Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nükleer tıp, canlılara verilen ışın etkin (radyoaktif) maddelerin yaydıkları ışınların özel yöntemler veya aygıtlarla dışarıdan sayımı (parıltı sayımı) ya da görüntü olarak izlenmesi ya da tanımlanması ile tanı konulmasını sağlayan tıp dalıdır.
Sintigrafi; eser düzeyde ışın etkin (radyoaktif) bir maddenin genellikle damardan verilmesinden sonra "Gamma kamera" denen görüntüleme aygıtıyla işlevbilimsel bir durumun (organdaki kanlanma vb. değişim) görüntülenmesi tekniği olup, kemik, kalp, beyin ve dinamik böbrek sintigrafisi gibi türleri bulunmaktadır.
Kullanılan aygıtlar, radyoaktivite sayıcıları, kamera ve (Pozitron Emisyon Tomografisi) olarak adlandırılır. Görüntüleme için kullanılan bileşikler, radyonüklidler ya da radyonüklidler ile birleştirilen farmasötiklerdir. Bu maddeler vücutta fizyolojik işlevsellikleri ile görüntü sağlarlar. Görüntü almak için kullanılan en basit aygıta "Gamma kamera" adı verilir. Bu cihazların daha gelişmiş türleri "SPECT" (Single Photon Emission Tomography) adını alır. En son kullanıma giren Nükleer Tıp aygıtı (PET/CT) ya da 'dır. Bu sistemlerde amaçlanan işlev bilimsel görüntüleme ile anatomik görüntülemenin tek bir görüntüde birleştirilmesidir.
Nükleer tıbbın sağaltımı (tedaviyi) ilgilendiren yanında vücuda ayrı yollarla verilen radyonüklidlerden yararlanılır. Burada radyasyonun sağaltıcı ya da ağrı giderici özelliklerinden yararlanılır. Tiroid urları ve hipertiroidin tedavisi buna örnek gösterilebilir.
Türkiye'de birçok üniversite hastanesinde Nükleer Tıp Anabilim Dallarında, Sağlık Bakanlığı Hastanelerinde Nükleer Tıp Bölümleri'nde ve birçok özel nükleer tıp laboratuvarında, nükleer tıp incelemeleri yapılmaktadır.
Vücuda damar yolu ile enjekte edilen radyoaktif maddenin, radyasyon ölçüsü olarak herhangi bir zararı bulunmamaktadır. Sintigrafik araştırmalarla radyolojik araştırmalar arasındaki tek benzerlik, iki yöntemde de elde edilen görüntülerin bir filme aktarılmasından oluşmasıdır. Özünde, görüntüleme için kullanılan yöntem de, elde edilen görüntü de (sintigrafide fizyolojik, radyolojide anatomik) oldukça ayrıdır.
Türleri ile kimi kullanım alanları
1-PET/CT ile Kanser
- Tümör'ün iyicil ya da kötücül olmasının saptanması
- Kanserin vücuda yayılımının saptanması
- Verilen tedaviye yanıtın saptanması
2-PET/CT ile Beyin
- Alzheimer (Bunama) hastalığının erken tanısı
- Epilepside (Sara, tutarık) nöbete neden olan odakların saptanması
3-PET/CT ile Kalp
- Tıkalı olan kalp damarının, kalp kasına verdiği zararın (oksijensizlikten ötürü) saptanması
- Kalp hastalığının yaygınlığının saptanması
- Kalp krızi sonrası PTCS/Stent cerrahisinden hastanın ne denli yararlanacağının saptanması
4-Akciğer
5-Böbrek
6-Kemik
7-Tiroid
8-Sindirim sistemi (Gastrointestinal)
9-Lenfosintigrafi
10-Sentinel Akkan (Lenf) Düğümü İncelemesi
11-Dakriyosintigrafi
12-Böbreküstü bezi kabuk bölgesi Sintigrafisi
13-Erbezi (Testis) Sintigrafisi
Ayrıca kimi tür sintigrafiler kendi alt basamaklarıda çeşitlilikler içermektedir.
Nükleer tıp küçük oranlarda ışın etkin maddelerin genellikle toplar damardan (intravenöz) uygulanışının ardından doku ile organların fiziksel ve biyokimyasal olarak bunları almasıyla oluşan görüntüleri inceleyen tıp dalı.
Nükleer Tıp, biyolojik maddelerin X ve gama ışınına geçirgen olması ilkesine göre çalışır.
Nükleer Tıp uygulamalarında kullanılan radyofarmasötiklerin çoğu tanı amacına yöneliktir. Radyofarmasötikler genellikle radyoaktif bölüm ile farmasötik bölüm olmak üzere iki bileşenden oluşur.
Radyonükleid jeneratörler (üreteçler)
Üreteç sisteminin temel ilkesi; fiziksel ya da kimyasal bir yöntemle daha uzun yarı ömrü bulunan ana radyonüklidden daha kısa yarı ömürlü bir yavru radyonüklid elde etmektir.
Nükleer Tıp merkezlerinde en çok Mo99-Tc99m jeneratörü kullanılmaktadır. Jeneratör içerisinde Mo99 bulunmaktadır. Mo99 bozunmaya uğrayarak Tc99m oluşturur. Üretecin içerisinden serum fizyolojik geçirilerek Tc99m perteknetat’ın molibdenden ayrılması sağlanır. Bu olaya sağım (elution) denir. Bir sağımdan sonra jeneratördeki molibdenden yeniden Tc oluşur. Bu da ikinci bir sağımda üreteçten dışarıya alınır.
İdeal bir radyofarmasötiğin özellikleri
- Kolay hazırlanmalı ve ucuz olmalı
- Uygun fiziksel ve etkili yarı ömür
Fiziksel yarı ömür: Bir radyonüklidin başlangıçtaki atom sayısının ya da etkinlik düzeyinin % 50’sine inmesi için geçen süredir.
Biyolojik yarı-ömür: bir maddenin yarısının olağan atılma yollarıyla vücuttan atılması için geçen süredir (Tb). Bu, bir maddenin dengeli ve radyoaktif hali için aynıdır.
Etkili yarı-ömür: Fiziksel ve biyolojik yarı-ömür gözönünde bulundurulduğunda, maddenin vücuttan atılımı için geçen süredir. Te = Tp X Tb / Tp + Tb - Radyasyon türü ve enerjisi: Tanı amacıyla genellikle gama fotonu yayan radyonüklidler kullanılıp, enerjileri 100-300 keV arasında olması yeğlenir. Tanecikli tipte radyasyon yayan ışın etkin maddeler sağaltım amacıyla kullanılır.
- Yüksek hedef / hedef dışı etkinlik oranı
- Metabolik uygunluk
- Denge
- Farmasötik özellikler
- Radyonüklid taşıyıcısız olmalıdır. Eğer radyoaktif madde içinde aynı elementin radyoaktif olmayan oluşumları bulunuyorsa, yeterince yalın değildir. Elementin yalnızca radyoaktif atomlarının bulunduğu radyonüklidlere taşıyıcısız adı verilir.
- Radyonüklid yüksek özgül etkinliğe sahip olmalıdır. Birim kütledeki etkinlik ne denli çoksa özgül etkinlik o denli yüksektir.
En sık kullanılan radyofarmasötikler
- FDG-F18 :Fluorodeoxyglucose (18F).PET-CT' de kullanılır. 110 dk yarı ömürlü bir radyoaktif maddedir.
- NaF-18 : PET-CT de kullanılan özel bir radyoaktif maddedir.
Tc-99m perteknetat: Tanı amacıyla en sık kullanılan radyoaktif maddedir. Bu biçimiyle tiroid sintigrafisinde kullanılır. Radyofarmasötikler Tc-99m ile işaretlenir.
- Tc-99m DMSA: böbrek sintigrafisi
- Tc99m MDP: kemik sintigrafisi
- Tc99m sülfür kolloid: karaciğer-dalak sintigrafisi
İyot-131: Tedavi amaçlı, tiroid sintigrafisi. Sağaltım amacıyla en sık kullanılan radyoaktif maddedir. Hipertiroidi ya da tiroid kanseri tedavisinde kullanılır.
Galyum-67: Tümör ve enfeksiyon görüntülemesi
Talyum-201: Miyokard perfüzyon görüntülemesi
Ek bilgiler
- Tanısal nükleer tıp incelemelerinde fetusun aldığı doz genellikle 1 rad'dan azdır.
- Talyum-201 ve iyot-131 plasentayı geçebilir.
- Fetusun tiroidi ışın etkin iyodu anneninkine göre 6-7 kat çok tutar.
- Sülfür kolloid, DTPA ve makroagregatlar plasentayı geçemezler
- Gebelik süresince alınabilecek radyasyon ölçüsü 0,5 rem'i geçmemelidir.
Onkolojide kullanımı
Tümör görüntülenmesi ya da sağaltımında kullanılabilir.
Urların görüntülenmesinde kullanılan sintigrafik yöntemler
- Kemik sintigrafisi
- Karaciğer sintigrafisi
- Ga-67 tüm vücut sintigrafisi
- I-131 MIBG sintigrafisi
- Lenfosintigrafi
- Monoklonal (tek eşlenikli) antikor sintigrafisi
Radyonüklid tedavinin uygulandığı kötücül hastalıklar
- İyi farklılaşmış tiroid kanseri
- Kötücül (habis) ve öbürleri
- Nöroendokrin urlar
- Kemiğe sıçramalara (metastaz) bağlı gelişen ağrının hafifletilmesi
- Katı urlarda radyoimmunoterapi
Radyoiyot tedavisi
Tiroid lobuna olan sıçramalar 150 mCi; akkan (lenf) düğümü metastazı 175 mCi; Uzak metastazlar: 200 mCi
I-131 sağaltımından (tedavisinden) sonra görülen komplikasyonlar (istenmeyen etkiler)
Kısa dönemde görülenler:
- Bulantı, kusma
- (tükrük bezlerinde yangı), gastrit (mide yangısı)
- Kemik iliği baskılanması
- Metastazlarda ağrı, şişlik, kanamalar (hemoraji)
- Tiroid fırtınası (kalan dokusu fazla olanlarda, işlevsel metastaz varlığında)
- Ses tellerinin felç olması
- Beyinde ödem (beyin metaztazı olan olguların sağaltımlarının ardından)
- Hipoparatiroidizm
Uzun dönemde görülenler:
- Radyasyon fibrozu
- Kalıcı kemik iliği baskılanması
- Lösemi
- Doğuştan anormallikler
- Kısırlık
- İkincil çıkabilen urlar
Endokrinde kullanım
Tiroid alımı (tutulumu) incelemesi
İncelemenin özü verilen radyofarmösitiğin belirli bir zamanda tiroid bezince tutulan miktarının yüzde olarak hesaplanmasına dayanır. Bu işlem, I-131, Tc-99m O4 veya I-123 ile yapılabilir.
I-131 tutulum incelemesi
Verilen radyoaktif iyotun element iyot gibi tiroidde tutunması ve hormona dönüşmesine dayanır. 4-6 saat açlıktan sonra 1mikroCi/kg I-131 hastaya ağız yoluyla verilir. Aynı oranda etkinlik ölçün (standart) olarak kullanılır. 4. ve 24. saatte hastadan ve standarttan sayımlar alınır. Uyluk bölgesinden de 4. ve 24. saatte sayımlar alınır. Tiroid tutulum (%): Tiroid üzerindeki sayım-uyluktaki sayım/standattaki sayım işlemi ile hasaplanır.
Yüksek tutulumu olan durumlar:
- Hipertiroidi
- 'nin erken dönemi
- Antitiroid sağaltımının kesilmesinden sonra görülen geri tepme olgusu (ing. rebound phenomenon)
- İyot açlığı
Düşük Tutulum
- Hipotiroidi
- Fazla miktarda iyot veya iyotlu bileşik alımı
- Tiroid hormonu ya da antitiroid tedavi uygulaması
- Subakut (iveğen altı) tiroidit
Tiroid sintigrafisi
Gerekirlik durumları:
- Guatr
- Boyunda dokunularak hissedilebilen kitle varlığı
- Klinik hipo ya da hipertiroidizm
- Tiroidit (tiroid bezinde yangı)
- Dalan guatr olmasından kuşkulanılan durumlar
- Tiroid ameliyatı öncesi ve sonrası izleme dönemi
- Tiroidinde ur (kanser) tanısı almış olguların değerlendirilmesi
I-131, I-123, Tc-99m perteknetat, Tl-201 kullanılabilir.
I-131 ile tüm vücut taraması
Ayrımlaşmış tiroid kanser tanısı almış ve ameliyat edilmiş hastaların izleminde kullanılır. Bu inceleme için 4 hafta öncesinden T4, 2 hafta öncesinden de T3 hazırlamaları kesilmeli ve düşük iyotlu diyet uygulanmalıdır. I-131' in ağızdan verilmesinden 24 ve 96 saat sonra boyun bölgesinden ve tüm vücuttan görüntüler alınır.
Paratiroid sintigrafisi
Tc-99m MIBI ile ikili evre sintigrafisi
Tc-99m MIBI'nin i.v. (toplar damardan) verilmesinden 15 dakika ve 3 saat sonra boyun bölgesinden görüntü alınır. 15. dakikada tiroidde de, paratiroidde de tutulum gözlenirken, 3. saatte tiroiddeki etkinlik boşalır, paratiroid patolojisinde ise etkinlik birikimi sürer.
Tl-201-Tc-99m O4 çıkartma sintigrafisi
Tl-201 toplar damardan verilir ve boyundan görüntü alınır. Daha sonra Tc-99m i.v. olarak verilir ve görüntü kayıt edilir. Bilgisayar yardımı ile görüntüler birbirinden çıkarılır. Tl-201, tiroidde de, paratiroidde de, Tc-99m O4 ise yalnızca tiroidde tutulur.
Böbrek üstü bezi sintigrafisi
- Böbrek üstü bezi kabuk bölgesi (korteks) sintigrafisi: I-131 iodokolesterol kullanılır.
- Böbrek üstü bezi öz bölgesi (medulla) sintigrafisi: I-131 MIBG kullanılır, hücre içine norepinefrin tutulum düzeneği ile alınır.
Nefroürolojide (böbrek ile boşaltım yollarında) kullanımı
Radyonüklid yöntemler kullanılarak; böbreğin anatomik yapısı, fonksiyonel durumu, GFR (), ERPF (renal plazma akımı), böbreklerin rölatif fonksiyonu, vezikoüreteral reflü değerlendirilebilir.
Klinik Uygulamalar
- Renal fonksiyon değerlendirmesi
- Obstrüksiyon değerlendirmesi
- Renavasküler hipertansiyon değerlendirmesi
- Renal transplant değerlendirmesi
- Diğer uygulamalar
Klinik Uygulamalar
Renal kortikal sintigrafide daha çok DMSA kullanılır. Dimerkaptosüksinik asit (DMSA) plazma proteinlerine sıkıca bağlanır. Çok az bir bölümü ekskrete olduğundan ekskresyon fonksiyonunu değerlendirmek amacıyla kullanılmaz. Renal kortikol dokuda konsantre olur. Verilen doz uzun süre böbreklere lokalize olduğu için böbreklerin aldığı radyasyon dozu yüksektir. En sık olarak üriner sistem enfeksiyonu sonrasında böbrek parankim hasarının değerlendirilmesi ve takibinde kullanılır.
Kardiyolojide kullanımı
Miyokard perfüzyon sintigrafisi; koroner arter hastalığı tanısı, akut koroner sendrom, konjestif kalp yetmezliği ve/veya sol ventrikül disfonksiyonu olan hastaların değerlendirilmesi, yaşlı hastaların değerlendirilmesi gibi durumlarda kullanılabilir.
Talyum-201 veya Tc-99m ile işaretli ajanlar (Tc-99m sestamibi (MİBİ), Tc-99m tetrofosmin) kullanılır.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nukleer tip canlilara verilen isin etkin radyoaktif maddelerin yaydiklari isinlarin ozel yontemler veya aygitlarla disaridan sayimi parilti sayimi ya da goruntu olarak izlenmesi ya da tanimlanmasi ile tani konulmasini saglayan tip dalidir Bir sintigrafi goruntusunde sag gozde patolojik lezyon bulgusu Sintigrafi eser duzeyde isin etkin radyoaktif bir maddenin genellikle damardan verilmesinden sonra Gamma kamera denen goruntuleme aygitiyla islevbilimsel bir durumun organdaki kanlanma vb degisim goruntulenmesi teknigi olup kemik kalp beyin ve dinamik bobrek sintigrafisi gibi turleri bulunmaktadir Kullanilan aygitlar radyoaktivite sayicilari kamera ve Pozitron Emisyon Tomografisi olarak adlandirilir Goruntuleme icin kullanilan bilesikler radyonuklidler ya da radyonuklidler ile birlestirilen farmasotiklerdir Bu maddeler vucutta fizyolojik islevsellikleri ile goruntu saglarlar Goruntu almak icin kullanilan en basit aygita Gamma kamera adi verilir Bu cihazlarin daha gelismis turleri SPECT Single Photon Emission Tomography adini alir En son kullanima giren Nukleer Tip aygiti PET CT ya da dir Bu sistemlerde amaclanan islev bilimsel goruntuleme ile anatomik goruntulemenin tek bir goruntude birlestirilmesidir Nukleer tibbin sagaltimi tedaviyi ilgilendiren yaninda vucuda ayri yollarla verilen radyonuklidlerden yararlanilir Burada radyasyonun sagaltici ya da agri giderici ozelliklerinden yararlanilir Tiroid urlari ve hipertiroidin tedavisi buna ornek gosterilebilir Turkiye de bircok universite hastanesinde Nukleer Tip Anabilim Dallarinda Saglik Bakanligi Hastanelerinde Nukleer Tip Bolumleri nde ve bircok ozel nukleer tip laboratuvarinda nukleer tip incelemeleri yapilmaktadir Vucuda damar yolu ile enjekte edilen radyoaktif maddenin radyasyon olcusu olarak herhangi bir zarari bulunmamaktadir Sintigrafik arastirmalarla radyolojik arastirmalar arasindaki tek benzerlik iki yontemde de elde edilen goruntulerin bir filme aktarilmasindan olusmasidir Ozunde goruntuleme icin kullanilan yontem de elde edilen goruntu de sintigrafide fizyolojik radyolojide anatomik oldukca ayridir Turleri ile kimi kullanim alanlari1 PET CT ile Kanser Tumor un iyicil ya da kotucul olmasinin saptanmasi Kanserin vucuda yayiliminin saptanmasi Verilen tedaviye yanitin saptanmasi 2 PET CT ile Beyin Alzheimer Bunama hastaliginin erken tanisi Epilepside Sara tutarik nobete neden olan odaklarin saptanmasi 3 PET CT ile Kalp Tikali olan kalp damarinin kalp kasina verdigi zararin oksijensizlikten oturu saptanmasi Kalp hastaliginin yayginliginin saptanmasi Kalp krizi sonrasi PTCS Stent cerrahisinden hastanin ne denli yararlanacaginin saptanmasi 4 Akciger 5 Bobrek 6 Kemik 7 Tiroid 8 Sindirim sistemi Gastrointestinal 9 Lenfosintigrafi 10 Sentinel Akkan Lenf Dugumu Incelemesi 11 Dakriyosintigrafi 12 Bobrekustu bezi kabuk bolgesi Sintigrafisi 13 Erbezi Testis Sintigrafisi Ayrica kimi tur sintigrafiler kendi alt basamaklarida cesitlilikler icermektedir Nukleer tip kucuk oranlarda isin etkin maddelerin genellikle toplar damardan intravenoz uygulanisinin ardindan doku ile organlarin fiziksel ve biyokimyasal olarak bunlari almasiyla olusan goruntuleri inceleyen tip dali Nukleer Tip biyolojik maddelerin X ve gama isinina gecirgen olmasi ilkesine gore calisir Nukleer Tip uygulamalarinda kullanilan radyofarmasotiklerin cogu tani amacina yoneliktir Radyofarmasotikler genellikle radyoaktif bolum ile farmasotik bolum olmak uzere iki bilesenden olusur Radyonukleid jeneratorler uretecler Uretec sisteminin temel ilkesi fiziksel ya da kimyasal bir yontemle daha uzun yari omru bulunan ana radyonuklidden daha kisa yari omurlu bir yavru radyonuklid elde etmektir Nukleer Tip merkezlerinde en cok Mo99 Tc99m jeneratoru kullanilmaktadir Jenerator icerisinde Mo99 bulunmaktadir Mo99 bozunmaya ugrayarak Tc99m olusturur Uretecin icerisinden serum fizyolojik gecirilerek Tc99m perteknetat in molibdenden ayrilmasi saglanir Bu olaya sagim elution denir Bir sagimdan sonra jeneratordeki molibdenden yeniden Tc olusur Bu da ikinci bir sagimda uretecten disariya alinir Ideal bir radyofarmasotigin ozellikleri Kolay hazirlanmali ve ucuz olmali Uygun fiziksel ve etkili yari omur Fiziksel yari omur Bir radyonuklidin baslangictaki atom sayisinin ya da etkinlik duzeyinin 50 sine inmesi icin gecen suredir Biyolojik yari omur bir maddenin yarisinin olagan atilma yollariyla vucuttan atilmasi icin gecen suredir Tb Bu bir maddenin dengeli ve radyoaktif hali icin aynidir Etkili yari omur Fiziksel ve biyolojik yari omur gozonunde bulunduruldugunda maddenin vucuttan atilimi icin gecen suredir Te Tp X Tb Tp Tb Radyasyon turu ve enerjisi Tani amaciyla genellikle gama fotonu yayan radyonuklidler kullanilip enerjileri 100 300 keV arasinda olmasi yeglenir Tanecikli tipte radyasyon yayan isin etkin maddeler sagaltim amaciyla kullanilir Yuksek hedef hedef disi etkinlik orani Metabolik uygunluk Denge Farmasotik ozellikler Radyonuklid tasiyicisiz olmalidir Eger radyoaktif madde icinde ayni elementin radyoaktif olmayan olusumlari bulunuyorsa yeterince yalin degildir Elementin yalnizca radyoaktif atomlarinin bulundugu radyonuklidlere tasiyicisiz adi verilir Radyonuklid yuksek ozgul etkinlige sahip olmalidir Birim kutledeki etkinlik ne denli coksa ozgul etkinlik o denli yuksektir En sik kullanilan radyofarmasotikler FDG F18 Fluorodeoxyglucose 18F PET CT de kullanilir 110 dk yari omurlu bir radyoaktif maddedir NaF 18 PET CT de kullanilan ozel bir radyoaktif maddedir Tc 99m perteknetat Tani amaciyla en sik kullanilan radyoaktif maddedir Bu bicimiyle tiroid sintigrafisinde kullanilir Radyofarmasotikler Tc 99m ile isaretlenir Tc 99m DMSA bobrek sintigrafisi Tc99m MDP kemik sintigrafisi Tc99m sulfur kolloid karaciger dalak sintigrafisi Iyot 131 Tedavi amacli tiroid sintigrafisi Sagaltim amaciyla en sik kullanilan radyoaktif maddedir Hipertiroidi ya da tiroid kanseri tedavisinde kullanilir Galyum 67 Tumor ve enfeksiyon goruntulemesi Talyum 201 Miyokard perfuzyon goruntulemesiEk bilgilerTanisal nukleer tip incelemelerinde fetusun aldigi doz genellikle 1 rad dan azdir Talyum 201 ve iyot 131 plasentayi gecebilir Fetusun tiroidi isin etkin iyodu anneninkine gore 6 7 kat cok tutar Sulfur kolloid DTPA ve makroagregatlar plasentayi gecemezler Gebelik suresince alinabilecek radyasyon olcusu 0 5 rem i gecmemelidir Onkolojide kullanimiTumor goruntulenmesi ya da sagaltiminda kullanilabilir Urlarin goruntulenmesinde kullanilan sintigrafik yontemler Kemik sintigrafisi Karaciger sintigrafisi Ga 67 tum vucut sintigrafisi I 131 MIBG sintigrafisi Lenfosintigrafi Monoklonal tek eslenikli antikor sintigrafisiRadyonuklid tedavinin uygulandigi kotucul hastaliklar Iyi farklilasmis tiroid kanseri Kotucul habis ve oburleri Noroendokrin urlar Kemige sicramalara metastaz bagli gelisen agrinin hafifletilmesi Kati urlarda radyoimmunoterapiRadyoiyot tedavisi Tiroid lobuna olan sicramalar 150 mCi akkan lenf dugumu metastazi 175 mCi Uzak metastazlar 200 mCi I 131 sagaltimindan tedavisinden sonra gorulen komplikasyonlar istenmeyen etkiler Kisa donemde gorulenler Bulanti kusma tukruk bezlerinde yangi gastrit mide yangisi Kemik iligi baskilanmasi Metastazlarda agri sislik kanamalar hemoraji Tiroid firtinasi kalan dokusu fazla olanlarda islevsel metastaz varliginda Ses tellerinin felc olmasi Beyinde odem beyin metaztazi olan olgularin sagaltimlarinin ardindan Hipoparatiroidizm Uzun donemde gorulenler Radyasyon fibrozu Kalici kemik iligi baskilanmasi Losemi Dogustan anormallikler Kisirlik Ikincil cikabilen urlarEndokrinde kullanimTiroid alimi tutulumu incelemesi Incelemenin ozu verilen radyofarmositigin belirli bir zamanda tiroid bezince tutulan miktarinin yuzde olarak hesaplanmasina dayanir Bu islem I 131 Tc 99m O4 veya I 123 ile yapilabilir I 131 tutulum incelemesi Verilen radyoaktif iyotun element iyot gibi tiroidde tutunmasi ve hormona donusmesine dayanir 4 6 saat acliktan sonra 1mikroCi kg I 131 hastaya agiz yoluyla verilir Ayni oranda etkinlik olcun standart olarak kullanilir 4 ve 24 saatte hastadan ve standarttan sayimlar alinir Uyluk bolgesinden de 4 ve 24 saatte sayimlar alinir Tiroid tutulum Tiroid uzerindeki sayim uyluktaki sayim standattaki sayim islemi ile hasaplanir Yuksek tutulumu olan durumlar Hipertiroidi nin erken donemi Antitiroid sagaltiminin kesilmesinden sonra gorulen geri tepme olgusu ing rebound phenomenon Iyot acligi Dusuk Tutulum Hipotiroidi Fazla miktarda iyot veya iyotlu bilesik alimi Tiroid hormonu ya da antitiroid tedavi uygulamasi Subakut ivegen alti tiroiditTiroid sintigrafisi Gerekirlik durumlari Guatr Boyunda dokunularak hissedilebilen kitle varligi Klinik hipo ya da hipertiroidizm Tiroidit tiroid bezinde yangi Dalan guatr olmasindan kuskulanilan durumlar Tiroid ameliyati oncesi ve sonrasi izleme donemi Tiroidinde ur kanser tanisi almis olgularin degerlendirilmesi I 131 I 123 Tc 99m perteknetat Tl 201 kullanilabilir I 131 ile tum vucut taramasi Ayrimlasmis tiroid kanser tanisi almis ve ameliyat edilmis hastalarin izleminde kullanilir Bu inceleme icin 4 hafta oncesinden T4 2 hafta oncesinden de T3 hazirlamalari kesilmeli ve dusuk iyotlu diyet uygulanmalidir I 131 in agizdan verilmesinden 24 ve 96 saat sonra boyun bolgesinden ve tum vucuttan goruntuler alinir Paratiroid sintigrafisi Tc 99m MIBI ile ikili evre sintigrafisi Tc 99m MIBI nin i v toplar damardan verilmesinden 15 dakika ve 3 saat sonra boyun bolgesinden goruntu alinir 15 dakikada tiroidde de paratiroidde de tutulum gozlenirken 3 saatte tiroiddeki etkinlik bosalir paratiroid patolojisinde ise etkinlik birikimi surer Tl 201 Tc 99m O4 cikartma sintigrafisi Tl 201 toplar damardan verilir ve boyundan goruntu alinir Daha sonra Tc 99m i v olarak verilir ve goruntu kayit edilir Bilgisayar yardimi ile goruntuler birbirinden cikarilir Tl 201 tiroidde de paratiroidde de Tc 99m O4 ise yalnizca tiroidde tutulur Bobrek ustu bezi sintigrafisi Bobrek ustu bezi kabuk bolgesi korteks sintigrafisi I 131 iodokolesterol kullanilir Bobrek ustu bezi oz bolgesi medulla sintigrafisi I 131 MIBG kullanilir hucre icine norepinefrin tutulum duzenegi ile alinir Nefrourolojide bobrek ile bosaltim yollarinda kullanimiRadyonuklid yontemler kullanilarak bobregin anatomik yapisi fonksiyonel durumu GFR ERPF renal plazma akimi bobreklerin rolatif fonksiyonu vezikoureteral reflu degerlendirilebilir Klinik Uygulamalar Renal fonksiyon degerlendirmesi Obstruksiyon degerlendirmesi Renavaskuler hipertansiyon degerlendirmesi Renal transplant degerlendirmesi Diger uygulamalar Klinik Uygulamalar Renal kortikal sintigrafide daha cok DMSA kullanilir Dimerkaptosuksinik asit DMSA plazma proteinlerine sikica baglanir Cok az bir bolumu ekskrete oldugundan ekskresyon fonksiyonunu degerlendirmek amaciyla kullanilmaz Renal kortikol dokuda konsantre olur Verilen doz uzun sure bobreklere lokalize oldugu icin bobreklerin aldigi radyasyon dozu yuksektir En sik olarak uriner sistem enfeksiyonu sonrasinda bobrek parankim hasarinin degerlendirilmesi ve takibinde kullanilir Kardiyolojide kullanimiMiyokard perfuzyon sintigrafisi koroner arter hastaligi tanisi akut koroner sendrom konjestif kalp yetmezligi ve veya sol ventrikul disfonksiyonu olan hastalarin degerlendirilmesi yasli hastalarin degerlendirilmesi gibi durumlarda kullanilabilir Talyum 201 veya Tc 99m ile isaretli ajanlar Tc 99m sestamibi MIBI Tc 99m tetrofosmin kullanilir Ayrica bakinizFizik Muhendisligi