Mıhellemiler veya Mahalmiler (Süryanice: ܡܚܠܡܝ̈ܐ, romanize: Mḥallmāye/Mḥallmoye), Türkiye, Lübnan ve Avrupa'da yaşayan bir etnik gruptur. Çoğunlukla Türkiye'nin Suriye sınırındaki Mardin ilinin Savur, Midyat ve Ömerli üçgeni içindeki elli kadar köyden geldikleri iddia edilir.
Toplam nüfus | |
---|---|
150,000 | |
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
Türkiye, Lübnan, Almanya, İsveç, Danimarka, Hollanda, Belçika | |
Türkiye | 60.000 |
Lübnan | 50.000 |
Almanya | 13.000 |
Avrupa | 40.000 |
Din | |
İlgili etnik gruplar | |
Kürtler, Araplar, Süryaniler/Aramiler |
700’lü yıllarda Rahip Davut’un Süryanice el yazması kitabında Hapsinas, Mıhellemilerin başkenti ve bazı anlatılara göre Mıhellemi emirliğinin merkezi olarak geçer. Mıhellemilerin Arap Yarımadası'ndan göç edip Tihâme’ye yerleştikleri veya MÖ 1050'li yıllarda Hititlerin gücünün zayıflamasıyla Arabistan'dan Anadolu’ya gelmiş olabilecekleri kökenleri ile ilgili tartışmalı konulardır. Kendilerini genellikle Arap olarak tanımlarlar, ancak tarihsel kökenleri kesin olarak belirlenmemiş olsa da bazen Kürt, Süryani/Arami gibi diğer etnik gruplarla da ilişkilendirilirler. Süryani kaynaklarında Mıhellemi topluluğunun aslının Süryani ve Hıristiyan olup 1600’lü yıllarda Müslümanlığa geçtikleri iddia edilir. İslam'a geçişlerinden sonra sünni inancını benimsemişlerdir. Türkçe, Kürtçe ve Aramice etkileri bulunan, Arapçanın Kıltu (Qultu) lehçesi olan mıhellemice konuşurlar. 1920'den bu yana yaşanan göçler nedeniyle Lübnan'da da büyük bir nüfusa sahiptirler. 1980'lerin başında Lübnan İç Savaşı sonrası çok sayıda kişi Avrupa'ya özellikle de Almanya'ya mülteci olarak gitmiştir. Dünyada en çok Türkiye, Lübnan ve Avrupa'da nüfusa sahiptirler. Sürüleri için yiyecek kaynakları aramak üzere uzun mesafeler kat eden yolculukları nedeniyle yarı göçebe bir toplum olarak da görülen Mıhellemi begleri ile ilgili tartışmalar vardır, bazı kaynaklarda Mıhellemilerin kendi içinde Halil Begi ve İsa Begi olarak ikiye ayrıldığı yer alır.
Etimoloji
Mıhellemi isminin Mahal (Arapça "yer") ve Me'a (Arapça "yüz") kelimelerinden türediği söylenmektedir. Kelimenin anlamı ise (Mahal al-Me'a) "yüzlerin yeri" demektir.
Köken
700’lü yıllarda Rahip Davut’un Süryanice el yazması kitabında Hapsinas, Mıhellemilerin başkenti ve Mıhellemi emirliğinin merkezi olarak geçer. Mıhellemilerin Arap Yarımadası'ndan göç edip Tihâme’ye yerleştikleri veya MÖ 1050'li yıllarda Hititlerin gücünün zayıflamasıyla Arabistan'dan Anadolu’ya gelmiş olabilecekleri kökenleri ile ilgili tartışmalı konulardır. Mıhellemiler Arapça dilleri nedeniyle Türkiye Kürtleri tarafından Kürt olarak tanınmazken, Beyrut'ta Kürt, Suriye'de ise Arap olarak tanımlanırlar genel kanı Arap kökenli olduklarıdır. Mıhellemilerin kökenine ilişkin olarak, Mardin bölgesindeki Süryani/Arami nüfusun İslam'ı kabul etmesi ve dilsel olarak Araplaşması ya da grubun Arap Yarımadası kökenli olduğu gibi çeşitli iddialar ortaya atılmıştır.Berlin'deki Mıhellemiler arasında, atalarının 14. yüzyılın başlarında Hıristiyan bir dini topluluğun parçası olarak İslam'ı kabul ettiğine dair yaygın bir inanış bulunmaktadır. İngiliz gezgin Mark Sykes 1907'de Mıhellemilerin kökeni hakkında şunları yazmıştır:
“ | Bu aşiretin kendine özgü bir tarihi var. Kendilerinin 350 yıl önce Hıristiyan olduklarını iddia ediyorlar [...] Karışık Arapça konuşuyorlar; kadınlar kırmızı giysiler giyiyor ve örtünmüyorlar. İbrahim Paşa şimdi Arap ve Kürt karışımı bir ırk olduklarını söylüyor. Bazı ailelerin hâlâ Arami Hıristiyanların soyundan geldiği söyleniyor. | ” |
— Mark Sykes: Caliph’s Last Heritage, London 1915, S. 578 |
Bu teori, oryantalist İshak Armalah ve Süryani Ortodoks patriği Ignatius Aphrem I tarafından da doğrulanmakta ve baskı altında İslam'ı kabul eden Aramilerin 17. yüzyılın sonlarında kendilerini "Mıhellemi" olarak adlandırmaya başladıklarını belirtmektedir. Mıhellemiler, sürüleri için yiyecek kaynakları aramak üzere uzun mesafeler kat eden yolculuklar nedeniyle yarı göçebe bir toplum olarak görülüyordu. Mıhellemiler, kendi içinde Halil Begi ve İsa Begi olarak ikiye ayrılır.
Demografi
Dünya genelinde Mıhellemi nüfusunun 150.000 olduğu tahmin edilmektedir, yaklaşık rakamlarla Türkiye'de 60.000, Lübnan'da 50.000 ve Almanya'da 13.000 nüfusu ile Avrupa'da yaklaşık 40.000 Mıhellemi yaşadığı düşünülmektedir. Mıhellemilerin Türkiye'den Lübnan'a göçü 1920'lerde başladı. 1930'lu yıllarda bir sonraki mülteci dalgası başladı ve 1940'lı yıllarda on binlerce kişi Lübnan'a geldi. Mıhellemiler Lübnan'a Suriye üzerinden, Türkiye'nin güneydoğusundan mülteci olarak geldi.Trablus'a yerleşen bazı mültecilerin haricinde çoğunluğu müslüman olan Mıhellemiler Lübnan'da vatandaşlık alamadılar. Türkiye'nin Mardin ilinden göç ettikten sonra ülkenin Sünni toplumunun ayrılmaz bir parçası haline gelen Mıhellemiler geleneksel olarak Trablus, Bekaa Vadisi ve Beyrut gibi Lübnan bölgelerine yerleşmişlerdir. Lübnan İç Savaşı öncesinde Lübnan'da 70.000 - 100.000 arasında Mıhellemi yaşamaktaydı. Mıhellemiler, 1976'dan beri devam eden Lübnan İç Savaşı sırasında Lübnan'dan Almanya'ya ve Hollanda, Danimarka ve İsveç gibi diğer Avrupa ülkelerine gelen Lübnan İç Savaşı mültecileri arasındadır.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b Krafft-Schöning 2013, s. 16.
- ^ Sarı 2010, s. 128.
- ^ Winkel 2021, s. 290.
- ^ a b c d Liecke 2022, s. 154.
- ^ Bozkurt 2020, ss. 192-202.
- ^ a b c d e Ulutürk 2011, s. 1.
- ^ Ulrich 2022, s. 37.
- ^ Chyet 2020, s. 33.
- ^ Oran 2020, s. 191.
- ^ a b Himmelseher 2020, s. 10.
- ^ Sykes 1915, s. 578.
- ^ Ghadban 2018.
- ^ a b c Robson 2016, s. 216.
- ^ Ghadban 2000, ss. 86-95.
- ^ Zeitung 2022, s. 1.
- Genel
- Robson, Laura (18 Mayıs 2016). Minorities and the Modern Arab World: New Perspectives (İngilizce). Syracuse University Press. ISBN . 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2022.
- Krafft-Schöning, Beate (4 Ekim 2013). Blutsbande: Wie aus einer arabischen Großfamilie in Deutschland der berüchtigte "Miri-Clan" wurde. Eine Insiderin berichtet (Almanca). Riva Verlag. ISBN . 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2022.
- Gärtner, Christel; Winkel, Heidemarie (29 Haziran 2021). Exploring Islam beyond Orientalism and Occidentalism: Sociological Approaches (İngilizce). Springer Nature. ISBN . 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2022.
- Chyet, Michael L. (29 Ocak 2020). FERHENGA BIRÛSKÎ - Kurmanji-English Dictionary - Volume Two: M-Z (İngilizce). Transnational Press London. ISBN . 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2022.
- Oran, Baskın. Türk Dış Politikası 1. Cilt : 1919-1980 Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar: Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar. İletişim Yayınları. ISBN . 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2022.
- Bozkurt, Abdülbaki (30 Nisan 2020). "THE HISTORICAL ROOTS OF THE MHALLAMI ARABS IN TURKEY AS A SUBJECT OF DEBATE" (PDF). Journal of International Social Research (İngilizce). 13 (70): 192-202. doi:10.17719/jisr.2020.4086. ISSN 1307-9581. 6 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Eylül 2022.
- Sarı, Engin (2010). Kültür, kimlik, politika: Mardin'de kültürlerarasılık. İletişim. ISBN . 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2022.
- Sykes, Mark (1915). The Caliphs' last heritage : a short history of the Turkish Empire (İngilizce). London : Macmillan and Co.,.
- Himmelseher, Volker (1 Temmuz 2020). Blut ist dicker als Wasser: Im Familienclan ins bessere Leben - Roman über die arabische Clanwelt (Almanca). BoD – Books on Demand. ISBN . 6 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2022.
- Heise, Thomas; Diehl, Jörg; Meyer-Heuer, Claas; Ulrich, Andreas (1 Ağustos 2022). SPIEGEL True Crime (3 in 1-Bundle) - Deutschlands kriminelle Unterwelt: Die Macht der Clans, Das Engelsgesicht, Rockerkrieg: Drei SPIEGEL-Bestseller in einem Band (Almanca). Verlagsgruppe Random House GmbH. ISBN . 6 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2022.
- Ghadban, Ralph (12 Ekim 2018). Arabische Clans: Die unterschätzte Gefahr (Almanca). Ullstein Ebooks. ISBN .
- Zeitung, Berliner. . Berliner Zeitung (Almanca). 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2022.
- Ghadban, Ralph (2000). Die Libanon-Flüchtlinge in Berlin : zur Integration ethnischer Minderheiten. 1. Aufl. Berlin: Das Arabische Buch. ISBN . OCLC 49670912.
- Liecke, Falko (25 Şubat 2022). Brennpunkt Deutschland: Armut, Gewalt, Verwahrlosung - Neukölln ist erst der Anfang (Almanca). BASTEI LÜBBE. ISBN . 6 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2022.
- Ulutürk, Muammer (2011). "Farklı Din ve Kültürlerin Bir Arada Yaşama Deneyimi Olarak Midyat-Hapsinas (Mercimekli) Köyü". 6 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mihellemiler veya Mahalmiler Suryanice ܡܚܠܡܝ ܐ romanize Mḥallmaye Mḥallmoye Turkiye Lubnan ve Avrupa da yasayan bir etnik gruptur Cogunlukla Turkiye nin Suriye sinirindaki Mardin ilinin Savur Midyat ve Omerli ucgeni icindeki elli kadar koyden geldikleri iddia edilir MihellemilerToplam nufus150 000Onemli nufusa sahip bolgelerTurkiye Lubnan Almanya Isvec Danimarka Hollanda Belcika Turkiye60 000 Lubnan50 000 Almanya13 000 Avrupa40 000DinSunnilikIlgili etnik gruplarKurtler Araplar Suryaniler Aramiler 700 lu yillarda Rahip Davut un Suryanice el yazmasi kitabinda Hapsinas Mihellemilerin baskenti ve bazi anlatilara gore Mihellemi emirliginin merkezi olarak gecer Mihellemilerin Arap Yarimadasi ndan goc edip Tihame ye yerlestikleri veya MO 1050 li yillarda Hititlerin gucunun zayiflamasiyla Arabistan dan Anadolu ya gelmis olabilecekleri kokenleri ile ilgili tartismali konulardir Kendilerini genellikle Arap olarak tanimlarlar ancak tarihsel kokenleri kesin olarak belirlenmemis olsa da bazen Kurt Suryani Arami gibi diger etnik gruplarla da iliskilendirilirler Suryani kaynaklarinda Mihellemi toplulugunun aslinin Suryani ve Hiristiyan olup 1600 lu yillarda Muslumanliga gectikleri iddia edilir Islam a gecislerinden sonra sunni inancini benimsemislerdir Turkce Kurtce ve Aramice etkileri bulunan Arapcanin Kiltu Qultu lehcesi olan mihellemice konusurlar 1920 den bu yana yasanan gocler nedeniyle Lubnan da da buyuk bir nufusa sahiptirler 1980 lerin basinda Lubnan Ic Savasi sonrasi cok sayida kisi Avrupa ya ozellikle de Almanya ya multeci olarak gitmistir Dunyada en cok Turkiye Lubnan ve Avrupa da nufusa sahiptirler Suruleri icin yiyecek kaynaklari aramak uzere uzun mesafeler kat eden yolculuklari nedeniyle yari gocebe bir toplum olarak da gorulen Mihellemi begleri ile ilgili tartismalar vardir bazi kaynaklarda Mihellemilerin kendi icinde Halil Begi ve Isa Begi olarak ikiye ayrildigi yer alir EtimolojiMihellemi isminin Mahal Arapca yer ve Me a Arapca yuz kelimelerinden turedigi soylenmektedir Kelimenin anlami ise Mahal al Me a yuzlerin yeri demektir Koken700 lu yillarda Rahip Davut un Suryanice el yazmasi kitabinda Hapsinas Mihellemilerin baskenti ve Mihellemi emirliginin merkezi olarak gecer Mihellemilerin Arap Yarimadasi ndan goc edip Tihame ye yerlestikleri veya MO 1050 li yillarda Hititlerin gucunun zayiflamasiyla Arabistan dan Anadolu ya gelmis olabilecekleri kokenleri ile ilgili tartismali konulardir Mihellemiler Arapca dilleri nedeniyle Turkiye Kurtleri tarafindan Kurt olarak taninmazken Beyrut ta Kurt Suriye de ise Arap olarak tanimlanirlar genel kani Arap kokenli olduklaridir Mihellemilerin kokenine iliskin olarak Mardin bolgesindeki Suryani Arami nufusun Islam i kabul etmesi ve dilsel olarak Araplasmasi ya da grubun Arap Yarimadasi kokenli oldugu gibi cesitli iddialar ortaya atilmistir Berlin deki Mihellemiler arasinda atalarinin 14 yuzyilin baslarinda Hiristiyan bir dini toplulugun parcasi olarak Islam i kabul ettigine dair yaygin bir inanis bulunmaktadir Ingiliz gezgin Mark Sykes 1907 de Mihellemilerin kokeni hakkinda sunlari yazmistir Bu asiretin kendine ozgu bir tarihi var Kendilerinin 350 yil once Hiristiyan olduklarini iddia ediyorlar Karisik Arapca konusuyorlar kadinlar kirmizi giysiler giyiyor ve ortunmuyorlar Ibrahim Pasa simdi Arap ve Kurt karisimi bir irk olduklarini soyluyor Bazi ailelerin hala Arami Hiristiyanlarin soyundan geldigi soyleniyor Mark Sykes Caliph s Last Heritage London 1915 S 578 Bu teori oryantalist Ishak Armalah ve Suryani Ortodoks patrigi Ignatius Aphrem I tarafindan da dogrulanmakta ve baski altinda Islam i kabul eden Aramilerin 17 yuzyilin sonlarinda kendilerini Mihellemi olarak adlandirmaya basladiklarini belirtmektedir Mihellemiler suruleri icin yiyecek kaynaklari aramak uzere uzun mesafeler kat eden yolculuklar nedeniyle yari gocebe bir toplum olarak goruluyordu Mihellemiler kendi icinde Halil Begi ve Isa Begi olarak ikiye ayrilir DemografiDunya genelinde Mihellemi nufusunun 150 000 oldugu tahmin edilmektedir yaklasik rakamlarla Turkiye de 60 000 Lubnan da 50 000 ve Almanya da 13 000 nufusu ile Avrupa da yaklasik 40 000 Mihellemi yasadigi dusunulmektedir Mihellemilerin Turkiye den Lubnan a gocu 1920 lerde basladi 1930 lu yillarda bir sonraki multeci dalgasi basladi ve 1940 li yillarda on binlerce kisi Lubnan a geldi Mihellemiler Lubnan a Suriye uzerinden Turkiye nin guneydogusundan multeci olarak geldi Trablus a yerlesen bazi multecilerin haricinde cogunlugu musluman olan Mihellemiler Lubnan da vatandaslik alamadilar Turkiye nin Mardin ilinden goc ettikten sonra ulkenin Sunni toplumunun ayrilmaz bir parcasi haline gelen Mihellemiler geleneksel olarak Trablus Bekaa Vadisi ve Beyrut gibi Lubnan bolgelerine yerlesmislerdir Lubnan Ic Savasi oncesinde Lubnan da 70 000 100 000 arasinda Mihellemi yasamaktaydi Mihellemiler 1976 dan beri devam eden Lubnan Ic Savasi sirasinda Lubnan dan Almanya ya ve Hollanda Danimarka ve Isvec gibi diger Avrupa ulkelerine gelen Lubnan Ic Savasi multecileri arasindadir KaynakcaOzel a b Krafft Schoning 2013 s 16 Sari 2010 s 128 Winkel 2021 s 290 a b c d Liecke 2022 s 154 Bozkurt 2020 ss 192 202 a b c d e Uluturk 2011 s 1 Ulrich 2022 s 37 Chyet 2020 s 33 Oran 2020 s 191 a b Himmelseher 2020 s 10 Sykes 1915 s 578 Ghadban 2018 a b c Robson 2016 s 216 Ghadban 2000 ss 86 95 Zeitung 2022 s 1 GenelRobson Laura 18 Mayis 2016 Minorities and the Modern Arab World New Perspectives Ingilizce Syracuse University Press ISBN 978 0 8156 5355 4 5 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2022 Krafft Schoning Beate 4 Ekim 2013 Blutsbande Wie aus einer arabischen Grossfamilie in Deutschland der beruchtigte Miri Clan wurde Eine Insiderin berichtet Almanca Riva Verlag ISBN 978 3 86413 371 8 5 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2022 Gartner Christel Winkel Heidemarie 29 Haziran 2021 Exploring Islam beyond Orientalism and Occidentalism Sociological Approaches Ingilizce Springer Nature ISBN 978 3 658 33239 6 5 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2022 Chyet Michael L 29 Ocak 2020 FERHENGA BIRUSKI Kurmanji English Dictionary Volume Two M Z Ingilizce Transnational Press London ISBN 978 1 912997 07 7 5 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2022 Oran Baskin Turk Dis Politikasi 1 Cilt 1919 1980 Kurtulus Savasindan Bugune Olgular Belgeler Yorumlar Kurtulus Savasindan Bugune Olgular Belgeler Yorumlar Iletisim Yayinlari ISBN 978 975 05 2977 1 5 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2022 Bozkurt Abdulbaki 30 Nisan 2020 THE HISTORICAL ROOTS OF THE MHALLAMI ARABS IN TURKEY AS A SUBJECT OF DEBATE PDF Journal of International Social Research Ingilizce 13 70 192 202 doi 10 17719 jisr 2020 4086 ISSN 1307 9581 6 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Eylul 2022 Sari Engin 2010 Kultur kimlik politika Mardin de kulturlerarasilik Iletisim ISBN 978 975 05 0791 5 5 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2022 Sykes Mark 1915 The Caliphs last heritage a short history of the Turkish Empire Ingilizce London Macmillan and Co Himmelseher Volker 1 Temmuz 2020 Blut ist dicker als Wasser Im Familienclan ins bessere Leben Roman uber die arabische Clanwelt Almanca BoD Books on Demand ISBN 978 3 7519 4700 8 6 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2022 Heise Thomas Diehl Jorg Meyer Heuer Claas Ulrich Andreas 1 Agustos 2022 SPIEGEL True Crime 3 in 1 Bundle Deutschlands kriminelle Unterwelt Die Macht der Clans Das Engelsgesicht Rockerkrieg Drei SPIEGEL Bestseller in einem Band Almanca Verlagsgruppe Random House GmbH ISBN 978 3 641 30248 1 6 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2022 Ghadban Ralph 12 Ekim 2018 Arabische Clans Die unterschatzte Gefahr Almanca Ullstein Ebooks ISBN 978 3 8437 1797 7 Zeitung Berliner Berliner Zeitung Almanca 11 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2022 Ghadban Ralph 2000 Die Libanon Fluchtlinge in Berlin zur Integration ethnischer Minderheiten 1 Aufl Berlin Das Arabische Buch ISBN 3 86093 293 4 OCLC 49670912 Liecke Falko 25 Subat 2022 Brennpunkt Deutschland Armut Gewalt Verwahrlosung Neukolln ist erst der Anfang Almanca BASTEI LUBBE ISBN 978 3 7517 1859 2 6 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2022 Uluturk Muammer 2011 Farkli Din ve Kulturlerin Bir Arada Yasama Deneyimi Olarak Midyat Hapsinas Mercimekli Koyu 6 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2022