Kızılay Meydanı ya da 15 Temmuz Kızılay Millî İrade Meydanı, Türkiye'nin başkenti Ankara'nın merkezindeki kent meydanı. Doğudan Ziya Gökalp Caddesi (Kolej, Kurtuluş), batıdan Gazi Mustafa Kemal Bulvarı (Kısaca GMK Bulvarı) (Demirtepe, Maltepe, Tandoğan), kuzey-güney ekseninde ise Atatürk Bulvarı (Sıhhiye, Ulus, Bakanlıklar, Kavaklıdere) yollarının kesişimindedir. Ankara'nın her tarafından ulaşımı oldukça kolay olan meydanda hem metro hem de Ankaray istasyonu bulunmaktadır. Çok sayıda büro, mağaza, kafe ve park bulunmaktadır.
Kızılay Meydanı | |
---|---|
Diğer adı | 15 Temmuz Kızılay Millî İrade Meydanı |
Eski adı | Hürriyet Meydanı |
Adını veren | Türk Kızılay |
Türü | Kent meydanı |
Sağlayıcı | Ankara Büyükşehir Belediyesi |
Trafik durumu | Araç ve yaya |
Trafik akışı | Sağ |
Konum | Kızılay, Çankaya, Ankara |
Koordinatları | 39°55′14″K 32°51′13″D / 39.92056°K 32.85361°D |
Metro bağlantısı | ・ Kızılay İstasyonu |
Önemli yapılar | Kızılay AVM, Emek İşhanı |
İsim
Kızılay Meydanı ismini; 1929 yılında meydana bakan bir noktada Türk Kızılayı için inşa edilen genel merkez binasından almıştır. Bugün söz konusu bina yıkılmış ve yerine Kızılay AVM binası inşa edilmiş olmasına rağmen yıllar içinde şehirde yaşayan toplum tarafından bu isim benimsenmiş ve günlük hayatta da Kızılay Meydanı olarak kullanılmaya devam etmiştir.
15 Temmuz 2016 Darbe Girişimi sonrasında Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından alınan bir karar ile meydanın resmî adının "15 Temmuz Kızılay Millî İrade Meydanı" olarak değiştirildiği açıklanmıştır. Bu isim değişikliği ile birlikte başta Ankara Metrosu, Ankaray ve EGO otobüslerinin Kızılay'da bulunan ana duraklarının isimleri de değişmiş; fakat zaman içerisinde geçirdiği birkaç isim değişikliğine rağmen (1960 Darbesi sonrasında meydanın adı "Hürriyet Meydanı" olarak değiştirilmişti) hâlâ Ankara'da yaşayan yerleşik nüfus tarafından Kızılay Meydanı olarak bilinmekte ve kullanılmaktadır.
Olaylar
Resmî bayramlar
Kızılay Meydanı, tarih boyunca ülke genelinde kutlanan birçok millî ve resmî bayramın kutlandığı bir merkez olmuştur. Birçok kez kortejlerin ve yürüyüşlerin başlangıç noktası olmasının yanı sıra Ankaralılar için de bir toplanma noktasıdır.
Toplumsal olaylar
Türkiye Cumhuriyeti kurulduğu günden beri Kızılay Meydanı birçok ulusal ve uluslararası boyuttaki siyasi eylemin, protestoların ve yürüyüşlerin merkezi olmuştur. Bu bağlamda yalnızca Ankara halkı tarafından kullanılmamakta; büyük bir organizasyon söz konusu olduğunda ülkenin çeşitli yerlerinden gelen insanların ana buluşma güzergâhı üzerinde yer almaktadır.
Cumhuriyet tarihinin ilk sivil itaatsizlik eylemi olan 555K Kızılay Meydanı'nda gerçekleşmiştir. 5 Mayıs 1960 tarihinde, Demokrat Parti mitingi için meydana gelen dönemin başbakanı Adnan Menderes bir grup öğrenci tarafından protesto edilmiştir. Cumhuriyet Mitingleri'nin bir parçası olarak 29 Ekim 2012 tarihinde gerçekleştirilen Cumhuriyet için Seferberlik Buluşması'nın mekanlarından biri de yine Kızılay Meydanı olmuştur. Yasal olarak hiçbir engel olmamasına rağmen, 2007 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan veya başka bir Millî Görüş kökenli siyasetçinin olası cumhurbaşkanı adaylığına karşı Türkiye çapında düzenlenen mitinglerin bir parçası olarak, Kızılay Meydanı'nda yaklaşık 50.000 kişinin katıldığı bir halk yürüyüşü zinciri olan buluşmada, polis kuvvetleri tarafından göstericilere biber gazı ve tazyikli suyla müdahale etmesini gerektiren durumlar olmuştur.
Gezi Parkı olayları'nın İstanbul dışında gerçekleştiği ana mekanlardan birisi de Ankara'daki Kızılay Meydanı olmuştur. Sivil göstericiler ve polis kuvvetleri arasında kanlı olaylara sahne olan meydanda Ethem Sarısülük bir polis tarafından kafasından vurularak öldürülmüştür. Ayrıca ülkenin yakın siyasi tarihinin en çok yankı uyandıran olaylarından birisi olarak kabul edilen ve dönemin ana muhalefet lideri CHP'li Kemal Kılıçdaroğlu öncülüğünde organize edilen Adalet Yürüyüşü'nün başlangıç noktası ise Kızılay Meydanı'ndaki Güvenpark olmuştur. 15 Haziran 2017'de başlayan yürüyüş 9 Temmuz 2017 tarihinde İstanbul Maltepe'de son bulmuştur.
Terör saldırıları
Mart 2016 Ankara saldırısı; kentin ve ülkenin tarihinde yaşanılan en büyük bombalı saldırılardan bir tanesiydi. Güvenpark'ın Atatürk Bulvarı ve meydana bakan tarafında yer alan otobüs durakları önünde gerçekleşen olayda 38 kişi ölmüş, 125 kişi ise yaralanmıştır. Olayın ardından başta Güvenpark olmak üzere meydana çıkan bütün ara ve ana yollarda, sokaklarda ve caddelerde üst düzey güvenlik önlemleri alınmış; uzun süre boyunca Kızılay'a giriş ve çıkışlar polis kuvvetleri tarafından kontrol altında tutulmuştur.
Konum
Kaynakça
- ^ Şenyapılı, Önder (Aralık 2004). Ne Demek Ankara; Balgat, Niye Balgat!*. Ankara: ODTÜ Yayıncılık. s. 130. .
- ^ "Kızılay Meydanı'nın ismi değişti". Hürriyet. hurriyet.com.tr. 9 Ağustos 2016. 28 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.
- ^ Nur Çağlar; Zeynep Uludağ; Adnan Aksu (2006). "HÜRRİYET MEYDANI: BİR KENTSEL MEKANIN YENİLİK VE DÖNÜŞÜM ÖYKÜSÜ". Gazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi. 21 (1). Ankara: Gazi Üniversitesi. ss. 177-182.
- ^ Selin Turan; Özge Yalçıner Ercoşkun (2017). . Süleyman Demirel Üniversitesi Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi. 2 (1). Süleyman Demirel Üniversitesi. ss. 62-63. ISSN 2548-0170. 29 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2019.
- ^ "Cumhuriyet Mitingleri", Vikipedi, 4 Ekim 2020, erişim tarihi: 8 Ekim 2020
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Kızılay Meydanı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- (3D)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kizilay Meydani ya da 15 Temmuz Kizilay Milli Irade Meydani Turkiye nin baskenti Ankara nin merkezindeki kent meydani Dogudan Ziya Gokalp Caddesi Kolej Kurtulus batidan Gazi Mustafa Kemal Bulvari Kisaca GMK Bulvari Demirtepe Maltepe Tandogan kuzey guney ekseninde ise Ataturk Bulvari Sihhiye Ulus Bakanliklar Kavaklidere yollarinin kesisimindedir Ankara nin her tarafindan ulasimi oldukca kolay olan meydanda hem metro hem de Ankaray istasyonu bulunmaktadir Cok sayida buro magaza kafe ve park bulunmaktadir Kizilay MeydaniDiger adi15 Temmuz Kizilay Milli Irade MeydaniEski adiHurriyet MeydaniAdini verenTurk KizilayTuruKent meydaniSaglayiciAnkara Buyuksehir BelediyesiTrafik durumuArac ve yayaTrafik akisiSagKonumKizilay Cankaya AnkaraKoordinatlari39 55 14 K 32 51 13 D 39 92056 K 32 85361 D 39 92056 32 85361Metro baglantisi Kizilay IstasyonuOnemli yapilarKizilay AVM Emek IshaniIsimOnde Kizilay Parki sag ustte Guven Park ve sol ustte Uybadin Kosku Bugun Kizilay Parki nin yerinde Kizilay AVM Uybadin Kosku nun yerinde ise Emek Ishani bulunmaktadir Kizilay Meydani ismini 1929 yilinda meydana bakan bir noktada Turk Kizilayi icin insa edilen genel merkez binasindan almistir Bugun soz konusu bina yikilmis ve yerine Kizilay AVM binasi insa edilmis olmasina ragmen yillar icinde sehirde yasayan toplum tarafindan bu isim benimsenmis ve gunluk hayatta da Kizilay Meydani olarak kullanilmaya devam etmistir 15 Temmuz 2016 Darbe Girisimi sonrasinda Ankara Buyuksehir Belediyesi tarafindan alinan bir karar ile meydanin resmi adinin 15 Temmuz Kizilay Milli Irade Meydani olarak degistirildigi aciklanmistir Bu isim degisikligi ile birlikte basta Ankara Metrosu Ankaray ve EGO otobuslerinin Kizilay da bulunan ana duraklarinin isimleri de degismis fakat zaman icerisinde gecirdigi birkac isim degisikligine ragmen 1960 Darbesi sonrasinda meydanin adi Hurriyet Meydani olarak degistirilmisti hala Ankara da yasayan yerlesik nufus tarafindan Kizilay Meydani olarak bilinmekte ve kullanilmaktadir OlaylarResmi bayramlar Kizilay Meydani tarih boyunca ulke genelinde kutlanan bircok milli ve resmi bayramin kutlandigi bir merkez olmustur Bircok kez kortejlerin ve yuruyuslerin baslangic noktasi olmasinin yani sira Ankaralilar icin de bir toplanma noktasidir Toplumsal olaylar Turkiye Cumhuriyeti kuruldugu gunden beri Kizilay Meydani bircok ulusal ve uluslararasi boyuttaki siyasi eylemin protestolarin ve yuruyuslerin merkezi olmustur Bu baglamda yalnizca Ankara halki tarafindan kullanilmamakta buyuk bir organizasyon soz konusu oldugunda ulkenin cesitli yerlerinden gelen insanlarin ana bulusma guzergahi uzerinde yer almaktadir Cumhuriyet tarihinin ilk sivil itaatsizlik eylemi olan 555K Kizilay Meydani nda gerceklesmistir 5 Mayis 1960 tarihinde Demokrat Parti mitingi icin meydana gelen donemin basbakani Adnan Menderes bir grup ogrenci tarafindan protesto edilmistir Cumhuriyet Mitingleri nin bir parcasi olarak 29 Ekim 2012 tarihinde gerceklestirilen Cumhuriyet icin Seferberlik Bulusmasi nin mekanlarindan biri de yine Kizilay Meydani olmustur Yasal olarak hicbir engel olmamasina ragmen 2007 Turkiye cumhurbaskanligi secimi oncesinde Basbakan Recep Tayyip Erdogan veya baska bir Milli Gorus kokenli siyasetcinin olasi cumhurbaskani adayligina karsi Turkiye capinda duzenlenen mitinglerin bir parcasi olarak Kizilay Meydani nda yaklasik 50 000 kisinin katildigi bir halk yuruyusu zinciri olan bulusmada polis kuvvetleri tarafindan gostericilere biber gazi ve tazyikli suyla mudahale etmesini gerektiren durumlar olmustur Gezi Parki olaylari nin Istanbul disinda gerceklestigi ana mekanlardan birisi de Ankara daki Kizilay Meydani olmustur Sivil gostericiler ve polis kuvvetleri arasinda kanli olaylara sahne olan meydanda Ethem Sarisuluk bir polis tarafindan kafasindan vurularak oldurulmustur Ayrica ulkenin yakin siyasi tarihinin en cok yanki uyandiran olaylarindan birisi olarak kabul edilen ve donemin ana muhalefet lideri CHP li Kemal Kilicdaroglu onculugunde organize edilen Adalet Yuruyusu nun baslangic noktasi ise Kizilay Meydani ndaki Guvenpark olmustur 15 Haziran 2017 de baslayan yuruyus 9 Temmuz 2017 tarihinde Istanbul Maltepe de son bulmustur Teror saldirilari Mart 2016 Ankara saldirisi kentin ve ulkenin tarihinde yasanilan en buyuk bombali saldirilardan bir tanesiydi Guvenpark in Ataturk Bulvari ve meydana bakan tarafinda yer alan otobus duraklari onunde gerceklesen olayda 38 kisi olmus 125 kisi ise yaralanmistir Olayin ardindan basta Guvenpark olmak uzere meydana cikan butun ara ve ana yollarda sokaklarda ve caddelerde ust duzey guvenlik onlemleri alinmis uzun sure boyunca Kizilay a giris ve cikislar polis kuvvetleri tarafindan kontrol altinda tutulmustur KonumKaynakca Senyapili Onder Aralik 2004 Ne Demek Ankara Balgat Niye Balgat Ankara ODTU Yayincilik s 130 ISBN 975 7064 87 4 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Kizilay Meydani nin ismi degisti Hurriyet hurriyet com tr 9 Agustos 2016 28 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ekim 2018 Nur Caglar Zeynep Uludag Adnan Aksu 2006 HURRIYET MEYDANI BIR KENTSEL MEKANIN YENILIK VE DONUSUM OYKUSU Gazi Universitesi Muhendislik ve Mimarlik Fakultesi Dergisi 21 1 Ankara Gazi Universitesi ss 177 182 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Selin Turan Ozge Yalciner Ercoskun 2017 Suleyman Demirel Universitesi Mimarlik Bilimleri ve Uygulamalari Dergisi 2 1 Suleyman Demirel Universitesi ss 62 63 ISSN 2548 0170 29 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2019 Cumhuriyet Mitingleri Vikipedi 4 Ekim 2020 erisim tarihi 8 Ekim 2020 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Kizilay Meydani ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir 3D