MS 17 Lidya depremi, Anadolu'da Roma'nın Asya eyaletindeki Lidya bölgesinde en az on iki şehrin yıkılmasına neden oldu. Deprem, Romalı tarihçiler Tacitus ve Yaşlı Plinius ile Yunan tarihçiler Strabon ve Eusebios tarafından kaydedildi. Pliny bunu "insan hafızasındaki en büyük deprem" olarak adlandırdı.Lidya İmparatorluğu'nun eski başkenti olan Sardes şehri en çok etkilenen ve yıkımdan asla tam olarak kurtulamayan şehirdi.
Hasar
Tarihsel kayıtlar, depremde hasar gören on beş kasaba ve şehri listeler: Sardeis, Magnesia, Temnos, Philadelphia, Aegae, Apollonis, Mostene, Hyrkanis, Hierapolis, Myrina, Kyme, Tmolus, Pergamon, Efes ve Kibira. Bunlardan Pergamon, Efes ve Kibira'dan Tacitus bahsetmez. Hem Efes hem de Kibira'daki hasar bunun yerine MS 23'teki bir depreme atıfta bulunabilir. Bergama'da Diodoros Pasparos'un Heroonu depremden sonra yeniden modellendi.
Deprem
Bu deprem için çok az yok olmamış detay vardır. MS 17 yılında depremin gece olduğu ve birçok şehri etkilediği bilinmektedir. Kataloglarda, NGDC veri tabanında Efes yakınlarında, CFTI4MED veri tabanında Sardis'te ve IISEE kataloğunda Magnesia yakınlarında gibi birçok merkez üssü bu deprem için kullanılmıştır.
Sonrası
Roma İmparatoru Tiberius, depremden sonra beş yıl Sardis ve diğer şehirleri tüm vergilerden muaf tuttu. Ayrıca Tiberius Sardis'e on milyon sestertius gönderdi. Alınan yardımın ve feragat edilen haraçların takdiri olarak, şehirlerden 12 tanesi, Roma'daki Jül Sezar'ın Forumunda Tiberius'un onuruna devasa bir heykel dikti ve şehirlerin her biri tanınabilir bir figürle temsil edildi. Daha sonra Tiberius'tan da yardım aldıkları için Kibyra ve Efes'i temsil eden iki figür daha eklendi. Kaidenin etrafındaki bir frize aktarılan figürlerle bu heykelin bir kopyası, hala görülebildiği Puteoli'de dikildi.
Tiberius'un onuruna MS 43'te Sardeis'te ona "şehrin kurucusu" diyen bir yazıtla bir heykel dikildi. Sardis'te bulunan bir diğer eksik yazıtın, 12 şehirden imparatora gönül borcunu ifade eden resmi bir belgenin kopyası olduğu tahmin edilmektedir. Kalan kısım, 8 şehrin temsilcilerinden imzacıları içeriyor.
MS 22-23'te Roma'da Tiberius'u "CIVITATIBVS ASIAE RESTITVTIS" (RPC I.2.48) yazısıyla gösteren hatıra paraları basıldı. Magnesia şehrinden "ΤΙΒΕΡΙΟΝ ΣΕΒΑΣΤΟΝ ΚΤΙΣΤΗΝ" yazıtını taşıyan eyalet paraları da basıldı.
Bazı şehirler, imparatorun onuruna isimlerini değiştirdi. Hieracome, Hierocaesarea oldu, Kibyra, adından sonra Caesarea'yı ekledi, Philadelphia, Neocaesarea olarak yeniden adlandırıldı, Sardeis, adına kısaca "Caesarea" ekledi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Keitel, E. (2010). "Tacitus and the Disaster Narrative". Kraus C.S., Marincola J. & Pelling C. (Ed.). Ancient Historiography and Its Contexts: Studies in Honour of A. J. Woodman. Oxford University Press. s. 335. ISBN .
- ^ Holman Bible Editorial Staff (2011). Holman Concise Bible Dictionary. B&H Publishing Group. s. 49. ISBN .
- ^ Tacitus, Publius Cornelius (1870). Books I. and II. of the Annals of Tacitus: translated into English with notes and marginal analysis of the chapters. Beesly H.E. tarafından çevrildi. Longmans. ss. 117-118.
- ^ Murphy-O'Connor, J. (2008). St. Paul's Ephesus: texts and archaeology. Liturgical Press. ss. 117-118. ISBN .
- ^ a b Stillwell, R.; MacDonald W.; McAlister M.H. (1976). "Kibyra Maior (Horzum (Gölhisar)) Phrygia, Turkey.". The Princeton Encyclopedia of Classical Sites. 10 Aralık 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2012.
- ^ Mierse, W.E. (1999). Temples and towns in Roman Iberia: the social and architectural dynamics of sanctuary designs from the third century B.C. to the third century A.D. University of California Press. s. 168. ISBN .
- ^ National Geophysical Data Center / World Data Service (NGDC/WDS): NCEI/WDS Global Significant Earthquake Database. NOAA National Centers for Environmental Information (1972). . NOAA National Centers for Environmental Information. doi:10.7289/V5TD9V7K. 29 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2012.
- ^ Guidoboni, E.; Ferrari G.; Mariotti D.; Comastri A.; Tarabusi G.; Valensise G. . INGV-SGA. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2012.
- ^ International Institute of Seismology and Earthquake Engineering. . 28 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2012.
- ^ Ando, C. (2000). Imperial ideology and provincial loyalty in the Roman Empire. University of California Press. s. 311. ISBN .
- ^ Kuttner, A.L. (1995). Dynasty and empire in the age of Augustus: the case of the Boscoreale Cups. University of California Press. s. 75. ISBN . 2 Mart 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mart 2012.
- ^ Yegül, F.K.; Bolgil, M.C. (1986). The Bath-Gymnasium Complex at Sardis. Report (Archaeological Exploration of Sardis (1958– )). 3. Harvard University Press. ISBN .
- ^ Buckley, W.H.; Robinson D.M. Greek and Latin inscriptions. Publications of the American Society for the excavation of Sardis. 7. E.J. Brill. Erişim tarihi: 10 Mart 2012.
- ^ . 9 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Kreitzer, L.J. (2004). "Living in the Lycus valley: Earthquake Imagery in Colossians, Philemon and Ephesians". Roskovec J., Mrázek J. & Pokorný P. (Ed.). Testimony and interpretation: early Christology in its Judeo-Hellenistic Milieu : studies in honor of Petr Pokorný. Journal for the study of the New Testament: Supplement series. 27. Continuum International Publishing Group. ss. 83-84. ISBN .
- ^ Ramsay, W. M. (1904). . s. 240f. 10 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2012.
- ^ W. M. Ramsay, The Letters to the Seven Churches of Asia, p. 234.
- ^ W. M. Ramsay, The Letters to the Seven Churches of Asia, p. 214.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
MS 17 Lidya depremi Anadolu da Roma nin Asya eyaletindeki Lidya bolgesinde en az on iki sehrin yikilmasina neden oldu Deprem Romali tarihciler Tacitus ve Yasli Plinius ile Yunan tarihciler Strabon ve Eusebios tarafindan kaydedildi Pliny bunu insan hafizasindaki en buyuk deprem olarak adlandirdi Lidya Imparatorlugu nun eski baskenti olan Sardes sehri en cok etkilenen ve yikimdan asla tam olarak kurtulamayan sehirdi Etkilenen bazi kasaba ve sehirlerin Anadolu daki konumuHasarTarihsel kayitlar depremde hasar goren on bes kasaba ve sehri listeler Sardeis Magnesia Temnos Philadelphia Aegae Apollonis Mostene Hyrkanis Hierapolis Myrina Kyme Tmolus Pergamon Efes ve Kibira Bunlardan Pergamon Efes ve Kibira dan Tacitus bahsetmez Hem Efes hem de Kibira daki hasar bunun yerine MS 23 teki bir depreme atifta bulunabilir Bergama da Diodoros Pasparos un Heroonu depremden sonra yeniden modellendi DepremBu deprem icin cok az yok olmamis detay vardir MS 17 yilinda depremin gece oldugu ve bircok sehri etkiledigi bilinmektedir Kataloglarda NGDC veri tabaninda Efes yakinlarinda CFTI4MED veri tabaninda Sardis te ve IISEE katalogunda Magnesia yakinlarinda gibi bircok merkez ussu bu deprem icin kullanilmistir SonrasiRoma Imparatoru Tiberius depremden sonra bes yil Sardis ve diger sehirleri tum vergilerden muaf tuttu Ayrica Tiberius Sardis e on milyon sestertius gonderdi Alinan yardimin ve feragat edilen haraclarin takdiri olarak sehirlerden 12 tanesi Roma daki Jul Sezar in Forumunda Tiberius un onuruna devasa bir heykel dikti ve sehirlerin her biri taninabilir bir figurle temsil edildi Daha sonra Tiberius tan da yardim aldiklari icin Kibyra ve Efes i temsil eden iki figur daha eklendi Kaidenin etrafindaki bir frize aktarilan figurlerle bu heykelin bir kopyasi hala gorulebildigi Puteoli de dikildi Tiberius un onuruna MS 43 te Sardeis te ona sehrin kurucusu diyen bir yazitla bir heykel dikildi Sardis te bulunan bir diger eksik yazitin 12 sehirden imparatora gonul borcunu ifade eden resmi bir belgenin kopyasi oldugu tahmin edilmektedir Kalan kisim 8 sehrin temsilcilerinden imzacilari iceriyor MS 22 23 te Roma da Tiberius u CIVITATIBVS ASIAE RESTITVTIS RPC I 2 48 yazisiyla gosteren hatira paralari basildi Magnesia sehrinden TIBERION SEBASTON KTISTHN yazitini tasiyan eyalet paralari da basildi Bazi sehirler imparatorun onuruna isimlerini degistirdi Hieracome Hierocaesarea oldu Kibyra adindan sonra Caesarea yi ekledi Philadelphia Neocaesarea olarak yeniden adlandirildi Sardeis adina kisaca Caesarea ekledi Ayrica bakinizTurkiye deki depremler listesiKaynakca Keitel E 2010 Tacitus and the Disaster Narrative Kraus C S Marincola J amp Pelling C Ed Ancient Historiography and Its Contexts Studies in Honour of A J Woodman Oxford University Press s 335 ISBN 978 0 19 161409 5 Holman Bible Editorial Staff 2011 Holman Concise Bible Dictionary B amp H Publishing Group s 49 ISBN 978 0 8054 9548 5 Tacitus Publius Cornelius 1870 Books I and II of the Annals of Tacitus translated into English with notes and marginal analysis of the chapters Beesly H E tarafindan cevrildi Longmans ss 117 118 Murphy O Connor J 2008 St Paul s Ephesus texts and archaeology Liturgical Press ss 117 118 ISBN 978 0 8146 5259 6 a b Stillwell R MacDonald W McAlister M H 1976 Kibyra Maior Horzum Golhisar Phrygia Turkey The Princeton Encyclopedia of Classical Sites 10 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2012 Mierse W E 1999 Temples and towns in Roman Iberia the social and architectural dynamics of sanctuary designs from the third century B C to the third century A D University of California Press s 168 ISBN 9780520203778 National Geophysical Data Center World Data Service NGDC WDS NCEI WDS Global Significant Earthquake Database NOAA National Centers for Environmental Information 1972 NOAA National Centers for Environmental Information doi 10 7289 V5TD9V7K 29 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2012 Guidoboni E Ferrari G Mariotti D Comastri A Tarabusi G Valensise G INGV SGA 7 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2012 International Institute of Seismology and Earthquake Engineering 28 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2012 Ando C 2000 Imperial ideology and provincial loyalty in the Roman Empire University of California Press s 311 ISBN 978 0 520 22067 6 Kuttner A L 1995 Dynasty and empire in the age of Augustus the case of the Boscoreale Cups University of California Press s 75 ISBN 9780520067738 2 Mart 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mart 2012 Yegul F K Bolgil M C 1986 The Bath Gymnasium Complex at Sardis Report Archaeological Exploration of Sardis 1958 3 Harvard University Press ISBN 978 0 674 06345 7 Buckley W H Robinson D M Greek and Latin inscriptions Publications of the American Society for the excavation of Sardis 7 E J Brill Erisim tarihi 10 Mart 2012 9 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Kreitzer L J 2004 Living in the Lycus valley Earthquake Imagery in Colossians Philemon and Ephesians Roskovec J Mrazek J amp Pokorny P Ed Testimony and interpretation early Christology in its Judeo Hellenistic Milieu studies in honor of Petr Pokorny Journal for the study of the New Testament Supplement series 27 Continuum International Publishing Group ss 83 84 ISBN 978 0 567 08298 5 Ramsay W M 1904 s 240f 10 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2012 W M Ramsay The Letters to the Seven Churches of Asia p 234 W M Ramsay The Letters to the Seven Churches of Asia p 214