Köşeli kuvars taneleri, feldispat, mikalar ve kalsitten oluşan silt ve kil boyutundaki rüzgâr çökelleri lös olarak bilinir. Lösler rüzgârlarla taşınan ince unsurlu malzemenin bir örtü halinde yarı kurak alanlarda birikmesiyle oluşur. Böyle bir oluşumun meydana gelebilmesi; ince unsurlu malzemenin bol bulunmasına, rüzgârın şiddetli esmesine ve bitki örtüsünün fakir veya yoksun olmasına bağlıdır.
Löslerin dağılımı üç ana kaynaktan geldiklerini gösterir:
- Çöller
- Pleyistosen yaşlı buzul süprüntüsü çökelleri
- Yarı kurak bölgelerdeki nehirlerin taşkın ovaları.
Lösler çok küçük partiküllerden meydana gelmişlerdir. Kalınlıkları fazla olan lösler açık veya sarımsı renktedirler. Bunlar kalker bakımından zengin olmalarına rağmen ilk oluşumlarındaki kalkerlerin bir kısmı erimiştir. Lösler engebeli arazileri örterek onların basık bir şekilde görünmesine neden olurlar. Lösler genelde çöl kökenli olmalarına rağmen glasiyel kökenli olanları da bulunmaktadır Lös kökenli topraklar dünyanın en verimli toprakları arasındadır. Dünyanın başlıca tahıl üretim bölgeleri; Kuzey Avrupa Düzlüğü, Ukrayna ve Kuzey Amerika’nın Büyük Ovaları gibi geniş lös çökellerinin dağıldığı yerlerdir. Günümüzde lös çökelleri yeryüzünün yaklaşık olarak %10’unu ve ABD’nin %30’unu kaplarlar.
Dünyada Löslerin Görüldüğü Yerler
Çin’in Kuzeydoğusu, Belçika’dan doğuda Ukrayna’ya kadar uzanan Kuzey Avrupa Düzlüğü, Orta Asya ve Arjantin pampalarında bulunur. ABD’de ise Büyük Ovalar, Orta Batı, Missisippi Nehri Vadisi ve Washington’un doğusunda yer alırlar. Türkiye’de ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi Blarda rüzgârın getirdiği tozlar bulunur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b James S. Monroe ve Reed Wicander. 5. Baskı. ’’Fiziksel Jeoloji Yer Yuvarı’nın Araştırılması’’, Berkay Ofset Ltd Şti. sf. 546
- ^ ATALAY,İ. 2012.“Genel Fiziki Coğrafya’’. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Coğrafya Eğitimi Anabilim Dalı, İzmir. sf. 222
- ^ “Genel Coğrafya”. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
- ^ a b James S. Monroe ve Reed Wıcander. 5. Baskı. ’’Fiziksel Jeoloji Yer Yuvarı’nın Araştırılması’’, Berkay Ofset Ltd Şti.
Coğrafî terim ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Koseli kuvars taneleri feldispat mikalar ve kalsitten olusan silt ve kil boyutundaki ruzgar cokelleri los olarak bilinir Losler ruzgarlarla tasinan ince unsurlu malzemenin bir ortu halinde yari kurak alanlarda birikmesiyle olusur Boyle bir olusumun meydana gelebilmesi ince unsurlu malzemenin bol bulunmasina ruzgarin siddetli esmesine ve bitki ortusunun fakir veya yoksun olmasina baglidir Los Patagonya ArjantinLos Vicksburg Mississippi ABD Loslerin dagilimi uc ana kaynaktan geldiklerini gosterir Coller Pleyistosen yasli buzul supruntusu cokelleri Yari kurak bolgelerdeki nehirlerin taskin ovalari Losler cok kucuk partikullerden meydana gelmislerdir Kalinliklari fazla olan losler acik veya sarimsi renktedirler Bunlar kalker bakimindan zengin olmalarina ragmen ilk olusumlarindaki kalkerlerin bir kismi erimistir Losler engebeli arazileri orterek onlarin basik bir sekilde gorunmesine neden olurlar Losler genelde col kokenli olmalarina ragmen glasiyel kokenli olanlari da bulunmaktadir Los kokenli topraklar dunyanin en verimli topraklari arasindadir Dunyanin baslica tahil uretim bolgeleri Kuzey Avrupa Duzlugu Ukrayna ve Kuzey Amerika nin Buyuk Ovalari gibi genis los cokellerinin dagildigi yerlerdir Gunumuzde los cokelleri yeryuzunun yaklasik olarak 10 unu ve ABD nin 30 unu kaplarlar Dunyada Loslerin Goruldugu YerlerCin in Kuzeydogusu Belcika dan doguda Ukrayna ya kadar uzanan Kuzey Avrupa Duzlugu Orta Asya ve Arjantin pampalarinda bulunur ABD de ise Buyuk Ovalar Orta Bati Missisippi Nehri Vadisi ve Washington un dogusunda yer alirlar Turkiye de ise Guneydogu Anadolu Bolgesi Blarda ruzgarin getirdigi tozlar bulunur Ayrica bakinizDis kuvvetlerKaynakca a b James S Monroe ve Reed Wicander 5 Baski Fiziksel Jeoloji Yer Yuvari nin Arastirilmasi Berkay Ofset Ltd Sti sf 546 ATALAY I 2012 Genel Fiziki Cografya Dokuz Eylul Universitesi Buca Egitim Fakultesi Cografya Egitimi Anabilim Dali Izmir sf 222 Genel Cografya Pegem Akademi Yayincilik Ankara a b James S Monroe ve Reed Wicander 5 Baski Fiziksel Jeoloji Yer Yuvari nin Arastirilmasi Berkay Ofset Ltd Sti Cografi terim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz