Nobel Fizik Ödülü, Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, kendisinin ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Stockholm'de gerçekleştirilen Nobel Ödülleri töreninde, fiziğin çeşitli alanlarında faaliyet gösteren kişilere verilir. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinin belirlediği beş akademi üyesinin oluşturduğu bir komite tarafından seçilen kazanan kişiler, birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.
1901'den beri verilen Nobel Fizik Ödülü'nde, 1956 ve 1972'de ödülü kazanan John Bardeen, birden fazla kez ödülü kazanan ilk ve tek isim oldu. 1916, 1931, 1934, 1940, 1941 ve 1942 yıllarında ödül verilmezken sekiz kez ise bir yıl gecikmeli olarak takdim edildi. 1917 yılında Nobel Fizik Komitesi, o yıl için ödülün verilebilmesi için gereken kriterleri hiçbir adayın sağlamadığına hükmederek ödül vermedi ancak ertesi yıl ödülün verildiği Charles Barkla, 1917'deki ödülü almış olarak kabul edildi. Aynı durum 1918'deki ödülü 1919'da alan Max Planck, 1921'deki ödülü 1922'de alan Albert Einstein, 1924'teki ödülü 1925'te alan Manne Siegbahn, 1925'teki ödülü 1926'da alan James Franck ile Gustav Hertz, 1928'deki ödülü 1929'da alan Owen Richardson, 1932'deki ödülü 1933'te alan Werner Heisenberg ve son olarak 1943'teki ödülü 1944'te alan Otto Stern tarafından da yaşandı. Günümüzde varlığını sürdürmeyen ülkeler de dahil toplamda 25 ülkeden ödül kazanan olurken ödülü kazanan kişilerin 99'u Amerika Birleşik Devletleri adına bu başarıya ulaşmıştı. 2023 itibarıyla toplamda 224 kişi, bu ödülün sahibi oldu.
Kazananlar
Yıl | Resim | Kazanan | Milleti | Gerekçe | Kaynak |
---|---|---|---|---|---|
1901 | Wilhelm Röntgen | Almanya | "sonrasında kendi adıyla anılan X ışınlarının bulunmasında gösterdiği başarılı çalışmalarından dolayı" | ||
1902 | Hendrik Lorentz | Hollanda | "manyetizmanın radyasyon olgusu üzerindeki etkileri hakkında gösterdikleri başarılı çalışmalarından dolayı" | ||
Pieter Zeeman | Hollanda | ||||
1903 | Henri Becquerel | Fransa | "doğal radyoaktivitenin keşfinden dolayı" | ||
Pierre Curie | Fransa | "Profesör Henri Becquerel tarafından keşfedilen radyasyon olgusunun üzerine birlikte gerçekleştirdikleri araştırmalardan dolayı" | |||
Marie Curie | Polonya | ||||
1904 | John William Strutt | Birleşik Krallık | "en önemli gazların yoğunluklarını araştırmasından ve bu çalışmalarla bağlantılı olarak argonun keşfinden dolayı" | ||
1905 | Philipp Lenard | Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Almanya | "katot ışınları üzerine yaptığı çalışmadan dolayı" | ||
1906 | J. J. Thomson | Birleşik Krallık | "gazlardaki elektrik iletkenliğine dair yaptığı teorik ve deneysel araştırmalarından dolayı" | ||
1907 | Albert Michelson | ABD | "optik kesinlik aletleri ile bu aletleri kullanarak gerçekleştirdiği spektroskopik ve metrolojik araştırmalarından dolayı" | ||
1908 | Gabriel Lippmann | Fransa | "girişim olgusuna dayanan bir yöntemle fotoğrafik bir şekilde renkleri yeniden üretmeyi başarmasından dolayı" | ||
1909 | Guglielmo Marconi | İtalya | "kablosuz telegrafın geliştirilmesine olan katkılarından dolayı" | ||
Ferdinand Braun | Almanya | ||||
1910 | Johannes Diderik van der Waals | Hollanda | "gaz ve sıvılar için hâl denklemi üzerine çalışmalarından dolayı" | ||
1911 | Wilhelm Wien | Almanya | "ısı radyasyonu kanunları ile ilgili bulgularından dolayı" | ||
1912 | Gustaf Dalén | İsveç | "deniz fenerleri ve şamandıraların aydınlatılmasında kullanılan gaz akümülatörleri ile beraber kullanılan otomatik vanaları keşfinden dolayı" | ||
1913 | Heike Kamerlingh Onnes | Hollanda | "sıvı helyum gibi çeşitli şeyin üretimini mümkün kılan maddelerin düşük sıcaklıklardaki özelliklerine dair yaptığı araştırmalardan dolayı" | ||
1914 | Max von Laue | Almanya | "X ışınlarının kristaller tarafından kırılmasını keşfetmesinden dolayı" | ||
1915 | William Bragg | Birleşik Krallık | "kristal yapının yapısının, x ışınları yardımıyla analiz etmelerindeki çalışmalarından dolayı" | ||
Lawrence Bragg | Avustralya Birleşik Krallık | ||||
1916 | I. Dünya Savaşı sebebiyle ödül verilmedi | ||||
1917 | Charles Barkla | Birleşik Krallık | "kimyasal elementlerdeki karakteristik Röntgen radyasyonunu keşfinden dolayı" | ||
1918 | Max Planck | Almanya | "enerji kuantasını keşfiyle birlikte fiziğe sağladığı ilerlemelerden dolayı" | ||
1919 | Johannes Stark | Almanya | "kanal ışınlarındaki Doppler etkisini ve elektrik alanlarındaki spektrum çizgilerinin ayrılmasını keşfinden dolayı" | ||
1920 | Charles Édouard Guillaume | İsviçre | "çelik-nikel alaşımlarındaki anomallikleri bularak fizikte hassas ölçüm yapılmasına sağladığı katkılarından dolayı" | ||
1921 | Albert Einstein | Almanya İsviçre | "özellikle fotoelektrik etkisi kanununu keşfi olmak üzere teorik fiziğe olan katkılarından dolayı" | ||
1922 | Niels Bohr | Danimarka | "atomların yapısına ve yaydıkları radyosyona dair yaptığı araştırmalardan dolayı" | ||
1923 | Robert A. Millikan | ABD | "elektrikteki temel yük ile fotoelektrik etki üzerine yaptığı çalışmalardan dolayı" | ||
1924 | Manne Siegbahn | İsveç | "X ışını spektroskopisine dair buluşları ve araştırmalarından dolayı" | ||
1925 | James Franck | Almanya | "elektronun atom üzerine olan etkisini yöneten kanunların keşfinden dolayı" | ||
Gustav Hertz | Almanya | ||||
1926 | Jean Perrin | Fransa | "maddenin süreksiz yapısına dair çalışmalarından, özellikle çökelme dengesini keşfinden dolayı" | ||
1927 | Arthur Compton | ABD | "kendi adıyla adlandırılan etkiyi keşfinden dolayı" | ||
Charles Wilson | Birleşik Krallık | "elektrik yüklü parçacıkların yollarını, buharı yoğunlaştırarak görülebilir yaptığı yöntemden dolayı" | |||
1928 | Owen Richardson | Birleşik Krallık | "termiyonik olguya dair çalışmalarından, özellikle kendi adına adlandırılan kanunun keşfinden dolayı" | ||
1929 | Louis de Broglie | Fransa | "elektronların dalga özelliğini keşfinden dolayı" | ||
1930 | C. V. Raman | Hindistan | "ışığın saçılması üstüne yaptığı çalışmalarından ve kendi adı verilen etkiyi keşfinden dolayı" | ||
1931 | Ödül verilmedi | ||||
1932 | Werner Heisenberg | Almanya | "kuantum mekaniğini yaratması ve bu sayede, hidrojenin allotropik türlerinin keşfi gibi birçok dair çalışmaya öncülük etmesinden dolayı" | ||
1933 | Erwin Schrödinger | Avusturya | "atom teorisine dair yeni yaratıcı buluşlarından dolayı" | ||
Paul Dirac | Birleşik Krallık | ||||
1934 | Ödül verilmedi | ||||
1935 | James Chadwick | Birleşik Krallık | "nötronu keşfinden dolayı" | ||
1936 | Victor Hess | Avusturya | "kozmik radyasyonu keşfinden dolayı" | ||
Carl David | ABD | "pozitronu keşfinden dolayı" | |||
1937 | Clinton Davisson | ABD | "elektronların kristaller tarafından kırınımlarının deneysel olarak keşfinden dolayı" | ||
George Thomson | Birleşik Krallık | ||||
1938 | Enrico Fermi | İtalya | "nötron irradyasyonundan dolayı oluşan yeni radyoaktif elementlerin varlıklarının gösterilmesi ve yavaş nötronlar tarafından oluşturulan nükleer reaksiyonların keşfinden dolayı" | ||
1939 | Ernest Lawrence | ABD | "siklotronun keşfi ve geliştirmesi ve bununla elde ettiği sonuçlardan, özellikle de yapay radyoaktif elementler üzerine olan sonuçlardan dolayı" | ||
1940 | II. Dünya Savaşı sebebiyle ödül verilmedi | ||||
1941 | |||||
1942 | |||||
1943 | Otto Stern | ABD Almanya | "moleküler ışın yönteminin gelişimine yaptığı katkılar ve protonun manyetik momentini keşfinden dolayı" | ||
1944 | Isidor Isaac Rabi | ABD | "atom çekirdeğinin manyetik özellikleri kayıt etmek için geliştirdiği rezonans yönteminden dolayı" | ||
1945 | Wolfgang Pauli | Avusturya | "Pauli İlkesi de denilen Dışarlama İlkesi'ni keşfinden dolayı" | ||
1946 | Percy Bridgman | ABD | "icat ettiği yüksek basınç üretebilen aygıtı ve burada yüksek basınç fiziği alanında dair yaptığı keşiflerden dolayı" | ||
1947 | Edward Appleton | Birleşik Krallık | "üst atmosfer fiziği üzerine yaptığı araştırmalardan, özellikle de daha sonradan Appleton katmanı olarak adlandırılan katmanın keşfinden dolayı" | ||
1948 | Patrick Blackett | Birleşik Krallık | "Wilson buhar odası yönteminin geliştirmesi ve bunun sayesinde, nükleer fizik ve kozmik radyasyon alanlarındaki keşiflerinden dolayı" | ||
1949 | Hideki Yukava | Japonya | "nükleer kuvvetler üzerine yaptığı teorik çalışmalarına dayanarak mezonların varlığına dair tahmininden dolayı" | ||
1950 | C. F. Powell | Birleşik Krallık | "nükleer süreçleri incelemek için fotoğrafik bir yöntem geliştirmesi ve bu yöntemi kullanarak mezonlara dair keşiflerinden dolayı" | ||
1951 | John Cockcroft | Birleşik Krallık | "yapay olarak hızlandırılmış atom parçacıkları kullanılarak atom çekirdeğinin dönüştürülmesindeki öncü çalışmalarından dolayı" | ||
Ernest Walton | İrlanda | ||||
1952 | Felix Bloch | İsviçre ABD | "nükleer manyetik duyarlılık üzerine geliştirdikleri yeni yöntemler ve bu yöntemleri kullanarak yaptıkları keşiflerden dolayı" | ||
Edward Purcell | ABD | ||||
1953 | Frits Zernike | Hollanda | "faz karşıtlığı yönteminin gösterimi, özellikle faz kontrast mikroskobunun icatından dolayı" | ||
1954 | Max Born | Batı Almanya | "kuantum mekaniği üzerine yaptığı temel araştırmalar, özellikle de dalga fonksiyonunun istatistiksel izahından dolayı" | ||
Walther Bothe | Batı Almanya | "geliştirdiği tesadüf yöntemi ve bu yöntemle yaptığı buluşlardan dolayı" | |||
1955 | Willis Lamb | ABD | "hidrojen spektrumunun ince yapısına dair keşiflerinden dolayı" | ||
Polykarp Kusch | ABD | "elektronun manyetik momentine dair yaptığı hassas tespitlerinden dolayı" | |||
1956 | John Bardeen | ABD | "yarı iletkenlere dair çalışmaları ve transistör etkisini keşiflerinden dolayı" | ||
Walter Brattain | ABD | ||||
William Shockley | ABD | ||||
1957 | Tsung-Dao Lee | Tayvan | "temel parçacıklara dair önemli keşiflerin gerçekleşmesine yol açan, ilerleyen dönemlerde parite kanunları olarak adlandırılan alanda yaptıkları kapsamlı araştırmalarından dolayı" | ||
Chen Ning Yang | Tayvan | ||||
1958 | Pavel Çerenkov | Sovyetler Birliği | "Çerenkov etkisini keşifleri ve izah etmelerinden dolayı" | ||
İlya Frank | Sovyetler Birliği | ||||
İgor Tamm | Sovyetler Birliği | ||||
1959 | Emilio Segrè | İtalya ABD | "antiprotonu keşiflerinden dolayı" | ||
Owen Chamberlain | ABD | ||||
1960 | Donald A. Glaser | ABD | "kabarcık odasını keşfinden dolayı" | ||
1961 | Robert Hofstadter | ABD | "atom çekirdeğindeki elektron saçılması ile ilgili yaptığı öncü çalışmaları ve bu çalışmalarla nükleonların yapılarına dair keşifler yapmasından dolayı" | ||
Rudolf Mössbauer | Batı Almanya | "gama radyasyonunun rezonans emilimi ile ilgili yaptığı çalışmalar ve bu konuyla alakalı olarak, kendi adını taşıyan etkiyi keşfinden dolayı" | |||
1962 | Lev Landau | Sovyetler Birliği | "yoğun madde, özellikle de sıvı helyum ile ilgili öncü teorilerinden dolayı" | ||
1963 | Eugene Wigner | Macaristan ABD | "atom çekirdeği teorisi ve temel parçacıklara katkıları, özellikle de temel simetri ilkelerinin keşfi ve bu ilkeye dair uygulamalarından dolayı" | ||
Maria Goeppert-Mayer | ABD | "çekirdek kabuğu yapısına dair keşiflerinden dolayı" | |||
Hans Jensen | Batı Almanya | ||||
1964 | Nikolay Basov | Sovyetler Birliği | "osilatörler ve mazer-lazer ilkesine dayanan amplifikatörlerin yapımına yol açan, kuantum elektroniği alanında yaptıkları temel çalışmalardan dolayı" | ||
Aleksandr Prohorov | Sovyetler Birliği | ||||
Charles Townes | ABD | ||||
1965 | Richard Feynman | ABD | "kuantum elektrodinamiği ile ilgili yaptıkları temel çalışmalar ve bu çalışmaların temel parçacık fiziğinde yaratığı derin etkilerden dolayı" | ||
Julian Schwinger | ABD | ||||
Shin'ichirō Tomonaga | Japonya | ||||
1966 | Alfred Kastler | Fransa | "atomlardaki Hertz rezonansını incelemek için optik yöntemler keşfettiği ve geliştirdiğinden dolayı" | ||
1967 | Hans Bethe | ABD Almanya | "nükleer reaksiyonlar teorisine yaptığı katkılar, özellikle de yıldızlardaki enerji üretimine dair keşiflerinden dolayı" | ||
1968 | Luis Alvarez | ABD | "temel parçacık fiziğine olan belirleyici katkılarından, özellikle de hidrojen kabarcık odası ile veri analizini kendi geliştirdiği teknikle kullanarak çok sayıda rezonans durumunu keşfinden dolayı" | ||
1969 | Murray Gell-Mann | ABD | "temel parçacıklar ve temel parçacıkların etkileşimlerini sınıflandırmaya yönelik katkılarından ve keşiflerinden dolayı" | ||
1970 | Hannes Alfvén | İsveç | "manyetik hidrodinamik ile ilgili temel çalışmaları ve keşifleri ile plazma fiziğinin çeşitli alanlarındaki yararlı çalışmalarından dolayı" | ||
Louis Néel | Fransa | "katı hâl fiziğinde önemli uygulamalara yol açan antiferromanyetizma ve ferrimanyetizmaya dair çalışmaları ve keşiflerinden dolayı" | |||
1971 | Dennis Gabor | Macaristan Birleşik Krallık | "holografik yöntemi icat etmesi ve geliştirmesinden dolayı" | ||
1972 | John Bardeen | ABD | "genellikle BCS teorisi denen, ortaklaşa geliştirdikleri süperiletkenlik teorisinden dolayı" | ||
Leon Cooper | ABD | ||||
Robert Schrieffer | ABD | ||||
1973 | Leo Esaki | Japonya | "sırasıyla, yarı iletkenler ve süperiletkenlerdeki tünelleme olgusuna dair deneysel keşiflerinden dolayı" | ||
Ivar Giaever | ABD Norveç | ||||
Brian Josephson | Birleşik Krallık | "genel olarak Josephson etkisi olarak da bilinen, tünel engelin içindeki süperakımın özelliklerini teorik olarak öngörmesinden dolayı" | |||
1974 | Martin Ryle | Birleşik Krallık | "radyo astrofizik alanındaki öncül çalışmalarından dolayı: Ryle'a, özellikle açıklık sentezi tekniğinde olmak üzere, yaptığı gözlem ve icatlardan; Hewish'e ise pulsarların bulunması için oynadığı etkin rolünden dolayı" | ||
Antony Hewish | Birleşik Krallık | ||||
1975 | Aage Niels Bohr | Danimarka | "atom çekirdeğindeki toplu hareket ve parçacık hareketi ilişkiyi keşifleri ve bu ilişkiye dayanarak atom çekirdeğinin yapısı hakkındaki teoriyi geliştirmelerinden dolayı" | ||
Ben R. Mottelson | Danimarka | ||||
James Rainwater | ABD | ||||
1976 | Burton Richter | ABD | "yeni bir tür (ağır temel parçacığın) keşfinde gösterdikleri öncül çalışmalardan dolayı" | ||
Samuel C. C. Ting | ABD | ||||
1977 | Philip Anderson | ABD | "manyetik ve düzensiz sistemlerin elktronik yapılarına dair temel teorik araştırmalarından dolayı" | ||
Nevill Mott | Birleşik Krallık | ||||
John Van Vleck | ABD | ||||
1978 | Pyotr Kapitsa | Sovyetler Birliği | "düşük sıcaklık fiziği alanındaki basit icatları ve keşiflerinden dolayı" | ||
Arno Penzias | ABD | "kozmik mikrodalga arka plan radyasyonunu keşiflerinden dolayı" | |||
Robert Wilson | ABD | ||||
1979 | Sheldon Glashow | ABD | "zayıf nötr akım da dahil olmak üzere, temel parçacılar arasındaki birleştirilmiş zayıf ve elektromanyetik etkileşim teorisine olan dair katkılarından dolayı" | ||
Muhammed Abdüsselam | Pakistan | ||||
Steven Weinberg | ABD | ||||
1980 | James Cronin | ABD | "nötr K mezonunlarının bozunurken gösterdikleri temel simetri ilkelerine aykırılığı keşiflerinden dolayı" | ||
Val Fitch | ABD | ||||
1981 | Nicolaas Bloembergen | Hollanda ABD | "lazer spektroskopinin gelişiminde gösterdikleri katkılardan dolayı" | ||
Arthur Schawlow | ABD | ||||
Kai Siegbahn | İsveç | "yüksek çözünürlüklü elektron spektroskopisinin gelişiminde gösterdiği katkılardan dolayı" | |||
1982 | Kenneth Wilson | ABD | "hâl değişimleri ile ilgili kritik olgu teorisinden dolayı" | ||
1983 | Subrahmanyan Chandrasekhar | Hindistan ABD | "yıldızların yapısı ve evriminin fiziksel süreci üzerine yaptığı teorik çalışmalarından dolayı" | ||
William Fowler | ABD | "evrendeki kimyasal elementlerin oluşumundaki nükleer reaksiyonların önemi üzerine yaptığı teorik ve deneysel çalışmalarından dolayı" | |||
1984 | Carlo Rubbia | İtalya | "zayıf etkileşimdeki aktarımı sağlayan W ve Z parçacıkları alanının keşfine yol açan büyük projeye yaptıkları önemli katkılardan dolayı" | ||
Simon van der Meer | Hollanda | ||||
1985 | Klaus von Klitzing | Batı Almanya | "kuantum Hall etkisini keşfinden dolayı" | ||
1986 | Ernst Ruska | Batı Almanya | "elektron optiğindeki temel çalışmaları ve ilk elektron mikroskobunu tasarlamasından dolayı" | ||
Gerd Binnig | Batı Almanya | "taramalı tünelleme mikroskobu tasarımlarından dolayı" | |||
Heinrich Rohrer | İsviçre | ||||
1987 | Georg Bednorz | Batı Almanya | "seramik malzemelerdeki çığır açan süperiletkenlik buluşlarından dolayı" | ||
Alex Müller | İsviçre | ||||
1988 | Leon Lederman | ABD | "nötrino ışın yöntemi ve müon nötrinosunu keşfederek leptonların ikili yapısını göstermelerinden dolayı" | ||
Melvin Schwartz | ABD | ||||
Jack Steinberger | ABD | ||||
1989 | Norman Ramsey | ABD | "ayrık salınım alanları yönteminin keşfi ve bunun, hidrojen mazeri ile diğer atom saatlerinde kullanılmasından dolayı" | ||
Hans Dehmelt | ABD | "iyon tuzağı tekniğini geliştirmelerinden dolayı" | |||
Wolfgang Paul | Batı Almanya | ||||
1990 | Jerome Friedman | ABD | "parçacık fiziğindeki kuark modelinin geliştirilmesinde hayati önemi olan; protonlar ve bağ nötronlarının üzerindeki elektronların derin inelastik saçılması ile ilgili öncülük eden araştırmalarından dolayı" | ||
Henry Kendall | ABD | ||||
Richard Taylor | Kanada | ||||
1991 | Pierre-Gilles de Gennes | Fransa | "basit sistemlerdeki düzen olgusunun araştırılması için geliştirilen yöntemlerin; maddenin daha karmaşık şekilleri, özellikle de sıvı kristal ve polimerler için de uygulanabilirliğini keşfetmesinden dolayı" | ||
1992 | Georges Charpak | Fransa Polonya | "parçacık dedektörlerinin, özellikle de çok telli orantılı odanın keşfi ve geliştirmesiden dolayı" | ||
1993 | Russell Hulse | ABD | "kütleçekimi araştırmalarında yeni olasılıkların araştırılma şansını doğuran yeni bir tür pulsar keşfetmelerinden dolayı" | ||
Joseph Taylor | ABD | ||||
1994 | Bertram Brockhouse | Kanada | "nötron spektroskopisinin geliştirilmesi" ve "yoğunlaştırılmış maddelerdeki nötron saçılması tekniklerinin geliştirilmesine yaptığı öncü katkılardan dolayı" | ||
Clifford Shull | ABD | "nötron kırınımı tekniğinin geliştirilmesi" ve "yoğunlaştırılmış maddelerdeki nötron saçılması tekniklerinin geliştirilmesine yaptığı öncü katkılardan dolayı" | |||
1995 | Martin Perl | ABD | "tau leptonunun keşfi" ve "lepton fiziğine olan öncü deneysel katkılarından dolayı" | ||
Frederick Reines | ABD | "nötrinonun tespit edilmesi" ve "lepton fiziğine olan öncü deneysel katkılarından dolayı" | |||
1996 | David Lee | ABD | "helyum-3'ün süperakışkanlığını keşiflerinden dolayı" | ||
Douglas Osheroff | ABD | ||||
Robert Richardson | ABD | ||||
1997 | Steven Chu | ABD | "lazer ışığıyla atomların soğutulması ve yakalanmasına dair geliştirdikleri yöntemlerden dolayı" | ||
Claude Cohen-Tannoudji | Fransa | ||||
William Phillips | ABD | ||||
1998 | Robert Laughlin | ABD | "kesirli yük taşıyan uyarılmalar içeren yeni bir kuantum akışkanı biçiminin keşfinden dolayı" | ||
Horst Störmer | Almanya | ||||
Daniel Tsui | ABD | ||||
1999 | Gerard 't Hooft | Hollanda | "fizikteki elektrozayıf etkileşimlerin kuantum yapısını aydınlatmalarından dolayı" | ||
Martinus Veltman | Hollanda | ||||
2000 | Jores Alfyorov | Rusya | "yüksek hız ve optoelektronikte kullanılan yarı iletken heteroyapısını geliştirmelerinden dolayı" | ||
Herbert Kroemer | Almanya | ||||
Jack Kilby | ABD | " icadındaki rolünden dolayı" | |||
2001 | Eric Cornell | ABD | "alkali atomlarının oluşturduğu seyrek gazlardaki Bose-Einstein yoğunlaşmasındaki başarıları ve bu yoğunlaşmanın özellikleri ile ilgili ilk temel çalışmalarından dolayı" | ||
Carl Wieman | ABD | ||||
Wolfgang Ketterle | Almanya | ||||
2002 | Raymond Davis | ABD | "özellikle kozmik nötrinoların tespiti olmak üzere, astrofiziğe yaptıkları öncü katkılarından dolayı" | ||
Masatoshi Koshiba | Japonya | ||||
Riccardo Giacconi | ABD | "kozmik X ışını kaynaklarının keşfini sağlayan öncü astrofiziğe yaptığı öncü katkılarından dolayı" | |||
2003 | Aleksey Abrikosov | Rusya ABD | "süperiletkenler teorisi ile süperakışkanlara yaptıkları öncü katkılardan dolayı" | ||
Vitali Ginzburg | Rusya | ||||
Anthony Leggett | Birleşik Krallık ABD | ||||
2004 | David Gross | ABD | "güçlü etkileşim teorisindeki asimptotik özgürlüğün keşfinden dolayı" | ||
David Politzer | ABD | ||||
Frank Wilczek | ABD | ||||
2005 | Roy Glauber | ABD | "optik uyumluluğun kuantum teorisine olan katkılarından dolayı" | ||
John Hall | ABD | "optik frekans tarağı dahil olmak üzere, lazere dayalı hassas spektroskopiye olan katkılarından dolayı" | |||
Theodor W. Hänsch | Almanya | ||||
2006 | John Mather | ABD | "kozmik mikrodalga arka plan radyasyonunun siyah cisim şeklini ve anizotropisini keşfettiklerinden dolayı" | ||
George Smoot | ABD | ||||
2007 | Albert Fert | Fransa | "dev manyetorezistansın keşfinden dolayı" | ||
Peter Grünberg | Almanya | ||||
2008 | Makoto Kobayashi | Japonya | "doğadaki en az 3 kuark ailesinin varlığını öngören bozuk simetrinin kökenlerini keşiflerinden dolayı" | ||
Toshihide Maskawa | Japonya | ||||
Yoichiro Nambu | Japonya ABD | "atomaltı fizikteki kendiliğinden simetri kırılması mekanizmasını keşfinden dolayı" | |||
2009 | Charles Kao | Hong Kong Birleşik Krallık ABD | "ışığın, optik iletişimde fiberlerle aktarılması konusundaki çığır açıcı başarılarından dolayı" | ||
Willard Boyle | Kanada ABD | "bir yarı iletken görüntüleme devresi olan yük bağlaşımlı aygıt sensörünü icat etmelerinden dolayı" | |||
George Smith | ABD | ||||
2010 | Andre Geim | Rusya Birleşik Krallık Hollanda | "iki boyutlu grafen malzemesine ilişkin çığır açan deneylerinden dolayı" | ||
Konstantin Novoselov | Rusya Birleşik Krallık | ||||
2011 | Saul Perlmutter | ABD | "uzak süpernovaların incelenmesi sonucunda evrenin ivmelenerek genişlemesini keşiflerinden dolayı" | ||
Brian Schmidt | Avustralya ABD | ||||
Adam Riess | ABD | ||||
2012 |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nobel Fizik Odulu Alfred Nobel in mirasi uzerine Nobel Vakfi tarafindan organize edilen ve her yil kendisinin olum yil donumu olan 10 Aralik gunu Stockholm de gerceklestirilen Nobel Odulleri toreninde fizigin cesitli alanlarinda faaliyet gosteren kisilere verilir Isvec Kraliyet Bilimler Akademisinin belirledigi bes akademi uyesinin olusturdugu bir komite tarafindan secilen kazanan kisiler birer madalya ve diplomanin yani sira zaman icerisinde degisiklik gosteren para odulunun de sahibi olur 1910 da odulun takdim edildigi Pierre ve Marie Curie ye verilen Nobel Fizik Odulu diplomasi 1901 den beri verilen Nobel Fizik Odulu nde 1956 ve 1972 de odulu kazanan John Bardeen birden fazla kez odulu kazanan ilk ve tek isim oldu 1916 1931 1934 1940 1941 ve 1942 yillarinda odul verilmezken sekiz kez ise bir yil gecikmeli olarak takdim edildi 1917 yilinda Nobel Fizik Komitesi o yil icin odulun verilebilmesi icin gereken kriterleri hicbir adayin saglamadigina hukmederek odul vermedi ancak ertesi yil odulun verildigi Charles Barkla 1917 deki odulu almis olarak kabul edildi Ayni durum 1918 deki odulu 1919 da alan Max Planck 1921 deki odulu 1922 de alan Albert Einstein 1924 teki odulu 1925 te alan Manne Siegbahn 1925 teki odulu 1926 da alan James Franck ile Gustav Hertz 1928 deki odulu 1929 da alan Owen Richardson 1932 deki odulu 1933 te alan Werner Heisenberg ve son olarak 1943 teki odulu 1944 te alan Otto Stern tarafindan da yasandi Gunumuzde varligini surdurmeyen ulkeler de dahil toplamda 25 ulkeden odul kazanan olurken odulu kazanan kisilerin 99 u Amerika Birlesik Devletleri adina bu basariya ulasmisti 2023 itibariyla toplamda 224 kisi bu odulun sahibi oldu KazananlarYil Resim Kazanan Milleti Gerekce Kaynak1901 Rontgen Wilhelm Wilhelm Rontgen Almanya sonrasinda kendi adiyla anilan X isinlarinin bulunmasinda gosterdigi basarili calismalarindan dolayi 1902 Lorentz Hendrik Hendrik Lorentz Hollanda manyetizmanin radyasyon olgusu uzerindeki etkileri hakkinda gosterdikleri basarili calismalarindan dolayi Zeeman Pieter Pieter Zeeman Hollanda1903 Henri Becquerel Fransa dogal radyoaktivitenin kesfinden dolayi Curie Pierre Pierre Curie Fransa Profesor Henri Becquerel tarafindan kesfedilen radyasyon olgusunun uzerine birlikte gerceklestirdikleri arastirmalardan dolayi Curie Marie Marie Curie Polonya1904 Strutt John William John William Strutt Birlesik Krallik en onemli gazlarin yogunluklarini arastirmasindan ve bu calismalarla baglantili olarak argonun kesfinden dolayi 1905 Lenard Philipp Philipp Lenard Avusturya Macaristan Imparatorlugu Almanya katot isinlari uzerine yaptigi calismadan dolayi 1906 Thomson J J J J Thomson Birlesik Krallik gazlardaki elektrik iletkenligine dair yaptigi teorik ve deneysel arastirmalarindan dolayi 1907 Michelson Albert Albert Michelson ABD optik kesinlik aletleri ile bu aletleri kullanarak gerceklestirdigi spektroskopik ve metrolojik arastirmalarindan dolayi 1908 Lippmann Gabriel Gabriel Lippmann Fransa girisim olgusuna dayanan bir yontemle fotografik bir sekilde renkleri yeniden uretmeyi basarmasindan dolayi 1909 Marconi Guglielmo Guglielmo Marconi Italya kablosuz telegrafin gelistirilmesine olan katkilarindan dolayi Braun Ferdinand Ferdinand Braun Almanya1910 van der Waals Johannes Diderik Johannes Diderik van der Waals Hollanda gaz ve sivilar icin hal denklemi uzerine calismalarindan dolayi 1911 Wien Wilhelm Wilhelm Wien Almanya isi radyasyonu kanunlari ile ilgili bulgularindan dolayi 1912 Dalen Gustaf Gustaf Dalen Isvec deniz fenerleri ve samandiralarin aydinlatilmasinda kullanilan gaz akumulatorleri ile beraber kullanilan otomatik vanalari kesfinden dolayi 1913 Kamerlingh Onnes Heike Heike Kamerlingh Onnes Hollanda sivi helyum gibi cesitli seyin uretimini mumkun kilan maddelerin dusuk sicakliklardaki ozelliklerine dair yaptigi arastirmalardan dolayi 1914 von Laue Max Max von Laue Almanya X isinlarinin kristaller tarafindan kirilmasini kesfetmesinden dolayi 1915 Bragg William William Bragg Birlesik Krallik kristal yapinin yapisinin x isinlari yardimiyla analiz etmelerindeki calismalarindan dolayi Bragg Lawrence Lawrence Bragg Avustralya Birlesik Krallik1916 I Dunya Savasi sebebiyle odul verilmedi1917 Barkla Charles Charles Barkla Birlesik Krallik kimyasal elementlerdeki karakteristik Rontgen radyasyonunu kesfinden dolayi 1918 Planck Max Max Planck Almanya enerji kuantasini kesfiyle birlikte fizige sagladigi ilerlemelerden dolayi 1919 Stark Johannes Johannes Stark Almanya kanal isinlarindaki Doppler etkisini ve elektrik alanlarindaki spektrum cizgilerinin ayrilmasini kesfinden dolayi 1920 Guillaume Charles Edouard Charles Edouard Guillaume Isvicre celik nikel alasimlarindaki anomallikleri bularak fizikte hassas olcum yapilmasina sagladigi katkilarindan dolayi 1921 Einstein Albert Albert Einstein Almanya Isvicre ozellikle fotoelektrik etkisi kanununu kesfi olmak uzere teorik fizige olan katkilarindan dolayi 1922 Bohr Niels Niels Bohr Danimarka atomlarin yapisina ve yaydiklari radyosyona dair yaptigi arastirmalardan dolayi 1923 Millikan Robert A Robert A Millikan ABD elektrikteki temel yuk ile fotoelektrik etki uzerine yaptigi calismalardan dolayi 1924 Siegbahn Manne Manne Siegbahn Isvec X isini spektroskopisine dair buluslari ve arastirmalarindan dolayi 1925 Franck James James Franck Almanya elektronun atom uzerine olan etkisini yoneten kanunlarin kesfinden dolayi Hertz Gustav Gustav Hertz Almanya1926 Perrin Jean Jean Perrin Fransa maddenin sureksiz yapisina dair calismalarindan ozellikle cokelme dengesini kesfinden dolayi 1927 Compton Arthur Arthur Compton ABD kendi adiyla adlandirilan etkiyi kesfinden dolayi Wilson Charles Charles Wilson Birlesik Krallik elektrik yuklu parcaciklarin yollarini buhari yogunlastirarak gorulebilir yaptigi yontemden dolayi 1928 Richardson Owen Owen Richardson Birlesik Krallik termiyonik olguya dair calismalarindan ozellikle kendi adina adlandirilan kanunun kesfinden dolayi 1929 de Broglie Louis Louis de Broglie Fransa elektronlarin dalga ozelligini kesfinden dolayi 1930 Raman C V C V Raman Hindistan isigin sacilmasi ustune yaptigi calismalarindan ve kendi adi verilen etkiyi kesfinden dolayi 1931 Odul verilmedi1932 Heisenberg Werner Werner Heisenberg Almanya kuantum mekanigini yaratmasi ve bu sayede hidrojenin allotropik turlerinin kesfi gibi bircok dair calismaya onculuk etmesinden dolayi 1933 Schrodinger Erwin Erwin Schrodinger Avusturya atom teorisine dair yeni yaratici buluslarindan dolayi Dirac Paul Paul Dirac Birlesik Krallik1934 Odul verilmedi1935 Chadwick James James Chadwick Birlesik Krallik notronu kesfinden dolayi 1936 Hess Victor Victor Hess Avusturya kozmik radyasyonu kesfinden dolayi David Carl Carl David ABD pozitronu kesfinden dolayi 1937 Davisson Clinton Clinton Davisson ABD elektronlarin kristaller tarafindan kirinimlarinin deneysel olarak kesfinden dolayi Thomson George George Thomson Birlesik Krallik1938 Fermi Enrico Enrico Fermi Italya notron irradyasyonundan dolayi olusan yeni radyoaktif elementlerin varliklarinin gosterilmesi ve yavas notronlar tarafindan olusturulan nukleer reaksiyonlarin kesfinden dolayi 1939 Lawrence Ernest Ernest Lawrence ABD siklotronun kesfi ve gelistirmesi ve bununla elde ettigi sonuclardan ozellikle de yapay radyoaktif elementler uzerine olan sonuclardan dolayi 1940 II Dunya Savasi sebebiyle odul verilmedi194119421943 Stern Otto Otto Stern ABD Almanya molekuler isin yonteminin gelisimine yaptigi katkilar ve protonun manyetik momentini kesfinden dolayi 1944 Rabi Isidor Isaac Isidor Isaac Rabi ABD atom cekirdeginin manyetik ozellikleri kayit etmek icin gelistirdigi rezonans yonteminden dolayi 1945 Pauli Wolfgang Wolfgang Pauli Avusturya Pauli Ilkesi de denilen Disarlama Ilkesi ni kesfinden dolayi 1946 Bridgman Percy Percy Bridgman ABD icat ettigi yuksek basinc uretebilen aygiti ve burada yuksek basinc fizigi alaninda dair yaptigi kesiflerden dolayi 1947 Appleton Edward Edward Appleton Birlesik Krallik ust atmosfer fizigi uzerine yaptigi arastirmalardan ozellikle de daha sonradan Appleton katmani olarak adlandirilan katmanin kesfinden dolayi 1948 Blackett Patrick Patrick Blackett Birlesik Krallik Wilson buhar odasi yonteminin gelistirmesi ve bunun sayesinde nukleer fizik ve kozmik radyasyon alanlarindaki kesiflerinden dolayi 1949 Yukava Hideki Hideki Yukava Japonya nukleer kuvvetler uzerine yaptigi teorik calismalarina dayanarak mezonlarin varligina dair tahmininden dolayi 1950 Powell C F C F Powell Birlesik Krallik nukleer surecleri incelemek icin fotografik bir yontem gelistirmesi ve bu yontemi kullanarak mezonlara dair kesiflerinden dolayi 1951 Cockcroft John John Cockcroft Birlesik Krallik yapay olarak hizlandirilmis atom parcaciklari kullanilarak atom cekirdeginin donusturulmesindeki oncu calismalarindan dolayi Walton Ernest Ernest Walton Irlanda1952 Bloch Felix Felix Bloch Isvicre ABD nukleer manyetik duyarlilik uzerine gelistirdikleri yeni yontemler ve bu yontemleri kullanarak yaptiklari kesiflerden dolayi Purcell Edward Edward Purcell ABD1953 Zernike Frits Frits Zernike Hollanda faz karsitligi yonteminin gosterimi ozellikle faz kontrast mikroskobunun icatindan dolayi 1954 Born Max Max Born Bati Almanya kuantum mekanigi uzerine yaptigi temel arastirmalar ozellikle de dalga fonksiyonunun istatistiksel izahindan dolayi Bothe Walther Walther Bothe Bati Almanya gelistirdigi tesaduf yontemi ve bu yontemle yaptigi buluslardan dolayi 1955 Lamb Willis Willis Lamb ABD hidrojen spektrumunun ince yapisina dair kesiflerinden dolayi Kusch Polykarp Polykarp Kusch ABD elektronun manyetik momentine dair yaptigi hassas tespitlerinden dolayi 1956 Bardeen John John Bardeen ABD yari iletkenlere dair calismalari ve transistor etkisini kesiflerinden dolayi Brattain Walter Walter Brattain ABDShockley William William Shockley ABD1957 Lee Tsung Dao Tsung Dao Lee Tayvan temel parcaciklara dair onemli kesiflerin gerceklesmesine yol acan ilerleyen donemlerde parite kanunlari olarak adlandirilan alanda yaptiklari kapsamli arastirmalarindan dolayi Yang Chen Ning Chen Ning Yang Tayvan1958 Cerenkov Pavel Pavel Cerenkov Sovyetler Birligi Cerenkov etkisini kesifleri ve izah etmelerinden dolayi Frank Ilya Ilya Frank Sovyetler BirligiTamm Igor Igor Tamm Sovyetler Birligi1959 Segre Emilio Emilio Segre Italya ABD antiprotonu kesiflerinden dolayi Chamberlain Owen Owen Chamberlain ABD1960 Glaser Donald A Donald A Glaser ABD kabarcik odasini kesfinden dolayi 1961 Hofstadter Robert Robert Hofstadter ABD atom cekirdegindeki elektron sacilmasi ile ilgili yaptigi oncu calismalari ve bu calismalarla nukleonlarin yapilarina dair kesifler yapmasindan dolayi Mossbauer Rudolf Rudolf Mossbauer Bati Almanya gama radyasyonunun rezonans emilimi ile ilgili yaptigi calismalar ve bu konuyla alakali olarak kendi adini tasiyan etkiyi kesfinden dolayi 1962 Landau Lev Lev Landau Sovyetler Birligi yogun madde ozellikle de sivi helyum ile ilgili oncu teorilerinden dolayi 1963 Wigner Eugene Eugene Wigner Macaristan ABD atom cekirdegi teorisi ve temel parcaciklara katkilari ozellikle de temel simetri ilkelerinin kesfi ve bu ilkeye dair uygulamalarindan dolayi Goeppert Mayer Maria Maria Goeppert Mayer ABD cekirdek kabugu yapisina dair kesiflerinden dolayi Jensen Hans Hans Jensen Bati Almanya1964 Basov Nikolay Nikolay Basov Sovyetler Birligi osilatorler ve mazer lazer ilkesine dayanan amplifikatorlerin yapimina yol acan kuantum elektronigi alaninda yaptiklari temel calismalardan dolayi Prohorov Aleksandr Aleksandr Prohorov Sovyetler BirligiTownes Charles Charles Townes ABD1965 Feynman Richard Richard Feynman ABD kuantum elektrodinamigi ile ilgili yaptiklari temel calismalar ve bu calismalarin temel parcacik fiziginde yaratigi derin etkilerden dolayi Schwinger Julian Julian Schwinger ABDTomonaga Shin ichirō Shin ichirō Tomonaga Japonya1966 Kastler Alfred Alfred Kastler Fransa atomlardaki Hertz rezonansini incelemek icin optik yontemler kesfettigi ve gelistirdiginden dolayi 1967 Bethe Hans Hans Bethe ABD Almanya nukleer reaksiyonlar teorisine yaptigi katkilar ozellikle de yildizlardaki enerji uretimine dair kesiflerinden dolayi 1968 Alvarez Luis Luis Alvarez ABD temel parcacik fizigine olan belirleyici katkilarindan ozellikle de hidrojen kabarcik odasi ile veri analizini kendi gelistirdigi teknikle kullanarak cok sayida rezonans durumunu kesfinden dolayi 1969 Gell Mann Murray Murray Gell Mann ABD temel parcaciklar ve temel parcaciklarin etkilesimlerini siniflandirmaya yonelik katkilarindan ve kesiflerinden dolayi 1970 Alfven Hannes Hannes Alfven Isvec manyetik hidrodinamik ile ilgili temel calismalari ve kesifleri ile plazma fiziginin cesitli alanlarindaki yararli calismalarindan dolayi Neel Louis Louis Neel Fransa kati hal fiziginde onemli uygulamalara yol acan antiferromanyetizma ve ferrimanyetizmaya dair calismalari ve kesiflerinden dolayi 1971 Gabor Dennis Dennis Gabor Macaristan Birlesik Krallik holografik yontemi icat etmesi ve gelistirmesinden dolayi 1972 Bardeen John John Bardeen ABD genellikle BCS teorisi denen ortaklasa gelistirdikleri superiletkenlik teorisinden dolayi Cooper Leon Leon Cooper ABDSchrieffer Robert Robert Schrieffer ABD1973 Esaki Leo Leo Esaki Japonya sirasiyla yari iletkenler ve superiletkenlerdeki tunelleme olgusuna dair deneysel kesiflerinden dolayi Giaever Ivar Ivar Giaever ABD NorvecJosephson Brian Brian Josephson Birlesik Krallik genel olarak Josephson etkisi olarak da bilinen tunel engelin icindeki superakimin ozelliklerini teorik olarak ongormesinden dolayi 1974 Ryle Martin Martin Ryle Birlesik Krallik radyo astrofizik alanindaki oncul calismalarindan dolayi Ryle a ozellikle aciklik sentezi tekniginde olmak uzere yaptigi gozlem ve icatlardan Hewish e ise pulsarlarin bulunmasi icin oynadigi etkin rolunden dolayi Hewish Antony Antony Hewish Birlesik Krallik1975 Bohr Aage Niels Aage Niels Bohr Danimarka atom cekirdegindeki toplu hareket ve parcacik hareketi iliskiyi kesifleri ve bu iliskiye dayanarak atom cekirdeginin yapisi hakkindaki teoriyi gelistirmelerinden dolayi Mottelson Ben R Ben R Mottelson DanimarkaRainwater James James Rainwater ABD1976 Richter Burton Burton Richter ABD yeni bir tur agir temel parcacigin kesfinde gosterdikleri oncul calismalardan dolayi Ting Samuel C C Samuel C C Ting ABD1977 Anderson Philip Philip Anderson ABD manyetik ve duzensiz sistemlerin elktronik yapilarina dair temel teorik arastirmalarindan dolayi Mott Nevill Nevill Mott Birlesik KrallikVan Vleck John John Van Vleck ABD1978 Kapitsa Pyotr Pyotr Kapitsa Sovyetler Birligi dusuk sicaklik fizigi alanindaki basit icatlari ve kesiflerinden dolayi Penzias Arno Arno Penzias ABD kozmik mikrodalga arka plan radyasyonunu kesiflerinden dolayi Wilson Robert Robert Wilson ABD1979 Glashow Sheldon Sheldon Glashow ABD zayif notr akim da dahil olmak uzere temel parcacilar arasindaki birlestirilmis zayif ve elektromanyetik etkilesim teorisine olan dair katkilarindan dolayi Abdusselam Muhammed Muhammed Abdusselam PakistanWeinberg Steven Steven Weinberg ABD1980 Cronin James James Cronin ABD notr K mezonunlarinin bozunurken gosterdikleri temel simetri ilkelerine aykiriligi kesiflerinden dolayi Fitch Val Val Fitch ABD1981 Bloembergen Nicolaas Nicolaas Bloembergen Hollanda ABD lazer spektroskopinin gelisiminde gosterdikleri katkilardan dolayi Schawlow Arthur Arthur Schawlow ABDSiegbahn Kai Kai Siegbahn Isvec yuksek cozunurluklu elektron spektroskopisinin gelisiminde gosterdigi katkilardan dolayi 1982 Wilson Kenneth Kenneth Wilson ABD hal degisimleri ile ilgili kritik olgu teorisinden dolayi 1983 Chandrasekhar Subrahmanyan Subrahmanyan Chandrasekhar Hindistan ABD yildizlarin yapisi ve evriminin fiziksel sureci uzerine yaptigi teorik calismalarindan dolayi Fowler William William Fowler ABD evrendeki kimyasal elementlerin olusumundaki nukleer reaksiyonlarin onemi uzerine yaptigi teorik ve deneysel calismalarindan dolayi 1984 Rubbia Carlo Carlo Rubbia Italya zayif etkilesimdeki aktarimi saglayan W ve Z parcaciklari alaninin kesfine yol acan buyuk projeye yaptiklari onemli katkilardan dolayi van der Meer Simon Simon van der Meer Hollanda1985 von Klitzing Klaus Klaus von Klitzing Bati Almanya kuantum Hall etkisini kesfinden dolayi 1986 Ruska Ernst Ernst Ruska Bati Almanya elektron optigindeki temel calismalari ve ilk elektron mikroskobunu tasarlamasindan dolayi Binnig Gerd Gerd Binnig Bati Almanya taramali tunelleme mikroskobu tasarimlarindan dolayi Rohrer Heinrich Heinrich Rohrer Isvicre1987 Bednorz Georg Georg Bednorz Bati Almanya seramik malzemelerdeki cigir acan superiletkenlik buluslarindan dolayi Muller Alex Alex Muller Isvicre1988 Lederman Leon Leon Lederman ABD notrino isin yontemi ve muon notrinosunu kesfederek leptonlarin ikili yapisini gostermelerinden dolayi Schwartz Melvin Melvin Schwartz ABDSteinberger Jack Jack Steinberger ABD1989 Ramsey Norman Norman Ramsey ABD ayrik salinim alanlari yonteminin kesfi ve bunun hidrojen mazeri ile diger atom saatlerinde kullanilmasindan dolayi Dehmelt Hans Hans Dehmelt ABD iyon tuzagi teknigini gelistirmelerinden dolayi Paul Wolfgang Wolfgang Paul Bati Almanya1990 Friedman Jerome Jerome Friedman ABD parcacik fizigindeki kuark modelinin gelistirilmesinde hayati onemi olan protonlar ve bag notronlarinin uzerindeki elektronlarin derin inelastik sacilmasi ile ilgili onculuk eden arastirmalarindan dolayi Kendall Henry Henry Kendall ABDTaylor Richard Richard Taylor Kanada1991 de Gennes Pierre Gilles Pierre Gilles de Gennes Fransa basit sistemlerdeki duzen olgusunun arastirilmasi icin gelistirilen yontemlerin maddenin daha karmasik sekilleri ozellikle de sivi kristal ve polimerler icin de uygulanabilirligini kesfetmesinden dolayi 1992 Charpak Georges Georges Charpak Fransa Polonya parcacik dedektorlerinin ozellikle de cok telli orantili odanin kesfi ve gelistirmesiden dolayi 1993 Hulse Russell Russell Hulse ABD kutlecekimi arastirmalarinda yeni olasiliklarin arastirilma sansini doguran yeni bir tur pulsar kesfetmelerinden dolayi Taylor Joseph Joseph Taylor ABD1994 Brockhouse Bertram Bertram Brockhouse Kanada notron spektroskopisinin gelistirilmesi ve yogunlastirilmis maddelerdeki notron sacilmasi tekniklerinin gelistirilmesine yaptigi oncu katkilardan dolayi Shull Clifford Clifford Shull ABD notron kirinimi tekniginin gelistirilmesi ve yogunlastirilmis maddelerdeki notron sacilmasi tekniklerinin gelistirilmesine yaptigi oncu katkilardan dolayi 1995 Perl Martin Martin Perl ABD tau leptonunun kesfi ve lepton fizigine olan oncu deneysel katkilarindan dolayi Reines Frederick Frederick Reines ABD notrinonun tespit edilmesi ve lepton fizigine olan oncu deneysel katkilarindan dolayi 1996 Lee David David Lee ABD helyum 3 un superakiskanligini kesiflerinden dolayi Osheroff Douglas Douglas Osheroff ABDRichardson Robert Robert Richardson ABD1997 Chu Steven Steven Chu ABD lazer isigiyla atomlarin sogutulmasi ve yakalanmasina dair gelistirdikleri yontemlerden dolayi Cohen Tannoudji Claude Claude Cohen Tannoudji FransaPhillips William William Phillips ABD1998 Laughlin Robert Robert Laughlin ABD kesirli yuk tasiyan uyarilmalar iceren yeni bir kuantum akiskani biciminin kesfinden dolayi Stormer Horst Horst Stormer AlmanyaTsui Daniel Daniel Tsui ABD1999 Hooft Gerard t Gerard t Hooft Hollanda fizikteki elektrozayif etkilesimlerin kuantum yapisini aydinlatmalarindan dolayi Veltman Martinus Martinus Veltman Hollanda2000 Alfyorov Jores Jores Alfyorov Rusya yuksek hiz ve optoelektronikte kullanilan yari iletken heteroyapisini gelistirmelerinden dolayi Kroemer Herbert Herbert Kroemer AlmanyaKilby Jack Jack Kilby ABD icadindaki rolunden dolayi 2001 Cornell Eric Eric Cornell ABD alkali atomlarinin olusturdugu seyrek gazlardaki Bose Einstein yogunlasmasindaki basarilari ve bu yogunlasmanin ozellikleri ile ilgili ilk temel calismalarindan dolayi Wieman Carl Carl Wieman ABDKetterle Wolfgang Wolfgang Ketterle Almanya2002 Davis Raymond Raymond Davis ABD ozellikle kozmik notrinolarin tespiti olmak uzere astrofizige yaptiklari oncu katkilarindan dolayi Koshiba Masatoshi Masatoshi Koshiba JaponyaGiacconi Riccardo Riccardo Giacconi ABD kozmik X isini kaynaklarinin kesfini saglayan oncu astrofizige yaptigi oncu katkilarindan dolayi 2003 Abrikosov Aleksey Aleksey Abrikosov Rusya ABD superiletkenler teorisi ile superakiskanlara yaptiklari oncu katkilardan dolayi Ginzburg Vitali Vitali Ginzburg RusyaLeggett Anthony Anthony Leggett Birlesik Krallik ABD2004 Gross David David Gross ABD guclu etkilesim teorisindeki asimptotik ozgurlugun kesfinden dolayi Politzer David David Politzer ABDWilczek Frank Frank Wilczek ABD2005 Glauber Roy Roy Glauber ABD optik uyumlulugun kuantum teorisine olan katkilarindan dolayi Hall John John Hall ABD optik frekans taragi dahil olmak uzere lazere dayali hassas spektroskopiye olan katkilarindan dolayi Hansch Theodor W Theodor W Hansch Almanya2006 Mather John John Mather ABD kozmik mikrodalga arka plan radyasyonunun siyah cisim seklini ve anizotropisini kesfettiklerinden dolayi Smoot George George Smoot ABD2007 Fert Albert Albert Fert Fransa dev manyetorezistansin kesfinden dolayi Grunberg Peter Peter Grunberg Almanya2008 Kobayashi Makoto Makoto Kobayashi Japonya dogadaki en az 3 kuark ailesinin varligini ongoren bozuk simetrinin kokenlerini kesiflerinden dolayi Maskawa Toshihide Toshihide Maskawa JaponyaNambu Yoichiro Yoichiro Nambu Japonya ABD atomalti fizikteki kendiliginden simetri kirilmasi mekanizmasini kesfinden dolayi 2009 Kao Charles Charles Kao Hong Kong Birlesik Krallik ABD isigin optik iletisimde fiberlerle aktarilmasi konusundaki cigir acici basarilarindan dolayi Boyle Willard Willard Boyle Kanada ABD bir yari iletken goruntuleme devresi olan yuk baglasimli aygit sensorunu icat etmelerinden dolayi Smith George George Smith ABD2010 Geim Andre Andre Geim Rusya Birlesik Krallik Hollanda iki boyutlu grafen malzemesine iliskin cigir acan deneylerinden dolayi Novoselov Konstantin Konstantin Novoselov Rusya Birlesik Krallik2011 Perlmutter Saul Saul Perlmutter ABD uzak supernovalarin incelenmesi sonucunda evrenin ivmelenerek genislemesini kesiflerinden dolayi Schmidt Brian Brian Schmidt Avustralya ABDRiess Adam Adam Riess ABD2012 img