Mora Seferi, II. Murad komutasındaki Osmanlı ordusunun 1446 yılında Mora Despotluğu'na karşı askerî harekâtı.
Mora Seferi | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bizans-Osmanlı savaşları | |||||||||
II. Murad | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Osmanlı İmparatorluğu Atina Dükalığı | Mora Despotluğu | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
II. Murad Turahan Bey | Konstantinos Paleologos | ||||||||
Güçler | |||||||||
50-60.000 | 30-60.000 |
Kesin Osmanlı zaferiyle biten harekât sonucunda Mora Despotluğu yeniden Osmanlı Devleti'ne bağlanarak yıllık haraç vermeye mecbur bırakılmış, Despotluğun boyunduruğundan kurtarılan Atina Dükalığı yeniden Osmanlı Devleti'ne bağlı bir devletçiğe dönüştürülmüştür.
Seferin öncesi
Şeklen Bizans İmparatorluğu'na bağlı Mora Despotluğu I. Murad döneminden beri Osmanlı Devleti'ne tâbi vaziyette olmakla birlikte, Osmanlıların ilgilerini başka yönlere yoğunlaştırdıkları ya da (Ankara Muharebesi sonrasındaki dönemde olduğu gibi) geçici olarak güçten düştükleri dönemde bağımsız hareket edebiliyorlardı.
1430 yılında Patras'ı ele geçiren Mora Despotluğu iki yıl sonra da IV. Haçlı Seferi'nden (1204) sonra kurulan ve yarımadanın başat gücü olan Latin kökenli Achaea Prensliği'ni ortadan kaldırmayı başarmış, yarımadada aslî güç haline gelmişti (esasen Despotluk Mistra, Kalavrita ve merkezli üç despot tarafından paylaşılmıştı. Kalavrita merkezli Konstantinos Paleologos [1449'da Bizans'ın son İmparatoru oldu] aralarında en yayılmacı olandı). Bu sayede Konstantinos Venediklilerin elindeki Modon, Koron, Argos ve Anabolu haricinde tüm Mora Yarımadasında Rum egemenliğini kurmayı başarmıştı. Konstantinos, 1444 yılında ise Atina, Teb ve Boeotia'yı ele geçirerek Atina Dükalığı'nı Mora Despotluğu'na bağlı devlet haline getirmişti. Pindus Dağları civarındaki Ulahlar'ı da kendine bağlı kılan Konstantinos bunlara bir de komutan vererek Teselya'daki Türk yerleşimlerine saldırma yönünde kışkırtmıştı.
1446 Ağustos ayında iki yıllık inzivanın ardından tahta yeniden oturan II. Murad, Arnavutluk ve Mora sınırlarındaki sorunları bertaraf etmeye öncelik verdi. 1423 yılında (Osmanlı-Bizans Savaşı (1421-1424) sırasında) bölgeye başarılı bir harekât düzenlemiş olan Turahan Bey'in teşviki ve Konstantinos'un baskısından kaçıp yeniden Osmanlı Devleti'ne bağlılığını bildiren Atina Dükü 'nin davetiyle, Mora Despotluğu üzerine yürümeye karar verdi.
Sefer
II. Murad komutasındaki Türk ordusu, sefer mevsimi için geç bir dönem olan sonbaharda Edirne'den ayrıldıktan sonra, Rumeli'den gelen takviyelerle Serez'de toplandı oradan Teselya üzerinden Attika bölgesine (Atina Dükalığı'nın toprakları) girdi. Teb'de Atina Dükası Nerio ve birlikleri de Türk ordusuna dahil oldu. Minciye'de kamp kuran Türk ordusu mancınık ve toplardan oluşan kuşatma gereçlerini de düzene soktu ve Korint Kıstağı boyunca tahkim edilmiş Heksamilyon (Kerme) surlarının önüne 27 Kasım'da ulaştı. Mora Despotu Konstantinos da tüm birlikleriyle surların gerisinde savunma pozisyonu almıştı.
Konstantinos bu aşamada II. Murad'a bir elçi göndererek Atina Dükalığı topraklarının idaresine verilmesini talep etti. Bu talebi reddeden II. Murad, Geranea Dağı civarında karargahını kurarak bir süre Konstantinos'un itaat etmesini bekledi. Kendisine bu yönde teminat vermiş Turahan Bey'e kızsa da, Turahan Bey'in kuvvetli bir hücumla surların düşürülebileceği telkini üzerine taarruz kararı aldı (4 Aralık).
İlk üç gün toplar ve mancınıklarla surlar dövüldü. Ardından üç günlük hazırlıktan sonra 10 Aralık'ta genel taarruz başladı. Yeniçeriler büyük oranda tahrip edilmiş surlarda tutunmayı başarıp sancaklarını dikince yoğun ateş karşısında kayıplara uğramış Rum ordusu bozgun halinde çekilmeye başladı. Despotlar Konstantinos ve Thomas Mistra yönünde kaçtılar. Surları aşan Türk ordusu geri hattaki dağlara sığınmaya çalışan yaklaşık 1.000 Rum askerini kılıçtan geçirdi, savunmasız kalan Korint'i yaktı ve batıya (Konstantinos'un merkezi Klarentza'ya) doğru eski Achaea Prensliği'nin topraklarında (yarımadanın kuzeyi) ilerlemeye başladı. Emrine 7.000 asker verilen Turahan Bey ise yarımadanın istilasıyla görevlendirildi.
II. Murad kıyı şeridini izleyerek Patras'a ulaştı ve burayı kuşattı. Şehirdeki 4.000 kişi öldürüldü ve şehir ateşe verildi. Patras Kalesi ise bir süre direndi. Kale kuşatılırken yarımadadaki istilasından dönen Turahan Bey tekrar Tük ordusuna katıldı (kaynaklara göre beraberinde 60.000 esir getirmişti). Bunun üzerine kış koşullarında ordusunu yıpratmamak isteyen II. Murad, seferin hedefine ulaştığına da kanaat getirerek Mora'dan çekildi.
Seferin sonuçları
Mora Despotluğu'nun kesin yenilgisiyle sonuçlanan bu harekât sonucunda, Despot Konstantinos II. Murad'ın öngördüğü koşullarda bir Ahidnâme'yi kabule razı oldu. Buna göre;
- Mora Despotluğu Haraçgüzar devlet olarak Osmanlı Devleti'ne yıllık cizye verecekti.
- Osmanlılar 60.000 esiri beraberlerinde götüreceklerdi. Ancak, seçkin olanların fidyeleri Despotlar Konstantinos ve Thomas tarafından derhal ödenecekti.
- Atina Dükalığı yeniden Osmanlı Devleti'ne bağlı devlet olacaktı.
Bu şekilde Attika ve Mora bölgesinin Osmanlı Devleti'ne bağlılığı kesinleşti (bu durum 12 ilâ 14 yıl daha sürecek, Fatih Sultan Mehmed 1458 ve 1460 yıllarındaki Mora seferleriyle bölgeyi tamamen Osmanlı topraklarına ilhak edecekti).
II. Murad güneyinde asayişi sağladıktan sonra önce Hristiyan donanmasına iki gemiyle katkıda bulunmuş Osmanlı Devleti'ne bağlı devletlerden Ragusa Cumhuriyeti'ni yıllık vergisini 500 düka altından 1.000'e çıkararak cezalandırdı.
1447 yılından itibaren ise, bir süredir İskender Bey'in önderliğinde Osmanlı Devleti'ne karşı direnmeye başlamış olan Arnavutlar üzerinde hakimiyet kurmaya yöneldi.
Mora Despotu Konstantinos Paleologos ise 1449'da Bizans İmparatoru XI. Konstantinos olarak tahta çıktı ve son Bizans İmparatoru olarak İstanbul'un Fethi sırasında öldü.
Dış bağlantılar
- "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, cilt 26 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- İslam Ansiklopedisi, "Murad II" maddesi, Müellif: Halil İnalcık
- "Medieval Greece and the empire of Trebizond, A.D. 1204-1461", Geroge Finlay, Clarendon Press, 1877, s. 248-2516 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "The Late Byzantine Army: Arms and Society, 1204-1453", Mark C. Bartusis, University of Pennsylvania Press, 2015[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mora Seferi II Murad komutasindaki Osmanli ordusunun 1446 yilinda Mora Despotlugu na karsi askeri harekati Mora SeferiBizans Osmanli savaslariII MuradTarihEkim Aralik 1446BolgeMora YunanistanSebepMora Despotlugu nun Osmanli tabiyetinden cikarak Osmanlilarin bolgedeki cikarlarina zarar vermeye baslamasiSonucKesin Osmanli zaferi Mora Despotlugu ve Atina Dukaligi yeniden Osmanli tabiyetine girdiTaraflarOsmanli Imparatorlugu Atina DukaligiMora DespotluguKomutanlar ve liderlerII Murad Turahan BeyKonstantinos PaleologosGucler50 60 00030 60 000 Kesin Osmanli zaferiyle biten harekat sonucunda Mora Despotlugu yeniden Osmanli Devleti ne baglanarak yillik harac vermeye mecbur birakilmis Despotlugun boyundurugundan kurtarilan Atina Dukaligi yeniden Osmanli Devleti ne bagli bir devletcige donusturulmustur Seferin oncesi1410 yilinda Yunanistan siyasi haritasi Seklen Bizans Imparatorlugu na bagli Mora Despotlugu I Murad doneminden beri Osmanli Devleti ne tabi vaziyette olmakla birlikte Osmanlilarin ilgilerini baska yonlere yogunlastirdiklari ya da Ankara Muharebesi sonrasindaki donemde oldugu gibi gecici olarak gucten dustukleri donemde bagimsiz hareket edebiliyorlardi 1430 yilinda Patras i ele geciren Mora Despotlugu iki yil sonra da IV Hacli Seferi nden 1204 sonra kurulan ve yarimadanin basat gucu olan Latin kokenli Achaea Prensligi ni ortadan kaldirmayi basarmis yarimadada asli guc haline gelmisti esasen Despotluk Mistra Kalavrita ve merkezli uc despot tarafindan paylasilmisti Kalavrita merkezli Konstantinos Paleologos 1449 da Bizans in son Imparatoru oldu aralarinda en yayilmaci olandi Bu sayede Konstantinos Venediklilerin elindeki Modon Koron Argos ve Anabolu haricinde tum Mora Yarimadasinda Rum egemenligini kurmayi basarmisti Konstantinos 1444 yilinda ise Atina Teb ve Boeotia yi ele gecirerek Atina Dukaligi ni Mora Despotlugu na bagli devlet haline getirmisti Pindus Daglari civarindaki Ulahlar i da kendine bagli kilan Konstantinos bunlara bir de komutan vererek Teselya daki Turk yerlesimlerine saldirma yonunde kiskirtmisti 1446 Agustos ayinda iki yillik inzivanin ardindan tahta yeniden oturan II Murad Arnavutluk ve Mora sinirlarindaki sorunlari bertaraf etmeye oncelik verdi 1423 yilinda Osmanli Bizans Savasi 1421 1424 sirasinda bolgeye basarili bir harekat duzenlemis olan Turahan Bey in tesviki ve Konstantinos un baskisindan kacip yeniden Osmanli Devleti ne bagliligini bildiren Atina Duku nin davetiyle Mora Despotlugu uzerine yurumeye karar verdi SeferAtina Duku Nerio II Acciaioli II Murad komutasindaki Turk ordusu sefer mevsimi icin gec bir donem olan sonbaharda Edirne den ayrildiktan sonra Rumeli den gelen takviyelerle Serez de toplandi oradan Teselya uzerinden Attika bolgesine Atina Dukaligi nin topraklari girdi Teb de Atina Dukasi Nerio ve birlikleri de Turk ordusuna dahil oldu Minciye de kamp kuran Turk ordusu mancinik ve toplardan olusan kusatma gereclerini de duzene soktu ve Korint Kistagi boyunca tahkim edilmis Heksamilyon Kerme surlarinin onune 27 Kasim da ulasti Mora Despotu Konstantinos da tum birlikleriyle surlarin gerisinde savunma pozisyonu almisti Konstantinos bu asamada II Murad a bir elci gondererek Atina Dukaligi topraklarinin idaresine verilmesini talep etti Bu talebi reddeden II Murad Geranea Dagi civarinda karargahini kurarak bir sure Konstantinos un itaat etmesini bekledi Kendisine bu yonde teminat vermis Turahan Bey e kizsa da Turahan Bey in kuvvetli bir hucumla surlarin dusurulebilecegi telkini uzerine taarruz karari aldi 4 Aralik Ilk uc gun toplar ve manciniklarla surlar dovuldu Ardindan uc gunluk hazirliktan sonra 10 Aralik ta genel taarruz basladi Yeniceriler buyuk oranda tahrip edilmis surlarda tutunmayi basarip sancaklarini dikince yogun ates karsisinda kayiplara ugramis Rum ordusu bozgun halinde cekilmeye basladi Despotlar Konstantinos ve Thomas Mistra yonunde kactilar Surlari asan Turk ordusu geri hattaki daglara siginmaya calisan yaklasik 1 000 Rum askerini kilictan gecirdi savunmasiz kalan Korint i yakti ve batiya Konstantinos un merkezi Klarentza ya dogru eski Achaea Prensligi nin topraklarinda yarimadanin kuzeyi ilerlemeye basladi Emrine 7 000 asker verilen Turahan Bey ise yarimadanin istilasiyla gorevlendirildi II Murad kiyi seridini izleyerek Patras a ulasti ve burayi kusatti Sehirdeki 4 000 kisi olduruldu ve sehir atese verildi Patras Kalesi ise bir sure direndi Kale kusatilirken yarimadadaki istilasindan donen Turahan Bey tekrar Tuk ordusuna katildi kaynaklara gore beraberinde 60 000 esir getirmisti Bunun uzerine kis kosullarinda ordusunu yipratmamak isteyen II Murad seferin hedefine ulastigina da kanaat getirerek Mora dan cekildi Seferin sonuclariMora Despotlugu nun kesin yenilgisiyle sonuclanan bu harekat sonucunda Despot Konstantinos II Murad in ongordugu kosullarda bir Ahidname yi kabule razi oldu Buna gore Mora Despotlugu Haracguzar devlet olarak Osmanli Devleti ne yillik cizye verecekti Osmanlilar 60 000 esiri beraberlerinde gotureceklerdi Ancak seckin olanlarin fidyeleri Despotlar Konstantinos ve Thomas tarafindan derhal odenecekti Atina Dukaligi yeniden Osmanli Devleti ne bagli devlet olacakti Bu sekilde Attika ve Mora bolgesinin Osmanli Devleti ne bagliligi kesinlesti bu durum 12 ila 14 yil daha surecek Fatih Sultan Mehmed 1458 ve 1460 yillarindaki Mora seferleriyle bolgeyi tamamen Osmanli topraklarina ilhak edecekti II Murad guneyinde asayisi sagladiktan sonra once Hristiyan donanmasina iki gemiyle katkida bulunmus Osmanli Devleti ne bagli devletlerden Ragusa Cumhuriyeti ni yillik vergisini 500 duka altindan 1 000 e cikararak cezalandirdi 1447 yilindan itibaren ise bir suredir Iskender Bey in onderliginde Osmanli Devleti ne karsi direnmeye baslamis olan Arnavutlar uzerinde hakimiyet kurmaya yoneldi Mora Despotu Konstantinos Paleologos ise 1449 da Bizans Imparatoru XI Konstantinos olarak tahta cikti ve son Bizans Imparatoru olarak Istanbul un Fethi sirasinda oldu Dis baglantilar Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer cilt 26 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Islam Ansiklopedisi Murad II maddesi Muellif Halil Inalcik Medieval Greece and the empire of Trebizond A D 1204 1461 Geroge Finlay Clarendon Press 1877 s 248 2516 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Late Byzantine Army Arms and Society 1204 1453 Mark C Bartusis University of Pennsylvania Press 2015 olu kirik baglanti