Munis Tekinalp (doğum Moiz Kohen, 1883, Serez, Selanik Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu – 1961, Nice, Fransa), gönüllü olarak Türkleşmiş Osmanlı Yahudisi yazar, filozof ve gazeteci.
Munis Tekinalp | |
---|---|
Doğum | Moiz Kohen 1883 Serez, Selanik Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 1961 Nice, Fransa |
Milliyet | Türk |
Diğer ad(lar)ı | Tekin Alp |
Etnik köken | Yahudi |
Vatandaşlık | Osmanlı İmparatorluğu, Türkiye |
Meslek |
|
İlk yılları ve kariyeri
Tekinalp, 1883'te Serez, Selanik Vilayetinde, Yahudi bir ailenin oğlu olarak Moiz Kohen ismiyle dünyaya geldi. Babası Haham İzak Kohen'in 9 çocuğundan biridir. İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne üye oldu. Selanik'te Osmanlıca olarak yayımlanan Asır başlıklı gazetede yazılar yazdı. Selanik Hukuk Mektebi'nde başladığı hukuk eğitimini, Balkan Savaşı'ndan sonra İstanbul'a gelerek, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde tamamladı. Aynı fakültede hukuk ve iktisat dersleri verdi. Türkçe, Yahudi İspanyolcası, İbranice, Almanca, İtalyanca, İngilizce ve Fransızca öğrendi. İsmini Munis Tekinalp olarak değiştirdi. Türkiye'deki Yahudileri Türkleşmeye ikna etme amaçlı yazılar yazdı.
Başlangıçta, kökenlerine bakılmaksızın tüm Osmanlı vatandaşları için ortak ve kapsayıcı bir kimlik yaratan Osmanlıcılık akımını savundu. Türk olmamasına rağmen özellikle Birinci Dünya Savaşı öncesi ve sırasında Türk vatanseverliğini coşkuyla kucakladı ve Türkçülük akımının bir savunucusu oldu. 1914 yılından itibaren Türkçülük akımı hakkında kitap ve makaleler yazmaya başladı. Türkiye'de cumhuriyetin ilanından sonra Kemalizm akımını savundu. Azınlıkların zorla Türkleştirilmesini destekledi ve 1928'de bu konuda Türkleştirme başlıklı bir risale de yayımladı.Türk'ün Yeni Amentüsü isimli kitabını "Sâfî" imzasıyla 1929 yılında Ankara Hâkimiyet-i Milliye Millî Matbaası'nda bastırdı, gelirini de Türk Tayyare Cemiyeti'ne (Türk Hava Kurumu) bağışladı. Türk Yurdu, Kadro ve Ülkü dergilerinde düzenli olarak yazılar kaleme aldı. 1961 yılında tedavi amacıyla gittiği Fransa'nın Nice şehrinde öldü. Çocukları hayatlarını Avrupa'da sürdürdü.
2004 yılında Liz Behmoaras tarafından kaleme alınan Bir Kimlik Arayışının Hikâyesi başlıklı biyografisi, Munis Tekinalp'in hayatını konu almıştır. Tekinalp hakkındaki en önemli kitap, (1924-2020) tarafından kaleme alınan 1996 tarihli Tekinalp: Bir Türk Yurtseveri başlıklı kitaptır. Kitapta Tekinalp'in II. Meşrutiyet'ten cumhuriyete uzanan düşünsel serüveni, hem kendi yazılarından örneklerle hem de Landau'nun değerlendirmeleriyle izlenebilir.İslamcı komplo teorisyeni Mehmet Şevket Eygi ise etnik ve dinî kökeni nedeniyle Tekinalp'i Türk tarihinin en büyük zokası olarak nitelendirdi.
Kaynakça
- ^ Suny, Ronald Grigor; Göçek, Fatma Müge; Gocek, Fatma Muge; Naimark, Robert and Florence McDonnell Professor of East European Studies Norman M. (23 Şubat 2011). A Question of Genocide: Armenians and Turks at the End of the Ottoman Empire (İngilizce). Oxford University Press, USA. s. 302. ISBN .
- ^ . bilgilidunya.net. 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2012.
- ^ Odatv (10 Kasım 2010). "MOİZ KOHEN'İN Mİ, M. ŞEVKET EYGİ'NİN Mİ?". Odatv. 3 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Munis Tekinalp dogum Moiz Kohen 1883 Serez Selanik Vilayeti Osmanli Imparatorlugu 1961 Nice Fransa gonullu olarak Turklesmis Osmanli Yahudisi yazar filozof ve gazeteci Munis TekinalpDogumMoiz Kohen 1883 Serez Selanik Vilayeti Osmanli ImparatorluguOlum1961 Nice FransaMilliyetTurkDiger ad lar iTekin AlpEtnik kokenYahudiVatandaslikOsmanli Imparatorlugu TurkiyeMeslekYazarfilozofgazeteciIlk yillari ve kariyeriTekinalp 1883 te Serez Selanik Vilayetinde Yahudi bir ailenin oglu olarak Moiz Kohen ismiyle dunyaya geldi Babasi Haham Izak Kohen in 9 cocugundan biridir Ittihat ve Terakki Cemiyeti ne uye oldu Selanik te Osmanlica olarak yayimlanan Asir baslikli gazetede yazilar yazdi Selanik Hukuk Mektebi nde basladigi hukuk egitimini Balkan Savasi ndan sonra Istanbul a gelerek Istanbul Universitesi Hukuk Fakultesi nde tamamladi Ayni fakultede hukuk ve iktisat dersleri verdi Turkce Yahudi Ispanyolcasi Ibranice Almanca Italyanca Ingilizce ve Fransizca ogrendi Ismini Munis Tekinalp olarak degistirdi Turkiye deki Yahudileri Turklesmeye ikna etme amacli yazilar yazdi Kohen in 1914 te yazdigi eser Turkler Bu Muharebede Ne Kazanabilirler Baslangicta kokenlerine bakilmaksizin tum Osmanli vatandaslari icin ortak ve kapsayici bir kimlik yaratan Osmanlicilik akimini savundu Turk olmamasina ragmen ozellikle Birinci Dunya Savasi oncesi ve sirasinda Turk vatanseverligini coskuyla kucakladi ve Turkculuk akiminin bir savunucusu oldu 1914 yilindan itibaren Turkculuk akimi hakkinda kitap ve makaleler yazmaya basladi Turkiye de cumhuriyetin ilanindan sonra Kemalizm akimini savundu Azinliklarin zorla Turklestirilmesini destekledi ve 1928 de bu konuda Turklestirme baslikli bir risale de yayimladi Turk un Yeni Amentusu isimli kitabini Safi imzasiyla 1929 yilinda Ankara Hakimiyet i Milliye Milli Matbaasi nda bastirdi gelirini de Turk Tayyare Cemiyeti ne Turk Hava Kurumu bagisladi Turk Yurdu Kadro ve Ulku dergilerinde duzenli olarak yazilar kaleme aldi 1961 yilinda tedavi amaciyla gittigi Fransa nin Nice sehrinde oldu Cocuklari hayatlarini Avrupa da surdurdu 2004 yilinda Liz Behmoaras tarafindan kaleme alinan Bir Kimlik Arayisinin Hikayesi baslikli biyografisi Munis Tekinalp in hayatini konu almistir Tekinalp hakkindaki en onemli kitap 1924 2020 tarafindan kaleme alinan 1996 tarihli Tekinalp Bir Turk Yurtseveri baslikli kitaptir Kitapta Tekinalp in II Mesrutiyet ten cumhuriyete uzanan dusunsel seruveni hem kendi yazilarindan orneklerle hem de Landau nun degerlendirmeleriyle izlenebilir Islamci komplo teorisyeni Mehmet Sevket Eygi ise etnik ve dini kokeni nedeniyle Tekinalp i Turk tarihinin en buyuk zokasi olarak nitelendirdi Kaynakca Suny Ronald Grigor Gocek Fatma Muge Gocek Fatma Muge Naimark Robert and Florence McDonnell Professor of East European Studies Norman M 23 Subat 2011 A Question of Genocide Armenians and Turks at the End of the Ottoman Empire Ingilizce Oxford University Press USA s 302 ISBN 978 0 19 539374 3 bilgilidunya net 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ocak 2012 Odatv 10 Kasim 2010 MOIZ KOHEN IN MI M SEVKET EYGI NIN MI Odatv 3 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2024