Kimya felsefesi, kimya biliminin temelindeki varsayımları ve metodolojiyi inceler. Kimya felsefesi, filozoflar, kimyagerler ve filozof kimyacılar tarafından araştırılmıştır. Tarihin büyük bölümünde bilim felsefesi büyük oranda fizik felsefesinden oluşmaktaydı fakat kimya kaynaklı felsefi sorular 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren artan düzeyde ilgi görmüştür.
Kimyanın temelleri
Kimya ve kimyanın neyi irdelediği tanımlanmaya çalışıldığı takdirde başlıca felsefi sorular ortaya çıkmaktadır. Atomlar ve moleküller genellikle kimya teorisinin temel birimleri olarak kabul edilir ancak moleküllerin yapısı ve kimyasal bağlara dair geleneksel açıklamalar, metaller, metal kompleksleri ve aromatiklik gibi birçok madde özelliğini hesaba katmaz.
Bazı kimyagerler ve kimya filozofları, mikro yapılardan ziyade maddeleri kimyanın temel çalışma birimleri olarak ele almayı tercih ederler. Maddeleri sınıflandırmanın bu iki yöntemi arasında her zaman bire bir benzeşme yoktur. Örneğin çoğu kayaç doğada sabit oranlarda veya uzamsal ilişkilerle oluşmamış birçok iyondan meydana gelen mineral kompleksleri halinde bulunur.
Kimya felsefesiyle alakalı bir başka felsefi problem de, kimyanın maddelerin mi yoksa reaksiyonların mı araştırması olduğu sorusudur. Atomlar, katı halde bile sürekli olarak hareket halindedir ve uygun koşullarda birçok kimyasal kendiliğinden reaksiyona girerek yeni ürünler oluşturur. Sıcaklık, basınç, diğer moleküllere olan yakınlık ve manyetik alanın gibi çeşitli çevresel değişkenler, maddenin özellikleri üzerinde etki sahibidir. Schummer'in bu konu hakkındaki yorumu şöyledir: "Madde filozofları bir kimyasal reaksiyonu belli maddelerin değişimiyle tanımlarken, süreç filozofları maddeyi karakteristik kimyasal reaksiyonlarıyla tanımlar."
Kimya filozofları
Friedrich Wilhelm Joseph Schelling, "kimya felsefesi" terimini kullanan ilk filozoflardan biridir.
Özellikle 2000 yılında Kimya Felsefesi'ni yazan Hollandalı filozof Jaap van Brakel ve "Foundations of Chemistry" dergisinin editörü, 2004 tarihli "Normatif ve Tanımlayıcı Bilim Felsefesi ve Kimyanın Rolü" vb. makalelerin yazarı Malta doğumlu filozof kimyager Eric Scerri gibi birkaç filozof ve bilim insanı, son yıllarda kimya felsefesine odaklandı. Scerri, özellikle periyodik tablonun felsefi temellerinin yanında fizik ve kimyanın periyodik tabloyla ilgili olarak birbirleriyle nasıl kesiştiğiyle ilgilenir. Scerri bu durumun sadece bilimin değil, felsefenin de bir konusu olduğunu iddia etmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Weisberg, M. (2001). Why not a philosophy of chemistry? 25 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. American Scientist. Retrieved April 10, 2009.
- ^ Scerri, E.R., & McIntyre, L. (1997). The case for the philosophy of chemistry. 25 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Synthese, 111: 213–232. Retrieved April 10, 2009 from http://philsci-archive.pitt.edu/archive/00000254/ 25 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ a b c d e Schummer, Joachim. (2006). Philosophy of science. In Encyclopedia of philosophy, second edition. New York, NY: Macmillan.
- ^ a b c Ebbing, D., & Gammon, S. (2005). General chemistry. Boston, MA: Houghton Mifflin.
- ^ a b Pavia, D., Lampman, G., & Kriz, G. (2004). Organic chemistry, volume 1. Mason, OH: Cenage Learning.
- ^ Friedrich Wilhelm Joseph Schelling, Ideen zu einer Philosophie der Natur als Einleitung in das Studium dieser Wissenschaft (1797): Second Book, ch. 7: "Philosophie der Chemie überhaupt".
- ^ Collected Papers on Philosophy of Chemistry. Londra: Imperial College Press. 2008. ISBN .
Konuyla ilgili yayınlar
İncelemeler
- Stanford Felsefe Ansiklopedisi'ndeki Kimya Felsefesi 7 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. makalesi
Dergiler
- Foundations of Chemistry[], Springer tarafından yayınlanan, kimya eğitiminin yanı sıra kimya tarihi ve felsefesi hakkında yayınlar içeren uluslararası hakemli bir dergidir.
- Hyle: International Journal for Philosophy of Chemistry 23 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Almanya'daki Karlsruhe Üniversitesi ile ilişkili İngilizce hakemli bir dergidir.
Kitaplar
- Philosophy of Chemistry 11 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., J. van Brakel, Leuven University Press, 2000. ISBN
- Philosophy of Chemistry: Synthesis of a New Discipline, Davis Baird, Eric Scerri, Lee McIntyre (eds.), Dordrecht: Springer, 2006. ISBN
- The Periodic Table: Its Story and Its Significance, E.R. Scerri, Oxford University Press, New York, 2006. ISBN
- Collected Papers on Philosophy of Chemistry, E.R. Scerri, Imperial College Press, London, 2008. ISBN
- Of Minds and Molecules: New Philosophical Perspectives on Chemistry, Nalini Bhushan and Stuart Rosenfeld (eds.), Oxford University Press, 2000, Reviewed by Michael Weisberg
- Philosophy of Chemistry : Growth of a New Discipline, Eric Scerri, Lee McIntyre (eds.), Heidelberg: Springer, 2015. ISBN
Dış bağlantılar
- Reduction and Emergence in Chemistry 18 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., İnternet Felsefe Ansiklopedisi
- International Society for the Philosophy of Chemistry 21 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- International Society for the Philosophy of Chemistry Summer symposium 2011 16 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- International Society for the Philosophy of Chemistry Summer symposium 2016 16 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Website for Eric Scerri, author and founder-editor of Foundations of Chemistry 14 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kimya felsefesi kimya biliminin temelindeki varsayimlari ve metodolojiyi inceler Kimya felsefesi filozoflar kimyagerler ve filozof kimyacilar tarafindan arastirilmistir Tarihin buyuk bolumunde bilim felsefesi buyuk oranda fizik felsefesinden olusmaktaydi fakat kimya kaynakli felsefi sorular 20 yuzyilin ikinci yarisindan itibaren artan duzeyde ilgi gormustur Kimyanin temelleriKimya ve kimyanin neyi irdeledigi tanimlanmaya calisildigi takdirde baslica felsefi sorular ortaya cikmaktadir Atomlar ve molekuller genellikle kimya teorisinin temel birimleri olarak kabul edilir ancak molekullerin yapisi ve kimyasal baglara dair geleneksel aciklamalar metaller metal kompleksleri ve aromatiklik gibi bircok madde ozelligini hesaba katmaz Bazi kimyagerler ve kimya filozoflari mikro yapilardan ziyade maddeleri kimyanin temel calisma birimleri olarak ele almayi tercih ederler Maddeleri siniflandirmanin bu iki yontemi arasinda her zaman bire bir benzesme yoktur Ornegin cogu kayac dogada sabit oranlarda veya uzamsal iliskilerle olusmamis bircok iyondan meydana gelen mineral kompleksleri halinde bulunur Kimya felsefesiyle alakali bir baska felsefi problem de kimyanin maddelerin mi yoksa reaksiyonlarin mi arastirmasi oldugu sorusudur Atomlar kati halde bile surekli olarak hareket halindedir ve uygun kosullarda bircok kimyasal kendiliginden reaksiyona girerek yeni urunler olusturur Sicaklik basinc diger molekullere olan yakinlik ve manyetik alanin gibi cesitli cevresel degiskenler maddenin ozellikleri uzerinde etki sahibidir Schummer in bu konu hakkindaki yorumu soyledir Madde filozoflari bir kimyasal reaksiyonu belli maddelerin degisimiyle tanimlarken surec filozoflari maddeyi karakteristik kimyasal reaksiyonlariyla tanimlar Kimya filozoflariFriedrich Wilhelm Joseph Schelling kimya felsefesi terimini kullanan ilk filozoflardan biridir Ozellikle 2000 yilinda Kimya Felsefesi ni yazan Hollandali filozof Jaap van Brakel ve Foundations of Chemistry dergisinin editoru 2004 tarihli Normatif ve Tanimlayici Bilim Felsefesi ve Kimyanin Rolu vb makalelerin yazari Malta dogumlu filozof kimyager Eric Scerri gibi birkac filozof ve bilim insani son yillarda kimya felsefesine odaklandi Scerri ozellikle periyodik tablonun felsefi temellerinin yaninda fizik ve kimyanin periyodik tabloyla ilgili olarak birbirleriyle nasil kesistigiyle ilgilenir Scerri bu durumun sadece bilimin degil felsefenin de bir konusu oldugunu iddia etmektedir Ayrica bakinizKimya tarihiKaynakca Weisberg M 2001 Why not a philosophy of chemistry 25 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi American Scientist Retrieved April 10 2009 Scerri E R amp McIntyre L 1997 The case for the philosophy of chemistry 25 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Synthese 111 213 232 Retrieved April 10 2009 from http philsci archive pitt edu archive 00000254 25 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi a b c d e Schummer Joachim 2006 Philosophy of science In Encyclopedia of philosophy second edition New York NY Macmillan a b c Ebbing D amp Gammon S 2005 General chemistry Boston MA Houghton Mifflin a b Pavia D Lampman G amp Kriz G 2004 Organic chemistry volume 1 Mason OH Cenage Learning Friedrich Wilhelm Joseph Schelling Ideen zu einer Philosophie der Natur als Einleitung in das Studium dieser Wissenschaft 1797 Second Book ch 7 Philosophie der Chemie uberhaupt Collected Papers on Philosophy of Chemistry Londra Imperial College Press 2008 ISBN 978 1 84816 137 5 Konuyla ilgili yayinlarIncelemeler Stanford Felsefe Ansiklopedisi ndeki Kimya Felsefesi 7 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi makalesiDergiler Foundations of Chemistry olu kirik baglanti Springer tarafindan yayinlanan kimya egitiminin yani sira kimya tarihi ve felsefesi hakkinda yayinlar iceren uluslararasi hakemli bir dergidir Hyle International Journal for Philosophy of Chemistry 23 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Almanya daki Karlsruhe Universitesi ile iliskili Ingilizce hakemli bir dergidir Kitaplar Philosophy of Chemistry 11 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi J van Brakel Leuven University Press 2000 90 5867 063 5ISBN 90 5867 063 5 Philosophy of Chemistry Synthesis of a New Discipline Davis Baird Eric Scerri Lee McIntyre eds Dordrecht Springer 2006 1 4020 3256 0ISBN 1 4020 3256 0 The Periodic Table Its Story and Its Significance E R Scerri Oxford University Press New York 2006 0 19 530573 6ISBN 0 19 530573 6 Collected Papers on Philosophy of Chemistry E R Scerri Imperial College Press London 2008 978 1848161375ISBN 978 1848161375 Of Minds and Molecules New Philosophical Perspectives on Chemistry Nalini Bhushan and Stuart Rosenfeld eds Oxford University Press 2000 Reviewed by Michael Weisberg Philosophy of Chemistry Growth of a New Discipline Eric Scerri Lee McIntyre eds Heidelberg Springer 2015 978 94 017 9363 6ISBN 978 94 017 9363 6Dis baglantilar Reduction and Emergence in Chemistry 18 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Internet Felsefe Ansiklopedisi International Society for the Philosophy of Chemistry 21 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi International Society for the Philosophy of Chemistry Summer symposium 2011 16 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi International Society for the Philosophy of Chemistry Summer symposium 2016 16 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Website for Eric Scerri author and founder editor of Foundations of Chemistry 14 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi