2013.
- ^ . 31 Ağustos 2018. 1 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Meowing and Yowling". Virtual Pet Behaviorist. ASPCA. 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2012.
- ^ a b Bradshaw, John W. S. (January 2016). "Sociality in cats: A comparative review". Journal of Veterinary Behavior: Clinical Applications and Research. 11: 113-124. doi:10.1016/j.jveb.2015.09.004. ISSN 1558-7878.
- ^ a b Schötz, Susanne; van de Weijer, Joost; Eklund, Robert (25 Ağustos 2017). Phonetic Characteristics of Domestic Cat Vocalisations (PDF). 1st Intl. Workshop on Vocal interactivity in-and-between Humans, Animals and Robots. ss. 5-6. ISBN . 26 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021.
- ^ Schötz, S. (2013). "A phonetic pilot study of chirp, chatter, tweet and tweedle in three domestic cats". Fonetik: 65-68.
- ^ LLC, Aquanta. . www.cathealth.com. 7 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "caterwaul". Dictionary.com. Dictionary.com, LLC. 21 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2012.
- ^ Schötz, S., 2015, June. Agonistic vocalisations in domestic cats: a case study. In Proc Fonetik (Vol. 2015, pp. 85-90).
- ^ Spielman, Dr. Bari. . 27 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2010.
- ^ a b "Cat Panting after Playing". 3 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından .
- ^ . The Cat Health Guide. 29 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2011.
- ^ Louis L. Vine. "Common Sense Book of Complete Cat Care - Page 66". 19 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). The Ohio State University, College of Veterinary Medicine. 18 Ocak 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2011.
- ^ . 20 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2016.
- ^ An Ethogram for Behavioral Studies of the Domestic Cat. UFAW Animal Welfare Research Report No 8. UK Cat Behavior Working Group, 1995.
- ^ Fraser, Andrew (2012). Feline Behaviour and Welfare. Wallingford, Oxfordshire, UK: C.A.B. International. s. 58.
- ^ Helgren, J. Anne (1999). Communicating with your cat. Barron's Educational Series. ISBN .
- ^ . Animal Planet. 21 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2011.
- ^ a b (1986). Catwatching. Three Rivers Press. ISBN .
- ^ Alexander, Newman, Aline (2015). How to speak cat : a guide to decoding cat language. Weitzman, Gary. Washington, D.C. ISBN . OCLC 880756959.
- ^ . 25 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2009.
- ^ . Best Cat Tips. www.best-cat-tips.com. 3 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2012.
- ^ Eckstein, Robert A.; Hart, Benjamin L. (2000). "Grooming and Control of Fleas in Cats". Applied Animal Behaviour Science. 68 (2): 141-50. doi:10.1016/s0168-1591(00)00095-2. (PMID) 10771322.
- ^ Schwartz, Stefanie (2003). "Separation anxiety syndrome in dogs and cats". Journal of the American Veterinary Medical Association (İngilizce). 222 (11): 1526-1532. doi:10.2460/javma.2003.222.1526. ISSN 0003-1488. (PMID) 12784957.
- ^ Schwartz, Stefanie (June 2003). "Separation anxiety syndrome in dogs and cats". Journal of the American Veterinary Medical Association. 222 (11): 1526-32. doi:10.2460/javma.2003.222.1526. (PMID) 12784957.
- ^ McPherson, F.J; Chenoweth, P.J (April 2012). "Mammalian sexual dimorphism". Animal Reproduction Science. 131 (3–4): 109-122. doi:10.1016/j.anireprosci.2012.02.007. (PMID) 22482798.
- ^ Pam Johnson-Bennett (3 Mayıs 2012). . 8 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2015.
- ^ Mary White. . LifeTips. LifeTips. 31 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2012.
- ^ "Play Therapy Pt. 2," Cats International 19 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . retrieved May 22, 2007
- ^ . vetwest animal hospitals. 2 Şubat 2008. 12 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2013.
- ^ . 20 Haziran 2018. 20 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2019.
- ^ . 22 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2019.
- ^ Dennis C. Turner; Patrick Bateman, (Ed.) (2000). The Domestic Cat (2. bas.). University Press, Cambridge. ss. 69-70. ISBN . 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2012.
- ^ . 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ M. Miyazaki; T. Yamashita; Y. Suzuki; Y. Saito; S. Soeta; H. Taira; A. Suzuki (October 2006). "A major urinary protein of the domestic cat regulates the production of felinine, a putative pheromone precursor". Chem. Biol. 13 (10): 1071-9. doi:10.1016/j.chembiol.2006.08.013. (PMID) 17052611.
- ^ Spotte, Stephen (2014). Free-Ranging Cats: Behaviour, Ecology, & Management. Chichester, West Sussex: John Wiley & Sons Ltd. ss. 49-59. ISBN .
- ^ a b c d e f g h i Crowell-Davis, Sharon, L. (2007). "Cat Behaviour: Social Organization, Communication, & Development". The Welfare of Cats. Netherlands: Springer, Dordrecht. ISBN .
- ^ a b c d e Bradshaw, John W. S. (1992). The Behaviour of the Domestic Cat. Wallingford: CAB International. ss. 78, 198-200. ISBN .
- ^ a b c Alder, H.E. (1955). "Some Factors of Observational Learning". The Journal of Genetic Psychology. 86 (1): 159-177. doi:10.1080/00221325.1955.10532903. (PMID) 14354164. 1297110751.
- ^ Caro, T. M. (1980). "Effects of the Mother, Object Play, and Adult Experience on Predation in Cats". Behavioral and Neural Biology. 29 (1): 29-51. doi:10.1016/S0163-1047(80)92456-5. (PMID) 7387584.
- ^ a b c d e f g Leyhausen, Paul (1979). Cat Behaviour: The Predatory & Social Behaviour of Domestic & Wild Cats. New York, New York: Garland Publishing Inc. ss. 164-216, 227-231. ISBN .
- ^ a b Beadle, Muriel (1977). The Cat: History, Biology, and Behaviour. New York, New York: Simon and Schuster. ss. 100-111. ISBN .
- ^ a b c Turner, Dennis C.; Bateson, Patrick (1988). The Domestic Cat: The Biology of its Behaviour. Cambridge: Cambridge University Press. ss. 112-113, 159-168. ISBN .
- ^ a b c Bernstein, Penny L. (2007). "The Human-Cat Relationship". The Welfare of Cats. Springer, Dordrecht. ss. 47-89. ISBN .
- ^ a b c d Casey, Rachel; Bradshaw, John (November 2008). "The effects of additional socialisation for kittens in a rescue centre on their behaviour and suitability as a pet". Applied Animal Behaviour Science. 114 (1–2): 196-205. doi:10.1016/j.applanim.2008.01.003.
- ^ Heath, Sarah E. (2007). "Behaviour Problems and Welfare". The Welfare of Cats. Springer, Dordrecht. ss. 91-107. ISBN .
- ^ Roetman, Philip; Kikillus, K. Heidy; Chiera, Belinda; Tindle, Hayley; Quinton, Gillian; Litchfield, Carla A. (23 Ağustos 2017). "The 'Feline Five': An exploration of personality in pet cats (Felis catus)". PLOS ONE (İngilizce). 12 (8): e0183455. Bibcode:2017PLoSO..1283455L. doi:10.1371/journal.pone.0183455. ISSN 1932-6203. (PMC) 5568325 $2. (PMID) 28832622.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kedilerde iletisim insan da dahil olmak uzere baska bir hayvanin simdiki ve gelecekteki durumunu etkileyen bir veya daha fazla kedi tarafindan yapilan bilgi aktarimidir Kedilerde baslica iletisim bicimlerinden biri vucut dilidir Ornegin agiz ve kulaklarin yonleri gibi Evcil kediler tarafindan kullanilan iletisim sekilleri evcillestirme surecinden etkilenmistir Kediler sesli ve gorsel iletisimin yaninda koklayarak ve dokunarak iletisim kurarlar Sesli IletisimMiyavlayan bir kedi source source track track track track track track track Dinlerken sorun mu yasiyorsunuz Medya yardimi alin Kedilerin sesle iletisimi bilim insanlari tarafindan sesin olusturulma sekli sesin olusturulma baglami veya duyulan sesler gibi cesitli ozelliklerine gore siniflandirilmistir Kedi seslendirmeleri bir dizi ozellige gore siniflandirilmistir Ilk olarak Mildred Moelk tarafindan onerilen kedi sesleri genellikle hala uc ana sinifa ayrilir agiz kapaliyken uretilen sesler ufurumler mirilti titreme agiz ilk acildiginda ve ardindan yavas yavas kapatildiginda cikan sesler miyavlama uluma uluma ayni pozisyonda gergin bir sekilde acik tutulan agizla uretilen sesler hiriltilar hirlamalar tislamalar tukurmeler gevezelik ve civilti 1944 te Moelk kedi seslerinin ilk fonetik calismasini yayinladi Kendi kedilerini cok dikkatli bir sekilde dinledi ve seslerini uc ana kategoriye ayrilmis 16 fonetik oruntuye ayirdi Ayrica farkli sesleri kopyalamak veya yazmak icin fonetik bir alfabe kullandi Kedilerin samimiyeti guveni memnuniyetsizligi ofkeyi korkuyu ve aciyi temsil etmek icin alti farkli miyav sekli oldugunu iddia etti Moelk bahcesindeki ve sokaktaki hayvanlari dinleyerek ciftlesme ve kavga ile ilgili diger sekiz sesi siniflandirdi Brown ve ark kedilerin davranissal baglama gore su vokal tepkilerini siniflandirdi yavru kedilerin anne kedilerden ayrilmasi sirasinda gida yoksunlugu sirasinda agri sirasinda tehdit veya saldiri davranisi oncesinde veya sirasinda bolge veya yiyecek konusundaki anlasmazliklarda agrili veya akut stresli bir deneyim sirasinda rutin profilaktik enjeksiyonlarda ve yavru kedi yoksunlugu sirasinda Olgun kedilerden daha az kaydedilen cagrilar arasinda mirildanma selamlama cagrilari veya miriltilari ayri kafeslerdeki kediler arasinda uzun sesli diyaloglar egitim sirasinda hayal kirikligi cagrilari veya kosullu tepkilerin yok olmasi sayilabilir Miller seslendirmeleri uretilen sese gore bes kategoriye ayirdi mirilti civilti cagri miyav ve hirlama hirilti tislama Owens ve ark akustik yapilarina gore siniflandirilmis kedi seslendirmeleri Uc kategori vardir ton sesleri darbe sesleri ve genis bant sesleri Tonal sesler ayrica armonik olarak yapilandirilmis sesler veya normal ton sesleri gruplarina ayrilir Darbe seslendirmeleri darbe patlamalari ve ton bitisli hibrit darbe patlamalari olarak ayrilir Genis bant sesler dort gruba ayrilir tonal olmayan genis bantli sesler tonal baslangicli genis bantli sesler kisa tonal ogelerli genis bantli sesler ve uzun tonlu sonlu genis bantli sesler Mirlama Hareket halindeyken yavru kediSirtustu yatarak gevsemis erkek kedi Mirlama bircok kedi turunun bogazlariyla olusturdugu yumusak tonda surekli ve titresimli bir sestir Evcil kedi yavrulari dogumlarinin ikinci gununden itibaren mirlamaya baslayabilirler Bu tonal mirlama evcil kedilerde farkli kisilikleri isaret edebilir Mirlamanin genellikle olumlu bir duygusal durumu ifade ettigine inanilsa da kediler bazen hastalik veya travmaya bagli aci ile de mirlayabilirler Kedilerin mirlamasi tanimlamasi zor bir mekanizma sonucu gerceklesen bir eylemdir Bir olcude bunun nedeni kedilerin bu sesleri cikarmakla sorumlu benzersiz bir anatomik ozelliginin olmayisidir Bu tonal gurleme evcil kedilerde farkli kisilikleri karakterize edebilir Mirildamanin genellikle bir isaret ettigine inanilir ancak kediler bazen hasta olduklarinda gergin olduklarinda veya dogum yapmak gibi travmatik veya aci verici anlar yasadiklarinda mirildanirlar Daha genis bir tanim mirilti arkadasca bir sosyal ruh halini isaret eder ve ornegin yarali bir kediden bir veterinere arkadasliga ihtiyaci oldugunu belirten bir isaret olarak veya bir sahibine arkadaslik icin tesekkur eden bir isaret olarak verilebilir Kedilerin nasil mirildandiginin mekanizmasi belirsizdir Bunun nedeni kismen kedilerin bu seslendirmeden acikca sorumlu olan benzersiz bir anatomik ozellige sahip olmamasidir calismalar tarafindan desteklenen bir hipotez kedilerin ve veya girtlak kaslarini kullanarak i donusumlu olarak genisletmek ve daraltmak icin hizla soluma ve soluma sirasinda hava titresimlerine neden olan mirlama sesi cikarmasidir Kedi nefes alirken duzenli nefes alip verme ile birlestiginde guclu ile mirlama sesi cikarir Mirildamaya bazen baska sesler de eslik eder ancak bu kediden kediye degisir Bazilari sadece mirildanabilirken diger kediler de bazen yumrular veya yowps olarak tanimlanan dusuk seviyeli patlamalar yayar Bir zamanlar sadece Felis cins kedilerinin mirildanabilecegine inaniliyordu Bununla birlikte Panthera cinsinin kedigiller de kaplanlar aslanlar jaguarlar ve leoparlar mirildanmaya benzer ancak sadece nefes verirken sesler cikarir Kediler ac mutlu veya endiseli olduklari zamanlar da dahil olmak uzere cesitli nedenlerle mirildanabilir Miyavlama Dikkat cekmek icin miyavlayan kedi Yetiskin kedilerin cikardigi sesler icerisinde en tanidik olani miyav seklinde olanidir Miyavlama iddiali ve savunmaci aglamakli arkadasca kalin ve cesur samimi dikkat cekmek maksatli talep etmek maksatli veya sizlanma maksatli olabilir Farkli dillerde miyav seklinde okunan veya seslendirmesi buna benzeyen cesitli kelimeler kullanilmistir Dikkat cekmek icin miyavlayan kedi Yetiskin kedilerin en tanidik seslendirmesi miyav veya miaow sesidir Miyav iddiali kederli arkadas canlisi cesur misafirperver dikkat cekici talepkar veya sikayet edici olabilir Hatta kedinin agzini actigi ancak ses cikarmadigi yerde sessiz olabilir Miyav genellikle evcil kedi yavrulari tarafindan uretilen tiz bir miyavdir Gorunuse gore yavru kedinin annesinden ilgi cekmek icin miyavlar ve yetiskin kediler de miyavlayabilir Brown ve ark tarif edilen izolasyon cagrisina benzer olarak anlatildi 1978 Yaklasik uc ila dort haftalikken yavru kediler en az bir yavru varken miyavlamazlar ve dort ila bes aylikken yavru kediler miyalamayi tamamen birakirlar Yetiskin kediler nadiren birbirlerine miyavlarlar ve bu nedenle yetiskinlerin insanlara miyavlamasi muhtemelen yavru kedilerin miyavlamasinin evcillestirme sonrasi bir uzantisidir Yavru kedi miyavlamasi Yavru kedilerin annelerinin dikkatini cekmek icin kullandiklari sestir Cirildama Dilde yuvarlanan bir mirildamaya benzer Genellikle anne kedilerin yavrularini cagirmakta kullandiklari sestir Arkadas kediler tarafindan baska bir kedinin veya insanin yaklastigini haber vermek icin de kullanilabilir Insanlar bu sesi evcil hayvanlarina tekrar guven vermek amaciyla taklit edebilirler Kediler bazen avlarini gozlerken veya gizlice takip ederken de bu sesi cikarabilirler Civilti ve gevezelik source source source source source source Kuslara gevezelik eden bir kedi Kediler bazen avlarini gozlemlerken veya takip ederken heyecanli civilti veya gevezelik sesleri cikarirlar Bunlar sessiz tiklama seslerinden ara sira miyavlama ile karistirilan yuksek ancak surekli civiltilara kadar uzanir Bazi arastirmacilar bu gevezeligin boyunda oldurucu bir isirik oldugu anin istemsiz icgudusel taklidi olduguna inanir Avinin omurgasinda kedinin cenelerin hassasca kaymasini saglamak icin bu hareket kedinin cenelerini titrestirir Cagirma sesi Kedilerin agizlari kapali cikardiklari yuksek ve ritmik bir sestir Genellikle disi kedilerin erkek kedileri ararken cikardiklari ses olmakla birlikte bazen kavga eden erkek ve disi kediler de bu sesi cikartirlar Mart kedisi sesi bir kedinin sicakta kizginlik cigligidir Hirildama hirlama tislama ve tukurme Hirilti hirlama ve tislama saldirgan veya savunma saldirganligi ile iliskili tum seslendirmelerdir Bunlara genellikle algilanan tehdit uzerinde gorsel bir etki yaratmasi amaclanan bir durus sergileme eslik eder Iletisim diger turlerin yani sira kedilere de yonelik olabilir bir kedinin yaklasan bir kopege dogru sismis tislamasi ve tukurmesi iyi bilinen bir davranistir Kediler urktuklerinde korktuklarinda sinirlendiklerinde veya aci cektiklerinde tislarlar ve ayrica davetsiz misafirleri kendi bolgelerine korkuturlar Tislama ve hirlama uyarisi tehdidi ortadan kaldirmazsa kedi tarafindan bir saldiri gelebilir Iki ila uc haftalik yavru kediler bir insan tarafindan ilk alindiginda tislar ve tukurur Tukurme tislamanin daha kisa ama daha yuksek sesle ve daha vurgulu bir versiyonudur Ultrasonik sesler Yavru kedilerin cok yuksek frekansli ultrasonik sesler cikardiklari gozlemlenmistir Uluma inleme ve feryat Bu sesler genellikle tehdit edici durumlarda kullanilir Ulumalar daha tonlu inlemeler ise uzun ve yavas degisimlidir Ofke feryatlari hirlamalarla birlesir ve ulumalar ulumalara benzer ama daha uzundur Nefes nefese kalmaBir kedi nefes nefese Kopeklerin aksine nefes soluma sicak hava ortamlari veya dogum sonrasi durumlar disinda kedilerde nadir gorulen bir durumdur Bazi kediler kaygi korku veya heyecana tepki olarak nefes nefese kalabilir Ayrica oyun egzersiz veya araba surmek gibi uyaranlardan kaynaklanan stresten de kaynaklanabilir Ancak nefes nefese kalma asiri ise veya kedi sikinti icinde gorunuyorsa burun tikanikligi kalp kurdu hastaligi kafa veya ilac zehirlenme si gibi daha ciddi bir durumun belirtisi olabilir Bircok durumda kedilerin nefes nefese nefes almasi Bircok durumda kedilerin nefes nefese nefes almasi ozellikle oksuruk veya sig nefes alma nefes darligi gibi diger bulgularla birlikteyse anormal olarak kabul edilir ve tibbi bir acil durum olarak kabul edilir Dogumdan sonra kralicelerde nefes nefese kalmak normaldir ve sicaklikla ilgili degildir Disi kediler dogumdan sonra birkac gun ila haftalar arasinda nefes nefese kalabilir Gorsel IletisimTehlikeye karsi buyuk gorunmek icin sirtini kamburlastirip tuylerini kabartarak tislayan bir kedi Kediler bircok bilgiyi iletmek icin vucut pozisyonlarini ve hareketlerini kullanirlar Ornegin vucutlarini kamburlastirip tuylerini diktikten sonra yan bir durusla korkmus ve veya saldirmaya hazir olduklarini ifade ederler Evcil kediler gorsel iletisimde genellikle gozlerini kulaklarini agizlarini kuyruklarini postlarini ve vucut pozisyonlarini kullanirlar Ozellikle yuzlerindeki karakteristik degisimler iletisimin gostergeleridir Kedilerin insanlara agirca goz kirpmasi guven gosterdiklerini ve baktiklari kisiyi kabul ettiklerini gosterir Durus Sasirmis kedilerin gozbebekleri buyumus ve kulaklari hafifce geriye dogru tutulmus dikilmis Bir kedinin durusu duygularini iletir Kedilerin dogal davranislarini kendi baslarina insanlarla ve diger hayvanlarla birlikteyken gozlemlemek en iyisidir Duruslari duruma gore arkadasca veya saldirgan olabilir En temel ve tanidik kedi duruslarindan bazilari sunlardir Rahat durus Kedi yan yatarken veya otururken gorulur Bacaklari bukulu veya arka bacaklari uzanmis veya uzatilmis halde nefes almasi yavastan normale Kuyruk gevsek bir sekilde sarilmis uzatilmis veya tutulmus Ayrica kedi ayaktayken gevsek bir sekilde sarkar Kediler sakin olduklarinda sakin bir kuyrukla rahat durmaya egilimlidirler Germe durusu kedinin rahatladigini gosteren baska bir durus Kediler karinlari acikta sirt ustu yattiklarinda savunmasiz bir konumdadirlar Bu nedenle bu pozisyon bir guven duygusu veya rahatlik iletebilir ancak kediler kendilerini penceleriyle savunmak veya parlak gunes isigi alan alanlarda guneslenmek icin sirtlarinin uzerine donebilirler Esneme durusu ya kendi basina ya da bir esneme ile birlikte rahat bir kedinin baska bir durusu Agzin acik olmasi ve dislerin gorunmemesi oyunculugu gosterir Uyari durusu Kedi karni uzerinde yatiyor veya oturuyor olabilir Ayakta dururken ve hareket ederken sirti neredeyse yataydir Bacaklari bukulu veya uzatilmis ayaktayken nefes almasi normaldir Kuyrugu geriye ya da yukariya dogru kivriktir ve asagi dogru konumlandirildiginda segirme olabilir Gergin durus Kedi ayakta veya geriye dogru hareket ederken vucudunun arkasi ust vucudundan daha asagida olacak sekilde kayarak karninin uzerinde yatiyor Ayakta dururken arka ayaklari bukulu ve on ayaklari uzar Kuyrugu vucuda yakin gergin veya asagi dogru kivrilmis kedi ayaga kalkarken segirme olabilir Endiseli yumurtlama durusu Kedi karninin uzerinde yatiyor Kedi ayaktayken veya hareket ederken vucudun arka kismi on kisimdan daha gorunur sekilde daha asagidadir Nefesi hizli olabilir ve bacaklari vucudunun altina sikismistir Kuyruk vucuda yakindir ve kuyrugun ucu yukari ve asagi veya yan yana hareket ederken one dogru kivrilabilir veya ayakta dururken vucuda yakin Korkulu durus Kedi karninin uzerinde yatiyor veya dogrudan patilerinin uzerine comelmis durumda Ayakta dururken tum vucudu titriyor ve yere cok yakin olabilir Bacaklari yuzeye yakin bukulmus ve kuyrugu kivrilmis ve dort ayak uzerinde dururken vucuduna cok yakin oldugu icin nefes almasi da hizlidir Korkunc savunmaci bir kedi kendini kucultur yere dogru alcalir sirtini buker ve vucudunu one degil tehditten uzaklastirir Dovus genellikle yalnizca kacis imkansiz oldugunda ortaya cikar Guvenli durus Kedi kuyrugunu goge kaldirarak daha rahat bir sekilde dolasabilir Kediler genellikle evlerin icinden gecerler ve kuyruklari yuksekte durur bu da onlari daha heybetli ve zarif gosterir Korkmus durus Kedi vucudunun bazi yerlerinde gorulen titreme ile dogrudan patilerinin ustune comelmis Kuyrugu vucuda yakindir ve arkadaki tuyleri ile birlikte ayakta durabilir Bacaklar boyutlarini artirmak icin cok sert veya hatta bukulmustur Genellikle kediler kendilerini tehdit altinda hissettiklerinde temastan kacinirlar ancak koseye sikistiklarini hissettiklerinde veya kacmanin imkansiz oldugu durumlarda degisen derecelerde saldirganliga basvurabilirler Saldirgan durus Arka bacaklar sertlesir sagri yukselir ama sirt duz kalir kuyruk tuyleri dikilir burun one dogru itilir ve kulaklar hafifce geri cekilir Kedilerin hem penceleri hem de disleri oldugu icin bir kavgaya karisirlarsa kolayca yaralanmaya neden olabilirler bu nedenle bu durus bir yarismacinin kavga etmeden saygi duymasini saglama girisimidir Saldirgan meydan okuyanlari geri cekmeye calisabilir ve kacmazlarsa onlari takip eder Bu baglamda heyecani veya meraki gosteren kuyrugunda ve sirtinda dik tuyleri olan birKulaklar Kediler kulaklarinin pozisyonunu kedi uyanik ve odaklanmisken dikken sakinken hafifce gevsemis ve asiri savunmaci veya saldirgan oldugunda kafasina karsi duzlestirilmis bir sureklilik icinde cok hizli bir sekilde degistirebilir Kedilerde yassi kulaklar genellikle bir kisinin tehdit altinda oldugunu ve saldirabilecegini gosterir Kulaklarin duzlesmesi ayni zamanda cimenlerde veya kedinin dik kulaklarinin konumunu belli edecegi bir saklanma yerinde sinsice yaklasan avin biyolojik bir uyarlamasidir Gozler Bir kedinin dogrudan bakisi genellikle bir meydan okuma veya tehdit iletir ve yuksek rutbeli kedilerde gorulme olasiligi daha yuksektir dusuk rutbeli kediler genellikle tepki olarak geri cekilir Dogrudan bakis genellikle yirtici hareket sirasinda veya bolgesel nedenlerle kullanilir Dogrudan bir bakisin aksine kediler sahiplerine guven ve sevgi gostermek icin goz kapaklarini indirir veya yavasca goz kirpar Lisansli bir veteriner ve hayvan yazari olan Gary Weitzman a gore bu tur kedi vucut dili bir pisi opucugu ile benzer Yavas yanip sonmenin sakin bir durumda olmaktan kaynaklanan stres hormon duzeylerinin dusmesine fizyolojik bir tepki olabilecegini Kedi Nasil Konusulur Kedi Dilinin Kodunu Cozme Rehberi adli kitabinda ayrica aciklar Weitzman Yavas goz kirpma gercekten bir kabul hareketidir diyor Bunu seninle kesinlikle rahat olduklarinda yapiyorlar ve diger kedilerle de yapiyorlar Kedilerin kendilerini sakin ve rahat hissettiklerinde bunu neden yaptiklari net degil ancak Weitzman soyle yazar Muhtemelen otonomik bir tepki kedinin kortizol stres hormonu seviyelerinin dusmesiyle ilgisi var Aslinda Weitzman kedi sahiplerini bu davranisi taklit etmeye tesvik eder yalnizca bir sevgi mesaji vermekle kalmaz ayni zamanda tehdit edici olmayan bir konumu pekistiren bir mesaj verir Bu davranis evcil ev kedilerine ozel degildir Kediler cok bolgeci olabildiginden vahsi dogada kendilerini dost canlisi veya tehdit edici olmayan olarak isaret etmek icin diger kedilerle bu yavas goz kirpmayi kullanirlar Kuyruk Kediler iletisim kurmak icin genellikle kuyruklarini kullanirlar Kuyrugunu dik tutan bir kedi genellikle mutluluk veya guven gibi olumlu duygulara isaret eder dikey kuyruk genellikle insanlara veya diger kedilere genellikle yakin akrabalar dostca bir selamlama olarak kullanilir Yari yukseltilmis bir kuyruk daha az zevki gosterebilir ve mutsuzluk alcakta tutulan bir kuyruk ile gosterilir Ek olarak bir kedinin kuyrugu bir yandan diger yana sallanabilir Bu hareket yavas ve tembel ise genellikle kedinin rahat bir durumda oldugunu gosterir Kediler avlanirken veya baska turlu uyanik veya eglenceli olduklarinda kuyruklarinin ucunu segirirler Ani tam kuyruk segirmesi bir kararsizlik durumunu gosterir Takip eden evcil bir kedi comelme sirasinda tipik olarak kuyrugunu yere yakin tutar ve hizla bir yandan diger yana segirir Bu kuyruk davranisi bir kedi tahris oldugunda ve tipik olarak isirarak veya pencelerini uzatarak kamcilama noktasina yaklastiginda da gorulur Bir kedi ayrica oynarken kuyrugunu segirebilir Bazen oyun sirasinda bir kedi veya daha yaygin olarak bir yavru kedi kuyrugunun tabanini yukseltir ve ucu haric hepsini sertlestirir bas asagi bir U gibi bir sekle sokar Bu hiperaktivite noktasina kadar buyuk bir heyecana isaret ediyor Bu daha genc kediler birbirini kovaladiginda veya kendi baslarina kostuklarinda da gorulebilir Kediler sahiplerini selamlarken genellikle asiri mutluluga isaret eden titrek bir hareketle kuyruklarini dik tutarlar Korkmus veya sasirmis bir kedi kuyrugundaki ve sirtindaki tuyleri dikebilir Ek olarak daha dik durabilir ve bir tehdit olarak gorunen boyutunu artirmak icin vucudunu yana cevirebilir Sadece kucuk bir kuyruk ucuna sahip olan gibi kuyruksuz kediler kuyrugu tam bir kuyruklari varmis gibi hareket ettirirler Dokunsal Iletisim source source source source source source source source Kedi kendini timar ediyor Kediler temizlik ve bakim amacli veya bag kurmak amaciyla sik sik birbirlerini yalarlar Bu davranis genellikle birbirlerine yakin kediler tarafindan gosterilmektedir Ayrica bazen yakinlik gostermek veya benimsedigini gostermek maksadiyla insanlari da yalayabilirler Vucutlarini baska bir kediye insana veya kopek gibi farkli hayvanlara surtmesi kedilerin sevgilerini gosterme yollarindan biri ve bag kurma hareketidir Yerli ve vahsi kediler icin yalanma yaygin bir davranistir Evcil kediler uzerinde yapilan son arastirmalar onlarin dinlenme zamanlarinin yaklasik 8 ini kendilerini yalamak icin harcadiklarini gostermektedir Timar sadece kendilerini temizlemek icin degil dis parazit kontrolunu saglamak icin de son derece onemlidir Pireler kedilerin en yaygin dis paraziti olma egilimindedir ve bazi arastirmalar kedilerde timarlamanin pireleri bas ve boyundan cikarmada etkili olduguna dair dolayli kanitlara atifta bulunur Kediler ayrica vucudun kasintili bolgelerini kasimak icin timar kullanabilirler Oksama Kediler bazen ile on patilerini insanlara veya yumusak nesnelere tekrar tekrar basarlar Bu yavru kediler ve yetiskinler icin icguduseldir ve muhtemelen emzirme sirasinda annenin sut akisini uyarmak icin kullanilan eylemden kaynaklanmaktadir Yavru kediler annede emzirmeyi uyarmak icin meme bezlerini itmek icin on ayaklari sirayla birer birer kullanarak emzirirken memeyi oksar Ovmanin ayni zamanda dinlenmek icin gecici yuva yapmak icin otlari veya yapraklari ezmek zorunda kalan kedilerin vahsi atalarina kadar uzanan bir kokeni olabilir Kediler bu cocuksu davranislari emzirmenin otesine ve yetiskinlige tasir Bazi kediler bakim yani ovmada kiyafetleri veya yataklari emer Kedi patisiyle asagi dogru sert bir baski uygular ayak parmaklarini acarak pencelerini ortaya cikarir sonra patisini kaldirirken ayak parmaklarini kivirir Islem bir ila iki saniyelik araliklarla alternatif pencelerle gerceklesir Sahibinin kucaginda otururken ovabilirler bu da kedinin keskin penceleri varsa agrili olabilir Tercih edilen evcil ozelliklerin cogu veya yetiskinde devam eden cocuk ozellikleri oldugundan yogurma yetiskin evcil kedilerde kalan bir cocuk davranisi kalintisi olabilir Ayni zamanda kediyi ve insandaki gibi ayni sekilde iyi hissetmesini saglayabilir Ovma genellikle uyku nun oncusudur Pek cok kedi oksanirken genellikle memnuniyet ve sevgiyi belirtmek icin alinir Ayrica cogunlukla yeni dogarken beslenirken veya annelerinin memesinden beslenmeye calisirken mirildanirlar Iki davranis arasindaki ortak iliski kalinti bir icgudu olarak ovmanin kokeni lehine kanitlari dogrulayabilir Kedilerin patilerinin alt kisminda koku bezleri vardir Nesneleri veya insanlari ovduklarinda veya cizdiklerinde bu ovulmakta olan veya cizilen kisiye veya nesneye aktarilmis olmalari muhtemeldir Avlanma Bazi kediler gorunuse gore dostca bir selamlama veya sevgiyi belirtmek icin yuzlerini insanlara ovusturur Temas agiz ve yanaklarda bulunan bezlerden koku biraktigindan bu dokunsal eylem koku alma iletisimi ile birlestirilir Kediler ayrica bazen insanlara veya diger kedilere kafalarinin on kismiyla kafalarini carparlar bu eyleme denir Yine bu iletisim vucudun bu bolgesinde koku bezleri oldugu icin koku alma bilesenine sahip olabilir ve muhtemelen kedi basini asagi ya da yana cevirdiginde dikkat cekmek icindir Basini carpma ve yanaklarini ovma genellikle baskin bir kedi tarafindan bir astina karsi sergilendigi icin sosyal baskinlik gosterileri olabilir Bazen burunlari koklamak olarak adlandirilan burunlara dokunmak kediler icin dostane dokunsal bir selamlamadir Isirma Sahibine veya baska bir kediye dogru yapilan genellikle mirlama esliginde gerceklesen hafif isiriklar yakinlik ve oyun oynama istegini belirtirken tislama ve hirlama esligindeki daha sert isiriklar ise saldirganlik belirtileridir Ayrica ciftlesme sirasinda erkek kedi disinin ensesinden isirir ve disi de ciftlesmeye hazir pozisyonu alir Koku ile IletisimIdrar diskilarindaki kokular ve kimyasallar ile agiz cene alin ve yanaklar arka alt kisimlar kuyruk ve patilerindeki bezler ile salgiladiklari feromonlar kedilerin koku yoluyla iletisimini saglar Surtunme ve kafa carpma davranislari bu kokulari insanlar da dahil olmak uzere alt tabakalara birakma yontemleridir Kedi yanaklarindaki bezlerde uretilen kimyasal bir feromon birakarak tercih edilen bolgedeki belirgin nesnelere yanaklarini ovusturur Bu bir memnuniyet feromon olarak bilinir Kedi yuz feromonunun sentetik versiyonlari ticari olarak mevcuttur Kedilerin vucutlarinda dokuz farkli bez bulunur Bunlar pinna dis kulak kepceleri temporal sakaklarinda yanak yuzlerinin yanlarinda perioral agiz koselerinde submandibular cene alti interdigital ayak parmaklari arasi anal anusun kenarlarinda kaudal tum kuyruk boyunca ve supra kaudal kuyrugun tabaninda ayni zamanda bir dir Kediler yatay bir yuzeye comelerek idrar yaparlar ayakta iseme gerceklesir Kedi arka ayaklariyla bir adim atar ve kuyrugunu sallayarak dikey bir yuzeyde koku izini birakir nden farkli olarak geriye donuktur Kediler hem puskurtulen hem de puskurtulmeyen idrarla isaretlenebilse de sprey genellikle normalde biriken idrardan daha kalin ve yaglidir ve puskurtucunun daha guclu bir iletisim kurmasina yardimci olan anal keselerden ek salgilar icerebilir Kediler bolgelerini hem koku bezlerini ovalayarak hem de idrar ve diski birikintileriyle isaretlerken puskurtme kedilerin en gurultulu koku alma ifadesi gibi gorunur En sik olarak diger erkeklerle rekabet halindeki saglam erkek kedilerde gorulur Yetiskinlikte kisirlastirilan erkekler kisirlastirmadan sonra hala puskurebilir Disi kediler de bazen puskurtur Cop kutusunun disinda idrar yapan kedi alt tabaka dokusu temizlik ve mahremiyet gibi cesitli faktorlerden dolayi kutudan memnun olmadigini gosterebilir Ayni zamanda belirtisi olabilir Yetersiz beslenen erkek kediler idrarda uretrayi tikayabilen ve tibbi bir acil durum yaratabilen kristal olusumuna karsi hassastir Ozellikle olgun erkek kedilerin idrari kedi idrarina karakteristik guclu kokusunu veren kukurt iceren bilesik MMB nin oncusu olarak bilinen amino asit icerir Felinin idrarda atilan tarafindan 3 metilbutanol sisteinilglisinden 3 MBCG uretilir Daha sonra bakteriyel liyaz yoluyla yavas yavas daha ucucu kimyasal MMB ye ayrisir Kedigil olasi bir kedi feromonu Felinine MMBSosyallesmeKedi turlerinin cogunun aslanlarin yani sira yalniz antisosyal hayvanlar oldugu dusunulse de evcil ya da vahsi kediler sosyal davranislara katilirlar Bunlar sosyal ogrenme kediler arasinda sosyallesme ve insanlarla sosyallesmeyi icerir Sosyal ogrenme Kediler Bu tur ogrenme bir kedinin yasaminin erken donemlerinde ortaya cikar ve bircok laboratuvar calismasinda gosterilmistir Yavru kedi yavrulari av yakalarken kullandiklari teknikleri gozlemleyerek annelerinden avlanmayi ogrenirler Anne once olu avi ardindan canli avi cope getirerek yavrularinin avlanma tekniklerini ogrenmesini saglar Canli av ile basarili bir yakalama icin gerekli teknikleri gosterir Yavru kedilerin av yakalama davranisi annelerinin yaninda zaman icinde daha yuksek seviyelerde gelisir Kediler icin gozlemsel ogrenme davranisi tamamlama durtusu davranisi baslatan isaret isarete verilen yanit ve davranisi tamamlamanin odulu olarak tanimlanabilir Bu kedilerin annelerinden yirtici davranislari ogrendiklerinde gosterilir Gudu acliktir isaret avdir yanit avi yakalamaktir ve odul ise aclik hissini hafifletmektir Kedi yavrulari ayrica insanlarla sosyallesirken gozlemsel ogrenme gosterirler Anneleri saldirgan olmayan ve savunmaci olmayan davranislar sergilediklerinde insanlarla sosyallesmeye baslama olasiliklari daha yuksektir Kediler icin gozlemsel ogrenme davranisi tamamlama durtusu davranisi baslatan isaret isarete verilen yanit ve davranisi tamamlamanin odulu olarak tanimlanabilir Bu kedilerin annelerinden yirtici davranislari ogrendiklerinde gosterilir Gudu acliktir isaret avdir yanit avi yakalamaktir ve odul ise aclik hissini hafifletmektir Kedi yavrulari ayrica insanlarla sosyallesirken gozlemsel ogrenme gosterirler Anneleri saldirgan ve savunmaci olmayan davranislar sergilediklerinde insanlarla sosyallesmeye baslamalari daha olasidir Anneler yavrulariyla daha fazla vakit gecirse de erkek kediler yavru arkadaslari arasindaki kavgalari ayirarak onemli bir rol oynar Gozlemsel ogrenme yavru kedi ile sinirli degildir yetiskinlik doneminde de gozlemlenebilir Arastirmalar gorsel bir isaretten sonra bir kola basmak gibi baskalarinin bir gorevi yerine getirdigini goren yetiskin kedilerin ayni gorevi o gorevde baska bir kediye tanik olmayanlara gore daha hizli gerceklestirmeyi ogrendiklerini gostermistir Kediler arasinda sosyallesme Genellikle yabanci kediler karsilastiginda bir kedi diger kediyi savunma moduna sokan ani bir hareket yapar Kedi daha sonra kendi uzerine cekilecek ve gerekirse saldirmaya hazirlanacaktir Ast kedi genellikle fiziksel bir kavga cikmadan once kacar ancak durum her zaman boyle degildir ve bunu erkek kedi duellosu olarak bilinen sey takip edebilir Baskinlik in birbirleriyle nasil etkilesime girdiginin altinda yatan bir faktor olarak da gorulur Hakimiyet Cok kedili evlerde kediler arasinda baskinlik gorulebilir Ast kediler baskin kediye boyun egerler Baskinlik baskin kedinin etrafinda dolasmak baskin kedinin yanindan gecmesini beklemek goz temasindan kacinmak comelmek yan yatmak savunma durusu ve baskin kedi yaklastiginda geri cekilmek gibi davranislari icerir Baskin kediler de belirli bir vucut durusu sunar Kedi kulaklari dik gosterir kuyrugunun tabani kavislidir ve dogrudan asti kedilere bakar Bu baskin kediler genellikle saldirgan degildir ancak ast kedi yiyecek kaynagini engellerse saldirganlasabilirler Bu saldirgan davranis ortaya ciktiginda baskin kedinin ast kedilerin yemek yemesini ve cop kutusunu kullanmasini engellemesine de yol acabilir Bu ast kedinin baska bir yere diskilamasina ve insan etkilesimi ile ilgili sorunlar yaratmasina neden olabilir Sosyal catismalar kavga eden iki kedi Kediler arasindaki sosyal catismalar yalnizca kedilerin davranislarina baglidir Bazi arastirmalar kedilerin nadiren kavga cikardigini gostermistir ancak bunu yaptiklarinda genellikle yiyecekleri ve veya yavrulari korumak ve bolgeyi savunmak icindir source source source source source source Bir erkek kedinin digeriyle bulusup yuksek sesli aramalar yaptigi catisma durumu Yaklasan bir erkek kedi duellosunun ilk isareti her iki kedinin de kendilerini bacaklarinin uzerinde yukari cekmeleri sirtlarinin ortasindaki tum tuylerin dimdik durmasi ve birbirlerine yaklasirken miyavlayip yuksek sesle ulumalaridir Kedilerin attigi adimlar birbirlerine yaklastikca yavaslar ve kisalir Saldiracak kadar yaklastiklarinda biraz duraklarlar ve sonra bir kedi sicrar ve diger kedinin ensesini isirmaya calisir Diger kedinin misilleme yapmaktan baska secenegi yoktur ve her iki kedi de agresif bir sekilde yerde yuvarlanir ve her iki kediden de yuksek yogun cigliklar gelir Bir sure sonra kediler ayrilir ve yeniden saldiriya baslamak icin yuz yuze dururlar Bu bir kedi tekrar kalkmayana ve oturmaya devam edene kadar bir sure devam edebilir Maglup olan kedi galip bolgeyi koklamayi tamamlayana ve dovus alaninin disina cikana kadar hareket etmez Bu gerceklestiginde maglup kedi bolgeyi terk ederek duelloyu sona erdirir Disiler de birbirleriyle kavga edebilirler Erkek ve disi anlasamazlarsa kavga da edebilirler Kapali bir evde kavgalari onlemek icin kedilerin yeniden sokulmasi veya ayrilmasi gerekebilir Insanlarla sosyallesme Uc ile dokuz haftalik arasindaki kediler ne duyarlidir Bu donemden sonra sosyallesme daha az etkili olabilir Arastirmalar yavru kedi ne kadar erken tedavi edilirse insanlara karsi o kadar az korkusuz olacagini gostermistir Sosyallesmeyi artirabilecek diger faktorler bircok insanin yavru kediyle sik sik ilgilenmesi annenin varligi ve beslenmedir Annenin varligi onemlidir cunku kediler gozlemsel ogrenicilerdir Insanlarin yaninda rahat olan bir anne yavru kedideki kaygiyi azaltabilir ve yavru kedi insan iliskisini gelistirebilir Yaklasik iki ila yedi haftalik vahsi kedi yavrulari genellikle yakalandiktan sonraki bir ay icinde sosyallesebilir Bazi kedi turleri genetik etki ve bazi durumlarda belirli ogrenme deneyimleri gibi faktorler nedeniyle insanlara karsi sosyallesemez Bir yavru kediyi sosyallestirmenin en iyi yolu kediyi haftada birkac saat mesgul etmektir Yabani kediyle ayni alanda olmasi gerekmeyen ancak baska bir sosyallesmis kedi varsa surec daha kolay hale gelir Eger bakici bir kedinin tuvalete idrar yapmasini saglayabilirse o zaman copteki digerleri genellikle onu takip edecektir Guven saglanana kadar genellikle ilk hafta icinde kalin eldivenlerle ilk temas siddetle tavsiye edilir Bir yetiskini sosyallestirmek bir meydan okumadir Sosyallesmis yetiskin vahsi kediler sosyallesme donemlerinde yalnizca guvendikleri kisilere guvenme egilimindedir ve bu nedenle yabancilarin yaninda cok korkabilirler Insan kedi iliskisini etkileyen bir takim problemli davranislar vardir Bir davranis kedilerin insanlara pence ve isirarak saldirmasidir Bu genellikle kendiliginden olusur veya ani hareketlerle tetiklenebilir Diger bir sorunlu davranis ise kedinin oksanmasi ve ardindan aniden saldirmasi ve kacmasiyla sonuclanan sevme ve isirma sendromu dur Diger sorunlar evin kirlenmesi mobilyalarin cizilmesi ve bir kedinin eve olu av getirmesidir Kediler ve insanlar arasindaki sosyallesmeyi zorlayan bu tur davranislardir Kedilerde olculen elli iki kedi kisilik ozelligi vardir ve bir calisma ana eksen faktor analizi kullanilarak bes guvenilir kisilik faktoru bulundu nevrotiklik disadonukluk baskinlik durtusellik ve uyumluluk Ayrica bakinizKedi feromonuKaynakca Turner D C Bateson P P G Bateson P The Domestic Cat The Biology Of Its Behaviour Cambridge University Press s 68 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2015 Moelk Mildred 1944 Vocalizing in the House Cat A Phonetic and Functional Study The American Journal of Psychology 57 2 184 205 doi 10 2307 1416947 JSTOR 1416947 13 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2021 The Secret Language of Cats How to Understand Your Cat for a Better Susanne Schotz Google Books Google com 19 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2021 a b c Brown K A Buchwald J S Johnson J R and Mikolich D J 1978 Vocalization in the cat and kitten Developmental Psychobiology 11 6 559 570 doi 10 1002 dev 420110605 PMID 720761 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b c d e f g h i j k l m Miller P 2000 Association of Animal Behavior Professionals 5 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2013 Owens J L Olsen M Fontaine A Kloth C Kershenbaum A Waller S 2017 Visual classification of feral cat Felis silvestris catus vocalizations Current Zoology 63 3 331 339 doi 10 1093 cz zox013 PMC 5804184 2 PMID 29491992 a b Turner D C Bateson eds P 2000 The Domestic Cat The Biology Of Its Behaviour Cambridge University Press ss 71 72 86 and 88 ISBN 978 0521 63648 3 1 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2012 KB1 bakim Fazladan yazi yazar listesi link a b Why and how do cats purr Kongre Kutuphanesi 3 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2011 Morris Desmond 1987 Cat Watching Crown Publishing Group s 17 ISBN 978 0517880531 Erisim tarihi 2 Ocak 2016 Dyce K M Sack W O Wensing C J G 2002 Textbook of Veterinary Anatomy 3rd ed Saunders Philadelphia s 156 Breton R Roger Creek Nancy J Overview of Felidae 21 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cougar Hill Web Retrieved 23 May 2013 31 Agustos 2018 1 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Meowing and Yowling Virtual Pet Behaviorist ASPCA 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2012 a b Bradshaw John W S January 2016 Sociality in cats A comparative review Journal of Veterinary Behavior Clinical Applications and Research 11 113 124 doi 10 1016 j jveb 2015 09 004 ISSN 1558 7878 a b Schotz Susanne van de Weijer Joost Eklund Robert 25 Agustos 2017 Phonetic Characteristics of Domestic Cat Vocalisations PDF 1st Intl Workshop on Vocal interactivity in and between Humans Animals and Robots ss 5 6 ISBN 978 2 9562029 0 5 26 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Agustos 2021 Schotz S 2013 A phonetic pilot study of chirp chatter tweet and tweedle in three domestic cats Fonetik 65 68 LLC Aquanta www cathealth com 7 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi caterwaul Dictionary com Dictionary com LLC 21 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2012 Schotz S 2015 June Agonistic vocalisations in domestic cats a case study In Proc Fonetik Vol 2015 pp 85 90 Spielman Dr Bari 27 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ocak 2010 a b Cat Panting after Playing 3 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan The Cat Health Guide 29 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2011 Louis L Vine Common Sense Book of Complete Cat Care Page 66 19 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2021 PDF The Ohio State University College of Veterinary Medicine 18 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2011 20 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Eylul 2016 An Ethogram for Behavioral Studies of the Domestic Cat UFAW Animal Welfare Research Report No 8 UK Cat Behavior Working Group 1995 Fraser Andrew 2012 Feline Behaviour and Welfare Wallingford Oxfordshire UK C A B International s 58 Helgren J Anne 1999 Communicating with your cat Barron s Educational Series ISBN 978 0 7641 0855 6 Animal Planet 21 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2011 a b 1986 Catwatching Three Rivers Press ISBN 978 0517880531 Alexander Newman Aline 2015 How to speak cat a guide to decoding cat language Weitzman Gary Washington D C ISBN 9781426318634 OCLC 880756959 25 Subat 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2009 Best Cat Tips www best cat tips com 3 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mayis 2012 Eckstein Robert A Hart Benjamin L 2000 Grooming and Control of Fleas in Cats Applied Animal Behaviour Science 68 2 141 50 doi 10 1016 s0168 1591 00 00095 2 PMID 10771322 Schwartz Stefanie 2003 Separation anxiety syndrome in dogs and cats Journal of the American Veterinary Medical Association Ingilizce 222 11 1526 1532 doi 10 2460 javma 2003 222 1526 ISSN 0003 1488 PMID 12784957 Schwartz Stefanie June 2003 Separation anxiety syndrome in dogs and cats Journal of the American Veterinary Medical Association 222 11 1526 32 doi 10 2460 javma 2003 222 1526 PMID 12784957 McPherson F J Chenoweth P J April 2012 Mammalian sexual dimorphism Animal Reproduction Science 131 3 4 109 122 doi 10 1016 j anireprosci 2012 02 007 PMID 22482798 Pam Johnson Bennett 3 Mayis 2012 8 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2015 Mary White LifeTips LifeTips 31 Mart 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mayis 2012 Play Therapy Pt 2 Cats International 19 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved May 22 2007 vetwest animal hospitals 2 Subat 2008 12 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2013 20 Haziran 2018 20 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Kasim 2019 22 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Aralik 2019 Dennis C Turner Patrick Bateman Ed 2000 The Domestic Cat 2 bas University Press Cambridge ss 69 70 ISBN 978 0521636483 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2012 3 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2020 M Miyazaki T Yamashita Y Suzuki Y Saito S Soeta H Taira A Suzuki October 2006 A major urinary protein of the domestic cat regulates the production of felinine a putative pheromone precursor Chem Biol 13 10 1071 9 doi 10 1016 j chembiol 2006 08 013 PMID 17052611 Spotte Stephen 2014 Free Ranging Cats Behaviour Ecology amp Management Chichester West Sussex John Wiley amp Sons Ltd ss 49 59 ISBN 978 1 118 88401 0 a b c d e f g h i Crowell Davis Sharon L 2007 Cat Behaviour Social Organization Communication amp Development The Welfare of Cats Netherlands Springer Dordrecht ISBN 978 1 4020 3227 1 a b c d e Bradshaw John W S 1992 The Behaviour of the Domestic Cat Wallingford CAB International ss 78 198 200 ISBN 0 85198 715 X a b c Alder H E 1955 Some Factors of Observational Learning The Journal of Genetic Psychology 86 1 159 177 doi 10 1080 00221325 1955 10532903 PMID 14354164 1297110751 Caro T M 1980 Effects of the Mother Object Play and Adult Experience on Predation in Cats Behavioral and Neural Biology 29 1 29 51 doi 10 1016 S0163 1047 80 92456 5 PMID 7387584 a b c d e f g Leyhausen Paul 1979 Cat Behaviour The Predatory amp Social Behaviour of Domestic amp Wild Cats New York New York Garland Publishing Inc ss 164 216 227 231 ISBN 978 0 8240 7017 5 a b Beadle Muriel 1977 The Cat History Biology and Behaviour New York New York Simon and Schuster ss 100 111 ISBN 978 0 671 22451 6 a b c Turner Dennis C Bateson Patrick 1988 The Domestic Cat The Biology of its Behaviour Cambridge Cambridge University Press ss 112 113 159 168 ISBN 978 0 521 35447 9 a b c Bernstein Penny L 2007 The Human Cat Relationship The Welfare of Cats Springer Dordrecht ss 47 89 ISBN 978 1 4020 3227 1 a b c d Casey Rachel Bradshaw John November 2008 The effects of additional socialisation for kittens in a rescue centre on their behaviour and suitability as a pet Applied Animal Behaviour Science 114 1 2 196 205 doi 10 1016 j applanim 2008 01 003 Heath Sarah E 2007 Behaviour Problems and Welfare The Welfare of Cats Springer Dordrecht ss 91 107 ISBN 978 1 4020 3227 1 Roetman Philip Kikillus K Heidy Chiera Belinda Tindle Hayley Quinton Gillian Litchfield Carla A 23 Agustos 2017 The Feline Five An exploration of personality in pet cats Felis catus PLOS ONE Ingilizce 12 8 e0183455 Bibcode 2017PLoSO 1283455L doi 10 1371 journal pone 0183455 ISSN 1932 6203 PMC 5568325 2 PMID 28832622