Murathan Mungan (d. 21 Nisan 1955, İstanbul), Türk yazar, oyun yazarı ve şairdir.
Murathan Mungan | |
---|---|
Murathan Mungan, 2008 | |
Doğum | 21 Nisan 1955 İstanbul, Türkiye |
Meslek | Yazar, şair |
Yaşam öyküsü
21 Nisan 1955 tarihinde İstanbul'da dünyaya geldi. Mardinli bir ailenin çocuğudur. Babası avukat İsmail Mungan, annesi Habibe Mungan'dır. İlk, orta ve lise yılları Mardin'de geçti. Mardin Lisesi'nden mezun oldu.[]Mardin, eserlerinde sıkça kullandığı mekanlardan birisi oldu. Bu çevrenin taşıdığı zengin kültürel yapıyı, insan olgusunu eserlerine başarılı bir şekilde yansıttı.
Yazar, 1972'de Ankara'ya yerleşti. Lisans ve yüksek lisansını Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü’nde tamamladıktan sonra başladığı doktora çalışmasını yarım bıraktı. Ankara Devlet Tiyatroları’nda altı yıl, İstanbul Şehir Tiyatroları’nda üç yıl dramaturg olarak çalıştı.
Gazete ve dergilerdeki ilk yazılarını 1975’te yayımlayan Mungan; yazı hayatı boyunca şiir, öykü, roman, deneme, tiyatro oyunu, sinema yazısı, senaryo, masal ve şarkı sözü gibi farklı türlere ait eserler verdi.
İlk kitabı, Mezopotamya Üçlemesi adlı oyun üçlemesinin ilki olan Mahmut ile Yezida idi (1980). Bu oyun, Türkiye İş Bankası'nın açtığı yarışmada ikincilik ödülü aldı. Sahnelenen ilk oyunu Orhan Veli'nin şiirlerinden kurgulayarak oyunlaştırdığı Bir Garip Orhan Veli oldu. 1981'de ilk defa sahnelenen bu oyun, 1993'te kitap olarak da basıldı.
Sahtiyan adlı şiiri ile de "Gösteri" dergisinin 1981 Şiir Yarışması'nda birincilik ödülü alan Mungan, özellikle Metal (1994) adlı kitabındaki şiirleriyle 1980 kuşağının en çok okunan, tanınan şairleri arasında ilk sıralarda yer aldı.
Mezopotamya Üçlemesi'nin ikinci kitabı olan Taziye adlı oyunun 1984'te sahnelemesi nedeniyle Ankara Sanat Kurumu'nca Mehmet Baydın ile birlikte en iyi oyun yazarı seçildi.
1987’de günlük gazete olarak yayımlanan Söz gazetesinde, “Kültür-Sanat Sayfası” editörlüğü yaptı. Aynı yıl, Hedda Golder Dile Bir Kadın öyküsü ile, Haldun Taner Öykü Ödülü'nü Nedim Gürsel ile birlikte aldı.
40. yaşı nedeniyle 1995 yılında Murathan’95 adlı kitapta çeşitli ürünlerinden bir derlemeyi yayımladı. 2000 öncesinde çıkardığı tüm şiir kitaplarını içeren 13+1 toplamından sonra 2002 yılında yedi öykünün yedi kitapçık olarak bir kutu içinde yer aldığı 7 Mühür'ü yayımladı. 2005 yılındaki 50. yaşı nedeniyle de 50 Parça adlı kitapta üzerinde çalıştığı kitaplardan hikâye, şiir, deneme, oyun gibi farklı edebi türden parçaları bir araya getirdi. Sadece 2005 yılı için yapılıp baskısı yenilenmeyecek bir kitap oluşturdu. Kürtçeye çevrilen şiirlerini bir araya getiren Li Rojhilatê Dilê Min / Kalbimin Doğusunda kitabı Türkçe-Kürtçe olarak çift dilde basıldı. Büyümenin Türkçe Tarihi, Bir Dersim Hikâyesi gibi çeşitli yazarların katkılarıyla biçimlenen bağlamsal seçkiler hazırladı.
Yazıları, şiirleri ve kimi kitapları bugüne değin İngilizce, Almanca, Fransızca, İtalyanca, İsveççe, Norveççe, Yunanca, Fince, Boşnakça, Bulgarca, Farsça, Kürtçe ve Flamancaya çevrilerek çeşitli dergi, gazete ve antolojilerde yayımlandı.
2012 Erdal Öz Edebiyat Ödülü'nü kazandı.
Türk edebiyatında eşcinsel söylemin önde gelenlerindendir.
Mungan, 1985'ten beri yaşadığı İstanbul’da 1988'den beri serbest yazar olarak çalışmaktadır.
Eserleri
Şarkı sözleri hakkında
Şarkı sözlerini, genellikle Yeni Türkü grubu besteleyerek seslendirdi. Yazarın şarkı sözlerinden, çeşitli dönemlerde çeşitli sanatçılar tarafından bestelenerek seslendirilmiş şarkılar, Söz Vermiş Şarkılar adlı albümde toplanarak, yeni düzenlemelerle Sezen Aksu, Ajda Pekkan, Nükhet Duru, Gülden Karaböcek, Müslüm Gürses, Mor ve Ötesi, Aylin Aslım, Hümeyra, Ayten Alpman, Cem Karaca, Teoman gibi farklı sanatçılarca yorumlanmıştır. Albümde ilk kez seslendirilen tek eser Gülden Karaböcek'in yorumladığı "Otel Odaları" adlı şarkıdır. Müslüm Gürses'te "Olmasa Mektubun" adlı şarkı ile katkıda bulunmuştur. Söz Vermiş Şarkılar adlı kitapta bestelenmiş ve bestelenmemiş tüm şarkı sözlerini bir araya getirdi. Şarkı sözlerinin çeşitli sanatçılarca seslendirilmesiyle oluşturulmuş ikinci albüm "2020 Model" Pasaj Müzik & Garaj Müzik etiketiyle 7 Şubat 2020 tarihinde raflardaki ve dijital platformlardaki yerini aldı.
Senaryoları hakkında
Bir tanesi filme alınan üç tane de film senaryosu yazdı. Dağınık Yatak adlı senaryosu, 1984’te Atıf Yılmaz tarafından filme alındı. Henüz filme alınmamış senaryoları, Dört Kişilik Bahçe ve Başkasının Hayatı adlarını taşıyor. Bu üç senaryosu 1997’de üç ayrı kitap olarak yayımlandı.
Radyo Oyunları hakkında
Mungan’ın şehir tiyatrolarında çalıştığı dönemde Ankara İl Radyosu’nca seslendirilen iki tane radyo oyunu vardır: Dört Kişilik Bahçe ve Ölümburnu.
Seçkileri hakkında
Yabancı yazarların öykülerinden ve yazılarından oluşan çeşitli seçkiler yayımlayan Mungan'ın ilk öykü seçkisi Ressamın Sözleşmesi (1996)'dir. Daha sonra Çocuklar ve Büyükleri (2001), Yazıhane (2003), Yabancı Hayvanlar, Erkeklerin Hikâyeleri (2004), Kadınlığın 21 Hikâyesi (2004), Büyümenin Türkçe Tarihi (2007), Doğu Sarayı (2012), Kadınlar Arasında (2014) ve Merhaba Asker (2014) adlı öykü ve yazı seçkileri hazırladı. Mungan 2016 yılında ise, 1991'den beri biriktirdiği şiirlerini Solak Defterler adıyla yayınladı.
Eser listesi
- 1980: Mahmud ile Yezida
- 1981: Osmanlıya dair Hikâyat
- 1982: “Boyacıköy’de Kanlı Bir Aşk Cinayeti” (Öykü)
- 1982: Taziye
- 1984: Kum Saati
- 1985: Son İstanbul
- 1985: Sahtiyan, 1985
- 1986: Cenk Hikâyeleri
- 1987: Kırk Oda
- 1989: Lal Masallar
- 1989: Eski 45'likler
- 1989: Yaz Sinemaları
- 1990: Mırıldandıklarım
- 1992: Yaz Geçer
- 1992: Yaz Geçer - Özel Basım
- 1992: Geyikler Lanetler
- 1993: Bir Garip Orhan Veli
- 1993: Oda, Poster ve Şeylerin Kederi
- 1993: Omayra
- 1994: Kaf Dağının Önü
- 1994: Metal
- 1996: Murathan’95
- 1996: Li Rojhilatê Dilê Min
- 1997: Paranın Cinleri
- 1997: Başkasının Hayatı
- 1997: Dağınık Yatak
- 1997: Dört Kişilik Bahçe
- 1997: Oyunlar İntiharlar Şarkılar
- 1997: Mürekkep Balığı
- 1997: Başkalarının Gecesi
- 1998: Metinler Kitabı
- 1999: Üç Aynalı Kırk Oda
- 1999: Doğduğum Yüzyıla Veda
- 2000: Meskalin
- 2000: 13+1
- 2001: Soğuk Büfe
- 2001: Erkekler İçin Divan
- 2002: Yüksek Topuklar
- 2002: 7 Mühür
- 2003: Timsah Sokak Şiirleri
- 2003: Yabancı Hayvanlar
- 2004: Çador
- 2004: Bir Kutu Daha
- 2004: Beşpeşe - (Elif Şafak, Pınar Kür, Faruk Ulay, Celil Oker ile birlikte)
- 2004: Eteğimdeki Taşlar
- 2005: Elli Parça
- 2006: Söz Vermiş Şarkılar
- 2007: Kâğıt Taş Kumaş
- 2007: Kullanılmış Biletler
- 2007: Yedi Kapılı Kırk Oda
- 2007: Dağ
- 2008: Kadından Kentler
- 2009: Bazı Yazlar Uzaktan Geçer
- 2009: Hayat Atölyesi
- 2009: Eldivenler Hikâyeler
- 2010: İkinci Hayvan
- 2010: Gelecek
- 2011: Kibrit Çöpleri
- 2011: Şairin Romanı
- 2012: Aşkın Cep Defteri
- 2012: Bir Dersim Hikâyesi
- 2012: Li Rojhilate Dile Min/Kalbimin Doğusunda
- 2012: Tuğla
- 2013: Mutfak
- 2014: Kadınlar Arasında
- 2014: Merhaba Asker
- 2015: Harita Metot Defteri
- 2016: Aşk İçin Ne Yazdıysam
- 2016: Solak Defterler
- 2017: Dokuz Anahtarlı Kırk Oda
- 2019: Çağ Geçitleri
- 2020: Hamamname
- 2021: Aile Albümü
- 2021: Erkekler Yalnizliklar: Murathan Munganin Sectikleriyle
- 2022: Işığına Tavşan Olduğum Filmler
- 2022: Evrak Çantası
- 2023: 995 km
Ödülleri
- 1981: Sanat Kurumu - Övgüye Değer Görülenler, "Bir Garip Orhan Veli" adlı yapıtıyla
- 1984: Sanat Kurumu - En İyi Oyun Yazarı, "Taziye" adlı yapıtıyla
- 2012 - Erdal Öz Edebiyat Ödülü
- 2013 - GIO Ödülü (Şairin Romanı ile)
Kaynakça
- ^ . 27 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Sabit Fikir 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - "Erdal Öz Edebiyat Ödülü Murathan Mungan'ın!" haberi.
- ^ Hasan Öztürk (24 Ekim 2013). ""Geyiğin Laneti": Murathan Mungan'ın eşcinsel söylemine kılavuz kitap". EdebiyatHaber.net. 12 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2017.
- ^ Murathan Mungan'ın biriktirdiği şiirler Solak Defterler'de 12 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., CNN Türk, Erişim tarihi: 17 Mayıs 2016
- ^ . 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 21 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "2012 Erdal Öz Edebiyat Ödülü Murathan Mungan'ın oldu! | Edebiyat Haber". 26 Mart 2012. 23 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Kasım 2023.
- ^ "Erdal Öz Edebiyat Ödülü Murathan Mungan'ın". T24. 23 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Kasım 2023.
Dış bağlantılar
- Resmî site
- Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü'nde Murathan Mungan
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Murathan Mungan d 21 Nisan 1955 Istanbul Turk yazar oyun yazari ve sairdir Murathan MunganMurathan Mungan 2008Dogum21 Nisan 1955 1955 04 21 Istanbul TurkiyeMeslekYazar sairYasam oykusu21 Nisan 1955 tarihinde Istanbul da dunyaya geldi Mardinli bir ailenin cocugudur Babasi avukat Ismail Mungan annesi Habibe Mungan dir Ilk orta ve lise yillari Mardin de gecti Mardin Lisesi nden mezun oldu kaynak belirtilmeli Mardin eserlerinde sikca kullandigi mekanlardan birisi oldu Bu cevrenin tasidigi zengin kulturel yapiyi insan olgusunu eserlerine basarili bir sekilde yansitti Yazar 1972 de Ankara ya yerlesti Lisans ve yuksek lisansini Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Tiyatro Bolumu nde tamamladiktan sonra basladigi doktora calismasini yarim birakti Ankara Devlet Tiyatrolari nda alti yil Istanbul Sehir Tiyatrolari nda uc yil dramaturg olarak calisti Gazete ve dergilerdeki ilk yazilarini 1975 te yayimlayan Mungan yazi hayati boyunca siir oyku roman deneme tiyatro oyunu sinema yazisi senaryo masal ve sarki sozu gibi farkli turlere ait eserler verdi Ilk kitabi Mezopotamya Uclemesi adli oyun uclemesinin ilki olan Mahmut ile Yezida idi 1980 Bu oyun Turkiye Is Bankasi nin actigi yarismada ikincilik odulu aldi Sahnelenen ilk oyunu Orhan Veli nin siirlerinden kurgulayarak oyunlastirdigi Bir Garip Orhan Veli oldu 1981 de ilk defa sahnelenen bu oyun 1993 te kitap olarak da basildi Sahtiyan adli siiri ile de Gosteri dergisinin 1981 Siir Yarismasi nda birincilik odulu alan Mungan ozellikle Metal 1994 adli kitabindaki siirleriyle 1980 kusaginin en cok okunan taninan sairleri arasinda ilk siralarda yer aldi Mezopotamya Uclemesi nin ikinci kitabi olan Taziye adli oyunun 1984 te sahnelemesi nedeniyle Ankara Sanat Kurumu nca Mehmet Baydin ile birlikte en iyi oyun yazari secildi 1987 de gunluk gazete olarak yayimlanan Soz gazetesinde Kultur Sanat Sayfasi editorlugu yapti Ayni yil Hedda Golder Dile Bir Kadin oykusu ile Haldun Taner Oyku Odulu nu Nedim Gursel ile birlikte aldi 40 yasi nedeniyle 1995 yilinda Murathan 95 adli kitapta cesitli urunlerinden bir derlemeyi yayimladi 2000 oncesinde cikardigi tum siir kitaplarini iceren 13 1 toplamindan sonra 2002 yilinda yedi oykunun yedi kitapcik olarak bir kutu icinde yer aldigi 7 Muhur u yayimladi 2005 yilindaki 50 yasi nedeniyle de 50 Parca adli kitapta uzerinde calistigi kitaplardan hikaye siir deneme oyun gibi farkli edebi turden parcalari bir araya getirdi Sadece 2005 yili icin yapilip baskisi yenilenmeyecek bir kitap olusturdu Kurtceye cevrilen siirlerini bir araya getiren Li Rojhilate Dile Min Kalbimin Dogusunda kitabi Turkce Kurtce olarak cift dilde basildi Buyumenin Turkce Tarihi Bir Dersim Hikayesi gibi cesitli yazarlarin katkilariyla bicimlenen baglamsal seckiler hazirladi Yazilari siirleri ve kimi kitaplari bugune degin Ingilizce Almanca Fransizca Italyanca Isvecce Norvecce Yunanca Fince Bosnakca Bulgarca Farsca Kurtce ve Flamancaya cevrilerek cesitli dergi gazete ve antolojilerde yayimlandi 2012 Erdal Oz Edebiyat Odulu nu kazandi Turk edebiyatinda escinsel soylemin onde gelenlerindendir Mungan 1985 ten beri yasadigi Istanbul da 1988 den beri serbest yazar olarak calismaktadir EserleriSarki sozleri hakkinda Sarki sozlerini genellikle Yeni Turku grubu besteleyerek seslendirdi Yazarin sarki sozlerinden cesitli donemlerde cesitli sanatcilar tarafindan bestelenerek seslendirilmis sarkilar Soz Vermis Sarkilar adli albumde toplanarak yeni duzenlemelerle Sezen Aksu Ajda Pekkan Nukhet Duru Gulden Karabocek Muslum Gurses Mor ve Otesi Aylin Aslim Humeyra Ayten Alpman Cem Karaca Teoman gibi farkli sanatcilarca yorumlanmistir Albumde ilk kez seslendirilen tek eser Gulden Karabocek in yorumladigi Otel Odalari adli sarkidir Muslum Gurses te Olmasa Mektubun adli sarki ile katkida bulunmustur Soz Vermis Sarkilar adli kitapta bestelenmis ve bestelenmemis tum sarki sozlerini bir araya getirdi Sarki sozlerinin cesitli sanatcilarca seslendirilmesiyle olusturulmus ikinci album 2020 Model Pasaj Muzik amp Garaj Muzik etiketiyle 7 Subat 2020 tarihinde raflardaki ve dijital platformlardaki yerini aldi Senaryolari hakkinda Bir tanesi filme alinan uc tane de film senaryosu yazdi Daginik Yatak adli senaryosu 1984 te Atif Yilmaz tarafindan filme alindi Henuz filme alinmamis senaryolari Dort Kisilik Bahce ve Baskasinin Hayati adlarini tasiyor Bu uc senaryosu 1997 de uc ayri kitap olarak yayimlandi Radyo Oyunlari hakkinda Mungan in sehir tiyatrolarinda calistigi donemde Ankara Il Radyosu nca seslendirilen iki tane radyo oyunu vardir Dort Kisilik Bahce ve Olumburnu Seckileri hakkinda Yabanci yazarlarin oykulerinden ve yazilarindan olusan cesitli seckiler yayimlayan Mungan in ilk oyku seckisi Ressamin Sozlesmesi 1996 dir Daha sonra Cocuklar ve Buyukleri 2001 Yazihane 2003 Yabanci Hayvanlar Erkeklerin Hikayeleri 2004 Kadinligin 21 Hikayesi 2004 Buyumenin Turkce Tarihi 2007 Dogu Sarayi 2012 Kadinlar Arasinda 2014 ve Merhaba Asker 2014 adli oyku ve yazi seckileri hazirladi Mungan 2016 yilinda ise 1991 den beri biriktirdigi siirlerini Solak Defterler adiyla yayinladi Eser listesi 1980 Mahmud ile Yezida 1981 Osmanliya dair Hikayat 1982 Boyacikoy de Kanli Bir Ask Cinayeti Oyku 1982 Taziye 1984 Kum Saati 1985 Son Istanbul 1985 Sahtiyan 1985 1986 Cenk Hikayeleri 1987 Kirk Oda 1989 Lal Masallar 1989 Eski 45 likler 1989 Yaz Sinemalari 1990 Mirildandiklarim 1992 Yaz Gecer 1992 Yaz Gecer Ozel Basim 1992 Geyikler Lanetler 1993 Bir Garip Orhan Veli 1993 Oda Poster ve Seylerin Kederi 1993 Omayra 1994 Kaf Daginin Onu 1994 Metal 1996 Murathan 95 1996 Li Rojhilate Dile Min 1997 Paranin Cinleri 1997 Baskasinin Hayati 1997 Daginik Yatak 1997 Dort Kisilik Bahce 1997 Oyunlar Intiharlar Sarkilar 1997 Murekkep Baligi 1997 Baskalarinin Gecesi 1998 Metinler Kitabi 1999 Uc Aynali Kirk Oda 1999 Dogdugum Yuzyila Veda 2000 Meskalin 2000 13 1 2001 Soguk Bufe 2001 Erkekler Icin Divan 2002 Yuksek Topuklar 2002 7 Muhur 2003 Timsah Sokak Siirleri 2003 Yabanci Hayvanlar 2004 Cador 2004 Bir Kutu Daha 2004 Bespese Elif Safak Pinar Kur Faruk Ulay Celil Oker ile birlikte 2004 Etegimdeki Taslar 2005 Elli Parca 2006 Soz Vermis Sarkilar 2007 Kagit Tas Kumas 2007 Kullanilmis Biletler 2007 Yedi Kapili Kirk Oda 2007 Dag 2008 Kadindan Kentler 2009 Bazi Yazlar Uzaktan Gecer 2009 Hayat Atolyesi 2009 Eldivenler Hikayeler 2010 Ikinci Hayvan 2010 Gelecek 2011 Kibrit Copleri 2011 Sairin Romani 2012 Askin Cep Defteri 2012 Bir Dersim Hikayesi 2012 Li Rojhilate Dile Min Kalbimin Dogusunda 2012 Tugla 2013 Mutfak 2014 Kadinlar Arasinda 2014 Merhaba Asker 2015 Harita Metot Defteri 2016 Ask Icin Ne Yazdiysam 2016 Solak Defterler 2017 Dokuz Anahtarli Kirk Oda 2019 Cag Gecitleri 2020 Hamamname 2021 Aile Albumu 2021 Erkekler Yalnizliklar Murathan Munganin Sectikleriyle 2022 Isigina Tavsan Oldugum Filmler 2022 Evrak Cantasi 2023 995 kmOdulleri1981 Sanat Kurumu Ovguye Deger Gorulenler Bir Garip Orhan Veli adli yapitiyla 1984 Sanat Kurumu En Iyi Oyun Yazari Taziye adli yapitiyla 2012 Erdal Oz Edebiyat Odulu 2013 GIO Odulu Sairin Romani ile Kaynakca 27 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Sabit Fikir 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erdal Oz Edebiyat Odulu Murathan Mungan in haberi Hasan Ozturk 24 Ekim 2013 Geyigin Laneti Murathan Mungan in escinsel soylemine kilavuz kitap EdebiyatHaber net 12 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2017 Murathan Mungan in biriktirdigi siirler Solak Defterler de 12 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde CNN Turk Erisim tarihi 17 Mayis 2016 10 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi 21 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi 2012 Erdal Oz Edebiyat Odulu Murathan Mungan in oldu Edebiyat Haber 26 Mart 2012 23 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Kasim 2023 Erdal Oz Edebiyat Odulu Murathan Mungan in T24 23 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Kasim 2023 Dis baglantilarResmi site Turk Edebiyati Isimler Sozlugu nde Murathan Mungan