Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Mayıs 2023) () ( |
Mahmut Muhtar Paşa ya da Soyadı Kanunu sonrasında Mahmut Muhtar Katırcıoğlu, (1867, İstanbul - 16 Mart 1935, Napoli, İtalya), Osmanlı İmparatorluğu'nda valilik, nazırlık gibi önemli devlet görevlerinde bulunmuş asker ve bürokrat.
Mahmud Muhtar Katırcıoğlu 1304 (1888) S.-8 | |
---|---|
Doğum | 1867 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 15 Mart 1935 (67-68 yaşlarında) Napoli, İtalya Krallığı |
Bağlılığı | Osmanlı İmparatorluğu |
Hizmet yılları | 1885-1917 |
Rütbesi | Ferik |
Komutası | 1. Tümen, 3. Kolordu, Bahriye Nazırı |
Çatışma/savaşları | 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı Trablusgarp Savaşı Balkan Savaşları |
Hayatı
1867 yılında İstanbul'da doğmuştur,93 Harbi'nde Kafkas Cephesi Komutanı ve Sadrazam Ahmed Muhtar Paşa'nın oğludur. 1885'te Harbiye'ye girdi, daha sonra Almanya'ya gönderilerek 1888'de Metz Harbiyesi'ni bitirdi. Teğmen olarak Prusya Kraliyet Ordusu'nda görev aldı. İstanbul'a döndüğünde Harbiye'de, Erkân-ı Harbiye'nin Görevleri dersini okuttu.
1897 Osmanlı-Yunan Savaşı'nda miralay rütbesiyle Velestin, Çatalca ve Dömeke savaşlarında bulundu. 1900 yıllarında Fransız Büyük Manevraları'nda Osmanlı Ordusu'nu temsil etti. Aynı yıl piyade dairesi ikinci başkanlığına getirildi. 1908'de İkinci Meşrutiyet'in ilânından sonra ferik-î evvel rütbesi ile Hassa Ordusu Birinci Fırkası'nın komutanlığına getirildi, 31 Mart Vakası'nın bastırılmasında başarılar gösterdi.
17 Eylül 1909 tarihinde Aydın valiliğine atandı, 2 Ekim 1910 tarihinde de bahriye nazırlığına getirildi. İbrahim Hakkı Paşa kabinesiyle birlikte nazırlık görevinden de ayrıldı. 1912 ortalarında babası Gazi Ahmet Muhtar Paşa reisliğindeki kabinede tekrar bahriye nazırlığına getirildi, Balkan Savaşları'nde Şark Ordusu'na bağlı 3. Ordu'yu komuta etti. Kırkkilise Muharebesi, Lüleburgaz Muharebesi ve Birinci Çatalca Muharebesi'nde çarpışmalara katıldı. Birinci Çatalca Muharebesi'nde savaş esnasında savunmadaki birliklerini denetlerken Bulgar saldırısı neticesi ağır şekilde yaralandı ve gazi unvanıyla görevinden ayrıldı. 1913'te Berlin'e büyükelçi olarak tayin edildi.
Enver Paşa ile anlaşmazlıklarından dolayı 1917 yılında bütün görevlerinden istifa ederek İstanbul'dan ayrıldı. İstanbul'a bir daha dönmedi ve İskenderiye, Mısır ve Avrupa'da yaşadı. 1935 yılında İskenderiye'den Napoli'ye giderken yolda gemide öldü Kahire'de defnedildi.
Eserleri
Mahmut Muhtar Katırcıoğlu'nun hatıra, tarih ve politika konularında çeşitli eserleri bulunmaktadır:
- Ruznâme-î Harb (Harp Günlüğü), 1331/1335
- Maziye Bir Nazar, Matbaa-i Ahmed İhsan ve Şürekası, H. 1341
- Acı Bir Hatıra, 1931
- La Turquie
- L'Allemagne
- Evenements d'Orient
Yüce Divan davası
Mahmut Muhtar Katırcıoğlu, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kuruluşundan günümüze meclis soruşturması sonucu siyasetçi ve bürokratların Yüce Divan'a toplam 17 sevk hadisesinden birine adı karışan kişidir. Bahriye nazırlığı döneminde Anadolu Demiryolu Kumpanyası adına İngiliz Times Iron Works adlı kuruluşa 20 bin İngiliz lirasını kefaletsiz ödeyerek hazineyi zarara uğratmak suçlamasıyla 30 Mayıs 1929'da Yüce Divan'a sevk edildi. Yargılama 3 Kasım 1929 tarihinde sona erdi. Mahkeme, şirkete ödenen 22 bin Türk altınının yüzde 5 iskonto edilmesi suretiyle Mahmut Muhtar Paşa'dan tahsiline karar verdi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Mahmud Muhtar Pasa haber gazete kitap akademik JSTOR Mayis 2023 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Mahmut Muhtar Pasa ya da Soyadi Kanunu sonrasinda Mahmut Muhtar Katircioglu 1867 Istanbul 16 Mart 1935 Napoli Italya Osmanli Imparatorlugu nda valilik nazirlik gibi onemli devlet gorevlerinde bulunmus asker ve burokrat Mahmud Muhtar Katircioglu 1304 1888 S 8Dogum1867 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum15 Mart 1935 67 68 yaslarinda Napoli Italya KralligiBagliligi Osmanli ImparatorluguHizmet yillari1885 1917RutbesiFerikKomutasi1 Tumen 3 Kolordu Bahriye NaziriCatisma savaslari1897 Osmanli Yunan Savasi Trablusgarp Savasi Balkan Savaslari15 Nisan 1909 tarihli Sehbal dergisinde Mahmud Muhtar PasaHayati1867 yilinda Istanbul da dogmustur 93 Harbi nde Kafkas Cephesi Komutani ve Sadrazam Ahmed Muhtar Pasa nin ogludur 1885 te Harbiye ye girdi daha sonra Almanya ya gonderilerek 1888 de Metz Harbiyesi ni bitirdi Tegmen olarak Prusya Kraliyet Ordusu nda gorev aldi Istanbul a dondugunde Harbiye de Erkan i Harbiye nin Gorevleri dersini okuttu 1897 Osmanli Yunan Savasi nda miralay rutbesiyle Velestin Catalca ve Domeke savaslarinda bulundu 1900 yillarinda Fransiz Buyuk Manevralari nda Osmanli Ordusu nu temsil etti Ayni yil piyade dairesi ikinci baskanligina getirildi 1908 de Ikinci Mesrutiyet in ilanindan sonra ferik i evvel rutbesi ile Hassa Ordusu Birinci Firkasi nin komutanligina getirildi 31 Mart Vakasi nin bastirilmasinda basarilar gosterdi 17 Eylul 1909 tarihinde Aydin valiligine atandi 2 Ekim 1910 tarihinde de bahriye nazirligina getirildi Ibrahim Hakki Pasa kabinesiyle birlikte nazirlik gorevinden de ayrildi 1912 ortalarinda babasi Gazi Ahmet Muhtar Pasa reisligindeki kabinede tekrar bahriye nazirligina getirildi Balkan Savaslari nde Sark Ordusu na bagli 3 Ordu yu komuta etti Kirkkilise Muharebesi Luleburgaz Muharebesi ve Birinci Catalca Muharebesi nde carpismalara katildi Birinci Catalca Muharebesi nde savas esnasinda savunmadaki birliklerini denetlerken Bulgar saldirisi neticesi agir sekilde yaralandi ve gazi unvaniyla gorevinden ayrildi 1913 te Berlin e buyukelci olarak tayin edildi Enver Pasa ile anlasmazliklarindan dolayi 1917 yilinda butun gorevlerinden istifa ederek Istanbul dan ayrildi Istanbul a bir daha donmedi ve Iskenderiye Misir ve Avrupa da yasadi 1935 yilinda Iskenderiye den Napoli ye giderken yolda gemide oldu Kahire de defnedildi EserleriMahmut Muhtar Katircioglu nun hatira tarih ve politika konularinda cesitli eserleri bulunmaktadir Ruzname i Harb Harp Gunlugu 1331 1335 Maziye Bir Nazar Matbaa i Ahmed Ihsan ve Surekasi H 1341 Aci Bir Hatira 1931 La Turquie L Allemagne Evenements d OrientYuce Divan davasiMahmut Muhtar Katircioglu Turkiye Buyuk Millet Meclisi nin kurulusundan gunumuze meclis sorusturmasi sonucu siyasetci ve burokratlarin Yuce Divan a toplam 17 sevk hadisesinden birine adi karisan kisidir Bahriye nazirligi doneminde Anadolu Demiryolu Kumpanyasi adina Ingiliz Times Iron Works adli kurulusa 20 bin Ingiliz lirasini kefaletsiz odeyerek hazineyi zarara ugratmak suclamasiyla 30 Mayis 1929 da Yuce Divan a sevk edildi Yargilama 3 Kasim 1929 tarihinde sona erdi Mahkeme sirkete odenen 22 bin Turk altininin yuzde 5 iskonto edilmesi suretiyle Mahmut Muhtar Pasa dan tahsiline karar verdi Ayrica bakinizMermer Konak tarihcesi Ahmed Muhtar PasaKaynakca Harp Akademileri Komutanligi Harp Akademilerinin 120 Yili Istanbul 1968 s 19 a b c d Serifoglu Omer Faruk Mahmud Muhtar Pasa Katircioglu 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik C 2 s 69 ISBN 975 08 0072 9