Antik Yunan inancında Nemesis (/ˈnɛməsɪs/; Greek: Νέμεσις), Adalet, intikam ve denge tanrıçasıdır. Nemesis’in tapınağı Marathon'un kuzeyinde bulunan Rhamnous şehrinde olduğu için Rhamnousia/Rhamnusia ("Rhamnous’un tanrıçası") olarak da anılır. Bir diğer adı “kaçınılmaz” anlamına gelen Adrasteia’dır.
Roma mitolojisinde Invidia olarak bilinir.
Etimoloji
Nemesis adı Yunanca bir sözcük olan νέμειν némein “hak ettiğini vermek” ve İlkel Hint-Avrupa dil grubundan nem- "dağıtmak” sözcüğünden gelmektedir.
Arka plan
Kutsal cezalandırma eski Yunan bakış açısında büyük bir tema olup Sophocles trajedilerinde ve birçok kişinin diğer yazınsal eserlerinde birleştirici tema görevi görür.Hesiod şöyle demiştir. “ölümcül Nyks aynı zamanda ölümlülere bir bela olarak Nemesis’i doğurmuştur” (Theogony, 223 muhtemelen araya eklenmiş bir pasaj). Nemesis epik eser Cypria’da daha somut bir şekilde yer alır. Açık bir şekilde Zeus’dan çok önce var olmasına rağmen Nemesis affedilmez adalet olarak Zeus’un Olimpiya düzeninde yer alır ve resimlerinde Kibele, Rhea, Demeter ve Artemis gibi diğer tanrıçalara benzer. ("Rhamnous’un tanrıçası") olarak Attica’nın kuzeydoğusunda bulunan Rhamnous bölgesindeki antik tapınağında onurlandırıp yatıştırılırdı. Burada antik okyanus-nehir tanrısı Okeanos’un kızı olarak görülürdü. Pausanias burada Nemesis’in ikonik bir heykelinin olduğunu yazmıştır. Bu heykel heykeltıraş Pheidias tarafından Marathon savaşı’ndan (M.Ö. 490) sonra onları bekleyen zaferin anısına yapılması amaçlanan dikilitaş için kendilerinden fazlasıyla emin Pers’liler tarafından getirilen Paros adasına ait bir mermer kütlesinden yapılmıştır. Tanrıça bir geyikli taç ve küçük zafer tanrıçaları ile birlikte tasvir edilmiştir. Nemesis elinde bir kırbaç ve hançer taşıyan kanatlı bir tanrıça olarak resmedilir.
Kökenler
Nemesis; Okeanos veya Zeus’un kızı, Hesiod’a göre Erebos ve Nyks’in kızıdır. Nemesis aynı zamanda Nyks’in tek başına doğurduğu bir kızı olarak gösterilir. Nemesis inancı Smyrna’dan kaynaklanmış olabilir.
Kimi metafiziksel mitolojilere göre Nemesis’in yumurtladığı bir yumurtadan iki çift ikiz doğmuştur. Bunlar Troya’lı Helene ve Klytemnestra, Dioskurlar olarak da bilinen Kastor ve Polluks. Diğer mitler ise Helene’yi, Zeus ve Leda’nın kızı olarak gösterir. Mitlerin bir derlemesini içeren Bibliotheke’nin yazarı Helene’nin annesinin Nemesis olabilme ihtimalinden bahseder. Nemesis Zeus’tan kaçmak için kaza dönüşür. Zeus da kuğuya dönüşerek onunla birleşir. Nemesis’in kuş formundan çıkan bir yumurta çobanlar tarafından çalılarda bulunup Leda’ya götürülür. Leda yumurta çatlayana kadar onu bir sandıkta tutar ve bu şekilde Helene’nin annesi olur.
İş ve eylemleri
Saygın bir tanrıça olmasına rağmen Nemesis Ekho ve Narkissos gibi ölümlülere çok fazla acılar yaşatmıştır. Thespiae ve Boeotia bölgesinden çok yakışıklı ve kibirli bir avcı olan Narkissos ona aşık olanları hor görür. Nemesis bir göle gidip kendi görüntüsünü görmesi için onu ayartır. Narkissos suda gördüğü görüntünün kendi görüntüsü olduğunu bilmeden ona aşık olur. Yansımanın görüntüsünden ayrılamayan Narkissos orada ölür. Nemesis’e göre hiç kimse çok fazla iyi olmamalıdır ve sayısız yetenekler bahşedilmiş kişiler her zaman lanetlenmelidir.
Talih ve intikam
Nemesis sözcüğünün orijinal anlamı hak edilen şeye göre, sadece gereken her oranda ne iyi ne de kötü olarak, talihin dağıtılmasıdır. Nemesis sonradan bu doğru orantının adalet algısında cezalandırılmadan geçip gitmesine izin verilemeyecek herhangi bir bozukluğun sebep olduğu kızgınlık olarak düşünülmüştür. O. Gruppe (1906) ve diğerleri adı “kızgınlık hissetme”yle bağlamışlardır. 4. yy.’dan itibaren Nemesis sadece, Tyche’le ilişkilendirilecek olan Talih şansının dengeleyicisidir. Yunan trajedilerinde Nemesis çoğunlukla Ate ve Erinyeler’e benzer olarak suçun intikamcısı ve kibrin cezalandırıcısı olarak görünür. Nemesis bazen “kaçınılmaz” anlamına gelen "Adrasteia" lakabıyla adlandırılır. Bu lakap Erinyeler’e (amansız), özellikle de Demeter ve Frigya ana tanrıçası Kibele’ye verilir.
Yerel tapınma
Atina’da Nemeseia (bazen Genesia olarak adlandırılır) adında bir festival düzenlenirdi. Burada amaç eğer onların kültü herhangi bir şekilde ihmal edilmişse yaşayanları cezalandırma gücüne sahip olduğu farz edilen ölümün Nemesis’ini uzak tutmaktır. (Sophocles, Electra, 792; E. Rohde, Psyche, 1907, i. 236, note I) Smyrna’da Nemesis’in Artemis’ten çok Afrodite’e benzeyen iki dışavurumu vardı. Bu çifte durumun açıklaması zordur. Bu durum tanrıçanın iki yönünün olduğunu akla getirmiştir. Nazik ve acımasız ya da eski şehrin veya Alexander tarafından kurulan yeni şehrin tanrıçası olarak. MS 250–51 yıllarında gerçekleşen "Decian zulmü" esnasında yazılan Acts of Pionius adlı şehitler menkıbesinde vadesi dolan Smyrnalı bir Hristiyanın Nemesis’in tapınağının sunağında kurban sunumlarına katıldığından bahsedilmektedir.
Roma
Roma’da imparatorluk döneminde Nemesis'e askeri eğitim alanının koruyucu ruhlarından (Nemesis campestris) biri olarak, gladyatörlerin ve arenada vahşi hayvanlarla boğuşan avcıların koruyucu azizesi olarak ve zafer kazanan generaller tarafından da zaman zaman Pax-Nemesis şeklinde tapınılmıştır. Bazen fakat çok nadir olarak da çoğunlukla Claudius ve Hadrianus hükmü altındaki imparatorluğun madeni paralarında da Nemesis görülmüştür. M.S. 3. yy.'da çok güçlü Nemesis-Fortuna olarak bir inanç olduğuna dair kanıt vardır. Nemesis Hadrianus’un kölelikten azat edilmiş adamları adlı bir topluluk tarafından tapılmıştır. Mesomedes M.S. 2. yy.’da ona bir ilahi yazmış ve ona "Nemesis hayatın kanatlı dengeleyicisi, kara yüzlü tanrıça, adaletin kızı" olarak hitap etmiş ve ondan “sarsılmaz dizginler ölümlülerin uçarı saygısızlıklarını” engeller şeklinde bahsetmiştir.
Nemesis’in erken dönem betimlemeleri kendisi de bazen nemesis lakabını taşıyan Afrodit’e benzer. Daha sonra suçun intikamcısı ve uyumun bakire tanrıçası olarak görülmüştür. Nemesis cetvel, dizgin, terazi, bir kılıç, kırbaç gibi cisimlerle ve griffonlar tarafından çekilen bir arabayla sembolize edilmiştir. Nemesis, Adrastia olarak da bilinir. ’ın ölümünü tanımlamasının ardından onu bir adaletten sapma içine dahil eder.
Homeros'ta Nemesis sadece soyut bir tecessüm/şahıslandırma olarak geçer.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Aeschylus, Prometheus Bound 936; Euripides, Rhesus 342
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2016.
- ^ , Etymological Dictionary of Greek, Brill, 2009, pp. 1005–6.
- ^ , University of California, 9 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 12 Ekim 2013
- ^ Examples of Nemesis in Literature, 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 12 Ekim 2013
- ^ Theogonia, 223
- ^ The primeval concept of Nemesis is traced by Marcel Mauss (Mauss, The Gift: the form and reason for exchange in archaic societies, 2002:23: "Generosity is an obligation, because Nemesis avenges the poor... This is the ancient morality of the gift, which has become a principle of justice". Jean Coman, in discussing Nemesis in Aeschylus (Coman, L'idée de la Némésis chez Eschyle, Strasbourg, 1931:40-43) detected "traces of a less rational, and probably older, concept of deity and its relationshiop to man", as Michael B. Hornum observed in Nemesis, the Roman State and the Games, 1993:9.
- ^ Pausanias, Description of Greece, 1.33.2-3.
- ^ (Pseudo-Apollodorus) R. Scott Smith, Stephen Trzaskoma, and Hyginus. Apollodorus' Library and Hyginus' Fabulae: Two Handbooks of Greek Mythology. Indianapolis: Hackett Pub., 2007:60.
- ^ . virginia.edu. 3 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2015.
- ^ Ammianus Marcellinus 14.11.25
Wikimedia Commons'ta Nemesis ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antik Yunan inancinda Nemesis ˈnɛmesɪs Greek Nemesis Adalet intikam ve denge tanricasidir Nemesis in tapinagi Marathon un kuzeyinde bulunan Rhamnous sehrinde oldugu icin Rhamnousia Rhamnusia Rhamnous un tanricasi olarak da anilir Bir diger adi kacinilmaz anlamina gelen Adrasteia dir Nemesis Roma mitolojisinde Invidia olarak bilinir EtimolojiNemesis adi Yunanca bir sozcuk olan nemein nemein hak ettigini vermek ve Ilkel Hint Avrupa dil grubundan nem dagitmak sozcugunden gelmektedir Arka planKutsal cezalandirma eski Yunan bakis acisinda buyuk bir tema olup Sophocles trajedilerinde ve bircok kisinin diger yazinsal eserlerinde birlestirici tema gorevi gorur Hesiod soyle demistir olumcul Nyks ayni zamanda olumlulere bir bela olarak Nemesis i dogurmustur Theogony 223 muhtemelen araya eklenmis bir pasaj Nemesis epik eser Cypria da daha somut bir sekilde yer alir Acik bir sekilde Zeus dan cok once var olmasina ragmen Nemesis affedilmez adalet olarak Zeus un Olimpiya duzeninde yer alir ve resimlerinde Kibele Rhea Demeter ve Artemis gibi diger tanricalara benzer Rhamnous un tanricasi olarak Attica nin kuzeydogusunda bulunan Rhamnous bolgesindeki antik tapinaginda onurlandirip yatistirilirdi Burada antik okyanus nehir tanrisi Okeanos un kizi olarak gorulurdu Pausanias burada Nemesis in ikonik bir heykelinin oldugunu yazmistir Bu heykel heykeltiras Pheidias tarafindan Marathon savasi ndan M O 490 sonra onlari bekleyen zaferin anisina yapilmasi amaclanan dikilitas icin kendilerinden fazlasiyla emin Pers liler tarafindan getirilen Paros adasina ait bir mermer kutlesinden yapilmistir Tanrica bir geyikli tac ve kucuk zafer tanricalari ile birlikte tasvir edilmistir Nemesis elinde bir kirbac ve hancer tasiyan kanatli bir tanrica olarak resmedilir Nemesis 2 yy a ait Misir dan Roma mermeri Louvre KokenlerNemesis Okeanos veya Zeus un kizi Hesiod a gore Erebos ve Nyks in kizidir Nemesis ayni zamanda Nyks in tek basina dogurdugu bir kizi olarak gosterilir Nemesis inanci Smyrna dan kaynaklanmis olabilir Kimi metafiziksel mitolojilere gore Nemesis in yumurtladigi bir yumurtadan iki cift ikiz dogmustur Bunlar Troya li Helene ve Klytemnestra Dioskurlar olarak da bilinen Kastor ve Polluks Diger mitler ise Helene yi Zeus ve Leda nin kizi olarak gosterir Mitlerin bir derlemesini iceren Bibliotheke nin yazari Helene nin annesinin Nemesis olabilme ihtimalinden bahseder Nemesis Zeus tan kacmak icin kaza donusur Zeus da kuguya donuserek onunla birlesir Nemesis in kus formundan cikan bir yumurta cobanlar tarafindan calilarda bulunup Leda ya goturulur Leda yumurta catlayana kadar onu bir sandikta tutar ve bu sekilde Helene nin annesi olur Is ve eylemleriSaygin bir tanrica olmasina ragmen Nemesis Ekho ve Narkissos gibi olumlulere cok fazla acilar yasatmistir Thespiae ve Boeotia bolgesinden cok yakisikli ve kibirli bir avci olan Narkissos ona asik olanlari hor gorur Nemesis bir gole gidip kendi goruntusunu gormesi icin onu ayartir Narkissos suda gordugu goruntunun kendi goruntusu oldugunu bilmeden ona asik olur Yansimanin goruntusunden ayrilamayan Narkissos orada olur Nemesis e gore hic kimse cok fazla iyi olmamalidir ve sayisiz yetenekler bahsedilmis kisiler her zaman lanetlenmelidir Talih ve intikamNemesis sozcugunun orijinal anlami hak edilen seye gore sadece gereken her oranda ne iyi ne de kotu olarak talihin dagitilmasidir Nemesis sonradan bu dogru orantinin adalet algisinda cezalandirilmadan gecip gitmesine izin verilemeyecek herhangi bir bozuklugun sebep oldugu kizginlik olarak dusunulmustur O Gruppe 1906 ve digerleri adi kizginlik hissetme yle baglamislardir 4 yy dan itibaren Nemesis sadece Tyche le iliskilendirilecek olan Talih sansinin dengeleyicisidir Yunan trajedilerinde Nemesis cogunlukla Ate ve Erinyeler e benzer olarak sucun intikamcisi ve kibrin cezalandiricisi olarak gorunur Nemesis bazen kacinilmaz anlamina gelen Adrasteia lakabiyla adlandirilir Bu lakap Erinyeler e amansiz ozellikle de Demeter ve Frigya ana tanricasi Kibele ye verilir Yerel tapinmaAtina da Nemeseia bazen Genesia olarak adlandirilir adinda bir festival duzenlenirdi Burada amac eger onlarin kultu herhangi bir sekilde ihmal edilmisse yasayanlari cezalandirma gucune sahip oldugu farz edilen olumun Nemesis ini uzak tutmaktir Sophocles Electra 792 E Rohde Psyche 1907 i 236 note I Smyrna da Nemesis in Artemis ten cok Afrodite e benzeyen iki disavurumu vardi Bu cifte durumun aciklamasi zordur Bu durum tanricanin iki yonunun oldugunu akla getirmistir Nazik ve acimasiz ya da eski sehrin veya Alexander tarafindan kurulan yeni sehrin tanricasi olarak MS 250 51 yillarinda gerceklesen Decian zulmu esnasinda yazilan Acts of Pionius adli sehitler menkibesinde vadesi dolan Smyrnali bir Hristiyanin Nemesis in tapinaginin sunaginda kurban sunumlarina katildigindan bahsedilmektedir RomaHadrianus un piricten yapilmis antik Roma parasinin uzerindeki Nemesis M S 136 da Roma da basilmis Roma da imparatorluk doneminde Nemesis e askeri egitim alaninin koruyucu ruhlarindan Nemesis campestris biri olarak gladyatorlerin ve arenada vahsi hayvanlarla bogusan avcilarin koruyucu azizesi olarak ve zafer kazanan generaller tarafindan da zaman zaman Pax Nemesis seklinde tapinilmistir Bazen fakat cok nadir olarak da cogunlukla Claudius ve Hadrianus hukmu altindaki imparatorlugun madeni paralarinda da Nemesis gorulmustur M S 3 yy da cok guclu Nemesis Fortuna olarak bir inanc olduguna dair kanit vardir Nemesis Hadrianus un kolelikten azat edilmis adamlari adli bir topluluk tarafindan tapilmistir Mesomedes M S 2 yy da ona bir ilahi yazmis ve ona Nemesis hayatin kanatli dengeleyicisi kara yuzlu tanrica adaletin kizi olarak hitap etmis ve ondan sarsilmaz dizginler olumlulerin ucari saygisizliklarini engeller seklinde bahsetmistir Nemesis in erken donem betimlemeleri kendisi de bazen nemesis lakabini tasiyan Afrodit e benzer Daha sonra sucun intikamcisi ve uyumun bakire tanricasi olarak gorulmustur Nemesis cetvel dizgin terazi bir kilic kirbac gibi cisimlerle ve griffonlar tarafindan cekilen bir arabayla sembolize edilmistir Nemesis Adrastia olarak da bilinir in olumunu tanimlamasinin ardindan onu bir adaletten sapma icine dahil eder Homeros ta Nemesis sadece soyut bir tecessum sahislandirma olarak gecer Ayrica bakinizAdrasteia mitoloji Kaynakca Aeschylus Prometheus Bound 936 Euripides Rhesus 342 Arsivlenmis kopya 19 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2016 Etymological Dictionary of Greek Brill 2009 pp 1005 6 University of California 9 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 12 Ekim 2013 Examples of Nemesis in Literature 20 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 12 Ekim 2013 Theogonia 223 The primeval concept of Nemesis is traced by Marcel Mauss Mauss The Gift the form and reason for exchange in archaic societies 2002 23 Generosity is an obligation because Nemesis avenges the poor This is the ancient morality of the gift which has become a principle of justice Jean Coman in discussing Nemesis in Aeschylus Coman L idee de la Nemesis chez Eschyle Strasbourg 1931 40 43 detected traces of a less rational and probably older concept of deity and its relationshiop to man as Michael B Hornum observed in Nemesis the Roman State and the Games 1993 9 Pausanias Description of Greece 1 33 2 3 Pseudo Apollodorus R Scott Smith Stephen Trzaskoma and Hyginus Apollodorus Library and Hyginus Fabulae Two Handbooks of Greek Mythology Indianapolis Hackett Pub 2007 60 virginia edu 3 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Ocak 2015 Ammianus Marcellinus 14 11 25 Wikimedia Commons ta Nemesis ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur