Muhammed bin Abdülvehhâb, (Arapça : محمد بن عبد الوهاب; d. 1703, -Yemame - ö. 1792), Vehhabîlik'in kurucusu olduğu düşünülmekle birlikte Vehhabilik İslami bir tümel kategori değildir. Selefi ekolünün ünlü alimlerinden ve Diriye Emirliği'nin iki kurucusundan birisidir.
Muhammed bin Abdülvehhab | |
---|---|
Doğum | 1703 Yemame, , Necid |
Ölüm | 1792 (88-89 yaşlarında) Diriye Emirliği |
Din | İslam (Selefi) |
Çocuk(lar) | 7 |
Hayatı
1703 yılında Necid bölgesi'nde Diriye civarlarında doğmuştur. Tam olarak nerede doğduğu bilinmemek ile birlikte Diriye çevreleri (Uyeyne 17 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Necid bölgesinde Yemame'de bir kasabadır) (Günümüzde El Kasım Bölgesi) olduğu sanılmaktadır. Muhammed bin Abdülvahhâb, babası İmam Abdülvahhâb bin Süleyman'ın gözetiminde küçük yaşta Kur'an'ı okudu, ilme ve fıkha yöneldi. Bu yönelişinin ve eğitimlerinin ardından Medine'ye gitmiştir. Medine uleması ile bir araya gelmiştir. Burada da bir müddet kalmış ve döneminde meşhur iki alimden istifade etmiştir. Muhtemelen bu iki alimin dışında tarihsel kaynağın yeterli olmadığı İmamlardan da dersler tahsil etmiştir.
Muhammed bin Abdülvahhâb, ilim talebi için bilahare günümüz Irak tarafına yönelip Basra'ya geldi. Buradaki ulemayla birlikte oldu. İlk davetçiliği de yine Basra'da başlamıştır. Irak müslümanlarına gerekli olanın, dinlerini "dolaylı olmadan, doğrudan" Kur'an ve sünnetten öğrenmeleri olduğunu söylemiştir. Bu hususta oradaki ulemayla , müzakere ve münazaralarda bulundu. Basra'daki ulemaların bazıları ona karşı ayaklanınca, kendisi ve hocası bir takım işkencelere maruz kaldı. Bu sebepten ötürü Basra'dan ayrıldı, niyeti Şam bölgesine gitmekti. Lakin yeterli maddi imkanı olmadığından bunu gerçekleştiremedi. Basra'dan çıkıp Zubeyr'e, oradan da İhsa'ya geçmiştir. Burada da ulema ile birlikte oldu ve kelâma dair bazı meselelerde müzakerelerde bulundu. Daha sonrasında beldesine yöneldi. Buraya yerleşip, babası hicri takvime göre 1153 yılında ve miladi olarak 1740 yılında vefat edene kadar ilim, ve ekol davetleri (misyonerlik) ile meşgul olmayı sürdürmüştür. Davet sırasında yine Hureymila'lı sofistler onu rahatsız etmişler ve çeşitli suikast girişimleri olmuştur. Nitekim birkaç kişi saldırmak için bir duvara tuzak kurdukları, birilerinin bunu fark etmeleri üzerine kaçtıkları söylenmiştir. Bu kimselerin ona buğzetmelerinin sebebi, emri bi'l-ma'ruf nehyi ani'l-munker yapması; emirleri, insanları soyan, onlara eziyet eden ve mallarını yağmalayanları cezalandırmaya teşvik etmesidir. El-Abid 17 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . olarak adlandırılan kimseler de bu suikast güruhundandırlar. Bunlar Muhammed'in karşılarında olduğunu, yaptıklarına razı olmadığını, emirleri onları cezalandırmaya ve işledikleri suçlara engel olmaya teşvik ettiğini fark edince ona suikast girişiminde bulunduğu iddia edilmektedir. Ardından ’ye döndü. O vakit oranın emiri idi. Uyeyne’ye varınca yanına gitti, emîr onu karşıladı. Uyeyne’de şöhret bulup ünü etrafa yayıldı ve civar beldelerden insanlar Muahmmed bin Abdülvehhâb'ın daveti üzerine "cihat" için gelmeye başladılar. Muahmmed bin Abdülvehhâb, emîre dedi ki: “Bize müsaade et te Zeyd b. el-Hattâb’ın (r.a.) mezarı üzerindeki türbeyi yıkalım. Çünkü bu doğru yapılmış bir şey değildir. Hem Allah Teâlâ bu işe razı değildir. Rasûlüllah da kabirlere kubbe (türbe) yapılmasını, üzerlerinin mescid edinilmesini yasaklamıştır. Oysa bu türbe insanları saptırmakta ve akîdeleri değiştirmekte, halk şirke düşmektedir. Bu yüzden yıkılması gerekir.” Emîr Osman ona “yıkmaya bir mani yoktur” karşılığını vermiştir. Üstad “Cebîlelilerin (Cebîle kabrin yakınındaki köyün ismidir) yıktırmamak için ayaklanmalarından korkarım” deyince, Emîr Osman yaklaşık 600 kişilik ordu ve üstadla birlikte türbeyi yıkmak için yola çıktı. Türbeye yaklaştıklarında geldiklerini duyan Cebîleliler türbeyi savunmak için karşılarına çıktılar. Ancak Emîr Osman ve ordusunu görünce, geri çekilip vaz geçtiler. Üstad türbenin yıkılıp kaldırılmasına bizzat katıldı.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muhammed bin Abdulvehhab Arapca محمد بن عبد الوهاب d 1703 Yemame o 1792 Vehhabilik in kurucusu oldugu dusunulmekle birlikte Vehhabilik Islami bir tumel kategori degildir Selefi ekolunun unlu alimlerinden ve Diriye Emirligi nin iki kurucusundan birisidir Muhammed bin AbdulvehhabDogum1703 Yemame NecidOlum1792 88 89 yaslarinda Diriye EmirligiDinIslam Selefi Cocuk lar 7Hayati1703 yilinda Necid bolgesi nde Diriye civarlarinda dogmustur Tam olarak nerede dogdugu bilinmemek ile birlikte Diriye cevreleri Uyeyne 17 Agustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Necid bolgesinde Yemame de bir kasabadir Gunumuzde El Kasim Bolgesi oldugu sanilmaktadir Muhammed bin Abdulvahhab babasi Imam Abdulvahhab bin Suleyman in gozetiminde kucuk yasta Kur an i okudu ilme ve fikha yoneldi Bu yonelisinin ve egitimlerinin ardindan Medine ye gitmistir Medine ulemasi ile bir araya gelmistir Burada da bir muddet kalmis ve doneminde meshur iki alimden istifade etmistir Muhtemelen bu iki alimin disinda tarihsel kaynagin yeterli olmadigi Imamlardan da dersler tahsil etmistir Muhammed bin Abdulvahhab ilim talebi icin bilahare gunumuz Irak tarafina yonelip Basra ya geldi Buradaki ulemayla birlikte oldu Ilk davetciligi de yine Basra da baslamistir Irak muslumanlarina gerekli olanin dinlerini dolayli olmadan dogrudan Kur an ve sunnetten ogrenmeleri oldugunu soylemistir Bu hususta oradaki ulemayla muzakere ve munazaralarda bulundu Basra daki ulemalarin bazilari ona karsi ayaklaninca kendisi ve hocasi bir takim iskencelere maruz kaldi Bu sebepten oturu Basra dan ayrildi niyeti Sam bolgesine gitmekti Lakin yeterli maddi imkani olmadigindan bunu gerceklestiremedi Basra dan cikip Zubeyr e oradan da Ihsa ya gecmistir Burada da ulema ile birlikte oldu ve kelama dair bazi meselelerde muzakerelerde bulundu Daha sonrasinda beldesine yoneldi Buraya yerlesip babasi hicri takvime gore 1153 yilinda ve miladi olarak 1740 yilinda vefat edene kadar ilim ve ekol davetleri misyonerlik ile mesgul olmayi surdurmustur Davet sirasinda yine Hureymila li sofistler onu rahatsiz etmisler ve cesitli suikast girisimleri olmustur Nitekim birkac kisi saldirmak icin bir duvara tuzak kurduklari birilerinin bunu fark etmeleri uzerine kactiklari soylenmistir Bu kimselerin ona bugzetmelerinin sebebi emri bi l ma ruf nehyi ani l munker yapmasi emirleri insanlari soyan onlara eziyet eden ve mallarini yagmalayanlari cezalandirmaya tesvik etmesidir El Abid 17 Agustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde olarak adlandirilan kimseler de bu suikast guruhundandirlar Bunlar Muhammed in karsilarinda oldugunu yaptiklarina razi olmadigini emirleri onlari cezalandirmaya ve isledikleri suclara engel olmaya tesvik ettigini fark edince ona suikast girisiminde bulundugu iddia edilmektedir Ardindan ye dondu O vakit oranin emiri idi Uyeyne ye varinca yanina gitti emir onu karsiladi Uyeyne de sohret bulup unu etrafa yayildi ve civar beldelerden insanlar Muahmmed bin Abdulvehhab in daveti uzerine cihat icin gelmeye basladilar Muahmmed bin Abdulvehhab emire dedi ki Bize musaade et te Zeyd b el Hattab in r a mezari uzerindeki turbeyi yikalim Cunku bu dogru yapilmis bir sey degildir Hem Allah Teala bu ise razi degildir Rasulullah da kabirlere kubbe turbe yapilmasini uzerlerinin mescid edinilmesini yasaklamistir Oysa bu turbe insanlari saptirmakta ve akideleri degistirmekte halk sirke dusmektedir Bu yuzden yikilmasi gerekir Emir Osman ona yikmaya bir mani yoktur karsiligini vermistir Ustad Cebilelilerin Cebile kabrin yakinindaki koyun ismidir yiktirmamak icin ayaklanmalarindan korkarim deyince Emir Osman yaklasik 600 kisilik ordu ve ustadla birlikte turbeyi yikmak icin yola cikti Turbeye yaklastiklarinda geldiklerini duyan Cebileliler turbeyi savunmak icin karsilarina ciktilar Ancak Emir Osman ve ordusunu gorunce geri cekilip vaz gectiler Ustad turbenin yikilip kaldirilmasina bizzat katildi Kaynakca Arsivlenmis kopya 30 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ekim 2011 Islami Forum Dini Forum islami site islami sohbet radyo islami bilgiler 18 Temmuz 2009 18 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Agustos 2023