Aigai, Manisa ilinin Yunusemre ilçesinde Köseler Köyü'nün 2 km güneyindeki Yunt Dağlarının tepelerinden birisi olan Gün Dağı'nın zirvesinde kurulmuş olan, kısmen ayaktaki harabelerden ibaret bir antik kenttir. Nemrut Kale adıyla da bilinir. Tüm Aiolis bölgesinin en sağlam kalmış kentidir. Denizden 365 metre yüksekliktedir ve çevresi, yüksekliği 1500 metreyi bulan surlarla çevrilidir.
Aigaiai | |
![]() | |
Konum | Manisa, Yunusemre, Yuntdağıköseler, Yunusemre |
---|---|
Bölge | İç Aiolis |
Tür | Yerleşim |
Yüzölçümü | 3.521,70 km² |
Yükseklik | 500-1000 m |
Tarihçe | |
Kurucu | Philetairos |
Kuruluş | MÖ 5. yüzyıl |
Devir(ler) | Antik Çağ ve Orta Çağ |
Kültür(ler) | Helenistik |
Sit ayrıntıları | |
Kazı tarihleri | 2004'ten beri |
Arkeologlar | Yusuf Sezgin (CBÜ) - Ersin Doğer (Ege Üniversitesi) |
Durum | Restore |
İşletme | Manisa Müze Müdürlüğü |
Kamusal erişim | Açık |

Antik yazarlar tarafından aktarılan geleneğe ve oluşturdukları kronolojiye gören M.Ö. 1100 yıllarından sonraYunanistan'dan gelip kuzeybatı Anadolu kıyılarına yerleşen tarafından kurulan 12 kent arasındadır. Ancak 2004 yılından itibaren sürdürülen arkeolojik kazıların sonuçları şimdilik kentin kuruluşunun M.Ö. 8. yüzyılın sonlarından daha erkene gitmediğini göstermektedir.
Antik Kent Aigai ören yerindeki ilk arkeolojik çalışmalar 1881 yılında Fransız araştırmacılar tarafından yapılmıştır[].
Kentin arkeolojik kazısı Ege Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ersin Doğer ve Celal Bayar Üniversitesi'nden arkeolog Yusuf Sezgin tarafından yapılmaktadır.
Kentin kuruluşu
Tarihçi Herodotos (MÖ 5. yüzyıl) Aigai Kenti'ni kurduğu 12 kent arasında sayar., günümüzde İzmir Körfezi ile Çandarlı Körfezi arasında yer alan ve antik dönemde Aiolis olarak adlandırılan bölgeye yerleşip kentler kurmuşlardır ve İzmir Körfezi'nin güneyine yerleşen İyonlar'ın aksine iç kısımlarda da (Aigai ve Temnos gibi) kentler kurarak ticaretten çok tarım ve hayvancılığa önem vermişlerdir. Aigai de Gün Dağı'nda Aiol topluluğunun bir kolu tarafından bilinmeyen bir tarihte kurulmuş olmalıdır. Özellikle akropolisi çeviren teras duvarlarında kullanılan teknik, Aigai kentinin MÖ 6. yüzyıldan itibaren güçlü surlarla çevrili olduğunu göstermektedir. Ancak kentin gerçek kuruluş tarihi şu an için tam olarak bilinmemektedir.
Kentin isminin kökeni
Kentin adı Herodotos'ta Aigaiai, Plinius'da Aegaeae, kentin bastığı sikkelerde ise Aigai ve Aigaion olarak geçmektedir. Aigai, "Aygay” şeklinde okunur. Aigai kelimesi, antik Yunancada “αίγα” kelimesinden türetilmiştir ve keçi anlamına gelir. Aigai’nin antik adı Aspordenos’dur.
Kentin adını anan diğer antik yazarlardan Strabon (XIII. 3,5), (98) ve Plinius (Naturalis Historia, V.121), bu yerleşimin deniz kıyısında değil, iç kısımda ve dağlık bölgede olduğunu vurgulamaktadır.
Kentin gelişimi, gördüğü zararlar
Aigai'in, MÖ 547 yılından sonra ortaya çıkan Pers egemenliğine karşı diğer bir Aiol kenti olan Temnos ile birlikte direndiği ve bağımsızlığını koruduğu anlaşılmaktadır (Xenophon, IV.8,5). Kyme ve Myrina gibi kıyı kentlerinin aksine, MÖ 5. yüzyılda Attik Delos Birliği'ne vergi vermemiştir.
MÖ 3. yüzyılın başlarına kadar küçük bir kent olan Aigai'nin bu dönemde Pergamon Krallığı'nın temellerini atan Filetairos'un büyük yardımları ile yeniden kurulduğu ve bir Helen Kenti kimliğine kavuştuğu düşünülür. Kent; plan, teraslamalar ve diğer birçok ayrıntı göz önüne alındığında Pergamon'u anımsatmaktadır. Ayrıca Filetairosun kentin hemen yakınındaki 'nın yapımına yardım ettiği de bilinmektedir.[]
Anadolu'da Pergamon Krallığı'nın güçlü rakibi olan Seleukos Krallığı'nın adlı bir generalin komutasında başlattığı saldırılar (MÖ 220-218) sonucunda Aigai ve Aiolis kıyıları Pergamon Kralı I. Attalos'in elinden çıkmış, daha sonra krala isyan eden ’un öldürülmesi ile Aigai ve çevresi yeniden Pergamon Krallığı’na katılmıştı.
Aigai'de Roma yönetimi ile ilgili en erken bilgi MÖ 1. yüzyıla aittir. Sezar'ın güvenilir bir adamı olan , Asya Valisi olarak görev yaptığı sırada (MÖ 48-46) kente ve buradaki ’na önemli yardımlar yapmıştı. Nitekim kentte ele geçen bir heykel kaidesinin üzerindeki yazıttan bu valinin Aigai’da onurlandırıldığı anlaşılmaktadır.
M.S. 17 yılında bölgede meydana gelen şiddetli depremin yerle bir ettiği kentler arasında Aigai da vardır. Tacitus (Annales, 47) tarafından da sözü edilen bu depremin yaraları İmparator Tiberius’un cömert yardımlarıyla sarılmış ve depremden zarar gören kentler şükran ifadesi olarak İtalya’da imparatorun bir heykelini dikmişlerdi.
Kentin adına son kez M.S. 5. yüzyıla ait Piskoposluk listelerinde ve ’in Gezi Rehberi’nde rastlanmaktadır. Tahminlere göre, Aigai, diğer bir dağ kenti olan Temnos gibi M.S. 7. yüzyıldaki Arap akınları nedeniyle terkedilmiştir. Kentteki en son iskan ise sadece Demir Kapı ve ardındaki sınırlı bir alanda yer alan; 12. ve 13. yüzyıla tarihli küçük bir geç Bizans kale-iskanıdır. Bu dönemi ise kentte küçük bir kilise temsil etmektedir. Söz konusu Geç Bizans iskanı da 14. yüzyılın sonlarında Manisa ve çevresini ele geçiren Saruhanoğulları tarafından terke zorlanmıştır.
Kentin yapısı
MÖ 3. yüzyılın başlarına kadar küçük bir kale-kent hüviyetinde olan Aigai Hellenistik Dönem’de gelişmiş ve bir Hellen kenti için vazgeçilmez olan kamu yapılarına kavuşmuştur. Kentin görülmeye değer yapılarından en önemlisi Hellenistik Dönem duvar işçiliğinin en güzel örneklerinin sergilendiği 3 katlı Agora ve Halk Meclisi Binası’dır (Bouleuterion).
Kent yaşamı boyunca yağmur suyuna ihtiyaç duymuş, tüm cadde ve sokaklar taş döşenmiş, taş döşemelerin alt kesimleri yağmur sularını irili ufaklı yüzlerce sarnıca yönlendiren kanalizasyon sistemi ile donatılmıştır. Kentin batıya ve güneye bakan yamaçlarında yüksek teras duvarlar ile düz alanlar oluşturulmuş ve buralarda Tiyatro, Gymnasium, Stadium ve Hamamlar gibi kamu yapıları inşa edilmişti.
Mimari yapılar
Demeter-Kore Tapınağı
Antik kent Aigai’da, yerleşimin kuzeybatısında bulunan kent tiyatrosu ile aynı teras üzerinde yer alan tapınak, alanda bulunan ve İ. Ö. 2. yy.a tarihlenen yazıtlardan anlaşıldığı üzere Tanrıça Demeter ve kızı Kore’ye adanmıştır. Dor Düzeninde inşa edilmiş olan Aigai Demeter-Kore Tapınağı yine aynı yazıtlardan dolayı İ. Ö. 3. yüzyıl'a tarihlenmektedir. Kentteki pek çok yapı gibi trakit taşından yapılan tapınak kuzey-güney yönde konumlandırılmış olup, cephesi güneye yani tiyatronun ve agoranın bulunduğu yöne bakmaktadır. İki basamaklı merdivenden oluşan bir altyapıya sahip tapınak 9.70x6.70 m. ölçülerinde bir alan üzerine oturmakta ve yaklaşık 5.20x5.20 m. ölçülerinde kareye yakın bir cellaya ve 3.12x5.20 m. derinliğinde pronaosa sahiptir. Pronaostan cellaya geçiş, 3.29 m. yüksekliğindeki söveleri alanda görülebilen ve yaklaşık 1.60 m. genişliğe sahip bir kapıdan sağlanmaktadır.Tapınağın genişliğinin uzunluğuna oranı 1/1.45 olması, yapının fazla uzun olmayıp kareye yakın bir ölçülerde olduğunu göstermekte, cellanın yapının geneline oranı ise 1/1.86, pronaosun derinliği yapı uzunluğunun 1/3’ü oranındadır. Templum in antis planlı yapının anteleri arasındaki 24 yivli sütunlar 3 adet sütun tamburundan oluşmakta ve tapınak çevresinde bir örneği bulunmuş olan başlıkla birlikte toplam 4.33 m. yüksekliğe çıkmakta ve sütun alt çapı 0.57 m., üst çapı ise 0.45,5 m.dir. Sütunlar diastylos yani geniş aralıklı olarak yerleştirilmişlerdir ve ortada iki sütün arasındaki mesafe yanlarda anteler ile sütunlar arasındaki mesafeden daha geniştir. Üstyapı ile ilgili göze çarpan en belirgin özellik ise dörtlü metop sisteminin kullanılmış olmasıdır. Sağ ante üzerinde bulunan 13 satırlık yazıt tapınağın kültü ve yapım tarihi hakkında aydınlatıcı bilgiler vermektedir. Trakit taşı üzerine yazıldığı için aşınmış yazıtın 7. satırında Tanrıça Demeter ve Kızı Kore’nin adları tam okunmamakla birlikte, genel düşünce yapının bu tanrıçalara adandığı yönündedir. Söz konusu yazıt harf karakterleri nedeniyle İ.Ö. 2. yüzyıl'a tarihlenmekte ve tapınağın ise bu tarihten biraz önce yaklaşık İ. Ö. 3. yüzyıl'ın sonlarında veya 2. yüzyıl'ın başlarında yapılmış olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, yapıda dörtlü metop sisteminin kullanılmış olması ve mimari blokların genel stili bu tarihi mümkün kılmaktadır.
Kaynakça
- ^ "Aigai Antik Kenti (Manisa-Merkez)". manisa.ktb.gov.tr. 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2023.
- ^ "FMA TRAVEL SEYAHAT ACENTASI - İzmir Çıkışlı Turlar - İzmir Çıkışlı Karadeniz Turları - İzmir Çıkışlı Günlük Turlar". www.gezidefteri.com. 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2023.
- ^ a b (PDF). kulturvarliklari.gov.tr. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü. 2008. 15 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2016.
- ^ a b c d . Aigali Kazısı web sitesi. 22 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2016.
- ^ . Makale / Tekin Gün.02.07.2020. 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c Özver, Arzu. "Aigai'dan ele geçen Arkaik Dönem seramikleri". Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi, 2012. 24 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2016.
- ^ "Keçilerin Kenti AİGAİ". Milliyet. 21 Kasım 2022. 22 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ "Manisa'da 3 Yıl Süren Kazıda Muhteşem Sonuç - SalihliHaberi". www.salihlihaberi.com. 20 Aralık 2023. 22 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ a b AKKURNAZ, Sedat (2007). Anadolu'da Dor Düzenli Tapınaklar / The Doric Temples In Anatolia. T.C.Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. ss. 29,30. 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2022.
- ^ Bohn, R.–Schuchardt, C., Altertümer von Aegae, JDAI Supplement. II, Verlag Georg-Reimer, Berlin 1889
Dış bağlantılar
- Aigai Kazısı Web Sayfası20 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yazi2401/aigai-antik-kent--manisa6 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aigai Manisa ilinin Yunusemre ilcesinde Koseler Koyu nun 2 km guneyindeki Yunt Daglarinin tepelerinden birisi olan Gun Dagi nin zirvesinde kurulmus olan kismen ayaktaki harabelerden ibaret bir antik kenttir Nemrut Kale adiyla da bilinir Tum Aiolis bolgesinin en saglam kalmis kentidir Denizden 365 metre yuksekliktedir ve cevresi yuksekligi 1500 metreyi bulan surlarla cevrilidir AigaiAigaiaiVomitorium Tiyatroya giden tonozlu yapi AigaiTurkiye deki konumu AigaiManisa daki konumuKonumManisa Yunusemre Yuntdagikoseler YunusemreBolgeIc AiolisTurYerlesimYuzolcumu3 521 70 km Yukseklik500 1000 mTarihceKurucuPhiletairosKurulusMO 5 yuzyilDevir ler Antik Cag ve Orta CagKultur ler HelenistikSit ayrintilariKazi tarihleri2004 ten beriArkeologlarYusuf Sezgin CBU Ersin Doger Ege Universitesi DurumRestoreIsletmeManisa Muze MudurluguKamusal erisimAcikAigai den gorunus Antik yazarlar tarafindan aktarilan gelenege ve olusturduklari kronolojiye goren M O 1100 yillarindan sonraYunanistan dan gelip kuzeybati Anadolu kiyilarina yerlesen tarafindan kurulan 12 kent arasindadir Ancak 2004 yilindan itibaren surdurulen arkeolojik kazilarin sonuclari simdilik kentin kurulusunun M O 8 yuzyilin sonlarindan daha erkene gitmedigini gostermektedir Antik Kent Aigai oren yerindeki ilk arkeolojik calismalar 1881 yilinda Fransiz arastirmacilar tarafindan yapilmistir kaynak belirtilmeli Kentin arkeolojik kazisi Ege Universitesi nden Prof Dr Ersin Doger ve Celal Bayar Universitesi nden arkeolog Yusuf Sezgin tarafindan yapilmaktadir Kentin kurulusuTarihci Herodotos MO 5 yuzyil Aigai Kenti ni kurdugu 12 kent arasinda sayar gunumuzde Izmir Korfezi ile Candarli Korfezi arasinda yer alan ve antik donemde Aiolis olarak adlandirilan bolgeye yerlesip kentler kurmuslardir ve Izmir Korfezi nin guneyine yerlesen Iyonlar in aksine ic kisimlarda da Aigai ve Temnos gibi kentler kurarak ticaretten cok tarim ve hayvanciliga onem vermislerdir Aigai de Gun Dagi nda Aiol toplulugunun bir kolu tarafindan bilinmeyen bir tarihte kurulmus olmalidir Ozellikle akropolisi ceviren teras duvarlarinda kullanilan teknik Aigai kentinin MO 6 yuzyildan itibaren guclu surlarla cevrili oldugunu gostermektedir Ancak kentin gercek kurulus tarihi su an icin tam olarak bilinmemektedir Kentin isminin kokeniKentin adi Herodotos ta Aigaiai Plinius da Aegaeae kentin bastigi sikkelerde ise Aigai ve Aigaion olarak gecmektedir Aigai Aygay seklinde okunur Aigai kelimesi antik Yunancada aiga kelimesinden turetilmistir ve keci anlamina gelir Aigai nin antik adi Aspordenos dur Kentin adini anan diger antik yazarlardan Strabon XIII 3 5 98 ve Plinius Naturalis Historia V 121 bu yerlesimin deniz kiyisinda degil ic kisimda ve daglik bolgede oldugunu vurgulamaktadir Kentin gelisimi gordugu zararlarAigai in MO 547 yilindan sonra ortaya cikan Pers egemenligine karsi diger bir Aiol kenti olan Temnos ile birlikte direndigi ve bagimsizligini korudugu anlasilmaktadir Xenophon IV 8 5 Kyme ve Myrina gibi kiyi kentlerinin aksine MO 5 yuzyilda Attik Delos Birligi ne vergi vermemistir MO 3 yuzyilin baslarina kadar kucuk bir kent olan Aigai nin bu donemde Pergamon Kralligi nin temellerini atan Filetairos un buyuk yardimlari ile yeniden kuruldugu ve bir Helen Kenti kimligine kavustugu dusunulur Kent plan teraslamalar ve diger bircok ayrinti goz onune alindiginda Pergamon u animsatmaktadir Ayrica Filetairosun kentin hemen yakinindaki nin yapimina yardim ettigi de bilinmektedir kaynak belirtilmeli Anadolu da Pergamon Kralligi nin guclu rakibi olan Seleukos Kralligi nin adli bir generalin komutasinda baslattigi saldirilar MO 220 218 sonucunda Aigai ve Aiolis kiyilari Pergamon Krali I Attalos in elinden cikmis daha sonra krala isyan eden un oldurulmesi ile Aigai ve cevresi yeniden Pergamon Kralligi na katilmisti Aigai de Roma yonetimi ile ilgili en erken bilgi MO 1 yuzyila aittir Sezar in guvenilir bir adami olan Asya Valisi olarak gorev yaptigi sirada MO 48 46 kente ve buradaki na onemli yardimlar yapmisti Nitekim kentte ele gecen bir heykel kaidesinin uzerindeki yazittan bu valinin Aigai da onurlandirildigi anlasilmaktadir M S 17 yilinda bolgede meydana gelen siddetli depremin yerle bir ettigi kentler arasinda Aigai da vardir Tacitus Annales 47 tarafindan da sozu edilen bu depremin yaralari Imparator Tiberius un comert yardimlariyla sarilmis ve depremden zarar goren kentler sukran ifadesi olarak Italya da imparatorun bir heykelini dikmislerdi Kentin adina son kez M S 5 yuzyila ait Piskoposluk listelerinde ve in Gezi Rehberi nde rastlanmaktadir Tahminlere gore Aigai diger bir dag kenti olan Temnos gibi M S 7 yuzyildaki Arap akinlari nedeniyle terkedilmistir Kentteki en son iskan ise sadece Demir Kapi ve ardindaki sinirli bir alanda yer alan 12 ve 13 yuzyila tarihli kucuk bir gec Bizans kale iskanidir Bu donemi ise kentte kucuk bir kilise temsil etmektedir Soz konusu Gec Bizans iskani da 14 yuzyilin sonlarinda Manisa ve cevresini ele geciren Saruhanogullari tarafindan terke zorlanmistir Kentin yapisiMO 3 yuzyilin baslarina kadar kucuk bir kale kent huviyetinde olan Aigai Hellenistik Donem de gelismis ve bir Hellen kenti icin vazgecilmez olan kamu yapilarina kavusmustur Kentin gorulmeye deger yapilarindan en onemlisi Hellenistik Donem duvar isciliginin en guzel orneklerinin sergilendigi 3 katli Agora ve Halk Meclisi Binasi dir Bouleuterion Kent yasami boyunca yagmur suyuna ihtiyac duymus tum cadde ve sokaklar tas dosenmis tas dosemelerin alt kesimleri yagmur sularini irili ufakli yuzlerce sarnica yonlendiren kanalizasyon sistemi ile donatilmistir Kentin batiya ve guneye bakan yamaclarinda yuksek teras duvarlar ile duz alanlar olusturulmus ve buralarda Tiyatro Gymnasium Stadium ve Hamamlar gibi kamu yapilari insa edilmisti Mimari yapilarDemeter Kore Tapinagi Antik kent Aigai da yerlesimin kuzeybatisinda bulunan kent tiyatrosu ile ayni teras uzerinde yer alan tapinak alanda bulunan ve I O 2 yy a tarihlenen yazitlardan anlasildigi uzere Tanrica Demeter ve kizi Kore ye adanmistir Dor Duzeninde insa edilmis olan Aigai Demeter Kore Tapinagi yine ayni yazitlardan dolayi I O 3 yuzyil a tarihlenmektedir Kentteki pek cok yapi gibi trakit tasindan yapilan tapinak kuzey guney yonde konumlandirilmis olup cephesi guneye yani tiyatronun ve agoranin bulundugu yone bakmaktadir Iki basamakli merdivenden olusan bir altyapiya sahip tapinak 9 70x6 70 m olculerinde bir alan uzerine oturmakta ve yaklasik 5 20x5 20 m olculerinde kareye yakin bir cellaya ve 3 12x5 20 m derinliginde pronaosa sahiptir Pronaostan cellaya gecis 3 29 m yuksekligindeki soveleri alanda gorulebilen ve yaklasik 1 60 m genislige sahip bir kapidan saglanmaktadir Tapinagin genisliginin uzunluguna orani 1 1 45 olmasi yapinin fazla uzun olmayip kareye yakin bir olculerde oldugunu gostermekte cellanin yapinin geneline orani ise 1 1 86 pronaosun derinligi yapi uzunlugunun 1 3 u oranindadir Templum in antis planli yapinin anteleri arasindaki 24 yivli sutunlar 3 adet sutun tamburundan olusmakta ve tapinak cevresinde bir ornegi bulunmus olan baslikla birlikte toplam 4 33 m yukseklige cikmakta ve sutun alt capi 0 57 m ust capi ise 0 45 5 m dir Sutunlar diastylos yani genis aralikli olarak yerlestirilmislerdir ve ortada iki sutun arasindaki mesafe yanlarda anteler ile sutunlar arasindaki mesafeden daha genistir Ustyapi ile ilgili goze carpan en belirgin ozellik ise dortlu metop sisteminin kullanilmis olmasidir Sag ante uzerinde bulunan 13 satirlik yazit tapinagin kultu ve yapim tarihi hakkinda aydinlatici bilgiler vermektedir Trakit tasi uzerine yazildigi icin asinmis yazitin 7 satirinda Tanrica Demeter ve Kizi Kore nin adlari tam okunmamakla birlikte genel dusunce yapinin bu tanricalara adandigi yonundedir Soz konusu yazit harf karakterleri nedeniyle I O 2 yuzyil a tarihlenmekte ve tapinagin ise bu tarihten biraz once yaklasik I O 3 yuzyil in sonlarinda veya 2 yuzyil in baslarinda yapilmis oldugu dusunulmektedir Ayrica yapida dortlu metop sisteminin kullanilmis olmasi ve mimari bloklarin genel stili bu tarihi mumkun kilmaktadir Kaynakca Aigai Antik Kenti Manisa Merkez manisa ktb gov tr 23 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2023 FMA TRAVEL SEYAHAT ACENTASI Izmir Cikisli Turlar Izmir Cikisli Karadeniz Turlari Izmir Cikisli Gunluk Turlar www gezidefteri com 23 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2023 a b PDF kulturvarliklari gov tr Ankara Kultur ve Turizm Bakanligi Kultur Varliklari ve Muzeler Genel Mudurlugu 2008 15 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2016 a b c d Aigali Kazisi web sitesi 22 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2016 Makale Tekin Gun 02 07 2020 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c Ozver Arzu Aigai dan ele gecen Arkaik Donem seramikleri Ege Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 2012 24 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2016 Kecilerin Kenti AIGAI Milliyet 21 Kasim 2022 22 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Manisa da 3 Yil Suren Kazida Muhtesem Sonuc SalihliHaberi www salihlihaberi com 20 Aralik 2023 22 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 a b AKKURNAZ Sedat 2007 Anadolu da Dor Duzenli Tapinaklar The Doric Temples In Anatolia T C Adnan Menderes Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu ss 29 30 21 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2022 Bohn R Schuchardt C Altertumer von Aegae JDAI Supplement II Verlag Georg Reimer Berlin 1889Dis baglantilarAigai Kazisi Web Sayfasi20 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yazi2401 aigai antik kent manisa6 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde