Nikolay İvanoviç Buharin (Rusça: Николай Иванович Бухарин; 9 Ekim 1888 - 15 Mart 1938), Bolşevik devrimci ve entelektüel, Sovyet siyasetçi.
Nikolay Buharin Никола́й Буха́рин | |
---|---|
13., 14., 15. Politbüro tam üyesi | |
Görev süresi 2 Haziran 1924 - 17 Kasım 1929 | |
8., 9., 10., 11., 12. Politbüro yedek üyesi | |
Görev süresi 8 Mart 1919 - 2 Haziran 1924 | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Никола́й Ива́нович Буха́рин Nikolay İvanoviç Buharin 09 Ekim 1888 Moskova, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 15 Mart 1938 (49 yaşında) Moskova, Rusya SFSC, SSCB |
Partisi | RSDİP → SBKP |
Evlilik(ler) | |
Çocuk(lar) | Svetlana, Yuri Larin |
Bitirdiği okul | Moskova Üniversitesi |
Gençlik yılları
Buharin Moskova'da ilkokul öğretmeni olan anne-babanın çocuğu olarak dünyaya geldi. Politika hayatı, on altı yaşındayken yakın dostu İlya Ehrenburg ile birlikte, 1905 yılının Rus Devrimi'ne bağlı Moskova Üniversitesi öğrenci hareketlerine katılarak başladı.
1906 yılında Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Bolşevik kanadına katıldı. ile birlikte, Komsomol'un kuruluşu olarak düşünülen 1907 Moskova Gençlik Konferansı'nı bir araya getirdi.
Yirmi yaşına gelene kadar, partinin Moskova komitesinin üyesi oldu. Komite, Çar yanlısı gizli polis teşkilatı Okhranka tarafından ağırlıklı olarak izleniyordu. Komite liderleri arasında yer aldığı için Buharin kısa zamanda gizli polisin ilgisini çekmeye başladı. Bu arada ve ile yakın arkadaşlık kurdu ve 'in kız kardeşi olan gelecekteki eşi ile tanıştı. Sürgünden hemen sonra evlendiler.
Sürgün dönemi
Buharin, 1911 yılında kısa bir hapis döneminden sonra, Arhangelsk'in kasabasına sürüldü ama daha sonra Hannover'de ortaya çıktı. Sürgünde eğitimine devam etti ve önemli Bolşevik kuramcılarından biri olmayı başardı. Leninist fikirlerden sapan Alexander Bogdanov gibi Marksist olmayan ekonomik kuramcıların eserlerine yönelik ilgisi çoğaldı.
Buharin sürgündeyken çeşitli kitaplar yazdı, Lev Troçki ve Aleksandra Kollontay ile beraber (Yeni Dünya) gazetesinin editörlüğünü üstlendi. I. Dünya Savaşı'nda emperyalizm üzerine kısa bir kitap yazdı. Lenin, sonraki yıllarda fikirlerinin yer aldığı Emperyalizm, Kapitalizmin En Yüksek Aşaması adlı daha kapsamlı ve popüler eserinin bazı bölümlerini buradan esinledi.
Parti içinde yükselişi
Buharin Rusya'ya geri döndüğünde, Moskova'da bulunan en önemli Bolşeviklerden biri oldu ve Merkez Komite'ye seçildi. Devrimden sonra Pravda'nın editörü oldu. Sol Komünistler'in Brest-Litovsk Antlaşması'na karşı hareketinin öncülüğünü üstlendi, Bolşeviklerin savaş çabalarına devam etmesini ve bunu dünya çapında proleter devrime taşımayı savundu. 1921 yılında pozisyonunu değiştirdi, Lenin'in poliçelerini kabul etti ve Yeni Ekonomi Politikası (YEP)'in geliştirilmesini destekledi. Bazı kişiler, Buharin'in pozisyon değiştirmesinin, Lenin'in vasiyetinde Buharin'in Marksizm ve diyalektiği tamamen kavrayamadığını belirtmesinde haklı olduğunun bir göstergesi olarak algılıyor. Lenin'in ölümünden sonra, Buharin 1924 yılında Politbüro'nun tam üyesi ve 1926 yılında Komünist Enternasyonal (Komintern)'in başkanı oldu.
1925'te Pionerskaya Pravda adlı çocuk gazetesinin kuruluşunda yer alarak gazetenin ilk editörü oldu. Pionerskaya Pravda, Komsomol Merkez Komitesi tarafından çocuk örgütü Pioner için çıkarılan bir yayın organıydı. Buharin bu gazetede çocuklar için pek çok makale yazdı.
Stalinizme katkıları
1926 yılından sonra Buharin, Komünist Parti'nin sağ kanadının lideri sayıldığı dönemde, partinin Stalin tarafından idare edilen ve yönetiminde olan merkezi kanadının müttefiği oldu. 1924 yılında Stalin tarafından öne sürülen ve sosyalizmin az gelişmiş olmasına rağmen Rusya gibi tek bir ülkede geliştirilebileceğini savunan Tek Ülkede Sosyalizm tezinin detaylarını Buharin hazırlamıştır. Bu teoriye göre devrimi kapitalist ülkelerde teşvik etmenin bir önemi kalmamıştır çünkü Rusya tek başına sosyalizmi elde edebilir ve etmelidir. Bu tez Stalinizme damgasını vuracaktır.
Uluslararası Komünist Muhalefeti'nin kuruluşu
Buharin 1928 yılında Stalin'in tarımı kamulaştırma önerisine karşı çıktı ama baskılar nedeniyle fikrinden vazgeçti. Bu sebeple, Nisan 1929'da Komintern'den, aynı yılın Kasım ayında Politbüro'dan atıldı. Buharin'in ABD Komünist Partisi'nden gibi uluslararası destekçileri de Komintern'den atıldı. Görüşlerini savunmak için 'ni kurdular. Sovyetler Birliği'nde bulunan Troçkist Sol Muhalefet, Buharin ve onu destekleyenlere Sağ Muhalefet adını verdi.
Yargılanması ve idamı
Buharin, Stalin tarafından temize çıkarıldı ve 1934 yılında İzvestiya'nın editörlüğüne atandı ama 1937 yılında Sovyet devletini devirmeye çalışmak suçuyla tekrar tutuklandı. Mart 1938'de yargılandı ve NKVD tarafından Moskova'da, 15 Mart 1938 tarihinde kurşuna dizilerek idam edildi.
Buharin, 1988 yılında Sovyet devletinin Mihail Gorbaçov yönetiminde temize çıkarıldı.
Eserleri
- Emperyalizm ve Dünya Ekonomisi (1917)
- Rus Devrimi ve Önemi (1917)
- Anarşi ve Bilimsel Komünizm (1918)
- Sovyet Cumhuriyeti'nde Kilise ve Okul (1919)
- Kızıl Ordu ve Kontra Devrim (1919)
- Komünizmin ABC'si (Evgeni Preobrazenski ile birlikte 1920)
- Parlamentarizm Üzerine (1920)
- Tarihsel Materyalizm: Bir Sosyoloji Sistemi (1921)
- Sovyet Rusya'da Ekonomik Örgütlenme (1922)
- Serbest Sınıfın Ekonomi Teorisi (1927)
- Diyalektik Materyalizm Bakımından Teori ve Uygulama (1931)
- Marks'ın Öğretisi ve Tarihsel Önemi (1933)
- SSCB'de Şiir, Vezin Tekniği ve Şiir Sorunları (1934)
- Her Şey Nasıl Başladı: Hapishane Yazıları (1937-1938)
Dış bağlantılar
- Nikolay Buharin arşivi25 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Marxists Internet Archive
- (ing)
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nikolay Ivanovic Buharin Rusca Nikolaj Ivanovich Buharin 9 Ekim 1888 15 Mart 1938 Bolsevik devrimci ve entelektuel Sovyet siyasetci Nikolay Buharin Nikola j Buha rin13 14 15 Politburo tam uyesiGorev suresi 2 Haziran 1924 17 Kasim 19298 9 10 11 12 Politburo yedek uyesiGorev suresi 8 Mart 1919 2 Haziran 1924Kisisel bilgilerDogum Nikola j Iva novich Buha rin Nikolay Ivanovic Buharin 09 Ekim 1888 1888 10 09 Moskova Rus ImparatorluguOlum 15 Mart 1938 49 yasinda Moskova Rusya SFSC SSCBPartisi RSDIP SBKPEvlilik ler Cocuk lar Svetlana Yuri LarinBitirdigi okul Moskova UniversitesiGenclik yillariBuharin Moskova da ilkokul ogretmeni olan anne babanin cocugu olarak dunyaya geldi Politika hayati on alti yasindayken yakin dostu Ilya Ehrenburg ile birlikte 1905 yilinin Rus Devrimi ne bagli Moskova Universitesi ogrenci hareketlerine katilarak basladi 1906 yilinda Rusya Sosyal Demokrat Isci Partisi nin Bolsevik kanadina katildi ile birlikte Komsomol un kurulusu olarak dusunulen 1907 Moskova Genclik Konferansi ni bir araya getirdi Yirmi yasina gelene kadar partinin Moskova komitesinin uyesi oldu Komite Car yanlisi gizli polis teskilati Okhranka tarafindan agirlikli olarak izleniyordu Komite liderleri arasinda yer aldigi icin Buharin kisa zamanda gizli polisin ilgisini cekmeye basladi Bu arada ve ile yakin arkadaslik kurdu ve in kiz kardesi olan gelecekteki esi ile tanisti Surgunden hemen sonra evlendiler Surgun donemiBuharin 1911 yilinda kisa bir hapis doneminden sonra Arhangelsk in kasabasina suruldu ama daha sonra Hannover de ortaya cikti Surgunde egitimine devam etti ve onemli Bolsevik kuramcilarindan biri olmayi basardi Leninist fikirlerden sapan Alexander Bogdanov gibi Marksist olmayan ekonomik kuramcilarin eserlerine yonelik ilgisi cogaldi Buharin surgundeyken cesitli kitaplar yazdi Lev Trocki ve Aleksandra Kollontay ile beraber Yeni Dunya gazetesinin editorlugunu ustlendi I Dunya Savasi nda emperyalizm uzerine kisa bir kitap yazdi Lenin sonraki yillarda fikirlerinin yer aldigi Emperyalizm Kapitalizmin En Yuksek Asamasi adli daha kapsamli ve populer eserinin bazi bolumlerini buradan esinledi Parti icinde yukselisiBuharin Rusya ya geri dondugunde Moskova da bulunan en onemli Bolseviklerden biri oldu ve Merkez Komite ye secildi Devrimden sonra Pravda nin editoru oldu Sol Komunistler in Brest Litovsk Antlasmasi na karsi hareketinin onculugunu ustlendi Bolseviklerin savas cabalarina devam etmesini ve bunu dunya capinda proleter devrime tasimayi savundu 1921 yilinda pozisyonunu degistirdi Lenin in policelerini kabul etti ve Yeni Ekonomi Politikasi YEP in gelistirilmesini destekledi Bazi kisiler Buharin in pozisyon degistirmesinin Lenin in vasiyetinde Buharin in Marksizm ve diyalektigi tamamen kavrayamadigini belirtmesinde hakli oldugunun bir gostergesi olarak algiliyor Lenin in olumunden sonra Buharin 1924 yilinda Politburo nun tam uyesi ve 1926 yilinda Komunist Enternasyonal Komintern in baskani oldu 1925 te Pionerskaya Pravda adli cocuk gazetesinin kurulusunda yer alarak gazetenin ilk editoru oldu Pionerskaya Pravda Komsomol Merkez Komitesi tarafindan cocuk orgutu Pioner icin cikarilan bir yayin organiydi Buharin bu gazetede cocuklar icin pek cok makale yazdi Stalinizme katkilari1926 yilindan sonra Buharin Komunist Parti nin sag kanadinin lideri sayildigi donemde partinin Stalin tarafindan idare edilen ve yonetiminde olan merkezi kanadinin muttefigi oldu 1924 yilinda Stalin tarafindan one surulen ve sosyalizmin az gelismis olmasina ragmen Rusya gibi tek bir ulkede gelistirilebilecegini savunan Tek Ulkede Sosyalizm tezinin detaylarini Buharin hazirlamistir Bu teoriye gore devrimi kapitalist ulkelerde tesvik etmenin bir onemi kalmamistir cunku Rusya tek basina sosyalizmi elde edebilir ve etmelidir Bu tez Stalinizme damgasini vuracaktir Uluslararasi Komunist Muhalefeti nin kurulusuBuharin 1928 yilinda Stalin in tarimi kamulastirma onerisine karsi cikti ama baskilar nedeniyle fikrinden vazgecti Bu sebeple Nisan 1929 da Komintern den ayni yilin Kasim ayinda Politburo dan atildi Buharin in ABD Komunist Partisi nden gibi uluslararasi destekcileri de Komintern den atildi Goruslerini savunmak icin ni kurdular Sovyetler Birligi nde bulunan Trockist Sol Muhalefet Buharin ve onu destekleyenlere Sag Muhalefet adini verdi Yargilanmasi ve idamiBuharin Stalin tarafindan temize cikarildi ve 1934 yilinda Izvestiya nin editorlugune atandi ama 1937 yilinda Sovyet devletini devirmeye calismak sucuyla tekrar tutuklandi Mart 1938 de yargilandi ve NKVD tarafindan Moskova da 15 Mart 1938 tarihinde kursuna dizilerek idam edildi Buharin 1988 yilinda Sovyet devletinin Mihail Gorbacov yonetiminde temize cikarildi EserleriEmperyalizm ve Dunya Ekonomisi 1917 Rus Devrimi ve Onemi 1917 Anarsi ve Bilimsel Komunizm 1918 Sovyet Cumhuriyeti nde Kilise ve Okul 1919 Kizil Ordu ve Kontra Devrim 1919 Komunizmin ABC si Evgeni Preobrazenski ile birlikte 1920 Parlamentarizm Uzerine 1920 Tarihsel Materyalizm Bir Sosyoloji Sistemi 1921 Sovyet Rusya da Ekonomik Orgutlenme 1922 Serbest Sinifin Ekonomi Teorisi 1927 Diyalektik Materyalizm Bakimindan Teori ve Uygulama 1931 Marks in Ogretisi ve Tarihsel Onemi 1933 SSCB de Siir Vezin Teknigi ve Siir Sorunlari 1934 Her Sey Nasil Basladi Hapishane Yazilari 1937 1938 Dis baglantilarNikolay Buharin arsivi25 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Marxists Internet Archive ing Kaynakca