Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kurtuluş ya da eski adıyla Tatavla (Yunanca: Ταταύλα), İstanbul ilinin Şişli ilçesinde yer alan tarihi bir semttir.
| Kurtuluş | |
|---|---|
| Ülke |  Türkiye |
| Bölge | Marmara |
| İl | İstanbul |
| İlçe | Şişli |
| Zaman dilimi | (UDAS) |
| Alan kodu | (+90) 212 |
| Plaka kodu | 34 |
Kurtuluş, Şişli ilçesinde iskana açılan ilk bölge olma özelliğine sahiptir. Yaklaşık 470 yıllık tarihe sahip bu semtin bugün büyük bir kısmı Şişli ilçesine bağlıdır. Aya Dimitri Kilisesi'nin de bulunduğu Son Durak'tan aşağısı ise Beyoğlu ilçesine bağlıdır.
Semt; Pangaltı’nın üzerinde bulunduğu tepeden güneye doğru hafif bir eğimle inen eski bir dere yatağı ve bu dere yatağını çevreleyen tepeciklerin üzerinde kuruludur. Bu tepeciklerin adı 1782'de yapılan Rum Ortodoks Aya Dimitri Kilisesinin adıyla özdeşleşmiştir.
Semt, Kurtuluş ismini 1929 yılındaki büyük yangından sonra aldı. 1929 yılı öncesinde ise Tatavla olarak anılan semtin ilk sakinleri Rumlardı. Tatavla adı da Rumca; “beygir ahırı” anlamına gelen “tavla” kelimesinden türemiştir.
Tarihçe
Kurtuluş'un kuruluşu da Türkiye'deki pek çok ilçe ve semtin kuruluşu gibi ihtiyaca binaen, belli bir meslek erbabı zümrenin bölgeye devlet eliyle yerleştirilmesiyle olur. Kanuni Sultan Süleyman döneminde (1520-1566) yaşayan ve Osmanlı tarihinin müstesna simalarından olan, alim komutan olarak bilinen Barbaros Hayreddin Paşa’nın Ege ve Akdeniz’den özellikle Sakız Adası'ndan gemi yapımında çalıştırılmak üzere getirdiği 10 bini aşkın Rum esir Kurtuluş’da iskana tabi tutulur. Kurtuluş'un kuruluş öyküsü böylece başlamış olur. Tersaneliler olarak da anılan, önceleri Kasımpaşa tersanelerinde çalışan ve gemi yapımında mahir Rum esirler, daha sonraları ve ayakkabı imalatında da hayli başarılı olurlar, öyle ki bu Rum tulumbacıların yangın söndürmekteki başarıları defalarca takdir görür, yine imal ettikleri ayakkabılar ilerleyen yıllarda Beyoğlu'nun en gözde dükkânlarında alıcılarıyla buluşur.
Tatavla'nın meyhaneleri ile adlı panayırı da, ilerleyen yıllarda İstanbul sınırları içinde adından sıkça bahsettirir olmuştur. önceki perhiz döneminin ilk Pazartesi günü yapılırdı. Bu panayır hayli renkli geçer, İstanbul’un hemen her yerinden katılım olurdu. Panayırın adında anlaşılacağı gibi “bakla” en çok tüketilen besin olurdu. Bakladan yapılan çeşitli yemeklerle İstanbul halkının tanışması da burada olmuştur.
18. yüzyılın sonlarına doğru ise Tatavla'da yaşayan Rumların sayısı 20 bini bulur ve bölgeye yabancıların girmemesini talep ederler. 1884 yılına gelindiğinde Tatavla semti özel bir yönetmelik ile yönetilir hale gelir. 1.030 evin 53 temsilcisi seçilerek semt 12 kişilik "ihtiyar heyeti" tarafından yönetilmeye başlanır.
Tatavla, ilerleyen yıllarda Rum nüfusun yanı sıra Ermeni ve Yahudileri de bünyesinde barındır oldu. 1802 yılına gelindiğinde ise İngiliz hükûmetinin, Osmanlı Devleti ile geliştirmeye başlamış olduğu ticari ilişkileri doğrultusunda kimi İngiliz aileleri ticaret yapmak üzere İngiliz hükûmetinin önerisiyle Tatavla'ya yerleştirilir. Kurtuluş böylece farklı kültürlerin birleştiği, ticari ve sınai olarak da İstanbul'a hizmet eden bir semt görünümü alır.
Dönem itibarıyla Osmanlı şehirlerinin muzdarip olduğu dertlerin başında şüphesiz büyük yangınlar gelmekteydi. Binalarda kullanılan ahşap malzeme, binaların birbirine yakınlığı ve yangın söndürme tekniklerinin yetersizliği gibi nedenlere bir de rüzgarın azizliği eklenince yangınları söndürmek iyice zorlaşıyordu. Tatavla'nın binaları da defalarca alevlerle baş etmek zorunda kalmıştır. Her ne kadar İstanbul’un en mahir tulumbacıları Tatavla’dan çıksa da, semtte çıkan 1832 yangınında 600 ev 30 dükkân kül olur.
Yangın sorunu sadece bu yıllarla da sınırlı kalmadı, yukarıda değinilen sebeplere bir de “yer açma” gibi etkenler eklenince, altyapı sorunları da olan bölgede dertler bitmek bilmedi. 1832 yangınından tam 97 yıl sonra, 1929 yangınında 207 bina kül oldu. 13 Nisan 1929’da İkdam gazetesinin, Karinin (okuyucunun) Derdi adlı köşesinde bile 1929 Tatavla yangını ile ilgili şikayetlere rastlanır. Bu şikayete göre; yangından sonra Durusu Gölü Müdürü Mösyö Castelno’nun itfaiye araçlarına bilerek su vermediği iddia edilir ve hakkında soruşturma açılır. Davayla ilgili haberler gazetelerde yer alır ama bir sonuca ulaşılamaz.
1955’e gelindiğinde ise Kurtuluş’u farklı bir afet bekler. 6-7 Eylül 1955’te Selanik’te Atatürk’ün doğduğu evin kundaklandığı haberleri ile başlayan provokasyon, İstanbul’da gayrimüslimlerin yaşadığı pek çok semtte olduğu gibi Kurtuluş’ ta da infial yaratır ve semtteki Gayrimüslimlerin ev ve dükkânlarına yönelik saldırılar başlar (Bakınız: 6-7 Eylül Olayları). Bu olaylar sonrasında yaygınlaşan korku sunucunda ise Gayrimüslimlerin semtteki yoğunluğunu yıllar içinde çok azalır ve artık çok küçük bir kısmı Gayrimüslimdir.
Camiler
- Hasan Zeynep Camii
- Kurtuluş Camii
Okullar
- Özel Feriköy Ermeni İlköğretim Okulu
- Kurtuluş İlköğretim Okulu
- Kuvayi Milliye İlköğretim Okulu
- Özel Kurtuluş Rum İlköğretim Okulu
Liseler
- Kurtuluş Anadolu Lisesi
Ulaşım
- 70D Kurtuluş/Dolapdere - Beşiktaş
- 70KE Kurtuluş - Eminönü
- 70KY Kurtuluş - Yenikapı
- M2 (YENİKAPI-HACIOSMAN) metrosuyla Osmanbey durağında inip Dolapdere-Kurtuluş çıkışını kullanarak.
İstanbul'un Eminönü semtinden kalkan 70KE no'lu otobüs, Yenikapı'dan kalkan 70KY no'lu otobüs ve metro ile Pangaltı üzerinden ulaşım sağlanabilmektedir.
Galeri
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kurtulus ya da eski adiyla Tatavla Yunanca Tatayla Istanbul ilinin Sisli ilcesinde yer alan tarihi bir semttir KurtulusSemtUlkeTurkiyeBolgeMarmaraIlIstanbulIlceSisliZaman dilimiUTC 03 00 UDAS Alan kodu 90 212Plaka kodu34 Kurtulus Sisli ilcesinde iskana acilan ilk bolge olma ozelligine sahiptir Yaklasik 470 yillik tarihe sahip bu semtin bugun buyuk bir kismi Sisli ilcesine baglidir Aya Dimitri Kilisesi nin de bulundugu Son Durak tan asagisi ise Beyoglu ilcesine baglidir Semt Pangalti nin uzerinde bulundugu tepeden guneye dogru hafif bir egimle inen eski bir dere yatagi ve bu dere yatagini cevreleyen tepeciklerin uzerinde kuruludur Bu tepeciklerin adi 1782 de yapilan Rum Ortodoks Aya Dimitri Kilisesinin adiyla ozdeslesmistir Semt Kurtulus ismini 1929 yilindaki buyuk yangindan sonra aldi 1929 yili oncesinde ise Tatavla olarak anilan semtin ilk sakinleri Rumlardi Tatavla adi da Rumca beygir ahiri anlamina gelen tavla kelimesinden turemistir TarihcePervititch sigorta haritalarinda Tatavla semti 1925 Kurtulus un kurulusu da Turkiye deki pek cok ilce ve semtin kurulusu gibi ihtiyaca binaen belli bir meslek erbabi zumrenin bolgeye devlet eliyle yerlestirilmesiyle olur Kanuni Sultan Suleyman doneminde 1520 1566 yasayan ve Osmanli tarihinin mustesna simalarindan olan alim komutan olarak bilinen Barbaros Hayreddin Pasa nin Ege ve Akdeniz den ozellikle Sakiz Adasi ndan gemi yapiminda calistirilmak uzere getirdigi 10 bini askin Rum esir Kurtulus da iskana tabi tutulur Kurtulus un kurulus oykusu boylece baslamis olur Tersaneliler olarak da anilan onceleri Kasimpasa tersanelerinde calisan ve gemi yapiminda mahir Rum esirler daha sonralari ve ayakkabi imalatinda da hayli basarili olurlar oyle ki bu Rum tulumbacilarin yangin sondurmekteki basarilari defalarca takdir gorur yine imal ettikleri ayakkabilar ilerleyen yillarda Beyoglu nun en gozde dukkanlarinda alicilariyla bulusur Tatavla nin meyhaneleri ile adli panayiri da ilerleyen yillarda Istanbul sinirlari icinde adindan sikca bahsettirir olmustur onceki perhiz doneminin ilk Pazartesi gunu yapilirdi Bu panayir hayli renkli gecer Istanbul un hemen her yerinden katilim olurdu Panayirin adinda anlasilacagi gibi bakla en cok tuketilen besin olurdu Bakladan yapilan cesitli yemeklerle Istanbul halkinin tanismasi da burada olmustur 18 yuzyilin sonlarina dogru ise Tatavla da yasayan Rumlarin sayisi 20 bini bulur ve bolgeye yabancilarin girmemesini talep ederler 1884 yilina gelindiginde Tatavla semti ozel bir yonetmelik ile yonetilir hale gelir 1 030 evin 53 temsilcisi secilerek semt 12 kisilik ihtiyar heyeti tarafindan yonetilmeye baslanir Tatavla ilerleyen yillarda Rum nufusun yani sira Ermeni ve Yahudileri de bunyesinde barindir oldu 1802 yilina gelindiginde ise Ingiliz hukumetinin Osmanli Devleti ile gelistirmeye baslamis oldugu ticari iliskileri dogrultusunda kimi Ingiliz aileleri ticaret yapmak uzere Ingiliz hukumetinin onerisiyle Tatavla ya yerlestirilir Kurtulus boylece farkli kulturlerin birlestigi ticari ve sinai olarak da Istanbul a hizmet eden bir semt gorunumu alir Donem itibariyla Osmanli sehirlerinin muzdarip oldugu dertlerin basinda suphesiz buyuk yanginlar gelmekteydi Binalarda kullanilan ahsap malzeme binalarin birbirine yakinligi ve yangin sondurme tekniklerinin yetersizligi gibi nedenlere bir de ruzgarin azizligi eklenince yanginlari sondurmek iyice zorlasiyordu Tatavla nin binalari da defalarca alevlerle bas etmek zorunda kalmistir Her ne kadar Istanbul un en mahir tulumbacilari Tatavla dan ciksa da semtte cikan 1832 yangininda 600 ev 30 dukkan kul olur Yangin sorunu sadece bu yillarla da sinirli kalmadi yukarida deginilen sebeplere bir de yer acma gibi etkenler eklenince altyapi sorunlari da olan bolgede dertler bitmek bilmedi 1832 yanginindan tam 97 yil sonra 1929 yangininda 207 bina kul oldu 13 Nisan 1929 da Ikdam gazetesinin Karinin okuyucunun Derdi adli kosesinde bile 1929 Tatavla yangini ile ilgili sikayetlere rastlanir Bu sikayete gore yangindan sonra Durusu Golu Muduru Mosyo Castelno nun itfaiye araclarina bilerek su vermedigi iddia edilir ve hakkinda sorusturma acilir Davayla ilgili haberler gazetelerde yer alir ama bir sonuca ulasilamaz 1955 e gelindiginde ise Kurtulus u farkli bir afet bekler 6 7 Eylul 1955 te Selanik te Ataturk un dogdugu evin kundaklandigi haberleri ile baslayan provokasyon Istanbul da gayrimuslimlerin yasadigi pek cok semtte oldugu gibi Kurtulus ta da infial yaratir ve semtteki Gayrimuslimlerin ev ve dukkanlarina yonelik saldirilar baslar Bakiniz 6 7 Eylul Olaylari Bu olaylar sonrasinda yayginlasan korku sunucunda ise Gayrimuslimlerin semtteki yogunlugunu yillar icinde cok azalir ve artik cok kucuk bir kismi Gayrimuslimdir CamilerHasan Zeynep Camii Kurtulus CamiiOkullarOzel Ferikoy Ermeni Ilkogretim Okulu Kurtulus Ilkogretim Okulu Kuvayi Milliye Ilkogretim Okulu Ozel Kurtulus Rum Ilkogretim OkuluLiselerKurtulus Anadolu LisesiUlasim70D Kurtulus Dolapdere Besiktas 70KE Kurtulus Eminonu 70KY Kurtulus Yenikapi M2 YENIKAPI HACIOSMAN metrosuyla Osmanbey duraginda inip Dolapdere Kurtulus cikisini kullanarak Istanbul un Eminonu semtinden kalkan 70KE no lu otobus Yenikapi dan kalkan 70KY no lu otobus ve metro ile Pangalti uzerinden ulasim saglanabilmektedir GaleriAyrica bakinizMuharrem Alkor