Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nijer Nehri (Fransızca: Niger), 4.000 kilometreyi aşan uzunluğuyla Batı Afrika'daki en büyük nehirdir. Gine, Mali, Nijer ülkelerinden geçerek Benin - Nijerya sınırının bir kısmını oluşturur ve Nijerya topraklarına sokularak bir delta yapar ve Atlas Okyanusu'nun bir kolu olan Gine Körfezi'ne sularını boşaltır. Doğduğu kaynaktan döküldüğü yerin doğrultusu bir hilâli andırır.
| Nijer Nehri | |
|---|---|
 Nijer Nehri | |
| Konum | |
| Ülke(ler) |  Gine Mali Nijer Nijerya |
| Genel bilgiler | |
| Kaynak | Gine |
| Ağız | Gine Körfezi |
| Uzunluk | 4.184 km |
| Havza alanı | 2.261.763 km2 |
Nehrin adının kaynağı
Nijer Nehri, adını zannedildiği gibi Nijer ve Nijerya gibi ülkelerden almamıştır. Aksine bu ülkeler adlarını bu nehirden alır. Nehrin adının nereden geldiğini gösteren kesin hiçbir kaynak bulunmaz. Her ne kadar elde bir kanıt olmasa da nehrin adının Latince'de kara anlamına gelen Niger sözcüğünden geldiği genel olarak kabul edilen varsayımdır. Bunun yanında bu yörelere ilk ayak basan Portekizli kâşiflerin kendi dillerinde kara anlamına gelen Negro kelimesinin değişerek Nijere dönüşmesi de muhtemeldir. Fakat Nijer Nehri'nin suyunun kara olmaması bu tezleri sarsar. (Bir nehrin suyunun kara olması, çamurlu, kahverengi olması anlamındadır.)
Bu nedenle nehrin adının kökenini bulmak için yapılan araştırmalarda Nijer adının bölgedeki yerel dillerden birinden kaynaklandığı düşünülmüşse de nehrin suladığı ülkelerde nehrin yakınında konuşulan 30 yerel dilden hiçbirinde böyle ya da buna benzer bir ad bulunamamıştır. Nehir için Nijerin dışında kullanılan en yaygın isimler ise Jeliba, Joliba, Kwora, Quora şeklindedir.
Coğrafya
Nijer Nehri, Nil'e göre oldukça berraktır. Bunun sebebi yatağındaki materyalin iyice aşınmış antik kaya kütleleri olmasından kaynaklanır.Nil Nehri'nde ise taşınan alüvyon Nijer Nehri'nin 10 katından fazladır. Nijer Nehri aynı [Nil gibi yılın belirli dönemlerinde taşar, Nijer Nehri'nin sularının yükselme mevsimi eylül'de başlar ve kasım'da zirveye ulaşır ve mayıs ayına gelindiğinde normale döner.
Nijer Nehri'nin pek sık görülmeyen bir özelliği de eğiminin iyiden iyiye düştüğü yerde bir iç delta yapmasıdır. Nehrin kollara ayrıldığı yerde birçok çay, bataklık ve göl oluşur. Mevsimi geldiğinde taşan nehrin tarıma elverişe yaptığı katkı bu kadar büyükken nehrin onlarca, kola ayrıldığı bu delta bölgesinde daha da artar ve balıkçılık ile tarıma elverişli geniş topraklar sağlar.
Nijer Nehri, akarsuların yol alabileceği en ilginç doğrultulardan birini izler. Atlas Okyanusu'na sadece 150 mil (240 km) uzaklıktayken denize değil de kıtanın içine Sahra Çölü'ne doğru yönelip oradan da keskin bir dönüşle tekrar okyanusa dönmesi tüm dünyada coğrafyacılara hayret vermektedir.
Tarih
Antik Romalılar nehrin Nil'in bir kolu olduğunu düşünüyorlardı. İbn Battuta'nın da sandığı gibi bazı Avrupalı kâşifler Nijer Nehri'nin batıya doğru ilerlediğini ve Senegal Nehri ile birleşerek denize döküldüğünü sanıyordu.
Fakat nehrin bu denli ilginç şeklinin kaynağı Nijer Nehri'nin aslında iki eski nehrin birleşmesiyle oluşmasından kaynaklanır. Günümüzde birçok coğrafyacı tarafından kabul edilen açıklamaya göre, Yukarı Nijer Nehri, bugünkü gibi Gine'den doğuyor ve Sahra'ya doğru ilerleyerek günümüzde bulunmayan bir göle dökülüyordu. Aşağı Nijer Nehri'de bu gölün yakınlarında bir tepeden doğuyor ve güneye Atlas Okyanusu'na ilerliyordu. Fakat M.Ö. 4000'li yıllarda Sahra'nın kuruyup çölleşmesi ile Yukarı Nijer Nehri yönünü değiştirdi ve Aşağı Nijer ile buluşarak tek bir nehir hâlini aldı.
Galeri
Ayrıca bakınız
Notlar
| Wikimedia Commons'ta Nijer Nehri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Dış bağlantılar
- (İngilizce)
- (İngilizce)
- (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nijer Nehri Fransizca Niger 4 000 kilometreyi asan uzunluguyla Bati Afrika daki en buyuk nehirdir Gine Mali Nijer ulkelerinden gecerek Benin Nijerya sinirinin bir kismini olusturur ve Nijerya topraklarina sokularak bir delta yapar ve Atlas Okyanusu nun bir kolu olan Gine Korfezi ne sularini bosaltir Dogdugu kaynaktan dokuldugu yerin dogrultusu bir hilali andirir Nijer NehriNijer NehriKonumUlke ler Gine Mali Nijer NijeryaGenel bilgilerKaynak GineAgiz Gine KorfeziUzunluk 4 184 kmHavza alani 2 261 763 km2Nehrin adinin kaynagiNijer nehri bolgesi Nijer Nehri adini zannedildigi gibi Nijer ve Nijerya gibi ulkelerden almamistir Aksine bu ulkeler adlarini bu nehirden alir Nehrin adinin nereden geldigini gosteren kesin hicbir kaynak bulunmaz Her ne kadar elde bir kanit olmasa da nehrin adinin Latince de kara anlamina gelen Niger sozcugunden geldigi genel olarak kabul edilen varsayimdir Bunun yaninda bu yorelere ilk ayak basan Portekizli kasiflerin kendi dillerinde kara anlamina gelen Negro kelimesinin degiserek Nijere donusmesi de muhtemeldir Fakat Nijer Nehri nin suyunun kara olmamasi bu tezleri sarsar Bir nehrin suyunun kara olmasi camurlu kahverengi olmasi anlamindadir Bu nedenle nehrin adinin kokenini bulmak icin yapilan arastirmalarda Nijer adinin bolgedeki yerel dillerden birinden kaynaklandigi dusunulmusse de nehrin suladigi ulkelerde nehrin yakininda konusulan 30 yerel dilden hicbirinde boyle ya da buna benzer bir ad bulunamamistir Nehir icin Nijerin disinda kullanilan en yaygin isimler ise Jeliba Joliba Kwora Quora seklindedir CografyaNijer Nehri Nil e gore oldukca berraktir Bunun sebebi yatagindaki materyalin iyice asinmis antik kaya kutleleri olmasindan kaynaklanir Nil Nehri nde ise tasinan aluvyon Nijer Nehri nin 10 katindan fazladir Nijer Nehri ayni Nil gibi yilin belirli donemlerinde tasar Nijer Nehri nin sularinin yukselme mevsimi eylul de baslar ve kasim da zirveye ulasir ve mayis ayina gelindiginde normale doner Nijer Nehri nin pek sik gorulmeyen bir ozelligi de egiminin iyiden iyiye dustugu yerde bir ic delta yapmasidir Nehrin kollara ayrildigi yerde bircok cay bataklik ve gol olusur Mevsimi geldiginde tasan nehrin tarima elverise yaptigi katki bu kadar buyukken nehrin onlarca kola ayrildigi bu delta bolgesinde daha da artar ve balikcilik ile tarima elverisli genis topraklar saglar Nijer Nehri akarsularin yol alabilecegi en ilginc dogrultulardan birini izler Atlas Okyanusu na sadece 150 mil 240 km uzakliktayken denize degil de kitanin icine Sahra Colu ne dogru yonelip oradan da keskin bir donusle tekrar okyanusa donmesi tum dunyada cografyacilara hayret vermektedir TarihAntik Romalilar nehrin Nil in bir kolu oldugunu dusunuyorlardi Ibn Battuta nin da sandigi gibi bazi Avrupali kasifler Nijer Nehri nin batiya dogru ilerledigini ve Senegal Nehri ile birleserek denize dokuldugunu saniyordu Fakat nehrin bu denli ilginc seklinin kaynagi Nijer Nehri nin aslinda iki eski nehrin birlesmesiyle olusmasindan kaynaklanir Gunumuzde bircok cografyaci tarafindan kabul edilen aciklamaya gore Yukari Nijer Nehri bugunku gibi Gine den doguyor ve Sahra ya dogru ilerleyerek gunumuzde bulunmayan bir gole dokuluyordu Asagi Nijer Nehri de bu golun yakinlarinda bir tepeden doguyor ve guneye Atlas Okyanusu na ilerliyordu Fakat M O 4000 li yillarda Sahra nin kuruyup collesmesi ile Yukari Nijer Nehri yonunu degistirdi ve Asagi Nijer ile bulusarak tek bir nehir halini aldi GaleriAyrica bakinizDunyanin en uzun nehirleriNotlar Reader John Africa Washington D C National Geographic Society 2001 p 191 a b Reader p 191 Reader pp 191 2 Arsivlenmis kopya 18 Ocak 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ocak 2007 Wikimedia Commons ta Nijer Nehri ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Dis baglantilar Ingilizce Ingilizce Ingilizce