Phobos Mars'ın iki uydusundan biridir. Yunancada Phobos Korku anlamına gelir. Mars'ın diğer uydusu Deimos'dan hem daha büyüktür, hem de Mars'a daha yakındır. Güneş Sistemi'ndeki tüm diğer uydular içinde gezegenine en yakın konumlanmış uydudur. Yörüngesi Mars yüzeyinden sadece 6000 km yüksekliktedir ve ortalama çapı 22 km'dir.
Phobos'un Mars Reconnaissance Orbiter'den alınan geliştirilmiş renkli görüntüsü; sağda ve sağ kenarına yakın bir yerde krateri görünüyor | |
Keşif | |
---|---|
Keşfeden | Asaph Hall |
Keşif tarihi | 18 Ağustos 1877 |
Adlandırmalar | |
MPC belirtmesi | Mars I |
Adın kaynağı | Φόβος |
Sıfatlar | Phobian |
Yörünge özellikleri | |
Enberi | 9.234,42 km |
Enöte | 9.517,58 km |
9.376 km (2,76 Mars yarıçapı/1,472 Dünya yarıçapı) | |
Dış merkezlik | 0,0151 |
0,31891023 g (7 sa 39 d 12 s) | |
Ortalama yörünge hızı | 2,138 km/s |
Eğiklik | 1,093° (Mars'ın ekvatoruna) 0.046° (yerel Laplace düzlemi'ne) 26,04° (tutuluma) |
Doğal uydusu | Mars |
Fiziksel özellikler | |
11,8 | |
Boyutlar | 25,90 × 22,60 × 18,32 km (± 0,08 × 0,08 × 0,06 km) |
Ortalama yarıçap | 11,08±0,04 km |
1.640 ± 8 km2 | |
Hacim | 5.695 ± 32 km3 |
Kütle | 1,0659×1016 kg |
Ortalama yoğunluk | 1,861±0,011 g/cm3 |
0,0057 m/s2 (581,4 µ g) | |
11,39 m/s (41 km/sa) | |
Eşzamanlı | |
Ekvatoral dönme hızı | 11,0 km/sa (6,8 mph) (en uzun eksende) |
0° | |
Albedo | 0,54 μm'de 0,071 ± 0,012 |
Sıcaklık | ≈ 233 K |
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
1877'de Hall tarafından bulunmuş, 1971'de Mariner 9, 1977'de Viking 1 ve 1988'de ise Phobos uzay araçları tarafından fotografları çekilmiştir.
Phobos, eşzamanlı yörünge yarıçapından daha alçak bir yörüngede olduğundan Mars yüzeyindeki bir gözlemci için günde aşağı yukarı iki kez doğup batar. Yüzeye o kadar yakındır ki yüzeydeki bazı yerler için her zaman ufkun altında kalır. (Eşzamanlı yörünge yarıçapı : bir uydunun gezegenin etrafında gezegenin kendi etrafında dönüş süresi kadar bir zamanda döneceği yüksekliği ifade eder. Böyle bir uydu yüzeydeki gözlemci için her zaman aynı noktadadır. Dünyada, iletişim uydularında olduğu gibi) Bir zamanlar asteroid olduğu, ancak Mars'ın kütleçekimine yakalanarak gezegenin yörüngesine girdiği sanılmaktadır.
Eşzamanlı yörünge yarıçapının altında olduğundan, gelgit kuvvetleri (Dünya ile Ay arasında olduğunun tersine) yörüngesini alçaltmaktadır. Yaklaşık 50 milyon yıl içinde Mars'a düşecek ya da parçalanarak Mars çevresinde bir halka oluşturacaktır.
Muhtemelen Phobos ve Deimos, C tipi asteroidler gibi karbondan zengin kaya oluşumlarıdır, ancak düşük yoğunlukları sadece kayadan oluşmadıklarının, buz ve kaya karışımı olduklarını gösterir. Her ikisi de yoğun olarak kraterlerle kaplıdır. Mars Global Surveyor aracının gönderdiği en son resimlerden yüzeyinin 1 m kalınlıkta ince bir tozla (regolith) kaplı olduğu anlaşılmıştır. Sovyet aracı "Phobos 2" birkaç Phobos resmi gönderebilmiş (sağda), uydudan zayıf fakat sürekli bir gaz çıkışı saptamış, ancak gazın tabiatı anlaşılamadan araçla iletişim kopmuştur. En olası tahmin sudur.
Phobos yüzeyinde en belirgin olan Hall'ın Stickney ismini verdiği (karısının kızlık adı) büyük kraterdir. Krater çevresindeki uzun yarık ve çiziklerin de aynı çarpışma sonucu olduğu sanılmaktadır.
Phobos ve Deimos'un Mars çekimine kapılmış asteroidler olduğu inancı bir hayli yaygındır, ana asteroid kuşağından değil de Güneş Sistemi dışından gelmiş oldukları gibi spekülasyonlar mevcuttur.
Mitoloji
Korku'nun Tanrısı.
Ares'in yardımcılarından olup, savaşta Ares ile birlikte düşmanların yüreğine korku salar.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Harry Shipman (2013) Humans in Space: 21st Century Frontiers, s. 317
- ^ a b c d e f g h . NASA Solar System Exploration. 30 Eylül 2003. 19 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2013.
- ^ "Mars' Moons". 12 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2024.
- ^ a b c d e Ernst, Carolyn M.; Daly, R. Terik; Gaskell, Robert W.; Barnouin, Olivier S.; Nair, Hari; Hyat, Benjamin A. (Aralık 2023). "High-resolution shape models of Phobos and Deimos from stereophotoclinometry". Earth, Planets and Space. 75 (1). Bibcode:2023EP&S...75..103E. doi:10.1186/s40623-023-01814-7. (PMC) 10290967 $2. 103.
- ^ Clark, Beth Ellen (Mart 1998). Near Photometry of C-Type Asteroid 253 Mathilde (PDF). 29th Lunar and Planetary Science Conference. Lunar and Planetary Institute. 12 Aralık 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Nisan 2023. Bilinmeyen parametre
|konferansurl=
görmezden gelindi ()
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Phobos Mars in iki uydusundan biridir Yunancada Phobos Korku anlamina gelir Mars in diger uydusu Deimos dan hem daha buyuktur hem de Mars a daha yakindir Gunes Sistemi ndeki tum diger uydular icinde gezegenine en yakin konumlanmis uydudur Yorungesi Mars yuzeyinden sadece 6000 km yuksekliktedir ve ortalama capi 22 km dir PhobosPhobos un Mars Reconnaissance Orbiter den alinan gelistirilmis renkli goruntusu sagda ve sag kenarina yakin bir yerde krateri gorunuyorKesifKesfedenAsaph HallKesif tarihi18 Agustos 1877AdlandirmalarMPC belirtmesiMars IAdin kaynagiFobosSifatlarPhobianYorunge ozellikleriDonem J2000Enberi9 234 42 kmEnote9 517 58 kmYari buyuk eksen9 376 km 2 76 Mars yaricapi 1 472 Dunya yaricapi Dis merkezlik0 0151Yorunge periyodu0 31891023 g 7 sa 39 d 12 s Ortalama yorunge hizi2 138 km sEgiklik1 093 Mars in ekvatoruna 0 046 yerel Laplace duzlemi ne 26 04 tutuluma Dogal uydusuMarsFiziksel ozelliklerGorunur buyukluk11 8Boyutlar25 90 22 60 18 32 km 0 08 0 08 0 06 km Ortalama yaricap11 08 0 04 kmYuzey alani1 640 8 km2Hacim5 695 32 km3Kutle1 0659 1016 kgOrtalama yogunluk1 861 0 011 g cm3Yuzey kutle cekimi0 0057 m s2 581 4 µ g Kurtulma hizi11 39 m s 41 km sa Sinodal donme suresiEszamanliEkvatoral donme hizi11 0 km sa 6 8 mph en uzun eksende Eksen egikligi0 Albedo0 54 mm de 0 071 0 012Sicaklik 233 K Wikimedia Commons ta ilgili ortam 1877 de Hall tarafindan bulunmus 1971 de Mariner 9 1977 de Viking 1 ve 1988 de ise Phobos uzay araclari tarafindan fotograflari cekilmistir Phobos eszamanli yorunge yaricapindan daha alcak bir yorungede oldugundan Mars yuzeyindeki bir gozlemci icin gunde asagi yukari iki kez dogup batar Yuzeye o kadar yakindir ki yuzeydeki bazi yerler icin her zaman ufkun altinda kalir Eszamanli yorunge yaricapi bir uydunun gezegenin etrafinda gezegenin kendi etrafinda donus suresi kadar bir zamanda donecegi yuksekligi ifade eder Boyle bir uydu yuzeydeki gozlemci icin her zaman ayni noktadadir Dunyada iletisim uydularinda oldugu gibi Bir zamanlar asteroid oldugu ancak Mars in kutlecekimine yakalanarak gezegenin yorungesine girdigi sanilmaktadir Eszamanli yorunge yaricapinin altinda oldugundan gelgit kuvvetleri Dunya ile Ay arasinda oldugunun tersine yorungesini alcaltmaktadir Yaklasik 50 milyon yil icinde Mars a dusecek ya da parcalanarak Mars cevresinde bir halka olusturacaktir Muhtemelen Phobos ve Deimos C tipi asteroidler gibi karbondan zengin kaya olusumlaridir ancak dusuk yogunluklari sadece kayadan olusmadiklarinin buz ve kaya karisimi olduklarini gosterir Her ikisi de yogun olarak kraterlerle kaplidir Mars Global Surveyor aracinin gonderdigi en son resimlerden yuzeyinin 1 m kalinlikta ince bir tozla regolith kapli oldugu anlasilmistir Sovyet araci Phobos 2 birkac Phobos resmi gonderebilmis sagda uydudan zayif fakat surekli bir gaz cikisi saptamis ancak gazin tabiati anlasilamadan aracla iletisim kopmustur En olasi tahmin sudur Phobos yuzeyinde en belirgin olan Hall in Stickney ismini verdigi karisinin kizlik adi buyuk kraterdir Krater cevresindeki uzun yarik ve ciziklerin de ayni carpisma sonucu oldugu sanilmaktadir Phobos ve Deimos un Mars cekimine kapilmis asteroidler oldugu inanci bir hayli yaygindir ana asteroid kusagindan degil de Gunes Sistemi disindan gelmis olduklari gibi spekulasyonlar mevcuttur MitolojiKorku nun Tanrisi Ares in yardimcilarindan olup savasta Ares ile birlikte dusmanlarin yuregine korku salar Ayrica bakinizPhobos tanri Kaynakca Harry Shipman 2013 Humans in Space 21st Century Frontiers s 317 a b c d e f g h NASA Solar System Exploration 30 Eylul 2003 19 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Aralik 2013 Mars Moons 12 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2024 a b c d e Ernst Carolyn M Daly R Terik Gaskell Robert W Barnouin Olivier S Nair Hari Hyat Benjamin A Aralik 2023 High resolution shape models of Phobos and Deimos from stereophotoclinometry Earth Planets and Space 75 1 Bibcode 2023EP amp S 75 103E doi 10 1186 s40623 023 01814 7 PMC 10290967 2 103 Clark Beth Ellen Mart 1998 Near Photometry of C Type Asteroid 253 Mathilde PDF 29th Lunar and Planetary Science Conference Lunar and Planetary Institute 12 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Nisan 2023 Bilinmeyen parametre konferansurl gormezden gelindi yardim