Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mehmet Lütfi Kirdar (15 Mart 1889,Kerkük - 17 Şubat 1961, Yassıada), Türk hekim, devlet adamı, asker, Manisa ve İstanbul valisi, milletvekili ve sağlık bakanı.
| Lütfi Kırdar | |
|---|---|
| Türkiye Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı | |
| Görev süresi 26 Kasım 1957 - 27 Mayıs 1960 | |
| Başbakan | Adnan Menderes |
| Yerine geldiği | Nafiz Körez |
| Yerine gelen | Nusret Karasu |
| İstanbul Valisi ve Belediye Başkanı | |
| Görev süresi 8 Aralık 1938 - 16 Ekim 1949 | |
| Yerine geldiği | Muhittin Üstündağ |
| Yerine gelen | Fahrettin Kerim Gökay |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 5., 8., 10. ve 11. Dönem Milletvekili | |
| Görev süresi 14 Mayıs 1954 - 25 Mayıs 1960 | |
| Seçim bölgesi | 1954 – İstanbul 1957 – İstanbul |
| Görev süresi 5 Ağustos 1946 - 24 Mart 1950 | |
| Seçim bölgesi | 1946 – Manisa |
| Görev süresi 1 Mart 1935 - 27 Aralık 1938 | |
| Seçim bölgesi | 1935 – Kütahya |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Mehmed Lütfi 15 Mart 1889 Kerkük, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 17 Şubat 1961 (71 yaşında) Yassıada, Türkiye |
| Ölüm nedeni | Kalp krizi |
| Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul |
| Partisi | Cumhuriyet Halk Partisi (1935-1951) Demokrat Parti (1951-1960) |
| Çocuk(lar) | 2 |
| Bitirdiği okul | Tıp Fakültesi, İstanbul |
| Mesleği | Hekim, siyasetçi |
| Ödülleri | İstiklâl Madalyası |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  Osmanlı Türkiye |
| Hizmet yılları | 1912-1913, 1914-1923 |
| Rütbesi | Asteğmen |
| Çatışma/savaşları | Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı |
Gençliği
1889 yılında Kerkük'te doğdu. Abdüssamed Bey ve Ayşe Hanım'ın oğludur. 1925'te Hayrunnisa (1904-1960) Hanım'la evlendi. Erdem (1927) ve Üner'in (1933) babasıdır. İlk ve orta öğrenimini Kerkük'te, lise öğrenimini Bağdat'ta tamamlayarak, 1908'de İstanbul'a geldi ve Tıp Fakültesine girdi. Balkan Savaşı çıkınca gönüllü olarak savaşa katılan Kırdar, savaştan sonra Darülfünun Tıp Fakültesinden (1917) mezun oldu. Meslek hayatına Necef Belediyesi Tabibi olarak başlayan Lütfi Kırdar, I. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla orduya katıldı.
Savaştan sonra Aşiretler ve Muhacirler Genel Sağlık Hizmetleri Müdürlüğü yaparak, Erzurum Kongresinin toplandığı günlerde Kızılay Sağlık Heyeti Reisi olarak Atatürk'ün emrinde Erzurum'da görev aldı. Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Kızılay Sağlık ve Sıhhi İmdat Ekibi Başkanı olarak görev yaptı. Millî Mücadelenin her safhasına katıldı ve İstiklal Madalyası aldı.
Cumhuriyet dönemindeki hizmetleri
Türk Kurtuluş Savaşından sonra 1923'te Viyana ve Münih'te göz hastalıkları ihtisası yaptı. 1924'te Türkiye'ye döndü ve İzmir Sıhhat Müdürlüğüne tayin edildi. Kendi isteğiyle 1933'te İzmir Memleket Hastanesi göz kliniğine atandı. 1935'te Kütahya'dan milletvekili oldu. 1935-1936 CHP Balıkesir İl başkanlığı yaptı.1936'da atandığı Manisa valiliğindeki görevi bittikten sonra Manisa Şehir Meclisi kararıyla fahri hemşehrilik unvanı verilerek ismi Turgutlu'daki bir caddeye konuldu. 1938'de İstanbul valiliğine ve belediye başkanlığına atandı. Bu son görevi 12 yıl sürdürdü. İstanbul Harbiye'deki Spor ve Sergi Sarayı, Açıkhava Tiyatrosu, Dolmabahçe'deki İnönü Stadyumu, Taksim Meydanı, Taksim Gezisi ve Atatürk Bulvarı onun döneminde yapıldı. 1940 yılında ise Taksim Kışlası yıktırıldı.
1949'da İstanbul valiliği ve belediye başkanlığından alındı. Aynı yılın Aralık ayında yapılan ara seçimlerde Cumhuriyet Halk Partisi'nden Manisa Milletvekili olarak Meclise girdi (1949-1950). 14 Mayıs 1950'deki milletvekili seçiminde kaybetti. 1954 seçimlerinde Demokrat Parti'den İstanbul bağımsız milletvekili oldu. 1957'de yeniden milletvekili oldu. Son Adnan Menderes hükûmetinde Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı (1957-1960) olarak görev yaptı. 27 Mayıs Darbesine kadar bu görevde kaldı.
27 Mayıs'ta tutuklandı. Yargılandığı Yassıada'da 17 Şubat 1961’de geçirdiği bir kalp krizi sonucu öldü. 19 Şubat 1961'deki olaylı bir cenaze töreninden sonra Zincirlikuyu Mezarlığı'na gömüldü. Erdem Kırdar ve Üner Kırdar isimli iki oğlu vardır.
Adının yaşatıldığı yerler
- Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı. Şişli, İstanbul.
- Kartal Dr. Lütfi Kırdar Şehir Hastanesi Kartal, İstanbul.
- Lütfi Kırdar Caddesi. Başakşehir, İstanbul.
- Dr. Lütfü Kırdar İlkokulu. Güngören, İstanbul.
Kaynakça
- ^ a b c Lütfi Kırdar'ın Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki kabri.
- ^ "TBMM Albümü 2. Cilt (1950-1980)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Kasım 2021.
- ^ a b c (PDF). 21 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Lütfi Kırdar Kimdir". 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ "Turgutluların Bir Cemilesi" (PDF). Tan (gazete). 11 Aralık 1938. 9 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 7 Aralık 2020.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Nafiz Körez | Türkiye Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı 26 Kasım 1957 - 27 Mayıs 1960 | Sonra gelen: Nusret Karasu |
| Önce gelen: Muhittin Üstündağ | İstanbul Valisi ve Belediye Başkanı 8 Aralık 1938 - 16 Ekim 1949 | Sonra gelen: Fahrettin Kerim Gökay |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Lutfi Kirdar 15 Mart 1889 Kerkuk 17 Subat 1961 Yassiada Turk hekim devlet adami asker Manisa ve Istanbul valisi milletvekili ve saglik bakani Lutfi KirdarTurkiye Saglik ve Sosyal Yardim BakaniGorev suresi 26 Kasim 1957 27 Mayis 1960Basbakan Adnan MenderesYerine geldigi Nafiz KorezYerine gelen Nusret KarasuIstanbul Valisi ve Belediye BaskaniGorev suresi 8 Aralik 1938 16 Ekim 1949Yerine geldigi Muhittin UstundagYerine gelen Fahrettin Kerim GokayTurkiye Buyuk Millet Meclisi 5 8 10 ve 11 Donem MilletvekiliGorev suresi 14 Mayis 1954 25 Mayis 1960Secim bolgesi 1954 Istanbul 1957 IstanbulGorev suresi 5 Agustos 1946 24 Mart 1950Secim bolgesi 1946 ManisaGorev suresi 1 Mart 1935 27 Aralik 1938Secim bolgesi 1935 KutahyaKisisel bilgilerDogum Mehmed Lutfi 15 Mart 1889 1889 03 15 Kerkuk Osmanli ImparatorluguOlum 17 Subat 1961 71 yasinda Yassiada TurkiyeOlum nedeni Kalp kriziDefin yeri Zincirlikuyu Mezarligi IstanbulPartisi Cumhuriyet Halk Partisi 1935 1951 Demokrat Parti 1951 1960 Cocuk lar 2Bitirdigi okul Tip Fakultesi IstanbulMeslegi Hekim siyasetciOdulleri Istiklal MadalyasiAskeri hizmetiBagliligi Osmanli TurkiyeHizmet yillari 1912 1913 1914 1923Rutbesi AstegmenCatisma savaslari Balkan Savaslari I Dunya Savasi Turk Kurtulus SavasiGencligi1889 yilinda Kerkuk te dogdu Abdussamed Bey ve Ayse Hanim in ogludur 1925 te Hayrunnisa 1904 1960 Hanim la evlendi Erdem 1927 ve Uner in 1933 babasidir Ilk ve orta ogrenimini Kerkuk te lise ogrenimini Bagdat ta tamamlayarak 1908 de Istanbul a geldi ve Tip Fakultesine girdi Balkan Savasi cikinca gonullu olarak savasa katilan Kirdar savastan sonra Darulfunun Tip Fakultesinden 1917 mezun oldu Meslek hayatina Necef Belediyesi Tabibi olarak baslayan Lutfi Kirdar I Dunya Savasi nin baslamasiyla orduya katildi Savastan sonra Asiretler ve Muhacirler Genel Saglik Hizmetleri Mudurlugu yaparak Erzurum Kongresinin toplandigi gunlerde Kizilay Saglik Heyeti Reisi olarak Ataturk un emrinde Erzurum da gorev aldi Turk Kurtulus Savasi sirasinda Kizilay Saglik ve Sihhi Imdat Ekibi Baskani olarak gorev yapti Milli Mucadelenin her safhasina katildi ve Istiklal Madalyasi aldi Cumhuriyet donemindeki hizmetleriTurk Kurtulus Savasindan sonra 1923 te Viyana ve Munih te goz hastaliklari ihtisasi yapti 1924 te Turkiye ye dondu ve Izmir Sihhat Mudurlugune tayin edildi Kendi istegiyle 1933 te Izmir Memleket Hastanesi goz klinigine atandi 1935 te Kutahya dan milletvekili oldu 1935 1936 CHP Balikesir Il baskanligi yapti 1936 da atandigi Manisa valiligindeki gorevi bittikten sonra Manisa Sehir Meclisi karariyla fahri hemsehrilik unvani verilerek ismi Turgutlu daki bir caddeye konuldu 1938 de Istanbul valiligine ve belediye baskanligina atandi Bu son gorevi 12 yil surdurdu Istanbul Harbiye deki Spor ve Sergi Sarayi Acikhava Tiyatrosu Dolmabahce deki Inonu Stadyumu Taksim Meydani Taksim Gezisi ve Ataturk Bulvari onun doneminde yapildi 1940 yilinda ise Taksim Kislasi yiktirildi Lutfi Kirdar in Zincirlikuyu Mezarligi ndaki kabri 1949 da Istanbul valiligi ve belediye baskanligindan alindi Ayni yilin Aralik ayinda yapilan ara secimlerde Cumhuriyet Halk Partisi nden Manisa Milletvekili olarak Meclise girdi 1949 1950 14 Mayis 1950 deki milletvekili seciminde kaybetti 1954 secimlerinde Demokrat Parti den Istanbul bagimsiz milletvekili oldu 1957 de yeniden milletvekili oldu Son Adnan Menderes hukumetinde Saglik ve Sosyal Yardim Bakani 1957 1960 olarak gorev yapti 27 Mayis Darbesine kadar bu gorevde kaldi 27 Mayis ta tutuklandi Yargilandigi Yassiada da 17 Subat 1961 de gecirdigi bir kalp krizi sonucu oldu 19 Subat 1961 deki olayli bir cenaze toreninden sonra Zincirlikuyu Mezarligi na gomuldu Erdem Kirdar ve Uner Kirdar isimli iki oglu vardir Adinin yasatildigi yerlerLutfi Kirdar Kongre ve Sergi Sarayi Sisli Istanbul Kartal Dr Lutfi Kirdar Sehir Hastanesi Kartal Istanbul Lutfi Kirdar Caddesi Basaksehir Istanbul Dr Lutfu Kirdar Ilkokulu Gungoren Istanbul Kaynakca a b c Lutfi Kirdar in Zincirlikuyu Mezarligi ndaki kabri TBMM Albumu 2 Cilt 1950 1980 PDF TBMM Basin ve Halkla Iliskiler Mudurlugu 12 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Kasim 2021 a b c PDF 21 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Lutfi Kirdar Kimdir 4 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Turgutlularin Bir Cemilesi PDF Tan gazete 11 Aralik 1938 9 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 7 Aralik 2020 Siyasi goreviOnce gelen Nafiz Korez Turkiye Saglik ve Sosyal Yardim Bakani 26 Kasim 1957 27 Mayis 1960 Sonra gelen Nusret KarasuOnce gelen Muhittin Ustundag Istanbul Valisi ve Belediye Baskani 8 Aralik 1938 16 Ekim 1949 Sonra gelen Fahrettin Kerim Gokay