Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Laffer eğrisi ekonomide vergi oranı ile hazinenin vergi geliri arasındaki ilişkiyi gösteren bir grafiktir. Grafik adını 1974 yılında bu eğriyi çizen Amerikalı ekonomist Arthur Laffer’den almıştır. Grafiğe bu adı veren kişi de bir ekonomi yazarı olan June Wanniski’dir. Ancak grafiğe esas olan görüş çok daha eskidir. Hatta 14. yüzyılda İbn Haldun’un da buna benzer görüşler ileri sürdüğü bilinmektedir.
Eğri
Vergi oranı % 0 olduğunda hazinenin vergi geliri de doğal olarak 0 olacaktır. Tam tersine vergi oranı % 100 olduğunda ise üreticinin net kazancı 0 a düştüğü için üretici üretim yapmaktan vaz geçecek ve hazine vergi geliri yine 0 olacaktır. Ancak bu iki uç nokta arasında üreticinin üretim yapıp vergi verdiği bir bölge vardır. Laffer bu bölgenin grafik üzerinde bir parabol ile gösterilebileceğini öne sürdü. Bu grafikte x ekseni vergi oranı, y ekseni ise hazinenin vergi geliridir. Buna göre hazinenin maksimum vergi aldığı bölge (0 eğimli teğet) eğrinin maksimum olduğu noktadır. Laffer’in eğrisi genel kabul görmekle birlikte kimi ekonomistler eğrinin parabol olmadığını ileri sürmektedirler. Bunlardan biri 2011 de Trabandt and Uhlig tarafından çizilen bir eğridir.
Eleştiriler
Eğri çeşitli yönelerden eleştirilmektedir. Türkiye'de eski Hazine Müsteşarı Mahfi Eğilmez'in konu ile ilgili görüşleri aşağıdadır.
- Arz yönlü ekonominin özellikle vergiyle ilgili önermeleri ABD’de Reagan, İngiltere’de Thatcher ve Türkiye’de Özal zamanında uygulanmış, fakat iddia edildiği gibi vergi oranı indirimleri vergi tahsilâtını artırmamıştır. Hatta Türkiye’deki uygulamada 1980’erin ortasında gelir vergisi oranlarında iki yıl üst üste yapılan indirimlerin gelir vergisi gelirlerini artırması bir yana, düşen vergi gelirleri miktarının eski düzeyine gelmesi 14 yıl sürmüştür. Bunun nedenleri üzerine yapılan çalışmalar vergi oranlarının Laffer’in iddia ettiği kadar yüksek olmadığı ya da durumun bir çan eğrisi ile temsil edilmesinin yanlış olduğu yolunda sonuçlara ulaşmıştır.
- Arz yönlü ekonominin vergi oranlarının düşürülmesi önerisi; bütçe açıklarının artmasına ve kamu borçlanmasının yükselmesine, çevre önlemlerinin azaltılması önerisi; çevrenin daha çok tahrip olmasına, deregülasyona gidilmesi önerisi; kuralların zayıflatılmasına ve bunun sonucunda etik dışı kazanç yollarına sapılmasına kaynaklık etmiştir. Özetle söylemek gerekirse küresel krize giden yolda arz yönlü ekonomi yaklaşımının olumsuz katkıları olmuştur.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Laffer egrisi ekonomide vergi orani ile hazinenin vergi geliri arasindaki iliskiyi gosteren bir grafiktir Grafik adini 1974 yilinda bu egriyi cizen Amerikali ekonomist Arthur Laffer den almistir Grafige bu adi veren kisi de bir ekonomi yazari olan June Wanniski dir Ancak grafige esas olan gorus cok daha eskidir Hatta 14 yuzyilda Ibn Haldun un da buna benzer gorusler ileri surdugu bilinmektedir Laffer egrisiEgriVergi orani 0 oldugunda hazinenin vergi geliri de dogal olarak 0 olacaktir Tam tersine vergi orani 100 oldugunda ise ureticinin net kazanci 0 a dustugu icin uretici uretim yapmaktan vaz gececek ve hazine vergi geliri yine 0 olacaktir Ancak bu iki uc nokta arasinda ureticinin uretim yapip vergi verdigi bir bolge vardir Laffer bu bolgenin grafik uzerinde bir parabol ile gosterilebilecegini one surdu Bu grafikte x ekseni vergi orani y ekseni ise hazinenin vergi geliridir Buna gore hazinenin maksimum vergi aldigi bolge 0 egimli teget egrinin maksimum oldugu noktadir Laffer in egrisi genel kabul gormekle birlikte kimi ekonomistler egrinin parabol olmadigini ileri surmektedirler Bunlardan biri 2011 de Trabandt and Uhlig tarafindan cizilen bir egridir Trabadt ve Uhlig tarafindan cizilen egriElestirilerEgri cesitli yonelerden elestirilmektedir Turkiye de eski Hazine Mustesari Mahfi Egilmez in konu ile ilgili gorusleri asagidadir Arz yonlu ekonominin ozellikle vergiyle ilgili onermeleri ABD de Reagan Ingiltere de Thatcher ve Turkiye de Ozal zamaninda uygulanmis fakat iddia edildigi gibi vergi orani indirimleri vergi tahsilatini artirmamistir Hatta Turkiye deki uygulamada 1980 erin ortasinda gelir vergisi oranlarinda iki yil ust uste yapilan indirimlerin gelir vergisi gelirlerini artirmasi bir yana dusen vergi gelirleri miktarinin eski duzeyine gelmesi 14 yil surmustur Bunun nedenleri uzerine yapilan calismalar vergi oranlarinin Laffer in iddia ettigi kadar yuksek olmadigi ya da durumun bir can egrisi ile temsil edilmesinin yanlis oldugu yolunda sonuclara ulasmistir Arz yonlu ekonominin vergi oranlarinin dusurulmesi onerisi butce aciklarinin artmasina ve kamu borclanmasinin yukselmesine cevre onlemlerinin azaltilmasi onerisi cevrenin daha cok tahrip olmasina deregulasyona gidilmesi onerisi kurallarin zayiflatilmasina ve bunun sonucunda etik disi kazanc yollarina sapilmasina kaynaklik etmistir Ozetle soylemek gerekirse kuresel krize giden yolda arz yonlu ekonomi yaklasiminin olumsuz katkilari olmustur Kaynakca Vergi Dosyasi 24 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2022 Mahfi Egilmez sayfasi 9 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2022