Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Toplumsal grup, üyeleri arasında etkileşim olan, ortak amaç ve çıkarlara sahip, belirlenen değer ve normları paylaşan insanların birlikteliğini ifade etmektedir. Toplumsal grup, hem sosyal psikolojinin hem de sosyolojinin çalışma konularından biridir. Bununla birlikte, psikologların ve sosyologların toplumsal grubu ele alış biçimleri farklılık göstermektedir.
Tarihi
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Toplumsal gruplar üzerinde yapılan çalışmalar, 20. yüzyılın ilk yarısından itibaren gelişmeye başlamıştır. Georg Simmel’in, 1900'lü yılların başında yaptığı grupların genel özelliklerini ve grup oluşumlarını analiz ettiği çalışma, küçük gruplar hakkındaki en erken çalışma olarak kabul edilir. Grupların özellikleri üzerine yaptığı bu çalışmada Simnel, aynı zamanda gruplardaki itaat, otorite ve saygınlık konularına da değinmiştir.
Özellikleri
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Çeşitleri
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Birincil ve ikincil gruplar
Birincil gruplar, yakın, yüz yüze, kalıcı, samimi ilişkilerin olduğu, sevgi bağları ile yürütülen küçük sosyal gruplardır. Grup üyeleri arasında güven verici ilişkiler kurulur. Bu gruplar birincil ilişkileri sürdürürler ve bu nedenle toplum için önemlidirler. Üyeler "bizlik" duygusuna sahiptir. Belirli faaliyetleri paylaşan, bireylerin içinde yetiştiği, bakıldığı, kültür aktarımı yapılan gruplardır. Bu grupların en önemlileri aile, oyun grubu, arkadaşlık ve akrabalık gibi gruplardır. Chicago okulu temsilcilerinden Charles Cooley tarafından sosyoloji literatürüne kazandırılmış bir kavramdır.
İkincil gruplar, birincil grupların tersine, ilişkileri yasa ve kurallarla, resmi sözleşmelerle düzenlenmiş resmi ve kurumsal olan büyük gruplardır. Bu gruplardaki üyeler arasında karşılıklı yükümlülükler ve haklar, yazılı yasalarla, yönetmeliklerle ve kurallarla belirlenmiştir. Bazıları yıllarca sürebilir ancak bazıları kısa bir süreden sonra dağılabilir. Birincil grupların oluşumu ikincil grupların içinde olur.
İç ve dış gruplar
İç ve dış grup kavramları Amerikalı sosyolog William Graham Sumner tarafından ortaya atılmıştır. Sumner'a göre iç grup, insanların kendilerini ait hissettikleri, bağlı oldukları gruplardır. Dış grup ise insanların kendi grubuyla rekabet halinde oldukları gruplar olarak tanımlamıştır. Bu kavramlar etnosentrizm ile yakından ilişkilidir. Summer'ın ortaya attığı bu kavramlara göre, İç gruplarda bireyler üzerinde, "biz" duygusu hâkim olurken. Etnosentrik bakış açısı temelinde, kendilerine rakip veya karşıt olarak gördükleri dış grupları ise "onlar" olarak ifade etmektedirler.
Referans grupları
Referans grupları, bireyin kendi durumunu ve davranışlarını değerlendirmek için karşılaştırma yaptıkları grubu ifade etmektedir. Bu gruplar, bireylerin üyesi olmadıkları ancak kendisi içerik olarak bağlantılı gördüğü ve kendi kimliğinin bir parçası için onlardan hedef ve değerler kabul edebileceği gruplardır. Bu kavram ilk kez tarafından Archives of Psychology (Psikolojinin Arşivi, 1942) adlı kitabında ortaya atılmıştır.
Azınlık grupları
Azınlık grubu kavramı, 1930’lu yıllardan itibaren ırksal, etnik, biyolojik ya da diğer özellikler temelinde, baskıya uğramış veya damgalanmış toplumsal grupları ifade etmek amacıyla kullanılmaktadır.Sosyolojik olarak, azınlık grubunun üyeleri, bir grup dayanışmasına sahip olmakla birlikte, nüfusun çoğunluğuna göre dezavantajlıdırlar. Giddens'e göre ayrımcılık ve önyargı ile sürekli karşılaşmaları bu grup üyeleri arasındaki bağlılığı ve çıkar duygularını güçlendirmektedir.
Toplumsal grupların yapısal özellikleri
Toplumsal gruba yönelik kuramlar
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Gemeinschaft ve Gessellschaft
Alman sosyolog Ferdinand Tönnies, 19. yüzyılda kaleme aldığı Gemeinschaft und Gessellschaft adlı kitabında, endüstrileşme sürecinin toplumsal ilişkiler üzerindeki etkilerini incelemiş ve farklılaşan bu toplumsal ilişkileri tanımlamak amacıyla da Gemeinschaft (topluluk/cemaat) ve Gessellschaft (toplum) kavramlarını geliştirmiştir.
Terimlerin Ortak Kullanımı
Genel grup tanımı şöyledir: "birbirine yakın duran ve toplu bir birliktelik gösteren nesneler topluluğu; küme (insanlarla ilgili), demet (nesnelerle ilgili" Ünlü İngiliz yazar Walter Bagehot (1826 - 1877) yapılan sözlük alıntısı grupları anlamanın gerekliliği hakkında önemli ve geleneksel bir açılım sunmaktadır: "İnsan sadece dayanışmacı gruplar içinde gelişim gösterebilir."
Muzaffer Şerif aşağıdaki öğelerle daha teknik bir tanım oluşturmuştur.
Şu koşullarda birbirine saygı göstererek etkileşime giren belli sayıda bireyin oluşturduğu toplumsal birim:
- Ortak güdüler ve hedefler;
- Kabullenilmiş bir iş bölümü, yani roller;
- Oluşturulmuş statü (toplumsal mertebe, egemenlik) ilişkileri;
- Grup ile ilgili konularda başvurulacak benimsenmiş norm ve değerler;
- Normlara saygı gösterilmesi ve ihlal edilmesi durumunda uygulanacak yaptırımların (ödül ve ceza) benimsenmesinin gelişimi.
Bu tanım uzun ve karışıktır ancak aynı zamanda tamdır. Bir araştırmacıya üç önemli soruyu yanıtlamak için ihtiyaç duyduğu araçları sağlamada başarılıdır:
- "Bir grup nasıl oluşur?"
- "Bir grup nasıl işler?"
- "Bir grubu oluşturmada meydana gelen sosyal etkileşimleri bir kişi nasıl tanımlar?"
Tanımın Önemi
Grup konusunu kullanan, katılan veya inceleyenlerin ilgisi büyük organizasyonlara sahip veya bu organizasyonlarda alınan kararlarla ilgili yetkin grup işlevlerine odaklanmıştır. Daha az ilgi ise yukarıda Şerif tarafından tanımlanmış olan beş gerekli öğenin biri veya daha fazlasını açıkça ortaya koymayan sık rastlanan ve evrensel sosyal davranışlara gösterilmiştir.
Belki, kurulu düzene karşı geniş katılımlı tepkiler olarak değerlendirilen, 1950'lerde devam eden, 1920'lerde ve 1930'lardaki şehir sokak çetelerinin geniş tanımları, bu sosyal birimleri anlamadaki ilk çabalar oldu. Çete üyelerinin temel hedefi çete bölgesini korumak ve çete içinde egemen yapıyı tanımlamak ve muhafaza etmekti. çete davranışının suç hedeflerini vurgulayan günlük haber başlıklarına yansıyan, popüler medya ve güvenlik güçlerinin çetelere dönük canlı ilgisi devam etmektedir. Ne var ki bu çalışmalar ve devam eden ilgi çete davranışını etkileyecek veya çete bağlantılı şiddeti azaltacak içeriği geliştirememiştir.
Hayvan sosyal davranışları üzerindeki ilgili araştırmalar, bölge ve egemenlik hakkında olanlar gibi, 1950'lerden beri yapılmaktadır. Ancak bunlar, politika üretenler, toplumbilimciler ve antropologlar tarafından görmezden gelinmektedir. Dahası, organizassyon, mülkiyet, güvenlik uygulamaları, sahiplik, din, savaş,değerler, çelişkileri aşma, otorite, haklar ve aileler hakkındaki engin bilgi birikimi hayvanlardaki benzer sosyal davranışlara hiçbir atıfta bulunmadan büyümüş ve gelişmiştir. Bu bağlantısızlık insanın sosyal davranışının insanın dil ve akıl kullanımı yetkinliği nedeniyle hayvanların sosyal davranışından kökten farklı olmasından dolayı ayrı tutulması gerektiğine dönük inancın sonucu olabilir. Ve tabii ki, bu doğru iken, benzer şekilde diğer hayvanların sosyal (grup) davranışlarının incelenmesi insanın sosyal davranışlarının evrimsel kökleri hakkında ışık tutabileceği gerçeği de eşit derecede doğrudur.
İnsandaki bölgeci ve egemen davranışlar o kadar evrenseldir ve sık görülür ki bunlar sıradan bir şekilde kabul edilir (bazen "evsahipliğinde" olduğu gibi takdir edilse veya şiddet uygulanmasında insanı üzse de). Ancak insanlar arasındaki bu sosyal davranış ve etkileşimler grupların incelenmesinde özel bir rol oynarlar: bunların grupların oluşumunda gerekli ön durumlardır. Bilinç ve bilinç dışı hafızada bölgeci ve egemenlik deneyimlerinin psikolojik öğrenimi kişisel kimlik oluşumu, bedeninin ve sırasında oluşturulmaktadır. Yetkin bir işlevsel birey kimliği, bir birey bir iş bölümünde (rol) ve bundan dolayı kaynaşmış bir grupta yer almadan gereklidir. Bölgeci ve egemen davranışları anlamaya çalışmak bizim grupların gelişim, işlev ve üretkenliğini anlamamıza yardımcı olacaktır.
Kaynakça
- ^ Tolan, Barlas, Toplum Bilimlerine Giriş, Savaş Yayınevi, Ankara, 1983
- ^ Hortaçsu, Nuran (1998). Grup içi ve Gruplar Arası Süreçler, Ankara, İmge Kitabevi Yayınları
- ^ Burke, Peter J. (2006). “Interaction in Small Groups”, Handbook of Social Psychology, hazırlayan John Delamater, Madison: Springer, s.363-387
- ^ Shorter Oxford English Dictionary, Claredon Press: Oxford, 1970 p. 877.
- ^ Özkalp, Enver (2005). Davranış Bilimlerine Giriş, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir
- ^ Marshall, Gordon (1999) Sosyoloji Sözlüğü, Çev. O.Akınhay ve D.Kömürcü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları
- ^ Simon, Herbert A. Administrative Behavior 3rd rd ed. The Free Press 1976 p123-153
- ^ Marshall, Gordon (1999) Sosyoloji Sözlüğü, Çev. O.Akınhay ve D.Kömürcü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, s.616
- ^ Marshall, Gordon (1999) Sosyoloji Sözlüğü, Çev. O.Akınhay ve D.Kömürcü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, s.53
- ^ Giddens, Anthony (2000). Sosyoloji, Yayına Hazırlayanlar H. Özel ve C. Güzel, Ankara: Ayraç Yayınları, s.225
- ^ Slattery, Martin (2010). Sosyolojide Temel Fikirler, Yayına Hazırlayan Ü. Tatlıcan ve G. Demiriz, İstanbul: Sentez Yayıncılık, s.59.
- ^ a b Sherif, Muzafer and Sherif, Carolyn W., An Outline of Social Psychology rev.ed. Harper & Brothers: New York pp. 143–180.
- ^ Sherif, op. cit. p. 149.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Toplumsal grup uyeleri arasinda etkilesim olan ortak amac ve cikarlara sahip belirlenen deger ve normlari paylasan insanlarin birlikteligini ifade etmektedir Toplumsal grup hem sosyal psikolojinin hem de sosyolojinin calisma konularindan biridir Bununla birlikte psikologlarin ve sosyologlarin toplumsal grubu ele alis bicimleri farklilik gostermektedir TarihiGeorg SimmelBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Toplumsal gruplar uzerinde yapilan calismalar 20 yuzyilin ilk yarisindan itibaren gelismeye baslamistir Georg Simmel in 1900 lu yillarin basinda yaptigi gruplarin genel ozelliklerini ve grup olusumlarini analiz ettigi calisma kucuk gruplar hakkindaki en erken calisma olarak kabul edilir Gruplarin ozellikleri uzerine yaptigi bu calismada Simnel ayni zamanda gruplardaki itaat otorite ve sayginlik konularina da deginmistir OzellikleriBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz CesitleriBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Birincil ve ikincil gruplar Birincil gruplar yakin yuz yuze kalici samimi iliskilerin oldugu sevgi baglari ile yurutulen kucuk sosyal gruplardir Grup uyeleri arasinda guven verici iliskiler kurulur Bu gruplar birincil iliskileri surdururler ve bu nedenle toplum icin onemlidirler Uyeler bizlik duygusuna sahiptir Belirli faaliyetleri paylasan bireylerin icinde yetistigi bakildigi kultur aktarimi yapilan gruplardir Bu gruplarin en onemlileri aile oyun grubu arkadaslik ve akrabalik gibi gruplardir Chicago okulu temsilcilerinden Charles Cooley tarafindan sosyoloji literaturune kazandirilmis bir kavramdir Ikincil gruplar birincil gruplarin tersine iliskileri yasa ve kurallarla resmi sozlesmelerle duzenlenmis resmi ve kurumsal olan buyuk gruplardir Bu gruplardaki uyeler arasinda karsilikli yukumlulukler ve haklar yazili yasalarla yonetmeliklerle ve kurallarla belirlenmistir Bazilari yillarca surebilir ancak bazilari kisa bir sureden sonra dagilabilir Birincil gruplarin olusumu ikincil gruplarin icinde olur Ic ve dis gruplar Ic ve dis grup kavramlari Amerikali sosyolog William Graham Sumner tarafindan ortaya atilmistir Sumner a gore ic grup insanlarin kendilerini ait hissettikleri bagli olduklari gruplardir Dis grup ise insanlarin kendi grubuyla rekabet halinde olduklari gruplar olarak tanimlamistir Bu kavramlar etnosentrizm ile yakindan iliskilidir Summer in ortaya attigi bu kavramlara gore Ic gruplarda bireyler uzerinde biz duygusu hakim olurken Etnosentrik bakis acisi temelinde kendilerine rakip veya karsit olarak gordukleri dis gruplari ise onlar olarak ifade etmektedirler Referans gruplari Referans gruplari bireyin kendi durumunu ve davranislarini degerlendirmek icin karsilastirma yaptiklari grubu ifade etmektedir Bu gruplar bireylerin uyesi olmadiklari ancak kendisi icerik olarak baglantili gordugu ve kendi kimliginin bir parcasi icin onlardan hedef ve degerler kabul edebilecegi gruplardir Bu kavram ilk kez tarafindan Archives of Psychology Psikolojinin Arsivi 1942 adli kitabinda ortaya atilmistir Azinlik gruplari Azinlik grubu kavrami 1930 lu yillardan itibaren irksal etnik biyolojik ya da diger ozellikler temelinde baskiya ugramis veya damgalanmis toplumsal gruplari ifade etmek amaciyla kullanilmaktadir Sosyolojik olarak azinlik grubunun uyeleri bir grup dayanismasina sahip olmakla birlikte nufusun cogunluguna gore dezavantajlidirlar Giddens e gore ayrimcilik ve onyargi ile surekli karsilasmalari bu grup uyeleri arasindaki bagliligi ve cikar duygularini guclendirmektedir Toplumsal gruplarin yapisal ozellikleriToplumsal gruba yonelik kuramlarBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Gemeinschaft ve Gessellschaft Alman sosyolog Ferdinand Tonnies 19 yuzyilda kaleme aldigi Gemeinschaft und Gessellschaft adli kitabinda endustrilesme surecinin toplumsal iliskiler uzerindeki etkilerini incelemis ve farklilasan bu toplumsal iliskileri tanimlamak amaciyla da Gemeinschaft topluluk cemaat ve Gessellschaft toplum kavramlarini gelistirmistir Terimlerin Ortak KullanimiGenel grup tanimi soyledir birbirine yakin duran ve toplu bir birliktelik gosteren nesneler toplulugu kume insanlarla ilgili demet nesnelerle ilgili Unlu Ingiliz yazar Walter Bagehot 1826 1877 yapilan sozluk alintisi gruplari anlamanin gerekliligi hakkinda onemli ve geleneksel bir acilim sunmaktadir Insan sadece dayanismaci gruplar icinde gelisim gosterebilir Muzaffer Serif asagidaki ogelerle daha teknik bir tanim olusturmustur Su kosullarda birbirine saygi gostererek etkilesime giren belli sayida bireyin olusturdugu toplumsal birim Ortak guduler ve hedefler Kabullenilmis bir is bolumu yani roller Olusturulmus statu toplumsal mertebe egemenlik iliskileri Grup ile ilgili konularda basvurulacak benimsenmis norm ve degerler Normlara saygi gosterilmesi ve ihlal edilmesi durumunda uygulanacak yaptirimlarin odul ve ceza benimsenmesinin gelisimi Bu tanim uzun ve karisiktir ancak ayni zamanda tamdir Bir arastirmaciya uc onemli soruyu yanitlamak icin ihtiyac duydugu araclari saglamada basarilidir Bir grup nasil olusur Bir grup nasil isler Bir grubu olusturmada meydana gelen sosyal etkilesimleri bir kisi nasil tanimlar Tanimin OnemiGrup konusunu kullanan katilan veya inceleyenlerin ilgisi buyuk organizasyonlara sahip veya bu organizasyonlarda alinan kararlarla ilgili yetkin grup islevlerine odaklanmistir Daha az ilgi ise yukarida Serif tarafindan tanimlanmis olan bes gerekli ogenin biri veya daha fazlasini acikca ortaya koymayan sik rastlanan ve evrensel sosyal davranislara gosterilmistir Belki kurulu duzene karsi genis katilimli tepkiler olarak degerlendirilen 1950 lerde devam eden 1920 lerde ve 1930 lardaki sehir sokak cetelerinin genis tanimlari bu sosyal birimleri anlamadaki ilk cabalar oldu Cete uyelerinin temel hedefi cete bolgesini korumak ve cete icinde egemen yapiyi tanimlamak ve muhafaza etmekti cete davranisinin suc hedeflerini vurgulayan gunluk haber basliklarina yansiyan populer medya ve guvenlik guclerinin cetelere donuk canli ilgisi devam etmektedir Ne var ki bu calismalar ve devam eden ilgi cete davranisini etkileyecek veya cete baglantili siddeti azaltacak icerigi gelistirememistir Hayvan sosyal davranislari uzerindeki ilgili arastirmalar bolge ve egemenlik hakkinda olanlar gibi 1950 lerden beri yapilmaktadir Ancak bunlar politika uretenler toplumbilimciler ve antropologlar tarafindan gormezden gelinmektedir Dahasi organizassyon mulkiyet guvenlik uygulamalari sahiplik din savas degerler celiskileri asma otorite haklar ve aileler hakkindaki engin bilgi birikimi hayvanlardaki benzer sosyal davranislara hicbir atifta bulunmadan buyumus ve gelismistir Bu baglantisizlik insanin sosyal davranisinin insanin dil ve akil kullanimi yetkinligi nedeniyle hayvanlarin sosyal davranisindan kokten farkli olmasindan dolayi ayri tutulmasi gerektigine donuk inancin sonucu olabilir Ve tabii ki bu dogru iken benzer sekilde diger hayvanlarin sosyal grup davranislarinin incelenmesi insanin sosyal davranislarinin evrimsel kokleri hakkinda isik tutabilecegi gercegi de esit derecede dogrudur Insandaki bolgeci ve egemen davranislar o kadar evrenseldir ve sik gorulur ki bunlar siradan bir sekilde kabul edilir bazen evsahipliginde oldugu gibi takdir edilse veya siddet uygulanmasinda insani uzse de Ancak insanlar arasindaki bu sosyal davranis ve etkilesimler gruplarin incelenmesinde ozel bir rol oynarlar bunlarin gruplarin olusumunda gerekli on durumlardir Bilinc ve bilinc disi hafizada bolgeci ve egemenlik deneyimlerinin psikolojik ogrenimi kisisel kimlik olusumu bedeninin ve sirasinda olusturulmaktadir Yetkin bir islevsel birey kimligi bir birey bir is bolumunde rol ve bundan dolayi kaynasmis bir grupta yer almadan gereklidir Bolgeci ve egemen davranislari anlamaya calismak bizim gruplarin gelisim islev ve uretkenligini anlamamiza yardimci olacaktir Kaynakca Tolan Barlas Toplum Bilimlerine Giris Savas Yayinevi Ankara 1983 Hortacsu Nuran 1998 Grup ici ve Gruplar Arasi Surecler Ankara Imge Kitabevi Yayinlari Burke Peter J 2006 Interaction in Small Groups Handbook of Social Psychology hazirlayan John Delamater Madison Springer s 363 387 Shorter Oxford English Dictionary Claredon Press Oxford 1970 p 877 Ozkalp Enver 2005 Davranis Bilimlerine Giris Anadolu Universitesi Yayinlari Eskisehir Marshall Gordon 1999 Sosyoloji Sozlugu Cev O Akinhay ve D Komurcu Ankara Bilim ve Sanat Yayinlari Simon Herbert A Administrative Behavior 3rd rd ed The Free Press 1976 p123 153 Marshall Gordon 1999 Sosyoloji Sozlugu Cev O Akinhay ve D Komurcu Ankara Bilim ve Sanat Yayinlari s 616 Marshall Gordon 1999 Sosyoloji Sozlugu Cev O Akinhay ve D Komurcu Ankara Bilim ve Sanat Yayinlari s 53 Giddens Anthony 2000 Sosyoloji Yayina Hazirlayanlar H Ozel ve C Guzel Ankara Ayrac Yayinlari s 225 Slattery Martin 2010 Sosyolojide Temel Fikirler Yayina Hazirlayan U Tatlican ve G Demiriz Istanbul Sentez Yayincilik s 59 a b Sherif Muzafer and Sherif Carolyn W An Outline of Social Psychology rev ed Harper amp Brothers New York pp 143 180 Sherif op cit p 149