Mars'ın uyduları Phobos ve Deimos adında iki küçük uydu olup nasıl oluştukları ve Mars'ın yörüngesine ne zaman geçtikleri bilinmemektedir. Fakat Mars'ın kütleçekim alanına kapılmış asteroitler oldukları düşünülmektedir.



Mars yüzeyinden ekvatora yakın bir noktadan bakıldığında Phobus, Dünya'dan Ay'ın görüldüğü büyüklüğün üçte biri kadar bir cisim olarak görülür. Açısal çapı 8' (doğan) ve 12' (tepede) arasıdır. Gözlemci Mars ekvatoruyla kutupları arasında herhangi bir noktadan baktığında daha küçük görülürken kutuplarındaki buz kütlelerinden bakıldığında (hep ufkun altında kaldığından) neredeyse hiç görülmez. Deimos, Mars'tan bakan bir gözlemciye Dünya'dan Venüs'ün görüldüğünden biraz daha büyük bir cisim olarak, yâni bir gezegen ya da parlak bir yıldız gibi görülür. Açısal çapı 2'´dır. Güneş'in açısal çapı, Mars'tan bakıldığında 21'´dır. Nitekim uyduların görünür açısal çapı fazla küçük kaldığından Mars'ta hiçbir zaman tam bir güneş tutulması olamamaktadır. Diğer taraftan Phobos'un tam olarak tutulması neredeyse her gece görülür. Ayrıca ve konularına tutulma-benzeri olaylar için bakınız.
Phobus ve Deimos'un hareketleri, Mars'ta bulunan bir gözlemciye Ay'ımızın hareketlerinden çok farklı görülürdü. Hızlı Phobus batıda doğar ve doğuda batar, sonra tekrar 11 saat sonra doğar. Eşzamanlı yörüngenin biraz dışında bulunan Deimos'sa Dünya'dan gelen gözlemcinin beklediği gibi doğudan doğar, fakat çok yavaş yükselir. 30 saatlik yörünge perioduna rağmen batıda batışı 2,7 gün tutar ve doğması da uzun sürer. Çünkü kendi dönüşü Mars'ın dönüşünden biraz daha yavaştır.
Her iki uydu da birbirine bağlı olduğundan Mars'a her zaman aynı yüzlerini gösterirler. Phobus, Mars'ın etrâfında onun kendi dönüşünden daha büyük bir hızla döndüğünden gelgit kuvvetleri yavaş fakat devamlı olarak yörüngesinin çapını azaltmaktadırlar. Bir zaman gelecek ve Roche sınırı'na yaklaştığından Phobus, gelgit kuvvetlerince parçalanacaktır. Mars'ın yüzeyinde yaşlarıyla doğru orantılı olarak ekvatora daha büyük enlemi olan krater zincirleri, eskiden Mars'ın Phobus'un bu beklenen kaderini bölüşen başka uydularının da olduğu görüşünü destekler. Aynı zamanda bu olaylar olduğundan beri Mars kabuğu da tümüyle hareket etmiştir. Diğer taraftan Deimos'un yörüngesi, Ay'ımız gibi gelgitle daha uzaklara götürülecek kadar uzaktadır.
Her iki uydu 1877'de Asaph Hall tarafından bulundu ve Eski Yunan Mitolojisinde Ares'in Afrodit'ten olma iki oğlu Phobos (panik, korku) ve Deimos'a (terör, dehşet) göre adlandırıldılar. Başka uydular bulmak için aramalar yapıld. Son zamanlarda ve Hill küresi'ni kuraldışı uyduları bulmak üzere incelediler. Arama neredeyse bütün Hill küresini içine aldıysa da Mars'tan yayılan ışık, Phobos ve Deimos'un da bulunduğu en içi birkaç görünmesine engel oldu ve kırmızı ışıkta kadri 23.5'tan az ya da 0.07 en az 0.09 km çapı olan yeni bir uydu bulunamadı
Yörüngesel ayrıntılar
Adı ve telâffuzu | Resim | Çap (km) | Kütle (kg) | Büyük ana ekseni (km) | Yörüngesel periyodu (h) | Uydunun ortalama yükseliş periyodu (h, d) | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Mars I | Phobos | FOE-bəs | ![]() | 22.2 km (27×21.6×18.8) | 1.08×1016 | 9 377 km | 7.66 | 11.12 h (0.463 d) |
Mars II | Deimos | DYE-məs | ![]() | 12.6 km (10×12×16) | 2×1015 | 23 460 km | 30.35 | 131 h (5.44 d) |
Bulunuşu
Mars'ın ayları, 1877'de Amerikan astronomu Asaph Hall, Sr. tarafından bulundu. Hall, uzun aramadan sonra önceden varlıkları tahmin edilen bu gök cisimlerini tespit edebildi.
İlk tahminler
Mars'ın uydularının olabileceği Hall'in keşfinden önce öne sürülmüştü. Hattâ astronom Johannes Kepler (1571-1630) sayılarını bile doğru tahmin etti, fakat bu tahmininde yanlış bir mantık kullandı. Yazısında Jüpiter'in dört, Dünya'nın da bir uydusu olduğundan Mars'ın iki uydusu olmasının doğal olduğunu ifade etmişti
Muhtemelen Kepler'den ilham alan Jonathan Swift'in romanı Gulliver'in Seyahatleri'nde (1726) üçüncü parçanın üçüncü bölümü de iki aydan bahseder ("Laputa'ya seyahat"). Bu seyahatte Laputa'nın astronomlarının Mars'tan 3 ve 5 Mars çapı uzaklığında dönen iki uydu keşfettiklerini anlatır. Bu uyduların periyodu sırasıyla 10 ve 21½ saattir. Bu değerler, Phobus ve Deimos'un gerçek yörüngeleri olan 1,4 ve 3,5 Mars çapıyla 7,6 ve 30,3 saate tekabül eder. Swift'in kehâneti, o devirde Mars'ın aylarını gözleyecek kadar güçlü teleskoplar olmadığından bir tesadüf olarak kabul edilir.
Voltaire'in 1750'da yazdığı romanında da Dünya'yı ziyaret eden uzaylı, Mars'ın iki uydusundan bahseder. Voltaire muhtemelen Swift'in etkisinde kalmıştı.
Keşif


Hall, Deimos'u 12 Ağustos 1877'de tahminen 07.48 EEZ, Phobos'u da 18 Ağustos 1877'de Washington'daki 'nde takriben 09.14 EEZ'de keşfetti. (Çağdaş kaynaklar, günü öğleyin başlatan 1925-öncesi astronomik uygulamayla buluş zamanını 11 Ağustos 14.40 ve 17 Ağustos 16.06 olarak verirler) O zamanlar kasten Mars'ın aylarını aramaktaydı. Hall, 10 Ağustos'ta Mars'ın bir ayı gibi görünen bir cisim görmüş, fakat kötü hava şartlarından dolayı daha sonraya kadar tam olarak bu cisimleri belirleyememiştir.
Hall, Phobus'un keşfini not defterine şu şekilde kaydettmiştir:
- Denemelerimi 11 [Ağustos] gecesinin erken saatlerinde tekrâr ettim ve tekrar bir şey bulamadım. Fakat birkaç saat sonra tekrar deneyerek soluk bir cismi izleyen tarafta ve gezegenin biraz kuzeyinde tespît ettim. Irmaktan kalkan sisten dolayı gözlemimin sonuçlarını emniyet altına almaya ancak vaktim kalmıştı. Saat o sıralar 11'i gecesinde iki buçuktu. Bulutlu hava, birkaç gün gözlemleri önledi.
- 15 Ağustos'ta hava daha umut verici olduğundan gözlemevinde uyudum. Gök bir fırtınayla 11'de açıldı ve aramaya devam edildi. Fakat atmosferin (gözlem için) durumu kötü olup Mars o kadar alevlenmiş ve sallanır görünüyordu ki cisimden hiçbir şey görünmüyordu. Bugün, cismin o anda gezegene görülemeyecek kadar küçük bir açıda olduğunu biliyoruz.
- 16 Ağustos'ta cisim tekrar gezegenin diğer tarafında görüldü ve o gecenin gözlemleri, cismin gezegenle birlikte hareket ettiğini gösterdi. Eğer bir uyduysa bir uzanımına yakındı. O zamana kadar gözlemevinde Mars'ın uydularını aradığım hakkında kimseye bir şey söylememiştim. Fakat 16'sı gecesi bu gözlemlerden sonra gözlemevinden sabah üç sularında ayrılırken ona da gösterdiğim asistanım George Anderson'a bu görülen cisimle Mars'ın bir uydusunu bulmuş olabileceğimi söyledim. Her şey şüphe götürmez şekilde kesinleşene kadar ortaya çıkmasını istemediğimden ona ayrıca kimseye bir şey söylememesini tembih ettim. bir şey söylemedi ama olan şey, saklanmayacak kadar iyi olduğundan kendim dile verdim. 17 Ağustos'ta saat bir ve iki arası gözlemlerimi indirgediğim bir sırada Profesör Newcomb odama girerek öğlen yemeğini yemek istedi. Ben de ona Mars yakınındaki sönük cismin onunla birlikte hareket ettiğini ispatlayan ölçülerimi gösterdim.
- 17 Ağustos'ta dıştaki uyduyu bekleyip gözlerken içte olan ay keşfedildi. 17 ve 18 Ağustos'taki gözlemler, bu cisimlerin özelliklerini şüphe götürmez şekilde ortaya koyunca keşfim resmen Admiral Rodgers tarafından ilan edildi.
Aslında uyduların sırasıyla Phobus ve Deimus diye okunan isimleri, Eton Koleji'nin bilim ustası olan Henry Madan (1838-1901) tarafından İliad'ın XV. kitabından alınmıştır. Burada Ares Dehşet ve Korku'yu çağırır
Jonathan Swift ve Mars'ın uyduları

İki hayâlî Mars uydusunun varlığı, Jonathan Swift'ın 1726'da yayımlanan Gulliver'in Seyahatleri isimli yergi romanında 150 yıl önce şöyle anlatılır:
- [Laputan astronomları] ayrıca Mars etrafında dönen iki daha küçük yıldız ya da 'uydu' keşfettiler ki bunun içeride olanı gezegenin merkezinden tam tamına üç, dıştaki de beş çap uzaktadır. Önceki on saatte, sonraki de yirmi bir buçuk saatte döner. Böylece periyodik zamanlarının karesi, Mars'ın merkezinden olan uzaklıklarının küpüne çok yakındır. Bu da onları başka gök cisimlerine etkiyen çekim kanununun onlara da etkidiğini ispatlar.…
Phobos ve Deimos, aslında Mars'ın ortasından sırasıyla 1,4 ve 3,5 Mars çapı civarında uzakta olup dönme periyotları sırasıyla 7,7 ve 30,3 saattir. Buna benzer bir keşif, 1752'de yayımlanan Voltaire'in gezegenlerarası macerası 'ta da bulunur.
Bu iki 'kehanet'i takdir ederek Deimos'taki iki kratere Swift ve Voltaire adı verilmiştir.
Ayrıca bakınız
- Natural satellites of · · · ·
Kaynakça
- ^ "Moon Shadows: "Mars'ın ekvatoruna yakın yerde Phobus Güneş'i neredeyse her gün tutulmasına neden olur."". 20 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2008.
- ^ "Bundan takrîben 100 milyon yıl sonra gelgit kuvvetleri Phobus'u parçalayacaktır". 4 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2008.
- ^ "Uyduların kaderi (The Fate of Moons)". 25 Aralık 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2008.
- ^ "New Map Provides More Evidence Mars Once Like Earth: "… the new map shows evidence of features, transform faults, that are a "tell-tale" of plate tectonics on Earth."". 21 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2008.
- ^ (PDF). 17 Haziran 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2008.
- ^ "Astron. J., 128, 2542-2546 (2004)". 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2008.
- ^ a b MathPages - Galileo's Anagrams ve Mars'ın uyduları 10 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ William Sheehan, The Planet Mars: A History of Observation ve Discovery 5 Temmuz 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Notes: The Satellites of Mars". The Observatory, Vol. 1, No. 6. 20 Eylül 1877. 19 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından .
- ^ Hall, A. (17 Ekim 1877). "Observations of the Satellites of Mars". Astronomische Nachrichten, Vol. 91, No. 2161. 20 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından .
- ^ Morley, T. A.; A Catalogue of Ground-Based Astrometric Observations of the Martian Satellites, 1877-1982 27 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Astronomy ve Astrophysics Supplement Series (ISSN 0365-0138), Vol. 77, No. 2 (February 1989), pp. 209-226 (Table II, p. 220: first observation of Phobos on 1877-08-18.38498)
- ^ "The Discovery of the Satellites of Mars". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, Vol. 38, No. 4. 8 Şubat 1878. 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından .
- ^ Hall, A. (14 Mart 1878). "Names of the Satellites of Mars". Astronomische Nachrichten, Vol. 92, No. 2187. 15 Kasım 2011 tarihinde kaynağından .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mars in uydulari Phobos ve Deimos adinda iki kucuk uydu olup nasil olustuklari ve Mars in yorungesine ne zaman gectikleri bilinmemektedir Fakat Mars in kutlecekim alanina kapilmis asteroitler olduklari dusunulmektedir Mars Phobus ve Deimos arasindaki goreceli uzakliklarin olcekli diyagrami Phobos ustte ve Deimos altta Phobos ve Deimos nun cekim alanina alinmasi Mars yuzeyinden ekvatora yakin bir noktadan bakildiginda Phobus Dunya dan Ay in goruldugu buyuklugun ucte biri kadar bir cisim olarak gorulur Acisal capi 8 dogan ve 12 tepede arasidir Gozlemci Mars ekvatoruyla kutuplari arasinda herhangi bir noktadan baktiginda daha kucuk gorulurken kutuplarindaki buz kutlelerinden bakildiginda hep ufkun altinda kaldigindan neredeyse hic gorulmez Deimos Mars tan bakan bir gozlemciye Dunya dan Venus un goruldugunden biraz daha buyuk bir cisim olarak yani bir gezegen ya da parlak bir yildiz gibi gorulur Acisal capi 2 dir Gunes in acisal capi Mars tan bakildiginda 21 dir Nitekim uydularin gorunur acisal capi fazla kucuk kaldigindan Mars ta hicbir zaman tam bir gunes tutulmasi olamamaktadir Diger taraftan Phobos un tam olarak tutulmasi neredeyse her gece gorulur Ayrica ve konularina tutulma benzeri olaylar icin bakiniz Phobus ve Deimos un hareketleri Mars ta bulunan bir gozlemciye Ay imizin hareketlerinden cok farkli gorulurdu Hizli Phobus batida dogar ve doguda batar sonra tekrar 11 saat sonra dogar Eszamanli yorungenin biraz disinda bulunan Deimos sa Dunya dan gelen gozlemcinin bekledigi gibi dogudan dogar fakat cok yavas yukselir 30 saatlik yorunge perioduna ragmen batida batisi 2 7 gun tutar ve dogmasi da uzun surer Cunku kendi donusu Mars in donusunden biraz daha yavastir Her iki uydu da birbirine bagli oldugundan Mars a her zaman ayni yuzlerini gosterirler Phobus Mars in etrafinda onun kendi donusunden daha buyuk bir hizla dondugunden gelgit kuvvetleri yavas fakat devamli olarak yorungesinin capini azaltmaktadirlar Bir zaman gelecek ve Roche siniri na yaklastigindan Phobus gelgit kuvvetlerince parcalanacaktir Mars in yuzeyinde yaslariyla dogru orantili olarak ekvatora daha buyuk enlemi olan krater zincirleri eskiden Mars in Phobus un bu beklenen kaderini bolusen baska uydularinin da oldugu gorusunu destekler Ayni zamanda bu olaylar oldugundan beri Mars kabugu da tumuyle hareket etmistir Diger taraftan Deimos un yorungesi Ay imiz gibi gelgitle daha uzaklara goturulecek kadar uzaktadir Her iki uydu 1877 de Asaph Hall tarafindan bulundu ve Eski Yunan Mitolojisinde Ares in Afrodit ten olma iki oglu Phobos panik korku ve Deimos a teror dehset gore adlandirildilar Baska uydular bulmak icin aramalar yapild Son zamanlarda ve Hill kuresi ni kuraldisi uydulari bulmak uzere incelediler Arama neredeyse butun Hill kuresini icine aldiysa da Mars tan yayilan isik Phobos ve Deimos un da bulundugu en ici birkac gorunmesine engel oldu ve kirmizi isikta kadri 23 5 tan az ya da 0 07 en az 0 09 km capi olan yeni bir uydu bulunamadiYorungesel ayrintilarAdi ve telaffuzu Resim Cap km Kutle kg Buyuk ana ekseni km Yorungesel periyodu h Uydunun ortalama yukselis periyodu h d Mars I Phobos ˈfoʊbes FOE bes 22 2 km 27 21 6 18 8 1 08 1016 9 377 km 7 66 11 12 h 0 463 d Mars II Deimos ˈdaɪmes DYE mes 12 6 km 10 12 16 2 1015 23 460 km 30 35 131 h 5 44 d BulunusuMars in aylari 1877 de Amerikan astronomu Asaph Hall Sr tarafindan bulundu Hall uzun aramadan sonra onceden varliklari tahmin edilen bu gok cisimlerini tespit edebildi Ilk tahminler Mars in uydularinin olabilecegi Hall in kesfinden once one surulmustu Hatta astronom Johannes Kepler 1571 1630 sayilarini bile dogru tahmin etti fakat bu tahmininde yanlis bir mantik kullandi Yazisinda Jupiter in dort Dunya nin da bir uydusu oldugundan Mars in iki uydusu olmasinin dogal oldugunu ifade etmisti Muhtemelen Kepler den ilham alan Jonathan Swift in romani Gulliver in Seyahatleri nde 1726 ucuncu parcanin ucuncu bolumu de iki aydan bahseder Laputa ya seyahat Bu seyahatte Laputa nin astronomlarinin Mars tan 3 ve 5 Mars capi uzakliginda donen iki uydu kesfettiklerini anlatir Bu uydularin periyodu sirasiyla 10 ve 21 saattir Bu degerler Phobus ve Deimos un gercek yorungeleri olan 1 4 ve 3 5 Mars capiyla 7 6 ve 30 3 saate tekabul eder Swift in kehaneti o devirde Mars in aylarini gozleyecek kadar guclu teleskoplar olmadigindan bir tesaduf olarak kabul edilir Voltaire in 1750 da yazdigi romaninda da Dunya yi ziyaret eden uzayli Mars in iki uydusundan bahseder Voltaire muhtemelen Swift in etkisinde kalmisti Kesif Her iki Marsa ait uyduyu bulan Asaph Hall Mars in aylarini kesfetmek icin kullanilan teleskop Hall Deimos u 12 Agustos 1877 de tahminen 07 48 EEZ Phobos u da 18 Agustos 1877 de Washington daki nde takriben 09 14 EEZ de kesfetti Cagdas kaynaklar gunu ogleyin baslatan 1925 oncesi astronomik uygulamayla bulus zamanini 11 Agustos 14 40 ve 17 Agustos 16 06 olarak verirler O zamanlar kasten Mars in aylarini aramaktaydi Hall 10 Agustos ta Mars in bir ayi gibi gorunen bir cisim gormus fakat kotu hava sartlarindan dolayi daha sonraya kadar tam olarak bu cisimleri belirleyememistir Hall Phobus un kesfini not defterine su sekilde kaydettmistir Denemelerimi 11 Agustos gecesinin erken saatlerinde tekrar ettim ve tekrar bir sey bulamadim Fakat birkac saat sonra tekrar deneyerek soluk bir cismi izleyen tarafta ve gezegenin biraz kuzeyinde tespit ettim Irmaktan kalkan sisten dolayi gozlemimin sonuclarini emniyet altina almaya ancak vaktim kalmisti Saat o siralar 11 i gecesinde iki bucuktu Bulutlu hava birkac gun gozlemleri onledi 15 Agustos ta hava daha umut verici oldugundan gozlemevinde uyudum Gok bir firtinayla 11 de acildi ve aramaya devam edildi Fakat atmosferin gozlem icin durumu kotu olup Mars o kadar alevlenmis ve sallanir gorunuyordu ki cisimden hicbir sey gorunmuyordu Bugun cismin o anda gezegene gorulemeyecek kadar kucuk bir acida oldugunu biliyoruz 16 Agustos ta cisim tekrar gezegenin diger tarafinda goruldu ve o gecenin gozlemleri cismin gezegenle birlikte hareket ettigini gosterdi Eger bir uyduysa bir uzanimina yakindi O zamana kadar gozlemevinde Mars in uydularini aradigim hakkinda kimseye bir sey soylememistim Fakat 16 si gecesi bu gozlemlerden sonra gozlemevinden sabah uc sularinda ayrilirken ona da gosterdigim asistanim George Anderson a bu gorulen cisimle Mars in bir uydusunu bulmus olabilecegimi soyledim Her sey suphe goturmez sekilde kesinlesene kadar ortaya cikmasini istemedigimden ona ayrica kimseye bir sey soylememesini tembih ettim bir sey soylemedi ama olan sey saklanmayacak kadar iyi oldugundan kendim dile verdim 17 Agustos ta saat bir ve iki arasi gozlemlerimi indirgedigim bir sirada Profesor Newcomb odama girerek oglen yemegini yemek istedi Ben de ona Mars yakinindaki sonuk cismin onunla birlikte hareket ettigini ispatlayan olculerimi gosterdim 17 Agustos ta distaki uyduyu bekleyip gozlerken icte olan ay kesfedildi 17 ve 18 Agustos taki gozlemler bu cisimlerin ozelliklerini suphe goturmez sekilde ortaya koyunca kesfim resmen Admiral Rodgers tarafindan ilan edildi Aslinda uydularin sirasiyla Phobus ve Deimus diye okunan isimleri Eton Koleji nin bilim ustasi olan Henry Madan 1838 1901 tarafindan Iliad in XV kitabindan alinmistir Burada Ares Dehset ve Korku yu cagirir Jonathan Swift ve Mars in uydulari Deimos solda ve Phobos sagda nun onunden gecerken Mars Exploration Rover tarafindan 26 Agustos 2005 gecesi gorunumu Iki hayali Mars uydusunun varligi Jonathan Swift in 1726 da yayimlanan Gulliver in Seyahatleri isimli yergi romaninda 150 yil once soyle anlatilir Laputan astronomlari ayrica Mars etrafinda donen iki daha kucuk yildiz ya da uydu kesfettiler ki bunun iceride olani gezegenin merkezinden tam tamina uc distaki de bes cap uzaktadir Onceki on saatte sonraki de yirmi bir bucuk saatte doner Boylece periyodik zamanlarinin karesi Mars in merkezinden olan uzakliklarinin kupune cok yakindir Bu da onlari baska gok cisimlerine etkiyen cekim kanununun onlara da etkidigini ispatlar Phobos ve Deimos aslinda Mars in ortasindan sirasiyla 1 4 ve 3 5 Mars capi civarinda uzakta olup donme periyotlari sirasiyla 7 7 ve 30 3 saattir Buna benzer bir kesif 1752 de yayimlanan Voltaire in gezegenlerarasi macerasi ta da bulunur Bu iki kehanet i takdir ederek Deimos taki iki kratere Swift ve Voltaire adi verilmistir Ayrica bakinizNatural satellites of Kaynakca Moon Shadows Mars in ekvatoruna yakin yerde Phobus Gunes i neredeyse her gun tutulmasina neden olur 20 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2008 Bundan takriben 100 milyon yil sonra gelgit kuvvetleri Phobus u parcalayacaktir 4 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2008 Uydularin kaderi The Fate of Moons 25 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2008 New Map Provides More Evidence Mars Once Like Earth the new map shows evidence of features transform faults that are a tell tale of plate tectonics on Earth 21 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Aralik 2008 PDF 17 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 30 Aralik 2008 Astron J 128 2542 2546 2004 14 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2008 a b MathPages Galileo s Anagrams ve Mars in uydulari 10 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde William Sheehan The Planet Mars A History of Observation ve Discovery 5 Temmuz 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde Notes The Satellites of Mars The Observatory Vol 1 No 6 20 Eylul 1877 19 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Hall A 17 Ekim 1877 Observations of the Satellites of Mars Astronomische Nachrichten Vol 91 No 2161 20 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Morley T A A Catalogue of Ground Based Astrometric Observations of the Martian Satellites 1877 1982 27 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Astronomy ve Astrophysics Supplement Series ISSN 0365 0138 Vol 77 No 2 February 1989 pp 209 226 Table II p 220 first observation of Phobos on 1877 08 18 38498 The Discovery of the Satellites of Mars Monthly Notices of the Royal Astronomical Society Vol 38 No 4 8 Subat 1878 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan Hall A 14 Mart 1878 Names of the Satellites of Mars Astronomische Nachrichten Vol 92 No 2187 15 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan