Laskarina Bouboulina (Yunanca Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα; Arnavutça Dhaskarina Pinoçi, d. 11 Mayıs 1771, Kostantiniyye - ö. 22 Mayıs 1825, Spetses), Yunan kurtuluş savaşının kadın kahramanlarından biridir.
Erken dönemler
Arvanit bir aileden gelen Bouboulina, denizci Stavrianos Pinotsis (arnavutça Stavro Pinoçi) ve onun karısı Skevo'nun kızıdır. Kostantiniyye'de, annesinin babasını 1770 Mora'da Kont Orlov kışkırtmasıyla çıkan Orlov ayaklanmalarına katılması nedeniyle tutuklu bulunduğu bir hapishanede ziyareti sırasında doğmuştur. Babasının ölümünden sonra annesi ile birlikte 4 yıl yaşamış, annesinin yeniden evlenmesi üzerine Spetses'te 8 üvey kardeşiyle birlikte büyümüştür.
Bouboulina 17 yaşındaki Dimitrios Giannouzas ile ve 30 yaşındaki Dimitrios Bouboulis ile evlilik yaşamıştır. Her ikisi de denizci olarak korsanlarla savaşırken hayatlarını kaybetmişlerdir. 1811 yılına gelindiğinde Bouboulina 2 kez dul kalmış ve 7 çocuğun annesi durumunda olmasına rağmen, aynı zamanda da kocalarından sahip olduğu miraslar sayesinde oldukça zengindi.
1816 yılında Osmanlı yönetimi, Bouboulina'nın ikinci kocası Bouboulis'in 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Rus kuvvetlerine destek verdiği gerekçesiyle onun mirasına el koymak istedi. Gerçekten de Bouboulis hizmetleri nedeniyle Ruslar tarafından Rus marinesi kaptanı olarak onurlandırılmış ve fahrî vatandaşlık sahibi olmuştu. Varlığını korumak isteyen Bouboulina gemilerinden birisi olan Koriezos ile Rus destekçisi Graf Stroganoff'un ikamet ettiği Kostantiniyye'ye kaçtı. Gemilerine Rus bayrakları asan Bouboulina bu sayede o dönemde Rusya ve Türkiye arasında yapılmış olan bir ticaret anlaşması sebebiyle güvendeydi. Stroganof onu olası bir tutuklamadan korumak için Ukrayna'ya gönderdi. Ukrayna'da Çar I. Aleksandr onun hizmetine bir malikane verdi.
Rusya seyahatinden önce Sultanın annesi ile görüştü ve mirasının korunması yönünde yardım talep etti. Rusya'da yaklaşık 3 ay kadar kalan Bouboulina emrin yatışmasını beklerken Sultan'ın oğlu II. Mahmud çıkarttığı bir kararname ile Bouboulina'nın varlığını teslim etti. Bunun üzerine Bouboulina Spetses'e geri döndü.
Yunan İsyanına Katılışı
Hazırlıklar
Kostantiniyye'de kaldığı süre içerisinde ya da belki de oraya yaptığı sonraki bir seyahatinde Filiki Eterya'nın tek kadın üyesi olarak toplantılara katıldı. Bu örgüt, temel olarak Yunan bağımsızlığı üzerine hazırlıklar yapıyordu.
Spetses'e döndükten sonra isyan için hazırlıklarını arttıran Bouboulina, illegal silahlar ve cephaneler satın almaya başladı. Bu malları, sahip olduğu gemileriyle yabancı limanlardan getirtiyor ve gerek evinde gerekse adanın belli başlı bölgelerinde saklıyordu. 1820 yılında bir tersanede meşhur Bayrak gemisi Agamemnon'un yapımı tamamlandı. Yaklaşık 33 metre uzunluğunda bir korvet olan bu gemi, 18 adet top taşıyordu. Geminin yapımı adanın yerlileri tarafından Türklere haberdar edildi. Bouboulina, bu büyüklükte ve silahlı bir gemi yapmak yasak olduğu için suçlu görüldü. Ancak gemiyi teftişe gelen bir memura verdiği rüşvet karşılığında geminin inşa faaliyetlerine devam etmekle kalmadı, onu suçlayan adanın yerlilerini adadan attırdı.
1819 yılında muhtemelen hakkında yöneltilen suçlamalara savunma yapmak üzere Kostantiniyye'ye yelken açan Bouboulina orada Ortodoks Patrik V. Gregor ile buluştu ve onunla ayaklanmanın planlarını görüşüp tartıştı.
Kurtuluş Mücadeleleri
13 Mart 1821'de, Yunan İsyanının başlangıcından yaklaşık 12 gün önce, gemisi Agamemnon üzerine ayaklanmayı işaret eden bir bayrak astı ve Spetses'ten yelken açtı. Bayrağında görünen kartalın bir ayağının altında çapa, diğer ayağının altında ise alevler içinde tasvir edilen feniks kuşu vardı. 3 Nisan'da ilk isyanını Spetses'de başlattı. Bu aynı zamanda Yunan İsyanı'nda yapılan ilk deniz savaşıydı. Birkaç gün sonra Hydra ve Psara adalarından gelen deniz kuvvetleri de onun ekibine katıldı. Bu 3 ada ekibinden oluşan isyancı grup, 300'ün üzerinde gemiye sahip ve yunan isyanında büyük rol oynamaktalardı. Güçsüz bir deniz kuvvetiyle Yunan bağımsızlığının mümkün olacağından söz etmek zordur.
Yunan isyanı sırasında ada yerlilerinden oluşan kendi özel ordusuna sahip olan Bouboulina, onları kendisi silahlandırıyor, besliyor ve maaşlarını ödüyordu. Yıllarca süren bu harcamaları, onun Yunan bağımsızlığında oynadığı rolü anlamak açısından da önemlidir. Yunan isyanının henüz ilk 2 yılı bitmemişken, Bouboulina'nın tüm serveti neredeyse tükenmişti.
Spetses ardından Bouboulina yaklaşık 8 geminin filo kumandanı olarak -ki bunlardan 5'i kendisine aitti- Nafplion'a yelken açtı ve bölgeyi denizden abluka altına aldı. Bu bölge, 3 kalesi ve 300 adet topuyla zapt edilemez kabul edilen yerlerden birisi idi. Bouboulina daha sonra orduları ile Nafplion yakınlarında bulunan Myli'ye çıktı, burada ordularına ateşleyici bir konuşma yaptı. Bu konuşmanın bölgenin alınmasında katkısı olduğu da düşünülür. Kaleye yapılan saldırılar kayıtlarda kahramanvari bir biçimde anlatılır. Nihayet, ancak 2 yıl sonra 30 Kasım 1822 Yunanlar Nafplion'u fethetmeyi başardılar.
Bunun dışında Bouboulina Monemvasia kuşatmasına da katıldı ve gerçekleştirdiği deniz ablukası ile burada da önemli bir rol oynadı. Gemilerinin kaptanları çoğu zaman oğulları yahut üvey kardeşleri idi. Argos Savaşı'nda aralarında Bouboulina'nın ilk oğlu olan Giannis Giannouzas'ın da bulunduğu ada yerlilerinden oluşan bir grup Veli Bey komutasındaki 2000 civarında Türk ile çarpışır. Bu savaşta Veli Bey'i yaralayan Giannouzas hayatını kaybeder.
Mora'nın başkenti ve aynı zamanda bölgeden sorumlu Osmanlı yerel yöneticisinin de makamı olan Tripolis'in düşüşünden birkaç gün önce ada yerlilerinden oluşan ordusuyla bölgenin dışında kurulan kampa ulaşan Bouboulina burada büyük bir neşe ve sevinç ile karşılandı. Bölgede Yunan bağımsızlık savaşının önemli isimlerinden Theodoros Kolokotronis ile tanıştı. Aralarında kurulan dostluk ilişkisi daha sonra ikisinin çocukları Eleni Boubouli ve Panos Kolokotronis evliliğiyle pekişti. Bu dönemde Bouboulina diğer generaller ile birlikte aynı statüde toplantılara katılan tek kadındı. Bu toplantılarda kendisine Kapetanissa (Kaptan) ve Megali Kyra unvanları ile hitap edilirdi.
11 Eylül 1821'de Tripolis Yunan kuvvetlerince fethedildi. Şehrin düşüşünü yaklaşık 3 gün 3 gece süren ve yaklaşık 30 bin insanın hayatını kaybettiği bir katliam izledi. Bu katliam sırasında Bouboulina kendi hayatı pahasına bölgeden sorumlu Hürşit Paşa'nın haremini kurtardı. Bu girişimi 1816 yılında Kostantiniyye'de görüştüğü ve onun mirasını korumasında destekçisi olan Sultanın eşinin bir ricası olduğu düşünülmektedir.
Bağımsızlık Sonrası
Nafplion'un fethinden sonra, orada kendisine bir ödül olarak verilen evde kaldı. 1824 yılının sonlarında ülke bu kez politik sebeplerden ötürü bir iç savaşa düştü. Bouboulina'nın üvey oğlu Panos Kolokotronis bu iç karışıklıkta öldürüldü ve General babası tutuklandı.
Bouboulina General'in tutuklanmasına karşı çıktı, dönem içerisindeki politik atmosferden dolayı devlet yönetimi onu da tehlikeli görüp iki kez tutukladı. Nihayet Spetses'e geri dönen Bouboulina orada fakir ve politikadan çok çekmiş bir biçimde öldü. 12 Aralıkta Kavalalı İbrahim Paşa yaklaşık 4400 askeri ile Mora'nın güneyine doğru hareket etti ve bölgede egemenlik kurmayı başardı. Bu çıkartma, bölgeye yapılacak artçı saldırıların ve hatta bölgenin olası bir yeniden fethinin habercisiydi. Kendilerini ve bağımsızlıklarını yeniden tehlike içinde hisseden Yunanlar bunun üzerine General Kolokotronis'i serbest bırakıp, ordu kontrolünü ona devrettiler.
Tüm bunlar dışında Bouboulina yeni savaş hazırlıkları içinde de bulundu. Ancak bu süreç içerisinde beklenmedik bir biçimde hayatını kaybetti; Spetses ailelerinden Koutsis'lerin bir üyesi ile yaptığı tartışma sonucu vurularak öldü. Yaşanan tartışmanın sebebi ise Bouboulina'nın oğlu Giorgios Giannouzas'ın Koutsis'in kızını kaçırmasıydı.
Ölümü sonrası
Ölümü sonrası Bouboulina Rus Donanması tarafından fahrî amiral rütbesi ile ödüllendirildi. Bugün Yunanistan'da sayısız cadde ve sokak, onun adıyla adlandırılmıştır. 1978 yılında basılan drahmi banknotları ile 1988-2001 arası kullanılan madeni paralarda (1 drahmi) resmi bulunmaktaydı.
Aynı şekilde Yunan donanmasına ait firkateynler ve birçok gemiye onun adı verilmiştir.
Bouboulina'ın ünlü bayrak gemisi Agamemnon Bouboulina'nın ölümü sonrası, geliri için devlet tarafından satıldı. İsmi Spetses olarak değiştirilen gemi, Amiral Andreas Miaoulis tarafından 1831 yılında patlak veren iç savaşta kullanıldı ve yandı.
Bouboulina, günümüzde Yunanlar tarafından bilinir ve bir Yunan kahramanı olarak kabul görür.
Nikos Kazancakis tarafından yazılan ünlü roman Zorba'da romanın ana karakteri Zorba, sevgilisine Bouboulina diye hitap etmektedir. Romanın Türkçe çevirisinde Bouboulina adı Türkçeleştirilerek "bubulina" şeklinde yazılmıştır.
Kaynakça
İnternet
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Laskarina Bouboulina Yunanca Laskarina Mpoympoylina Arnavutca Dhaskarina Pinoci d 11 Mayis 1771 Kostantiniyye o 22 Mayis 1825 Spetses Yunan kurtulus savasinin kadin kahramanlarindan biridir Laskarina Bouboulina Tas baski Adam Friedel 1827Erken donemlerArvanit bir aileden gelen Bouboulina denizci Stavrianos Pinotsis arnavutca Stavro Pinoci ve onun karisi Skevo nun kizidir Kostantiniyye de annesinin babasini 1770 Mora da Kont Orlov kiskirtmasiyla cikan Orlov ayaklanmalarina katilmasi nedeniyle tutuklu bulundugu bir hapishanede ziyareti sirasinda dogmustur Babasinin olumunden sonra annesi ile birlikte 4 yil yasamis annesinin yeniden evlenmesi uzerine Spetses te 8 uvey kardesiyle birlikte buyumustur Bouboulina 17 yasindaki Dimitrios Giannouzas ile ve 30 yasindaki Dimitrios Bouboulis ile evlilik yasamistir Her ikisi de denizci olarak korsanlarla savasirken hayatlarini kaybetmislerdir 1811 yilina gelindiginde Bouboulina 2 kez dul kalmis ve 7 cocugun annesi durumunda olmasina ragmen ayni zamanda da kocalarindan sahip oldugu miraslar sayesinde oldukca zengindi 1816 yilinda Osmanli yonetimi Bouboulina nin ikinci kocasi Bouboulis in 1806 1812 Osmanli Rus Savasi nda Rus kuvvetlerine destek verdigi gerekcesiyle onun mirasina el koymak istedi Gercekten de Bouboulis hizmetleri nedeniyle Ruslar tarafindan Rus marinesi kaptani olarak onurlandirilmis ve fahri vatandaslik sahibi olmustu Varligini korumak isteyen Bouboulina gemilerinden birisi olan Koriezos ile Rus destekcisi Graf Stroganoff un ikamet ettigi Kostantiniyye ye kacti Gemilerine Rus bayraklari asan Bouboulina bu sayede o donemde Rusya ve Turkiye arasinda yapilmis olan bir ticaret anlasmasi sebebiyle guvendeydi Stroganof onu olasi bir tutuklamadan korumak icin Ukrayna ya gonderdi Ukrayna da Car I Aleksandr onun hizmetine bir malikane verdi Rusya seyahatinden once Sultanin annesi ile gorustu ve mirasinin korunmasi yonunde yardim talep etti Rusya da yaklasik 3 ay kadar kalan Bouboulina emrin yatismasini beklerken Sultan in oglu II Mahmud cikarttigi bir kararname ile Bouboulina nin varligini teslim etti Bunun uzerine Bouboulina Spetses e geri dondu Yunan Isyanina KatilisiHazirliklar Kostantiniyye de kaldigi sure icerisinde ya da belki de oraya yaptigi sonraki bir seyahatinde Filiki Eterya nin tek kadin uyesi olarak toplantilara katildi Bu orgut temel olarak Yunan bagimsizligi uzerine hazirliklar yapiyordu Spetses e dondukten sonra isyan icin hazirliklarini arttiran Bouboulina illegal silahlar ve cephaneler satin almaya basladi Bu mallari sahip oldugu gemileriyle yabanci limanlardan getirtiyor ve gerek evinde gerekse adanin belli basli bolgelerinde sakliyordu 1820 yilinda bir tersanede meshur Bayrak gemisi Agamemnon un yapimi tamamlandi Yaklasik 33 metre uzunlugunda bir korvet olan bu gemi 18 adet top tasiyordu Geminin yapimi adanin yerlileri tarafindan Turklere haberdar edildi Bouboulina bu buyuklukte ve silahli bir gemi yapmak yasak oldugu icin suclu goruldu Ancak gemiyi teftise gelen bir memura verdigi rusvet karsiliginda geminin insa faaliyetlerine devam etmekle kalmadi onu suclayan adanin yerlilerini adadan attirdi 1819 yilinda muhtemelen hakkinda yoneltilen suclamalara savunma yapmak uzere Kostantiniyye ye yelken acan Bouboulina orada Ortodoks Patrik V Gregor ile bulustu ve onunla ayaklanmanin planlarini gorusup tartisti Kurtulus Mucadeleleri 13 Mart 1821 de Yunan Isyaninin baslangicindan yaklasik 12 gun once gemisi Agamemnon uzerine ayaklanmayi isaret eden bir bayrak asti ve Spetses ten yelken acti Bayraginda gorunen kartalin bir ayaginin altinda capa diger ayaginin altinda ise alevler icinde tasvir edilen feniks kusu vardi 3 Nisan da ilk isyanini Spetses de baslatti Bu ayni zamanda Yunan Isyani nda yapilan ilk deniz savasiydi Birkac gun sonra Hydra ve Psara adalarindan gelen deniz kuvvetleri de onun ekibine katildi Bu 3 ada ekibinden olusan isyanci grup 300 un uzerinde gemiye sahip ve yunan isyaninda buyuk rol oynamaktalardi Gucsuz bir deniz kuvvetiyle Yunan bagimsizliginin mumkun olacagindan soz etmek zordur Yunan isyani sirasinda ada yerlilerinden olusan kendi ozel ordusuna sahip olan Bouboulina onlari kendisi silahlandiriyor besliyor ve maaslarini oduyordu Yillarca suren bu harcamalari onun Yunan bagimsizliginda oynadigi rolu anlamak acisindan da onemlidir Yunan isyaninin henuz ilk 2 yili bitmemisken Bouboulina nin tum serveti neredeyse tukenmisti Bouboulina Agamemnon Gemisinde Peter von Hess Spetses ardindan Bouboulina yaklasik 8 geminin filo kumandani olarak ki bunlardan 5 i kendisine aitti Nafplion a yelken acti ve bolgeyi denizden abluka altina aldi Bu bolge 3 kalesi ve 300 adet topuyla zapt edilemez kabul edilen yerlerden birisi idi Bouboulina daha sonra ordulari ile Nafplion yakinlarinda bulunan Myli ye cikti burada ordularina atesleyici bir konusma yapti Bu konusmanin bolgenin alinmasinda katkisi oldugu da dusunulur Kaleye yapilan saldirilar kayitlarda kahramanvari bir bicimde anlatilir Nihayet ancak 2 yil sonra 30 Kasim 1822 Yunanlar Nafplion u fethetmeyi basardilar Bunun disinda Bouboulina Monemvasia kusatmasina da katildi ve gerceklestirdigi deniz ablukasi ile burada da onemli bir rol oynadi Gemilerinin kaptanlari cogu zaman ogullari yahut uvey kardesleri idi Argos Savasi nda aralarinda Bouboulina nin ilk oglu olan Giannis Giannouzas in da bulundugu ada yerlilerinden olusan bir grup Veli Bey komutasindaki 2000 civarinda Turk ile carpisir Bu savasta Veli Bey i yaralayan Giannouzas hayatini kaybeder Mora nin baskenti ve ayni zamanda bolgeden sorumlu Osmanli yerel yoneticisinin de makami olan Tripolis in dususunden birkac gun once ada yerlilerinden olusan ordusuyla bolgenin disinda kurulan kampa ulasan Bouboulina burada buyuk bir nese ve sevinc ile karsilandi Bolgede Yunan bagimsizlik savasinin onemli isimlerinden Theodoros Kolokotronis ile tanisti Aralarinda kurulan dostluk iliskisi daha sonra ikisinin cocuklari Eleni Boubouli ve Panos Kolokotronis evliligiyle pekisti Bu donemde Bouboulina diger generaller ile birlikte ayni statude toplantilara katilan tek kadindi Bu toplantilarda kendisine Kapetanissa Kaptan ve Megali Kyra unvanlari ile hitap edilirdi 11 Eylul 1821 de Tripolis Yunan kuvvetlerince fethedildi Sehrin dususunu yaklasik 3 gun 3 gece suren ve yaklasik 30 bin insanin hayatini kaybettigi bir katliam izledi Bu katliam sirasinda Bouboulina kendi hayati pahasina bolgeden sorumlu Hursit Pasa nin haremini kurtardi Bu girisimi 1816 yilinda Kostantiniyye de gorustugu ve onun mirasini korumasinda destekcisi olan Sultanin esinin bir ricasi oldugu dusunulmektedir Bagimsizlik Sonrasi Nafplion un fethinden sonra orada kendisine bir odul olarak verilen evde kaldi 1824 yilinin sonlarinda ulke bu kez politik sebeplerden oturu bir ic savasa dustu Bouboulina nin uvey oglu Panos Kolokotronis bu ic karisiklikta olduruldu ve General babasi tutuklandi Bouboulina General in tutuklanmasina karsi cikti donem icerisindeki politik atmosferden dolayi devlet yonetimi onu da tehlikeli gorup iki kez tutukladi Nihayet Spetses e geri donen Bouboulina orada fakir ve politikadan cok cekmis bir bicimde oldu 12 Aralikta Kavalali Ibrahim Pasa yaklasik 4400 askeri ile Mora nin guneyine dogru hareket etti ve bolgede egemenlik kurmayi basardi Bu cikartma bolgeye yapilacak artci saldirilarin ve hatta bolgenin olasi bir yeniden fethinin habercisiydi Kendilerini ve bagimsizliklarini yeniden tehlike icinde hisseden Yunanlar bunun uzerine General Kolokotronis i serbest birakip ordu kontrolunu ona devrettiler Tum bunlar disinda Bouboulina yeni savas hazirliklari icinde de bulundu Ancak bu surec icerisinde beklenmedik bir bicimde hayatini kaybetti Spetses ailelerinden Koutsis lerin bir uyesi ile yaptigi tartisma sonucu vurularak oldu Yasanan tartismanin sebebi ise Bouboulina nin oglu Giorgios Giannouzas in Koutsis in kizini kacirmasiydi Atina da bulunan Bouboulina heykeliOlumu sonrasiOlumu sonrasi Bouboulina Rus Donanmasi tarafindan fahri amiral rutbesi ile odullendirildi Bugun Yunanistan da sayisiz cadde ve sokak onun adiyla adlandirilmistir 1978 yilinda basilan drahmi banknotlari ile 1988 2001 arasi kullanilan madeni paralarda 1 drahmi resmi bulunmaktaydi Ayni sekilde Yunan donanmasina ait firkateynler ve bircok gemiye onun adi verilmistir Bouboulina in unlu bayrak gemisi Agamemnon Bouboulina nin olumu sonrasi geliri icin devlet tarafindan satildi Ismi Spetses olarak degistirilen gemi Amiral Andreas Miaoulis tarafindan 1831 yilinda patlak veren ic savasta kullanildi ve yandi Bouboulina gunumuzde Yunanlar tarafindan bilinir ve bir Yunan kahramani olarak kabul gorur Nikos Kazancakis tarafindan yazilan unlu roman Zorba da romanin ana karakteri Zorba sevgilisine Bouboulina diye hitap etmektedir Romanin Turkce cevirisinde Bouboulina adi Turkcelestirilerek bubulina seklinde yazilmistir Kaynakca Robert Elsie Yayinci A Biographical Dictionary of Albanian History London 2012 S 48 ISBN 978 1780764313 5 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2017 Michael von Griechenland Bouboulina Heldin von Hellas deutsch Munchen 1996 ISBN 3 426 63061 3Internet