Ebu'l Menûçihr Camii, Büyük Selçuklu İmparatorluğu'na siyasî olarak bağlı Şeddadi emirlerinden Ebû Şücâ‘ Menûçihr tarafından inşa ettirdiği söylenen ve Türkiye sınırları içerisindeki ilk Türk camisi olduğu iddia edilen yapıdır. İçinde bulunduğu Ani antik kentiyle birlikte UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almaktadır.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Türkiye Kars Arpaçay |
Koordinatlar | 40°30′19″K 43°34′12″D / 40.50528°K 43.57000°D |
İnanç | İslam |
Mimari | |
Tamamlanma | 1072-1092 |
Özellikler | |
Malzemeler | Renkli taşlar vardır |
Tarihçe
Kars ilinin Arpaçay ilçesindeki Ani antik şehri içinde bulunan caminin, asıl işlevi ve yapım tarihi tartışmalıdır. Türk kaynaklarında, Şeddadi hanedanının Ani'deki ilk emirlerinden Ebû'l Menûçihr tarafından 1072-1086 yılları arasında yaptırıldığı kabul görmektedir. Diğer kaynaklar yapının aslında bir saray, gümrük binası, katolikosluk binası veya yıkılmış bir kiliseye ait bir ek bina (jamatun) olduğu konusunda çeşitli iddialar içerir.
Mimari özellikleri
Caminin tavanlarında renkli taşlardan yapılmış geometrik süslemeler bulunmaktadır. Minaresi sekizgen olup Orta Asya'da Karahanlıların kullandığı mimari üsluba benzetilmektedir. Minarenin mevcut yapıdan eski olduğu düşünülmektedir.
Yazıt
Caminin batı duvarında Farsça, Gürcüce ve Ermenice dillerini içeren 1238 yılına tarihlenen bir yazıt bulunmaktaydı. Marie Felicité Brosset'nin 1860'larda kaydettiği yazıtı Gürcü araştırmacı N. Marr, 1909 yılında bulmuştur. Yazıt günümüzde kayıptır.
- Farsça: Hicrî 635 [= 1237/1238] yılında, günahkar, merhumun oğlu Zikéria...
- Gürcüce [üst iki satır]: Konikon 458 tarihinde [= 1238] ben Atabeg Zakaria, bunu onayladım.
- Ermenice [en alt satır]: Bunu gözetenlerden Rab razı olsun
Fotoğraflar
- Dış görünüş
- Dış görünüş
- Giriş tabelası
- Minaresi
- Minaredeki Allah yazısı
- Sütunlar
- Tavandaki desenler
Kaynakça
- ^ a b c d e . VirtualAni. 10 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2023.
- ^ . Diken (İngilizce). 24 Mart 2021. 24 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ocak 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2015.
- ^ Saymaz, İsmail (4 Ocak 2022). . Halk TV. 4 Ocak 2022 tarihinde kaynağından (Fahriye Bayram ile röportaj) arşivlendi.
Anadolu'daki ilk Türk camisi. Minaresi Anadolu'nun sayılı minarelerinden. Sekizgen minareler Orta Asya geleneğidir, Karahanlılardan geçen.
- ^ a b Eastmond, Antony. (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2023.
Wikimedia Commons'ta Menûçihr Camii ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Dış bağlantılar
- . Türkiye Kültür Portalı. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Görseller 18 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ebu l Menucihr Camii Buyuk Selcuklu Imparatorlugu na siyasi olarak bagli Seddadi emirlerinden Ebu Suca Menucihr tarafindan insa ettirdigi soylenen ve Turkiye sinirlari icerisindeki ilk Turk camisi oldugu iddia edilen yapidir Icinde bulundugu Ani antik kentiyle birlikte UNESCO Dunya Mirasi listesinde yer almaktadir Ebu l Menucihr CamiiTemel bilgilerKonumTurkiye Kars ArpacayKoordinatlar40 30 19 K 43 34 12 D 40 50528 K 43 57000 D 40 50528 43 57000InancIslamMimariTamamlanma1072 1092OzelliklerMalzemelerRenkli taslar vardirTarihceKars ilinin Arpacay ilcesindeki Ani antik sehri icinde bulunan caminin asil islevi ve yapim tarihi tartismalidir Turk kaynaklarinda Seddadi hanedaninin Ani deki ilk emirlerinden Ebu l Menucihr tarafindan 1072 1086 yillari arasinda yaptirildigi kabul gormektedir Diger kaynaklar yapinin aslinda bir saray gumruk binasi katolikosluk binasi veya yikilmis bir kiliseye ait bir ek bina jamatun oldugu konusunda cesitli iddialar icerir Mimari ozellikleriCaminin tavanlarinda renkli taslardan yapilmis geometrik suslemeler bulunmaktadir Minaresi sekizgen olup Orta Asya da Karahanlilarin kullandigi mimari usluba benzetilmektedir Minarenin mevcut yapidan eski oldugu dusunulmektedir YazitUc dilli yazit Caminin bati duvarinda Farsca Gurcuce ve Ermenice dillerini iceren 1238 yilina tarihlenen bir yazit bulunmaktaydi Marie Felicite Brosset nin 1860 larda kaydettigi yaziti Gurcu arastirmaci N Marr 1909 yilinda bulmustur Yazit gunumuzde kayiptir Farsca Hicri 635 1237 1238 yilinda gunahkar merhumun oglu Zikeria Gurcuce ust iki satir Konikon 458 tarihinde 1238 ben Atabeg Zakaria bunu onayladim Ermenice en alt satir Bunu gozetenlerden Rab razi olsunFotograflarDis gorunus Dis gorunus Giris tabelasi Minaresi Minaredeki Allah yazisi Sutunlar Tavandaki desenlerKaynakca a b c d e VirtualAni 10 Ocak 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2023 Diken Ingilizce 24 Mart 2021 24 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2021 Arsivlenmis kopya 20 Ocak 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2015 Arsivlenmis kopya 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2015 Saymaz Ismail 4 Ocak 2022 Halk TV 4 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Fahriye Bayram ile roportaj arsivlendi Anadolu daki ilk Turk camisi Minaresi Anadolu nun sayili minarelerinden Sekizgen minareler Orta Asya gelenegidir Karahanlilardan gecen a b Eastmond Antony PDF 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2023 Wikimedia Commons ta Menucihr Camii ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Dis baglantilar Turkiye Kultur Portali 1 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Gorseller 18 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde