Lübeck Antlaşması ya da Lübeck Barışı, Danimarka'nın Otuz Yıl Savaşları'na müdahalesini sona erdirmiştir. Lübeck'te 26 Mayıs 1629'da Albrecht von Wallenstein, Danimarka Kralı IV. Christian ve Haziran'da Kutsal Roma İmparatoru II. Ferdinand tarafından imzalandı. resmen bir birlik olarak katıldı. Danimarka-Norveç'e savaş öncesi toprakları İmparatorluk iç işlerine karışmaması karşılığında geri verildi.
Tür | Barış antlaşması |
---|---|
Bağlam | Otuz Yıl Savaşı |
İmzalanma | 22 Mayıs ve 7 Temmuz 1629 |
Yer | Lübeck |
İmzacılar | Albrecht von Wallenstein II. Ferdinand IV. Christian |
Taraflar | Danimarka-Norveç Kutsal Roma İmparatorluğu |
Dil | Almanca |
Arka plan
Lübeck Antlaşması, Otuz Yıl Savaşları'nın Aşağı Sakson ya da İmparator'un Savaşı olarak adlandırılan 1625'te başlayan bir aşamasını sona erdirdi. Danimarka kralı IV. Christian ve Ernst von Mansfeld'in komutasındaki Danimarka orduları başlarda başarılı oldu. Daha sonra 1626'da rakipleri, Tilly Kontu Johann Tserclaes komutasındaki bir Katolik Birliği ordusu ve Albrecht von Wallenstein komutasındaki Kutsal Roma İmparatorluğu ordusu gidişatı ve değiştirdi. Mansfeld ordusuyla Silezya ve Macaristan'a doğru hareket etti, bu sefer 1626'da başarısız oldu ve Mansfeld firar etti fakat daha sonra vebadan öldü.
Wallenstein ve Tserclaes daha sonra Orta ve Kuzey Almanya'yı ele geçirdiler, 1627 yılında güçlerini birleştirdiler, Eylül'de Danimarka'ya bağlı Holstein Dükalığı'nı işgal ettiler ve Yutland yarımadasından Limfjord'a kadar ilerlediler. IV. Christian'ın Batı Baltık Denizi ve Danimarka adaları üzerindeki gücü ile mücadele etmek imkansızdı. Wallenstein, 1627'nin sonlarında itibaren işgal altındaki Ålborg, Wismar, Rostock ve Greifswald limanlarında kendi donanmasını kurmaya hazırlanıyordu. Wallenstein'e Ocak 1628'de ise Danimarka'nın karşı kıyısındaki Mecklenburg Dükalığı verildi ve donanma kurma işini hızlandırdı.
Christian, 1628'te amfibi seferiyle karşılık verdi, filosunu işgal altındaki kıyı şeridinde karaya çıkartmak için kullandı ve Ålborg, Wismar ve Greifswald'daki deniz tesislerini yok etti. Yine de Wismar'da yönetiminde 13 gemi inşa etmeyi başaran Wallenstein, İsveç gemileri limanı ablukaya aldığı için gemileri kullanamadı. IV. Christian, Nisan'da İsveç Kralı Gustaf Adolf ile bir ittifak yaptı ve her ikisi de destekledi. Ağustos'ta, Güney Baltık kıyısında başka bir köprü başını koruma girişimi IV. Christian'ın yenilgisiyle başarısızlığa uğradı. Bu savaştan sonra, Kejserkrigen'deki son kez savaşan IV. Christian, artık müzakere etmeye hazırdı ve İskandinav ittifakı tarafından ciddi şekilde tehdit edilen Wallenstein de müzakereye olumlu bakıyordu.
Müzakereler
Eylül 1627'de Tserclaes ve Wallenstein, ve Kutsal Roma İmparatoru için bir barış önerisi taslağı hazırladılar. Teklif IV. Christian'a şu şekilde sunuldu:
- Bütün İmparatorluk bürolarını teslim edin,
- Aşağı Saksonya'daki piskoposluk bölgelerini teslim edin,
- Holstein, Schleswig ve Yutland eyaletlerinin her biri, iki milyon fiyatına İmparatorluk'tan satın alın,
- Glückstadt ya da Holstein'i Kutsal Roma İmparatoru II. Ferdinand'a verin.
Danimarka Rigsraadet (Meclisi) teklifi müzakerelerin temeli olarak kabul ederken teklif IV. Christian tarafından kabul edilmedi. Katolik Birliği, İmparator'a savaşa devam etmesi için baskı yaparken IV. Christian da İngiltere ve Hollanda tarafından aynı şekilde teşvik ediliyordu. Her iki taraf da Ocak 1629'da müzakereler için elçilerini Lübeck'e gönderdi. İmparator, Wallenstein'in kendisi için pazarlık yapmasını sağladı ve IV. Christian Rigsraadet'i atlayarak kendi seçtiği delegeleri gönderdi. Başlangıçta, her iki taraf da kapsamlı barış koşulları önerdi;
Wallenstein'in koşulları | Danimarkalı delegasyonun koşulları |
---|---|
Christian IV şunları yapacak:
| II. Ferdinand şunları yapacak
|
IV. Christian'ın konumu, 1628'deki askeri başarılarıyla güçlendi fakat Wallenstein'in Danimarka-İsveç ittifakına karşı duyduğu korku daha da fazlalaştı. Bu korkuyu besleyen IV. Christian, İsveçli Gustaf Adolf ile Şubat 1629'da Ulvsbäck'te şahsen bir araya geldi. Gustaf Adolf, imparatorluğun ya Stralsund ya da Glückstadt'tan ortak bir istilasını önerdi ancak genel komutanın kendisinin emri altında olmasını ve işgal kuvvetlerinin daha fazla İsveçli kuvvetlerden oluşmasını şart koştu. IV. Christian bu teklifi reddetti.
Hem IV. Christian hem de Wallenstein, her ikisinin de taleplerini yerine getiremeyeceklerini bildiklerinden Mecklenburg'un Güstrow şehrinde gizli müzakerelere başladılar.
Antlaşma
Antlaşma, 22 Mayıs 1629'da Albrecht von Wallenstein ve IV. Christian tarafından imzalandı ve Kutsal Roma İmparatoru II. Ferdinand tarafından 7 Haziran'da onaylandı. resmen bir birlik olarak eklendi. Antlaşma, IV. Christian'a savaş öncesi topraklarını geri verdi ve onu Aşağı Saksonya piskoposluklarına olan iddialarından vazgeçmeye, Kuzey Alman devletleriyle ittifaklarını sona erdirmeye ve gelecekte İmparatorluğun iç işlerine karışmamaya mecbur bıraktı.
Tserclaes, IV. Christian'ın İmparatorluğun savaş masraflarının tazminini uygulamayı başaramamıştı. Ayrıca antlaşma metninde, IV. Christian'ın Bavyera Elektörü I. Maximilian'ın talep ettiği gibi Pfalz Elektörü V. Frederick'i desteklemeyi bırakması da yer almıyordu.
Sonuçları
Anlaşma, Danimarka-Norveç'in itibarı ve statüsünde bir dönüm noktası oldu ve büyük bir Avrupa gücünden siyasi olarak önemsiz bir devlete dönüştü. Yeni İskandinav gücü, kuvvetleri 1630'da sonra Torstenson Savaşı'ndan başlayarak Danimarka'yı trans-Kattegat eyaletlerinden mahkûm bıraktıktan sonra Otuz Yıl Savaşları'nın gidişatını değiştirecek olan İsveç olacaktı.
Antlaşma, IV. Christian ve Rigsraadet'in arasını daha da açtı çünkü IV. Christian sorumlu olsaydı İmparatorluğun toprak ve mali taleplerini kabul edeceğine inanıyordu.
II. Ferdinand daha elverişli şartlar ummuştu ve Wallenstein'in müzakere ettiği şeye şaşırmış ve hayal kırıklığına uğramıştı. Savaş masraflarını IV. Christian'a ödetmeyi planlamış olsa da antlaşma ile bu planı suya düşmüştü.
Danimarka-Norveç korumasından mahrum kalan Kuzey Alman devletleri, müzakereler esnasında II. Ferdinand tarafından çıkartılan İade Fermanı ile karşı karşıya kaldı. Ferman, Kuzey Almanya'nın yeniden Katolikleşmesini ve Reform hareketleri sırasında sekülerleşmiş olan eski kilise mülklerinin iadesini amaçlıyordu.
Kaynakça
- ^ a b Oakley, Stewart P. (28 Haziran 2005). War and Peace in the Baltic, 1560-1790. Routledge. s. 62. ISBN .
- ^ a b c d e f 1963-, Lockhart, Paul Douglas (2011). Denmark, 1513-1660 : the rise and decline of a Renaissance monarchy. Oxford University Press. ss. 167-168. ISBN . OCLC 844083309.
- ^ 1812-1901., Biedermann, Karl, (1872). Deutschlands trübste zeit, oder Der dreissigjahrige krieg in seinen folgen für das deutsche culturleben. F. Henschel. OCLC 903479122.
- ^ 1966-, Rathjen, Jörg (2003). [Rezension von:] Fuhrmann, Kai: Die Ritterschaft als politische Korporation in den Herzogtümern Schleswig und Holstein von 1460 bis 1721. - Kiel : Ludwig, 2002. OCLC 888843493.
- ^ a b Oakley, Stewart P. (28 Haziran 2005). War and Peace in the Baltic, 1560-1790. Routledge. s. 64. ISBN .
- ^ Volker., Press, (1991). Kriege und Krisen : Deutschland 1600-1715. C.H. Beck. s. 213. ISBN . OCLC 25165700.
- ^ a b c d e f g h i j k Lockhart, Paul Douglas (1 Temmuz 2007). Denmark, 1513–1660. Oxford University Press. s. 170. ISBN .
- ^ Oakley, Stewart P. (28 Haziran 2005). War and Peace in the Baltic, 1560-1790. Routledge. ss. 64-65. ISBN .
- ^ a b Oakley, Stewart P. (28 Haziran 2005). War and Peace in the Baltic, 1560-1790. Routledge. s. 65. ISBN .
- ^ a b Kohler, Alfred (1 Ocak 2010). Das Reich im Kampf um die Hegemonie in Europa 1521-1648. Oldenbourg Wissenschaftsverlag. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lubeck Antlasmasi ya da Lubeck Barisi Danimarka nin Otuz Yil Savaslari na mudahalesini sona erdirmistir Lubeck te 26 Mayis 1629 da Albrecht von Wallenstein Danimarka Krali IV Christian ve Haziran da Kutsal Roma Imparatoru II Ferdinand tarafindan imzalandi resmen bir birlik olarak katildi Danimarka Norvec e savas oncesi topraklari Imparatorluk ic islerine karismamasi karsiliginda geri verildi Lubeck AntlasmasiTurBaris antlasmasiBaglamOtuz Yil SavasiImzalanma22 Mayis ve 7 Temmuz 1629YerLubeckImzacilarAlbrecht von Wallenstein II Ferdinand IV ChristianTaraflarDanimarka Norvec Kutsal Roma ImparatorluguDilAlmancaArka planLubeck Antlasmasi Otuz Yil Savaslari nin Asagi Sakson ya da Imparator un Savasi olarak adlandirilan 1625 te baslayan bir asamasini sona erdirdi Danimarka krali IV Christian ve Ernst von Mansfeld in komutasindaki Danimarka ordulari baslarda basarili oldu Daha sonra 1626 da rakipleri Tilly Kontu Johann Tserclaes komutasindaki bir Katolik Birligi ordusu ve Albrecht von Wallenstein komutasindaki Kutsal Roma Imparatorlugu ordusu gidisati ve degistirdi Mansfeld ordusuyla Silezya ve Macaristan a dogru hareket etti bu sefer 1626 da basarisiz oldu ve Mansfeld firar etti fakat daha sonra vebadan oldu Wallenstein ve Tserclaes daha sonra Orta ve Kuzey Almanya yi ele gecirdiler 1627 yilinda guclerini birlestirdiler Eylul de Danimarka ya bagli Holstein Dukaligi ni isgal ettiler ve Yutland yarimadasindan Limfjord a kadar ilerlediler IV Christian in Bati Baltik Denizi ve Danimarka adalari uzerindeki gucu ile mucadele etmek imkansizdi Wallenstein 1627 nin sonlarinda itibaren isgal altindaki Alborg Wismar Rostock ve Greifswald limanlarinda kendi donanmasini kurmaya hazirlaniyordu Wallenstein e Ocak 1628 de ise Danimarka nin karsi kiyisindaki Mecklenburg Dukaligi verildi ve donanma kurma isini hizlandirdi Christian 1628 te amfibi seferiyle karsilik verdi filosunu isgal altindaki kiyi seridinde karaya cikartmak icin kullandi ve Alborg Wismar ve Greifswald daki deniz tesislerini yok etti Yine de Wismar da yonetiminde 13 gemi insa etmeyi basaran Wallenstein Isvec gemileri limani ablukaya aldigi icin gemileri kullanamadi IV Christian Nisan da Isvec Krali Gustaf Adolf ile bir ittifak yapti ve her ikisi de destekledi Agustos ta Guney Baltik kiyisinda baska bir kopru basini koruma girisimi IV Christian in yenilgisiyle basarisizliga ugradi Bu savastan sonra Kejserkrigen deki son kez savasan IV Christian artik muzakere etmeye hazirdi ve Iskandinav ittifaki tarafindan ciddi sekilde tehdit edilen Wallenstein de muzakereye olumlu bakiyordu MuzakerelerEylul 1627 de Tserclaes ve Wallenstein ve Kutsal Roma Imparatoru icin bir baris onerisi taslagi hazirladilar Teklif IV Christian a su sekilde sunuldu Butun Imparatorluk burolarini teslim edin Asagi Saksonya daki piskoposluk bolgelerini teslim edin Holstein Schleswig ve Yutland eyaletlerinin her biri iki milyon fiyatina Imparatorluk tan satin alin Gluckstadt ya da Holstein i Kutsal Roma Imparatoru II Ferdinand a verin Danimarka Rigsraadet Meclisi teklifi muzakerelerin temeli olarak kabul ederken teklif IV Christian tarafindan kabul edilmedi Katolik Birligi Imparator a savasa devam etmesi icin baski yaparken IV Christian da Ingiltere ve Hollanda tarafindan ayni sekilde tesvik ediliyordu Her iki taraf da Ocak 1629 da muzakereler icin elcilerini Lubeck e gonderdi Imparator Wallenstein in kendisi icin pazarlik yapmasini sagladi ve IV Christian Rigsraadet i atlayarak kendi sectigi delegeleri gonderdi Baslangicta her iki taraf da kapsamli baris kosullari onerdi Ocak 1629 da baris icin iki tarafin kosullari Wallenstein in kosullari Danimarkali delegasyonun kosullariChristian IV sunlari yapacak Imparator a Kejserkrigen deki masraflari icin tazminat odeyecek Yutland i ve Imparatorlugun parcasi olan duklukleri birak Imparatorlugun ic islerine bir daha asla karisma II Ferdinand sunlari yapacak Isgal altindaki Danimarka topraklari geri verilecek Asagi Sakson bolgesindeki topraklar isgal altindayken yasanan kayiplar tazmin edilecek Asagi Sakson bolgesindeki ulkelere dini ve siyasi ozgurlukleri konusunda garantiler verilecek IV Christian in konumu 1628 deki askeri basarilariyla guclendi fakat Wallenstein in Danimarka Isvec ittifakina karsi duydugu korku daha da fazlalasti Bu korkuyu besleyen IV Christian Isvecli Gustaf Adolf ile Subat 1629 da Ulvsback te sahsen bir araya geldi Gustaf Adolf imparatorlugun ya Stralsund ya da Gluckstadt tan ortak bir istilasini onerdi ancak genel komutanin kendisinin emri altinda olmasini ve isgal kuvvetlerinin daha fazla Isvecli kuvvetlerden olusmasini sart kostu IV Christian bu teklifi reddetti Hem IV Christian hem de Wallenstein her ikisinin de taleplerini yerine getiremeyeceklerini bildiklerinden Mecklenburg un Gustrow sehrinde gizli muzakerelere basladilar AntlasmaAntlasma 22 Mayis 1629 da Albrecht von Wallenstein ve IV Christian tarafindan imzalandi ve Kutsal Roma Imparatoru II Ferdinand tarafindan 7 Haziran da onaylandi resmen bir birlik olarak eklendi Antlasma IV Christian a savas oncesi topraklarini geri verdi ve onu Asagi Saksonya piskoposluklarina olan iddialarindan vazgecmeye Kuzey Alman devletleriyle ittifaklarini sona erdirmeye ve gelecekte Imparatorlugun ic islerine karismamaya mecbur birakti Tserclaes IV Christian in Imparatorlugun savas masraflarinin tazminini uygulamayi basaramamisti Ayrica antlasma metninde IV Christian in Bavyera Elektoru I Maximilian in talep ettigi gibi Pfalz Elektoru V Frederick i desteklemeyi birakmasi da yer almiyordu SonuclariAnlasma Danimarka Norvec in itibari ve statusunde bir donum noktasi oldu ve buyuk bir Avrupa gucunden siyasi olarak onemsiz bir devlete donustu Yeni Iskandinav gucu kuvvetleri 1630 da sonra Torstenson Savasi ndan baslayarak Danimarka yi trans Kattegat eyaletlerinden mahkum biraktiktan sonra Otuz Yil Savaslari nin gidisatini degistirecek olan Isvec olacakti Antlasma IV Christian ve Rigsraadet in arasini daha da acti cunku IV Christian sorumlu olsaydi Imparatorlugun toprak ve mali taleplerini kabul edecegine inaniyordu II Ferdinand daha elverisli sartlar ummustu ve Wallenstein in muzakere ettigi seye sasirmis ve hayal kirikligina ugramisti Savas masraflarini IV Christian a odetmeyi planlamis olsa da antlasma ile bu plani suya dusmustu Danimarka Norvec korumasindan mahrum kalan Kuzey Alman devletleri muzakereler esnasinda II Ferdinand tarafindan cikartilan Iade Fermani ile karsi karsiya kaldi Ferman Kuzey Almanya nin yeniden Katoliklesmesini ve Reform hareketleri sirasinda sekulerlesmis olan eski kilise mulklerinin iadesini amacliyordu Kaynakca a b Oakley Stewart P 28 Haziran 2005 War and Peace in the Baltic 1560 1790 Routledge s 62 ISBN 978 1 134 97451 1 a b c d e f 1963 Lockhart Paul Douglas 2011 Denmark 1513 1660 the rise and decline of a Renaissance monarchy Oxford University Press ss 167 168 ISBN 978 0 19 927121 4 OCLC 844083309 1812 1901 Biedermann Karl 1872 Deutschlands trubste zeit oder Der dreissigjahrige krieg in seinen folgen fur das deutsche culturleben F Henschel OCLC 903479122 1966 Rathjen Jorg 2003 Rezension von Fuhrmann Kai Die Ritterschaft als politische Korporation in den Herzogtumern Schleswig und Holstein von 1460 bis 1721 Kiel Ludwig 2002 OCLC 888843493 a b Oakley Stewart P 28 Haziran 2005 War and Peace in the Baltic 1560 1790 Routledge s 64 ISBN 978 1 134 97451 1 Volker Press 1991 Kriege und Krisen Deutschland 1600 1715 C H Beck s 213 ISBN 3 406 30817 1 OCLC 25165700 a b c d e f g h i j k Lockhart Paul Douglas 1 Temmuz 2007 Denmark 1513 1660 Oxford University Press s 170 ISBN 978 0 19 927121 4 Oakley Stewart P 28 Haziran 2005 War and Peace in the Baltic 1560 1790 Routledge ss 64 65 ISBN 978 1 134 97451 1 a b Oakley Stewart P 28 Haziran 2005 War and Peace in the Baltic 1560 1790 Routledge s 65 ISBN 978 1 134 97451 1 a b Kohler Alfred 1 Ocak 2010 Das Reich im Kampf um die Hegemonie in Europa 1521 1648 Oldenbourg Wissenschaftsverlag ISBN 978 3 486 70424 2