Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nihat Erim suikastı, 12 Mart Muhtırası sonrasında 26 Mart 1971-22 Mayıs 1972 tarihleri arasında kurulan 33 ve 34. Türkiye Hükûmetlerinde Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı olarak görev yapan, 1961 Anayasası'nda değişiklikler yaptıran; Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan'ın idamlarıyla sonuçlanan Balyoz Harekâtı'nı başlatmasıyla bilinen Nihat Erim'in 19 Temmuz 1980 tarihinde İstanbul'da DEV SOL militanları tarafından uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürülmesi olayı. Nihat Erim'in öldürülmesi Türkiye'de büyük bir infiale neden oldu, Bülent Ecevit ve Alparslan Türkeş millî birlik çağrısında bulundu, basın büyük tepki gösterdi. 12 Eylül Darbesi'ne giden süreç ivme kazandı.
| Türkiye'de sağ-sol çatışması ve 12 Eylül Darbesi'ne giden süreç | |
| Bölge | Dragos, İstanbul |
|---|---|
| Tarih | 19 Temmuz 1980 |
Saldırı türü | Silahlı saldırı |
| Ölü | Nihat Erim, Koruma Polisi Ali Kartal |
| İşleyenler |  Devrimci Sol |
Nihat Erim, Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı olarak görev yapmış tek suikast kurbanıdır.
Arka plan
Nihat Erim, 19 Temmuz 1980 günü eşiyle birlikte Dragos’taki Deniz Kulübünün önüne geldi. Otomobilinden indi. Eşinin de otomobilden inmesini bekleyen Erim, çevresine bakarak dostlarını ararken dört DEV SOL militanı tarafından çapraz ateşe tutuldu. Olay sırasında Erim ağır yaralanırken az ötesinde koruma polisi Ali Kartal başından vurularak hayatını kaybetti. Erim, çevrede bulunanlar tarafından hemen kendi otomobiline konularak yakındaki Kartal SSK Hastanesine götürülmek istendi fakat yolda yaşamını yitirdi. Erim'in eşi saldırıdan yara almadan kurtuldu. Olay yerinde, “Faşist Gün Sazak'tan sonra faşist Erim’i de işkenceleri ve devrimcilerin katlini protesto için cezalandırdık. (Devrimci Sol)” yazılı bir bildiri bulundu.
Sonrası
Suikast yurt çapında büyük yankı yaptı. Bülent Ecevit ve Alparslan Türkeş millî birlik çağrısında bulundu. Basın büyük tepki gösterdi, "siyasi partilerin artık tartışmayı bırakıp bir araya gelerek teröre çare bulmalarını" istedi. Dönemin İstanbul Valisi Nevzat Ayaz ve İstanbul Emniyet Müdürü Şükrü Balcı, faillerin bulunması için ülke genelinde geniş çaplı operasyonların başlatıldığını duyurdu ancak delil yetersizliği, görgü tanığı noksanlığı nedeniyle uzun bir süre failler bulunamadı. 12 Eylül Darbesi'nden bir hafta sonra, eylem talimatını veren örgüt lideri Dursun Karataş'tan tetikçiler Ahmet Karlangaç ve Sadettin Güven'e kadar militanlar birer birer yakalandı. Ancak suikast emrini verenlerin kimler oldukları hiçbir zaman anlaşılamadı.
Komplo şüpheleri
Suikast sonucu öldürülmesinden yaklaşık iki yıl önce yazdığı ve Anayasa Hukukçusu Prof. Dr. İlhan Lütem'e gönderdiği bir mektubunda, "Encümeni Daniş" isimli bir yapılanmadan bahseden Nihat Erim, bu yapılanmanın Tayfur Sökmen başkanlığındaki bir toplantısına katıldığını, bu toplantıların on beş gün ara ile düzenli olarak gerçekleştirildiğini, toplantılarda Türkiye'nin siyasi, ekonomik ve sosyal konularında önemli kararlar alındığını, toplantıya katılan kişilerin de genelde generallerden oluştuğunu ifade etti. Eski genelkurmay başkanları Necdet Üruğ, İsmail Hakkı Karadayı, Hüseyin Kıvrıkoğlu'nun bu yapılanmaya üye olan isimlerden olduğunu iddia etti.
Abdi İpekçi suikastı ve II. Ioannes Paulus'a yönelik suikast girişimine Oral Çelik ile katılan Mehmet Ali Ağca, DEV SOL'un Nihat Erim'i öldüreceğini bir yıl önceden bildiğini yıllar sonra "Papa'yı Neden Vurdum?" adlı kitabında anlattı. Oral Çelik'in ise kendisine Kemal Türkler ve Behice Boran'a da "birkaç gün içinde evlerinin önünde suikast düzenleneceğini" bildirdiğini söyledi. Kemal Türkler, 22 Temmuz 1980'de öldürüldü.
Soruşturma ve yargılama
12 Eylül Darbesi'nden kısa bir süre sonra, eylem talimatını veren örgüt lideri Dursun Karataş'tan tetikçiler Ahmet Karlangaç ve Sadettin Güven'e kadar militanlar birer birer yakalandı. Militanlar, Sıkıyönetim Mahkemesinde, cinayetin gerekçesinin olay mahalline bıraktıkları bildiride yazılanlar olduğunu söylediler. Polis, suikast emrini verenleri bulmak için operasyonlarını sürdürdü, bu sırada 17 Ekim 1980 tarihinde emniyette tutuklu bulunan Ahmet Karlangaç gözaltında "başını duvara vurarak" intihar etti. Suikast zanlıları Dev-Sol ana davasında yargılandılar, bir numaralı sanık Dursun Karataş firari olduğu için gıyabında yargılandı ancak emri veren kişi veya kişiler hiçbir zaman bulunamadı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Ercüment İşleyen (29 Ocak 1999). "12 Eylül'ü haber veren cinayet". Milliyet. 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ocak 2016.
- ^ . 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . HürHaber.com. 23 Haziran 2010. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2016.
- ^ . aktifhaber.com. Aktif Haber. 14 Kasım 2010. 20 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2016.
- ^ . Sabah. 11 Ocak 2015. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nihat Erim suikasti 12 Mart Muhtirasi sonrasinda 26 Mart 1971 22 Mayis 1972 tarihleri arasinda kurulan 33 ve 34 Turkiye Hukumetlerinde Turkiye Cumhuriyeti Basbakani olarak gorev yapan 1961 Anayasasi nda degisiklikler yaptiran Deniz Gezmis Huseyin Inan ve Yusuf Aslan in idamlariyla sonuclanan Balyoz Harekati ni baslatmasiyla bilinen Nihat Erim in 19 Temmuz 1980 tarihinde Istanbul da DEV SOL militanlari tarafindan ugradigi silahli saldiri sonucu oldurulmesi olayi Nihat Erim in oldurulmesi Turkiye de buyuk bir infiale neden oldu Bulent Ecevit ve Alparslan Turkes milli birlik cagrisinda bulundu basin buyuk tepki gosterdi 12 Eylul Darbesi ne giden surec ivme kazandi Ismail Nihat Erim suikastiTurkiye de sag sol catismasi ve 12 Eylul Darbesi ne giden surecBolgeDragos IstanbulTarih19 Temmuz 1980Saldiri turuSilahli saldiriOluNihat Erim Koruma Polisi Ali KartalIsleyenlerDevrimci Sol Nihat Erim Turkiye Cumhuriyeti Basbakani olarak gorev yapmis tek suikast kurbanidir Arka planNihat Erim 19 Temmuz 1980 gunu esiyle birlikte Dragos taki Deniz Kulubunun onune geldi Otomobilinden indi Esinin de otomobilden inmesini bekleyen Erim cevresine bakarak dostlarini ararken dort DEV SOL militani tarafindan capraz atese tutuldu Olay sirasinda Erim agir yaralanirken az otesinde koruma polisi Ali Kartal basindan vurularak hayatini kaybetti Erim cevrede bulunanlar tarafindan hemen kendi otomobiline konularak yakindaki Kartal SSK Hastanesine goturulmek istendi fakat yolda yasamini yitirdi Erim in esi saldiridan yara almadan kurtuldu Olay yerinde Fasist Gun Sazak tan sonra fasist Erim i de iskenceleri ve devrimcilerin katlini protesto icin cezalandirdik Devrimci Sol yazili bir bildiri bulundu SonrasiSuikast yurt capinda buyuk yanki yapti Bulent Ecevit ve Alparslan Turkes milli birlik cagrisinda bulundu Basin buyuk tepki gosterdi siyasi partilerin artik tartismayi birakip bir araya gelerek terore care bulmalarini istedi Donemin Istanbul Valisi Nevzat Ayaz ve Istanbul Emniyet Muduru Sukru Balci faillerin bulunmasi icin ulke genelinde genis capli operasyonlarin baslatildigini duyurdu ancak delil yetersizligi gorgu tanigi noksanligi nedeniyle uzun bir sure failler bulunamadi 12 Eylul Darbesi nden bir hafta sonra eylem talimatini veren orgut lideri Dursun Karatas tan tetikciler Ahmet Karlangac ve Sadettin Guven e kadar militanlar birer birer yakalandi Ancak suikast emrini verenlerin kimler olduklari hicbir zaman anlasilamadi Komplo supheleri Suikast sonucu oldurulmesinden yaklasik iki yil once yazdigi ve Anayasa Hukukcusu Prof Dr Ilhan Lutem e gonderdigi bir mektubunda Encumeni Danis isimli bir yapilanmadan bahseden Nihat Erim bu yapilanmanin Tayfur Sokmen baskanligindaki bir toplantisina katildigini bu toplantilarin on bes gun ara ile duzenli olarak gerceklestirildigini toplantilarda Turkiye nin siyasi ekonomik ve sosyal konularinda onemli kararlar alindigini toplantiya katilan kisilerin de genelde generallerden olustugunu ifade etti Eski genelkurmay baskanlari Necdet Urug Ismail Hakki Karadayi Huseyin Kivrikoglu nun bu yapilanmaya uye olan isimlerden oldugunu iddia etti Abdi Ipekci suikasti ve II Ioannes Paulus a yonelik suikast girisimine Oral Celik ile katilan Mehmet Ali Agca DEV SOL un Nihat Erim i oldurecegini bir yil onceden bildigini yillar sonra Papa yi Neden Vurdum adli kitabinda anlatti Oral Celik in ise kendisine Kemal Turkler ve Behice Boran a da birkac gun icinde evlerinin onunde suikast duzenlenecegini bildirdigini soyledi Kemal Turkler 22 Temmuz 1980 de olduruldu Sorusturma ve yargilama 12 Eylul Darbesi nden kisa bir sure sonra eylem talimatini veren orgut lideri Dursun Karatas tan tetikciler Ahmet Karlangac ve Sadettin Guven e kadar militanlar birer birer yakalandi Militanlar Sikiyonetim Mahkemesinde cinayetin gerekcesinin olay mahalline biraktiklari bildiride yazilanlar oldugunu soylediler Polis suikast emrini verenleri bulmak icin operasyonlarini surdurdu bu sirada 17 Ekim 1980 tarihinde emniyette tutuklu bulunan Ahmet Karlangac gozaltinda basini duvara vurarak intihar etti Suikast zanlilari Dev Sol ana davasinda yargilandilar bir numarali sanik Dursun Karatas firari oldugu icin giyabinda yargilandi ancak emri veren kisi veya kisiler hicbir zaman bulunamadi Ayrica bakiniz12 Eylul 1980 Darbesi ne Giden Surec DHKP C THKP CKaynakca a b Ercument Isleyen 29 Ocak 1999 12 Eylul u haber veren cinayet Milliyet 7 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ocak 2016 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi HurHaber com 23 Haziran 2010 2 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2016 aktifhaber com Aktif Haber 14 Kasim 2010 20 Mart 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2016 Sabah 11 Ocak 2015 3 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2016