Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Maona (Arapça: معونة ma‘ūnah 'yardım', Arapça: معاونة mu‘āwanah 'yardımlaşma, muâvenet') ya da Societas comperarum, Orta Çağ İtalya'sında alakalı şehir devletindeki iltizamların vergisinden satın alınan hisselerin paylarını işletmeye yönelik yatırımcı ortaklığıdır. Hisse senetleri, zengin tüccarlara ayrı ayrı satılıyordu ama vergi toplama güçlüğü sebebiyle bu tüccarlar bir arada çalışıyordu.
Özellikleri
Bu kurumlar genelde geçiciydi ve bazen alacaklarını almada aşırı saldırgan davranabiliyorlardı; hatta eylemleri doğrudan fetihe kadar gidiyordu. Ortak özel yaptırımla ortak yatırımın birleşmesi kurumunun kökenleri Mezopotamya'daki ticaret finansmanına kadar dayandırılabilmektedir.
Maona terimi, Arapça "yardımlaşma" anlamına gelen معاونة (trs: "mu‘āwanah", Osmanlıca: "muâvene") kelimesinden gelmekte olup Türkçedeki "muavin" kelimesiyle kökendeştir.
Maonalar, en azından Batı dünyasında anonim şirketlerin de facto ilk örneklerindendi ve 14. yy'da Ceneviz Cumhuriyeti'nce Levant'taki sömürgelerini genişletmek amacıyla kullanıldılar.
Maonalar, Ceneviz'de ve Ceneviz Cumhuriyeti bölgelerinde özellikle yaygındı.
Sakız ve Foça Maonası
Bu tarz şirketlerin en önemlisi 1346'da kurulan ve Ege Denizi'ndeki Sakız Adası'yla hemen dibindeki Foça limanını işleten Sakız ve Foça Maonasıydı. Maona, kısa sürede Sakız'da yerleşimci olan Giustiniani ailesine satılmış, onlar da adayı 1566'daki Osmanlı fethine dek yönetmişti. Cenevizliler, bu modeli başarılı gördü ve 1373'te Kıbrıs'ta "Maona Vecchia di Cipro" (Eski Kıbrıs Maonası) adlı şirketi de kurdu.
Sakız Adası'ndaki Ceneviz yetkilileri ve ada halkının yüzde 80'ini teşkil eden Rumlar, Ceneviz Cumhuriyeti'nin tebaası sayılmaktaydı. Başta, Maona ortaklarının çoğu ve hâliyle ada idaresinin üyeleri Ceneviz şehrinin sakinlerindendi. Şirket üyeleri iki yüzyıldan uzun bir süre adanın doğal ve ekonoik kaynaklarının gelirleri üzerinde hak sahibi olduldular, buna karşılık da Ceneviz'e yıllık bir haraç ödemek zorundalardı.
İki yıl sonra Ceneviz'de yaşayan esas hissedarlar hisselerini zaten Sakız'da yaşayan bazı kolonicilere veya adaya göç eden bazı Ceneviz vatandaşlarına sattı. Bu yeni üyelerin yönetimindeki yeni maona, Giustiniani Maonası adıyla anılmaya başladı. Cumhuriyet, adanın kontrolünü Giustiniani ailesinden almayı başaramadığı için Sakız, Türk fethine dek onların mülkiyetinde kaldı. Bu arada Maona, Cenviz'in yanı sıra başta 1363'te Bizans imparatoru V. İoannis'e, daha sonra da Türklere haraç ödemek zorunda kaldı.
Cumhuriyet, vatandaşlarını her türlü maddi zarara karşı korumak için harekete geçti ve devletin yıllık gelirlerinin bir kısmını avanslarındaki faizi ödemeye ayırmayı taahhüt etti. Her başvuran 400 Geneviz lirası ödemeliydi. 26 kalyon sıradan halkça, üçü de soylularca donatıldı. Sakız fethi başarılı olur olmaz gemi sahipleri Ceneviz şehrine döndü ve sefer masraflarını karşılamak için 250 bin lira avans ödedi. Uzun müzakereler sonucunda, 26 Şubat 1347'de Commune ve onun alacaklılarından oluşan bir grubu temsil eden Ceneviz amirali Simone Vignoso arasında bir anlaşmaya varıldı. Anlaşma sonucunda şirket Sakız Maonası adını aldı ve gemi sahiplerine olan borç 203 bin Ceneviz lirası değerindeki hisseler (İtalyanca: luoghi) hâlinde ödendi.
Bu, gemi komutanlarının talep ettiğinden daha düşük bir meblağdı, ancak hisse gelirlerinin yanı sıra Sakız ve Foça'da mülk ve idari konum elde ettiler. Gemi sahiplerinin az ççok zorlama cömertlikleri o zamanlar yükümlülüklerini yerine getirmek için kamu gelirlerini devretmek zorunda kalan devletin eksiklerini kapattı.
Cenevizli Giustiniani ailesi, Sakız'ı maonalarıyla yönetirken bir komiser atadı ve 52 askeri Genuate (Ceneviz şehri civarından kabileler) üzerinde komuta kurdu. Tüm bunların gerçekleştiği 1346-1566 yılları arasında ticaret tekrar canladı ve ada büyük bür bolluğa kavuştu.
Sakız Maonası'nın faaliyetleri, kaptan-ı derya Piyale Paşa'nın 1566'da adayı Osmanlı İmparatorluğu'na ilhak etmesiyle sona erdi. Kanuni Sultan Süleyman'ın Giustiniani hükûmetini sonlandırmak için sağlam gerekçeleri vardı, zira ada, kaçak köleler ve Hristiyan korsanlar için bir sığınak olmaya başlamıştı.
Kaynakça
- ^ Vito Antonio Vitale, Maona 4 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Enciclopedia Italiana, vol. 22, Roma, Istituto dell'Enciclopedia Italiana, 1934. (İtalyanca)
- ^ (İngilizce). 2 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2011.
- ^ Finlay, George (1856). The history of Greece under Othoman and Venetian domination (İngilizce). W. Blackwood and sons. ss. 86-87.
Maona.
- ^ John B. Hattendorf, Richard W. Unger (2003). War at sea in the Middle Ages and the Renaissance. Boydell Press. s. 140. ISBN . 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ Finlay, George (1856). The history of Greece under Othoman and Venetian domination. W. Blackwood and sons. ss. 89.
Maona.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Maona Arapca معونة ma unah yardim Arapca معاونة mu awanah yardimlasma muavenet ya da Societas comperarum Orta Cag Italya sinda alakali sehir devletindeki iltizamlarin vergisinden satin alinan hisselerin paylarini isletmeye yonelik yatirimci ortakligidir Hisse senetleri zengin tuccarlara ayri ayri satiliyordu ama vergi toplama guclugu sebebiyle bu tuccarlar bir arada calisiyordu Vincenzo Giustiniani Cenevizlilerin Sakiz Maonasinin son sahibiydiOzellikleriBu kurumlar genelde geciciydi ve bazen alacaklarini almada asiri saldirgan davranabiliyorlardi hatta eylemleri dogrudan fetihe kadar gidiyordu Ortak ozel yaptirimla ortak yatirimin birlesmesi kurumunun kokenleri Mezopotamya daki ticaret finansmanina kadar dayandirilabilmektedir Maona terimi Arapca yardimlasma anlamina gelen معاونة trs mu awanah Osmanlica muavene kelimesinden gelmekte olup Turkcedeki muavin kelimesiyle kokendestir Maonalar en azindan Bati dunyasinda anonim sirketlerin de facto ilk orneklerindendi ve 14 yy da Ceneviz Cumhuriyeti nce Levant taki somurgelerini genisletmek amaciyla kullanildilar Maonalar Ceneviz de ve Ceneviz Cumhuriyeti bolgelerinde ozellikle yaygindi Sakiz ve Foca MaonasiBu tarz sirketlerin en onemlisi 1346 da kurulan ve Ege Denizi ndeki Sakiz Adasi yla hemen dibindeki Foca limanini isleten Sakiz ve Foca Maonasiydi Maona kisa surede Sakiz da yerlesimci olan Giustiniani ailesine satilmis onlar da adayi 1566 daki Osmanli fethine dek yonetmisti Cenevizliler bu modeli basarili gordu ve 1373 te Kibris ta Maona Vecchia di Cipro Eski Kibris Maonasi adli sirketi de kurdu Sakiz Adasi ndaki Ceneviz yetkilileri ve ada halkinin yuzde 80 ini teskil eden Rumlar Ceneviz Cumhuriyeti nin tebaasi sayilmaktaydi Basta Maona ortaklarinin cogu ve haliyle ada idaresinin uyeleri Ceneviz sehrinin sakinlerindendi Sirket uyeleri iki yuzyildan uzun bir sure adanin dogal ve ekonoik kaynaklarinin gelirleri uzerinde hak sahibi olduldular buna karsilik da Ceneviz e yillik bir harac odemek zorundalardi Iki yil sonra Ceneviz de yasayan esas hissedarlar hisselerini zaten Sakiz da yasayan bazi kolonicilere veya adaya goc eden bazi Ceneviz vatandaslarina satti Bu yeni uyelerin yonetimindeki yeni maona Giustiniani Maonasi adiyla anilmaya basladi Cumhuriyet adanin kontrolunu Giustiniani ailesinden almayi basaramadigi icin Sakiz Turk fethine dek onlarin mulkiyetinde kaldi Bu arada Maona Cenviz in yani sira basta 1363 te Bizans imparatoru V Ioannis e daha sonra da Turklere harac odemek zorunda kaldi Cumhuriyet vatandaslarini her turlu maddi zarara karsi korumak icin harekete gecti ve devletin yillik gelirlerinin bir kismini avanslarindaki faizi odemeye ayirmayi taahhut etti Her basvuran 400 Geneviz lirasi odemeliydi 26 kalyon siradan halkca ucu de soylularca donatildi Sakiz fethi basarili olur olmaz gemi sahipleri Ceneviz sehrine dondu ve sefer masraflarini karsilamak icin 250 bin lira avans odedi Uzun muzakereler sonucunda 26 Subat 1347 de Commune ve onun alacaklilarindan olusan bir grubu temsil eden Ceneviz amirali Simone Vignoso arasinda bir anlasmaya varildi Anlasma sonucunda sirket Sakiz Maonasi adini aldi ve gemi sahiplerine olan borc 203 bin Ceneviz lirasi degerindeki hisseler Italyanca luoghi halinde odendi Bu gemi komutanlarinin talep ettiginden daha dusuk bir meblagdi ancak hisse gelirlerinin yani sira Sakiz ve Foca da mulk ve idari konum elde ettiler Gemi sahiplerinin az ccok zorlama comertlikleri o zamanlar yukumluluklerini yerine getirmek icin kamu gelirlerini devretmek zorunda kalan devletin eksiklerini kapatti Cenevizli Giustiniani ailesi Sakiz i maonalariyla yonetirken bir komiser atadi ve 52 askeri Genuate Ceneviz sehri civarindan kabileler uzerinde komuta kurdu Tum bunlarin gerceklestigi 1346 1566 yillari arasinda ticaret tekrar canladi ve ada buyuk bur bolluga kavustu Sakiz Maonasi nin faaliyetleri kaptan i derya Piyale Pasa nin 1566 da adayi Osmanli Imparatorlugu na ilhak etmesiyle sona erdi Kanuni Sultan Suleyman in Giustiniani hukumetini sonlandirmak icin saglam gerekceleri vardi zira ada kacak koleler ve Hristiyan korsanlar icin bir siginak olmaya baslamisti Kaynakca Vito Antonio Vitale Maona 4 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Enciclopedia Italiana vol 22 Roma Istituto dell Enciclopedia Italiana 1934 Italyanca Ingilizce 2 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Nisan 2011 Finlay George 1856 The history of Greece under Othoman and Venetian domination Ingilizce W Blackwood and sons ss 86 87 Maona John B Hattendorf Richard W Unger 2003 War at sea in the Middle Ages and the Renaissance Boydell Press s 140 ISBN 9780851159034 7 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Finlay George 1856 The history of Greece under Othoman and Venetian domination W Blackwood and sons ss 89 Maona