Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn, (Osmanlıca: مهندسخانۂ برئ همايون) İstanbul'da 1795 yılında kurulan; Osmanlı ordusu için topçu ve istihkâm subayı yetiştiren askerî okul. III. Selim devrinde yeniden yapılanmanın (nizâm-ı cedîd) en önemli kurumlarından biri olarak 1795‘te Hasköy’de açılmıştır. 1773’te kurulan Mühendishâne-i Bahrî-i Hümâyun’dan sonra imparatorluğun ikinci mühendishanesidir. Örneklerini, Fransa’da Mouradgea D’Ohsson’un ve özellikle Viyana’da Ebûbekir Râtib Efendi’nin gözlemlediği askerlik ve mühendislik akademilerinden almıştır. Kuruluş sebebi Nizâm-ı Cedîd ordusunun teşkil edilmesiyle bağlantılıdır. İlk dönemiyle ilgili belgelerde Fünûn-i Harbiyye Tâlimhânesi, Mekteb-i Fünûn-i Harbiyye veya Mühendishâne-i Sultânî gibi isimlerle, ardından da Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn olarak anılmıştır.
|
|
Gemi inşaatı, inşaat mühendisliği ve balistik öğretimi yapan bir okuldu. Osmanlı Devleti'nde öğrencilerin sıralara oturarak ders gördüğü, yabancı dil öğrendiği, batılı anlamda öğretim yapan ilk eğitim kurumu olan Mühendishane,III. Selim devrinde orduda gerçekleştirilen yeniden yapılanmanın en önemli kurumlarından birisidir.
Sivil mühendisler de yetiştirmek üzere 1883'te Mühendishane'ye bağlı olarak "Hendese-i Mülkiye Mektebi" adıyla sivil bir okul kurulmuştur; bu okul günümüzde İstanbul Teknik Üniversitesi adıyla eğitime devam etmektedir. Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn, bir mühendis okulu olarak İstanbul Teknik Üniversitesi'nin ve humbaracı ve lağımcı ocaklarına eğitim veren bir askerî okul olarak Kara Harp Okulu'nun başlangıcını oluşturur.
Geçmişi
Kuruluşu
Kasımpaşa semtinin Hasköy sahilinde yer alan okulun başlangıcı, padişah III. Selim'in Eyüp'teki Bahriye Yazlığı’nda açılan Mühendishane-i Sultanidir. Kağıthane Topçu Talimgâhındaki bir atış tatbikatına katılan padişahın nişancılık ve eğitimin zayıf olduğunu gözlemlemesi ve atış yerine çağrılan matematikçi İsmail Efendi sayesinde atışların düzeltilmesi; okuryazar, matematik bilen topçu subayı yetiştirmek gereğini göstermişti. Böylece kurulan Eyüp'teki Mühendishane-i Sultani'de öğrencilere daha çok temel eğitim niteliğinde kuramsal dersler verildi. 1793 yılında Hasköy'de Humbaracı Kışlası arazisi üzerinde yeni bir okul binasının temeli atıldı. İnşa edilen bina, Osmanlı Devletinin klasik medrese eğitimi dışında bilime yönelik eğitim hareketinde ilk inşa edilen yapılardandı. İnşaat 1794 yılında büyük ölçüde tamamlandı ve Mühendishane-i Sultani yeni binaya taşındı.
Okulun "Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn" adıyla açılışı 10 Mayıs 1795 tarihinde gerçekleşti. Öğrenci olarak eski Humbarahane ve Mühendishane mensuplarının çocukları ile Enderun-i Hümayun Ağaları'nın gençleri kabul edildi. III. Selim'in danıştığı Ignatius Mouradgea d'Ohsson'ın önerisi ve Viyana'da geçici elçi olarak bulunan Ebubekir Ratip Efendi'nin gözlemlediği askerlik ve mühendislik akademileri örnek alınarak kurulan okul dört yıllıktı ve ders programı Fransız askeri okullarınınkiyle aynı idi. O dönemde riyaziye (matematik) öğreten tek okul idi. Mühendishane'de teorik derslerden başka uygulamalı dersler verilmekte; haftanın belirli günleri öğrencilere arazi üzerinde tatbikat yaptırılmaktaydı. Uzun yıllar okulun idareciliğini ve baş hocalığını geometri ve cebir hocası Müderris Abdurrahman Efendi üstlendi. Eğitim, dört mühendis hoca (Hüseyin Rıfkı, İbrâhim Kâmi, Hâfız Seyyid İbrâhim Edhem, Elhac Hâfız Abdullah) tarafından sürdürüldü. 1801’de mühendis Selim'in (Bailey) kadroya alınmasıyla hoca sayısı beşe yükseldi.
Mühendishane'nin kütüphanesi için ilk kitaplar ve gerekli aletler Enderûn-ı Hümâyun Hazinesi’nden tahsis edildi. Padişah III. Selim, sarayda Mühendishane'nin işine yarayacak kitap ve aletlerin hepsini oraya devretti. Kütüphane özellikle 1799 yılında ölen Ebubekir Ratip Efendi’nin terekesinden alınan çok sayıdaki kitap, harita, teknik alet ve edevatla zenginleşti. 1780'de tamamlanan otuz beş ciltlik ünlü Fransız Ansiklopedisi de kütüphane de yer alan kitaplardandı. Binası ve aletleri çok iyi olduğundan Mühendishane-i Bahrî-i Hümâyûn'un öğrencileri de haftanın iki günü oraya gelerek bazı dersleri Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn öğrencileri beraber görürlerdi. Mühendishane'nin kitap ye aletlerinin bir bölümü hâlen İstanbul Teknik Üniversitesi'nde Bilim ve Teknoloji Tarihi Araştırma Merkezi'ndedir.
Ders kitaplarının çeşitli çizelgeler ve geometrik şekiller içermesinden ötürü bunların hatasız çoğaltılması amacıyla 1796 yılında Mühendishane'nin zemin katında bir matbaa kuruldu. Müderris Abdurrahman Efendi matbaa müdürü oldu. Bu matbaada basılan ilk kitabın, Mahmud Raif Efendi'nin yazdığı Fransızca kitap olması muhtemeldir.
- Gelişimi
III. Selim’in tahttan indirilmesi ve Nizâm-ı Cedîd faaliyetlerine son verilmesi ile Mühendishane'nin ve matbaanın faaliyetleri zarar gördü. 1826'da yeniçeriliğin kaldırılmasına kadar mühendislik eğitim ihmale uğradı; okul gelişme kaydedemedi.
Başlangıçta Humbaracı ve Lağımcı ocaklarına dair kanunnâme ile düzenlenen ve kendi kanunnamesi olmayan Mühendishâne için 1806 yılında Mühendisname Kanunnamesi yürürlüğe konuldu. 26 Temmuz 1806 tarihinde de Hüseyin Rıfkı Tamani, "Mühendishâne-i Berri-i Hümâyûn Serhocası" olarak tayin edildi. Bu, resmî belgelerde geçen ilk başhocalık unvanı idi. 1806-1817 yılları arasında Hüseyin Rıfkı Efendi, 1817-1830 arasında Seyyid Ali Paşa, 1830-1836 yılları arasında Hoca İshak Efendi Başhocalık görevini yürütmüştür. Seyyid Ali Paşa 1836-1845 yılları arasında ikinci kez Başhoca oldu. Aynı dönemde Başhocalık unvanı nazırlık ile birleştirildi ve kaldırıldı.
Hoca İshak Efendi başhocalığı sırasında okulda müfredat programını yeniden düzenledi, bazı hocaları görevden uzaklaştırdı. O vakte kadar öğrencilerinin yerde oturup dizleri üzerinde not tuttukları okulu sandalye ve masalar ile donatıp kara tahtalı sınıflar oluşturdu ve Batılı askerî okulların programına benzer bir program uyguladı. O zamana kadar mühendishanede eksikliği giderilemeyen Fransızca ders kitaplarının tercümelerini tamamladı. 1834'te padişah II. Mahmud'un emri ile Mekteb-i Harbiye kurulunca gerek yeni açılan Mektebi-i Harbiye'ye gerekse Mühendishane'ye hoca, askerî fabrikalara teknik eleman yetiştirmek üzere Türk eğitim tarihinde ilk defa Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn'dan iki subayı ve on öğrenci İngiltere'ye gönderildi. Bu öğrenciler eğitimlerini tamamlayıp döndüklerinde ülkede Tanzimat Devri denen yeni bir dönem başlamıştı ve eğitim alanında yenilikler yapılmaktaydı. Yeni dönemde okulda da önemli değişiklikler oldu. 1847'de çıkarılan nizamname ile Mühendishane, bir idadi sayıldı ve binaya ilaveler yapılarak öğrenim süreleri dörder yıl olan, bir topçu ve mimari yani istihkâm sınıfları açıldı. Okulun adı Topçu ve Mimar Mektebi oldu. Arazi ölçümü, analitik geometri, astronomi, fizik, balistik, harp tarihi, topçuluk gibi dersleri vermek üzere Avrupa'dan birçok uzman getirildi. O vakte kadar okula mühendislik, kalfalık yapmış değişik yaş gruplarından öğrenciler kabul edilmekte iken 1847'de seçilen gençlerden ayrı bir Harbiye sınıfı oluşturuldu.
1871'de okulun harbiye sınıfları Harbiye'ye, topçu idadîsi sınıfları Maçka'daki kışlaya nakledildi. Hasköy'deki boşalan bina 93 Harbi'nde hastane olarak kullanıldı. Savaştan sonra Hüseyin Tevfik Paşa okulun idarecisi oldu, binası tamir edilip genişletildi. Harbiye Mektebi’ndeki topçu ve istihkâm kısımları idadi sınıfı talebeleri getirilerek eğitime burada devam edildi. Bu dönemde okulun tedrisatında değişiklikler oldu, süresi altı yıla çıkarıldı.
1883 yılında Mühendishane'nin yanına yeni bir inşa edildi ve burada Mühendishane Nezareti'ne bağlı bir "Hendese-i Mülkiye Mektebi" kurularak sivil mühendisler yetiştirilmeye başladı. Hendese-i Mülkiye 1909'da Mühendis Mekteb-i Âlîsi adını alarak ülkenin altyapı inşaatlarında görev alan kadroları yetiştirdi. Mühendislik ve mimarlık öğretimi, 1928 yılından itibaren Yüksek Mühendis Mektebi'nde, 1944 yılından sonra da İstanbul Teknik Üniversitesi'nde sürdürüldü.
Askerî okul olan Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn, I. Dünya Savaşı sırasında öğrencileri cepheye gönderilince kapandı. Mondros Mütarekesi'nin imzalanmasından sonra yeniden açıldı. İstanbul işgal edilince birkaç defa yer değiştirmek zorunda kaldı. Milli Mücadele yıllarında Konya'da bir Topçu Talimgâhı kuruldu. Topçuluk eğitimi, cumhuriyetin ilanından sonra Ankara'daki Harp Okulu'nda devam etti. 1941'de Polatlı'da Topçu ve Topçu Atış Okulu kuruldu; okulun adı 1946'da Topçu Okulu oldu.
Hasköy'deki Mühendishane binası günümüzde İstanbul Askeralma Bölge Başkanlığı olarak hizmet vermektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e . 24 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2009.
- ^ a b c d e f g Yazıcı, Alâettin. "Türkiye'de Askeri Yüksekokullar Tarihçesi" (PDF). Milli Savunma Bakanlığı Araştırma Ve Geliştirme Başkanlığı, 1963. 24 Nisan 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Nisan 2020.
- ^ a b c Acar, Şinasi; Bir, Atilla; Kaçar, Mustafa. "Osmanlı'da sivil mühendis yetiştirmek üzere açılan Hendese-i Mülkiye Mektebi" (PDF). Osmanlı Bilimi Araştırmaları, Sayı 17, Yıl 2016. 24 Nisan 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f Beydilli, Kemal. "Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyun". Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 31, Yıl 2006. 24 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ "Nobel Ödüllü Hoca'dan "BAŞHOCALAR"a Saygı". ITÜ web sitesi, 17 Mayıs 2016. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Nisan 2020.
- ^ Çuluk, Sinan. . Tarihdergi.com, Aralık 2019. 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
Dış bağlantılar
- İstanbul Teknik Üniversitesi31 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Ana sayfa
- İTÜ Tarihçe25 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- , Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn
Osmanlı İmparatorluğu ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
İstanbul ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Eğitim kurumu ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muhendishane i Berri i Humayun Osmanlica مهندسخانۂ برئ همايون Istanbul da 1795 yilinda kurulan Osmanli ordusu icin topcu ve istihkam subayi yetistiren askeri okul III Selim devrinde yeniden yapilanmanin nizam i cedid en onemli kurumlarindan biri olarak 1795 te Haskoy de acilmistir 1773 te kurulan Muhendishane i Bahri i Humayun dan sonra imparatorlugun ikinci muhendishanesidir Orneklerini Fransa da Mouradgea D Ohsson un ve ozellikle Viyana da Ebubekir Ratib Efendi nin gozlemledigi askerlik ve muhendislik akademilerinden almistir Kurulus sebebi Nizam i Cedid ordusunun teskil edilmesiyle baglantilidir Ilk donemiyle ilgili belgelerde Funun i Harbiyye Talimhanesi Mekteb i Funun i Harbiyye veya Muhendishane i Sultani gibi isimlerle ardindan da Muhendishane i Berri i Humayun olarak anilmistir Bir grup ust rutbeli subay ogretim uyeleri mektebin onunde 1900 ler ITU nun gecmisten bugune aldigi adlarMuhendishane i Bahr i Humayun 1773 Muhendishane i Berri i Humayun 1795 Hendese i Mulkiye 1883 Muhendis Mekteb i Alisi 1909 Yuksek Muhendis Mektebi 1928 Istanbul Teknik Universitesi 1944 Gemi insaati insaat muhendisligi ve balistik ogretimi yapan bir okuldu Osmanli Devleti nde ogrencilerin siralara oturarak ders gordugu yabanci dil ogrendigi batili anlamda ogretim yapan ilk egitim kurumu olan Muhendishane III Selim devrinde orduda gerceklestirilen yeniden yapilanmanin en onemli kurumlarindan birisidir Sivil muhendisler de yetistirmek uzere 1883 te Muhendishane ye bagli olarak Hendese i Mulkiye Mektebi adiyla sivil bir okul kurulmustur bu okul gunumuzde Istanbul Teknik Universitesi adiyla egitime devam etmektedir Muhendishane i Berri i Humayun bir muhendis okulu olarak Istanbul Teknik Universitesi nin ve humbaraci ve lagimci ocaklarina egitim veren bir askeri okul olarak Kara Harp Okulu nun baslangicini olusturur Okul bahcesinde atis talimi Hazir ol cenke eger istersen sulh ve salah Muhendishane i Berri i Humayun da memduh bir faaliyet Muhendishane sakirdaninin endaht talimi 1910 GecmisiKurulusu Kasimpasa semtinin Haskoy sahilinde yer alan okulun baslangici padisah III Selim in Eyup teki Bahriye Yazligi nda acilan Muhendishane i Sultanidir Kagithane Topcu Talimgahindaki bir atis tatbikatina katilan padisahin nisancilik ve egitimin zayif oldugunu gozlemlemesi ve atis yerine cagrilan matematikci Ismail Efendi sayesinde atislarin duzeltilmesi okuryazar matematik bilen topcu subayi yetistirmek geregini gostermisti Boylece kurulan Eyup teki Muhendishane i Sultani de ogrencilere daha cok temel egitim niteliginde kuramsal dersler verildi 1793 yilinda Haskoy de Humbaraci Kislasi arazisi uzerinde yeni bir okul binasinin temeli atildi Insa edilen bina Osmanli Devletinin klasik medrese egitimi disinda bilime yonelik egitim hareketinde ilk insa edilen yapilardandi Insaat 1794 yilinda buyuk olcude tamamlandi ve Muhendishane i Sultani yeni binaya tasindi Okulun Muhendishane i Berri i Humayun adiyla acilisi 10 Mayis 1795 tarihinde gerceklesti Ogrenci olarak eski Humbarahane ve Muhendishane mensuplarinin cocuklari ile Enderun i Humayun Agalari nin gencleri kabul edildi III Selim in danistigi Ignatius Mouradgea d Ohsson in onerisi ve Viyana da gecici elci olarak bulunan Ebubekir Ratip Efendi nin gozlemledigi askerlik ve muhendislik akademileri ornek alinarak kurulan okul dort yillikti ve ders programi Fransiz askeri okullarininkiyle ayni idi O donemde riyaziye matematik ogreten tek okul idi Muhendishane de teorik derslerden baska uygulamali dersler verilmekte haftanin belirli gunleri ogrencilere arazi uzerinde tatbikat yaptirilmaktaydi Uzun yillar okulun idareciligini ve bas hocaligini geometri ve cebir hocasi Muderris Abdurrahman Efendi ustlendi Egitim dort muhendis hoca Huseyin Rifki Ibrahim Kami Hafiz Seyyid Ibrahim Edhem Elhac Hafiz Abdullah tarafindan surduruldu 1801 de muhendis Selim in Bailey kadroya alinmasiyla hoca sayisi bese yukseldi Muhendishane nin kutuphanesi icin ilk kitaplar ve gerekli aletler Enderun i Humayun Hazinesi nden tahsis edildi Padisah III Selim sarayda Muhendishane nin isine yarayacak kitap ve aletlerin hepsini oraya devretti Kutuphane ozellikle 1799 yilinda olen Ebubekir Ratip Efendi nin terekesinden alinan cok sayidaki kitap harita teknik alet ve edevatla zenginlesti 1780 de tamamlanan otuz bes ciltlik unlu Fransiz Ansiklopedisi de kutuphane de yer alan kitaplardandi Binasi ve aletleri cok iyi oldugundan Muhendishane i Bahri i Humayun un ogrencileri de haftanin iki gunu oraya gelerek bazi dersleri Muhendishane i Berri i Humayun ogrencileri beraber gorurlerdi Muhendishane nin kitap ye aletlerinin bir bolumu halen Istanbul Teknik Universitesi nde Bilim ve Teknoloji Tarihi Arastirma Merkezi ndedir Ders kitaplarinin cesitli cizelgeler ve geometrik sekiller icermesinden oturu bunlarin hatasiz cogaltilmasi amaciyla 1796 yilinda Muhendishane nin zemin katinda bir matbaa kuruldu Muderris Abdurrahman Efendi matbaa muduru oldu Bu matbaada basilan ilk kitabin Mahmud Raif Efendi nin yazdigi Fransizca kitap olmasi muhtemeldir Gelisimi III Selim in tahttan indirilmesi ve Nizam i Cedid faaliyetlerine son verilmesi ile Muhendishane nin ve matbaanin faaliyetleri zarar gordu 1826 da yeniceriligin kaldirilmasina kadar muhendislik egitim ihmale ugradi okul gelisme kaydedemedi Baslangicta Humbaraci ve Lagimci ocaklarina dair kanunname ile duzenlenen ve kendi kanunnamesi olmayan Muhendishane icin 1806 yilinda Muhendisname Kanunnamesi yururluge konuldu 26 Temmuz 1806 tarihinde de Huseyin Rifki Tamani Muhendishane i Berri i Humayun Serhocasi olarak tayin edildi Bu resmi belgelerde gecen ilk bashocalik unvani idi 1806 1817 yillari arasinda Huseyin Rifki Efendi 1817 1830 arasinda Seyyid Ali Pasa 1830 1836 yillari arasinda Hoca Ishak Efendi Bashocalik gorevini yurutmustur Seyyid Ali Pasa 1836 1845 yillari arasinda ikinci kez Bashoca oldu Ayni donemde Bashocalik unvani nazirlik ile birlestirildi ve kaldirildi Hoca Ishak Efendi bashocaligi sirasinda okulda mufredat programini yeniden duzenledi bazi hocalari gorevden uzaklastirdi O vakte kadar ogrencilerinin yerde oturup dizleri uzerinde not tuttuklari okulu sandalye ve masalar ile donatip kara tahtali siniflar olusturdu ve Batili askeri okullarin programina benzer bir program uyguladi O zamana kadar muhendishanede eksikligi giderilemeyen Fransizca ders kitaplarinin tercumelerini tamamladi 1834 te padisah II Mahmud un emri ile Mekteb i Harbiye kurulunca gerek yeni acilan Mektebi i Harbiye ye gerekse Muhendishane ye hoca askeri fabrikalara teknik eleman yetistirmek uzere Turk egitim tarihinde ilk defa Muhendishane i Berri i Humayun dan iki subayi ve on ogrenci Ingiltere ye gonderildi Bu ogrenciler egitimlerini tamamlayip donduklerinde ulkede Tanzimat Devri denen yeni bir donem baslamisti ve egitim alaninda yenilikler yapilmaktaydi Yeni donemde okulda da onemli degisiklikler oldu 1847 de cikarilan nizamname ile Muhendishane bir idadi sayildi ve binaya ilaveler yapilarak ogrenim sureleri dorder yil olan bir topcu ve mimari yani istihkam siniflari acildi Okulun adi Topcu ve Mimar Mektebi oldu Arazi olcumu analitik geometri astronomi fizik balistik harp tarihi topculuk gibi dersleri vermek uzere Avrupa dan bircok uzman getirildi O vakte kadar okula muhendislik kalfalik yapmis degisik yas gruplarindan ogrenciler kabul edilmekte iken 1847 de secilen genclerden ayri bir Harbiye sinifi olusturuldu 1871 de okulun harbiye siniflari Harbiye ye topcu idadisi siniflari Macka daki kislaya nakledildi Haskoy deki bosalan bina 93 Harbi nde hastane olarak kullanildi Savastan sonra Huseyin Tevfik Pasa okulun idarecisi oldu binasi tamir edilip genisletildi Harbiye Mektebi ndeki topcu ve istihkam kisimlari idadi sinifi talebeleri getirilerek egitime burada devam edildi Bu donemde okulun tedrisatinda degisiklikler oldu suresi alti yila cikarildi 1883 yilinda Muhendishane nin yanina yeni bir insa edildi ve burada Muhendishane Nezareti ne bagli bir Hendese i Mulkiye Mektebi kurularak sivil muhendisler yetistirilmeye basladi Hendese i Mulkiye 1909 da Muhendis Mekteb i Alisi adini alarak ulkenin altyapi insaatlarinda gorev alan kadrolari yetistirdi Muhendislik ve mimarlik ogretimi 1928 yilindan itibaren Yuksek Muhendis Mektebi nde 1944 yilindan sonra da Istanbul Teknik Universitesi nde surduruldu Askeri okul olan Muhendishane i Berri i Humayun I Dunya Savasi sirasinda ogrencileri cepheye gonderilince kapandi Mondros Mutarekesi nin imzalanmasindan sonra yeniden acildi Istanbul isgal edilince birkac defa yer degistirmek zorunda kaldi Milli Mucadele yillarinda Konya da bir Topcu Talimgahi kuruldu Topculuk egitimi cumhuriyetin ilanindan sonra Ankara daki Harp Okulu nda devam etti 1941 de Polatli da Topcu ve Topcu Atis Okulu kuruldu okulun adi 1946 da Topcu Okulu oldu Haskoy deki Muhendishane binasi gunumuzde Istanbul Askeralma Bolge Baskanligi olarak hizmet vermektedir Ayrica bakinizMuhendishane i Bahr i Humayun Hoca Ishak Efendi Huseyin Tevfik PasaKaynakca a b c d e 24 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Subat 2009 a b c d e f g Yazici Alaettin Turkiye de Askeri Yuksekokullar Tarihcesi PDF Milli Savunma Bakanligi Arastirma Ve Gelistirme Baskanligi 1963 24 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Nisan 2020 a b c Acar Sinasi Bir Atilla Kacar Mustafa Osmanli da sivil muhendis yetistirmek uzere acilan Hendese i Mulkiye Mektebi PDF Osmanli Bilimi Arastirmalari Sayi 17 Yil 2016 24 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Nisan 2020 a b c d e f Beydilli Kemal Muhendishane i Berri i Humayun Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi Cilt 31 Yil 2006 24 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2020 Nobel Odullu Hoca dan BASHOCALAR a Saygi ITU web sitesi 17 Mayis 2016 16 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Nisan 2020 Culuk Sinan Tarihdergi com Aralik 2019 12 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mayis 2021 Dis baglantilarIstanbul Teknik Universitesi31 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ana sayfa ITU Tarihce25 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Muhendishane i Berri i HumayunOsmanli Imparatorlugu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Istanbul ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Egitim kurumu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz