Mere Manastırı (Gürcüce: მერეს დედათა მონასტერი; "Mere Kadınlar Manastırı"), tarihsel Tao-Klarceti bölgesinde erken Orta Çağ'da inşa edilmiş Gürcü manastırıdır. Yeri tam olarak tespit edilememiş olan manastırın inşa edildiği yer günümüzde Artvin ili sınırları içinde kabul edilmektedir.
მერეს დედათა მონასტერი | |
Genel bilgiler | |
---|---|
Durum | Kayıp |
Tür | Manastır |
Konum | Artvin (il) (belirlenemedi) |
Tamamlanma | 5-6. yüzyıl |
Yükseklik | |
Mimari | Gürcü mimarisi |
Kadınlar veya rahibeler manastırı olan Mere Manastırı, 951 tarihli Grigol Hantsteli’nin Yaşamı’ adlı elyazmasına göre Meryem Ana adına kurulmuştu. Gürcü tarihçi Cuanşeri’nin Vahtang Gorgasali’nin Yaşamı adlı eserinde belirtildiğine göre ise, Gürcü kralı Vahtang Gorgasali’nin isteği üzerine Prens Artavaz üç kilise inşa etmişti. Bunlar Daba-Mere, Şindoba ve Ahiza kiliseleridir. Araştırmacıların önemli bir kısmı Grigol Hantsteli’nin Yaşamı’dan bilinen Daba ve Mere manastırlarının söz konusu edildiğini ileri sürmüştür.
Tarihçi ve dilbilimci Nikolay Marr 1904 yılında Şavşeti ve Klarceti gezmiş, Mere Manastırı'nın izini bulmak için "Mere" adını taşıyan yerleri ziyaret etmiştir. Ne var ki İmerhevi vadisinde Tskalsimeri (Balıklı) köyündeki Mere ile Svirevani (Dutlu) köyündeki Did-Mere mevkilerinde bu manastırdan herhangi bir iz tespit edememiştir. Bununla birlikte Tskalsimeri köyündeki Mere mahallesinde kesme taşlar ve seramik boru kalıntıları burada eski bir yapının veya yerleşimin olduğuna işaret etmektedir. Marr ayrıca Mere Manastırı'nın bugün Artvin’in merkez ilçesindeki Alabalık köyünde, Karçhal vadisinin üst kesimindeki Mere’de olabileceğini belirtmiştir. Buna göre Mere Manastırı, Hantsta Manastırı ile Tskarostavi Manastırı arasında yer alıyordu.
Türkiye'deki Gürcü kiliseleri üzerine araştırmalarıyla tanınan Fahriye Bayram, Mere Manastırı kalıntılarının Şavşat ilçesinde, İmerhevi vadisindeki Dutlu (eski adı Svirevani) köyünde bulunduğunu yazmıştır. Bu manastırdan geriye tek bir yapının kaldığını, bu yağının irili ufaklı moloz taşlarla inşa edildiğini belirtmiştir. Bu yapının batı cephesi dışında toprak altında kaldığını, batı cephesinde düzensiz bir açıklıktan içeri girildiğini ifade etmiştir. Ancak Dutlu köyünde Did-Mere mevkiindeki bu yapı kalıntısının manastırın bir parçası değil, bir tür yeraltı sığınağı ve deposu olan bir daran olduğu söylenebilir.
Ünlü Gürcü din adamı Grigol Hantsteli'nin annesi hizmerkârlarıyla birlikte Mere Manastırı'na gitmiş, Rahibe Pebronia'nın yanına yerleşmiş ve orada ölmüştür.
Kaynakça
- ^ a b Fahriye Bayram, Artvin'deki Gürcü Manastırlarının Mimarisi, 2005, İstanbul, s. 37, .
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 34, .
- ^ Niko Mari, Şavşeti ve Klarceti Gezisi Günlükleri, Batum, 2015, s. 150 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., .
- ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 658. 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 105. 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mere Manastiri Gurcuce მერეს დედათა მონასტერი Mere Kadinlar Manastiri tarihsel Tao Klarceti bolgesinde erken Orta Cag da insa edilmis Gurcu manastiridir Yeri tam olarak tespit edilememis olan manastirin insa edildigi yer gunumuzde Artvin ili sinirlari icinde kabul edilmektedir Mere Manastiriმერეს დედათა მონასტერიGenel bilgilerDurumKayipTurManastirKonumArtvin il belirlenemedi Tamamlanma5 6 yuzyilYukseklikMimariGurcu mimarisi Kadinlar veya rahibeler manastiri olan Mere Manastiri 951 tarihli Grigol Hantsteli nin Yasami adli elyazmasina gore Meryem Ana adina kurulmustu Gurcu tarihci Cuanseri nin Vahtang Gorgasali nin Yasami adli eserinde belirtildigine gore ise Gurcu krali Vahtang Gorgasali nin istegi uzerine Prens Artavaz uc kilise insa etmisti Bunlar Daba Mere Sindoba ve Ahiza kiliseleridir Arastirmacilarin onemli bir kismi Grigol Hantsteli nin Yasami dan bilinen Daba ve Mere manastirlarinin soz konusu edildigini ileri surmustur Tarihci ve dilbilimci Nikolay Marr 1904 yilinda Savseti ve Klarceti gezmis Mere Manastiri nin izini bulmak icin Mere adini tasiyan yerleri ziyaret etmistir Ne var ki Imerhevi vadisinde Tskalsimeri Balikli koyundeki Mere ile Svirevani Dutlu koyundeki Did Mere mevkilerinde bu manastirdan herhangi bir iz tespit edememistir Bununla birlikte Tskalsimeri koyundeki Mere mahallesinde kesme taslar ve seramik boru kalintilari burada eski bir yapinin veya yerlesimin olduguna isaret etmektedir Marr ayrica Mere Manastiri nin bugun Artvin in merkez ilcesindeki Alabalik koyunde Karchal vadisinin ust kesimindeki Mere de olabilecegini belirtmistir Buna gore Mere Manastiri Hantsta Manastiri ile Tskarostavi Manastiri arasinda yer aliyordu Turkiye deki Gurcu kiliseleri uzerine arastirmalariyla taninan Fahriye Bayram Mere Manastiri kalintilarinin Savsat ilcesinde Imerhevi vadisindeki Dutlu eski adi Svirevani koyunde bulundugunu yazmistir Bu manastirdan geriye tek bir yapinin kaldigini bu yaginin irili ufakli moloz taslarla insa edildigini belirtmistir Bu yapinin bati cephesi disinda toprak altinda kaldigini bati cephesinde duzensiz bir acikliktan iceri girildigini ifade etmistir Ancak Dutlu koyunde Did Mere mevkiindeki bu yapi kalintisinin manastirin bir parcasi degil bir tur yeralti siginagi ve deposu olan bir daran oldugu soylenebilir Unlu Gurcu din adami Grigol Hantsteli nin annesi hizmerkarlariyla birlikte Mere Manastiri na gitmis Rahibe Pebronia nin yanina yerlesmis ve orada olmustur Kaynakca a b Fahriye Bayram Artvin deki Gurcu Manastirlarinin Mimarisi 2005 Istanbul s 37 ISBN 9758071149 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 34 ISBN 9789941478178 Niko Mari Savseti ve Klarceti Gezisi Gunlukleri Batum 2015 s 150 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 9789941434112 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 658 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 105 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5