Mehmet Nuri Dersimi (mezar taşında Muhammed Nûrî Dêrsimî îbn el-Molla Îbrahîm Colikoxlî, lakabı: Baytar Nuri, 1890; Akpınar, Hozat, - 22 Ağustos 1973, Halep), Koçgiri İsyanı ve Dersim İsyanına adı karışmış Alevi-Kürt (kendi anlatımı ve bazı kaynaklara göre Kurmanç; bazı kaynaklara göre ise Zaza kökenli) ideolog ve veteriner hekim.
Nuri Dersimi | |
---|---|
Nuri Dersimi Kürdistan Tarihinde Dersim kitabını yazarken | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Mehmet Nuri Dersimi 1893 Dersim, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 22 Ağustos 1973 Halep, Suriye |
Milliyeti | Kürt |
Dini | İslam (Alevi) |
Gençliği ve öğrenimi
Hatıratım adlı eserine göre, Colıkzadelerden Mehmet Ali'nin oğlu Mıla İbrahim'in oğlu olarak Ağzunik (Akpınar) köyünde Karabal aşiret reisi Gangozade Mehmet Ağa'nın odasında doğdu. Baba tarafı Mılan kabilesinden, anne tarafı Ağuçan sülalesindendi. 1899'da Sorpiyan köyünde amcası Mıla Hasan tarafından ilk öğretimine başlatıldı. Önce 'ne kaydoldu, fakat 1904'te o okulu bırakarak yatılı Harput İdadi Mektebi'ne (lise) başladı. İdadiden mezun olduktan sonra İstanbul'a geçti ve Ekim 1911'de İstanbul Sultanahmet'teki Mülkiye Baytar Mektebi Alisi'ne (Veteriner Okulu) kaydoldu.
İstanbul'da önce 'ne girdi ve 1912'de kurulan 'nin umumi kâtipliğini (genel sekreterlik) yaptıktan sonra Kürdistan Teali Cemiyeti'ne katıldı.
1914'te I. Dünya Savaşı'nın başlamasından son sınıf öğrencilerinin askere alınması üzerine okulu bitirmeden Harp Okulu'na gönderilerek iki aylık bir askeri eğitimi aldı. Oradan İstanbul Beykoz'da nakliye tabur Baytar Yüzbaşısı Mustafa Bey'in yanına görevlendirildi ve daha sonra 4. Ordu Baytar Müfettişliği emrinde subay vekili rütbesiyle Erzincan'da veteriner hekim olarak hizmet etti. Askerlik döneminde görev nedeniyle Dersim'e giderek aşiret liderleriyle tanıştı. Askerliğini tamamladıktan sonra 1916'da İstanbul'a dönerek okula devam etti. 22 Eylül 1918'de okuldan mezun olup diplomalı veteriner oldu ve "Baytar Nuri" olarak anılmaya başladı.
Savaş bittiğinde Kürdistan Teali Cemiyeti hakkında yapılan bir ihbar üzerine 'e verildi. Ancak Divan-ı Harp reisi Nemrut Mustafa Paşa (Mustafa Yamulki) "Haydi gidiniz oğlum, yolunuz açık olsun", "Dersimliler'e ve hassaten Seyid Kasım Ağa'ya selam söyle" diyerek suçsuz kararı verdi. []
Koçgiri İsyanı
Kangal, Divriği, Zara mıntıka veterinerliği görevini almak için Seyit Abdülkadir tarafından tavsiye yazıldı ve Haziran 1919'da Koçgiri aşiretlerinin reislerinden ile birlikte İstanbul'dan ayrılarak Karadeniz yoluyla Giresun'a, oradan Sivas'ın Zara kazası Ümraniye (bugünkü İmranlı ilçesi) nahiye merkezine ve oradan Boğazviran (bugünkü İmranlı ilçesi Boğazören) köyüne geçti. Boğazviran'da Mustafapaşazade Haydar, kardeşi ve Alişan'ın kâtibi Alişer ile görüşerek örgütü kurmaya karar verdiler. 20 Aralık 1920'de faaliyetleri nedeniyle tutukland fakat Hasan Hayri'nin araya girmesiyle serbest bırakıldı.
Koçgiri İsyanına katıldıktan sonra 15 Mayıs 1921'de Dersim'e iltica etti. Sakallı Nurettin komutasındaki Merkez Ordusu tarafından kurulan Divan-ı Harp'te 25 Haziran 1921'de gıyaben mahkûm edildi.
Doğulu milletvekillerinin girişimlerinin sonucu Mustafa Kemal affettiyse de Dersimli Nuri Dersimi ve Koçgirili Alişer'i istisna tuttu.[]
Ovacık aşiretlerinden Arslan, Binsan, Maksudan, Pergoran, Koçan, Şemikan, Laçinan ve Reşıkan aşiretlerin Seyit Rıza ile ittifak kurmasını sağladı. Seydan ve Sığıhasanan aşiretleri arasındaki düşmanlığını giderme ve Alevi bağlılığını hasıl etme düşünceleriyle Seydan aşiretleri reisi Munzur Ağazade Ali Ağa'nın kızıyla evlendi. Ancak Ali Ağa'yı Seyit Rıza ile ittifaka ikna edemedi.
Dersim İsyanı
Yurt dışına çıkmak için Elaziz'den İstanbul'a gitti ve Sirkeci'de Elaziz Oteli'nde kaldı. Sirkeci Garı'ndan Rumeli treniyle Edirne'ye gitmek bahanesiyle Yunanistan'a geçmeyi planladı. Ancak Bakırköy geldiğinde tesadüfen görüştüğü Sabri Bey'in Yunanistan - Türkiye arasındaki iç anlaşmasından dolayı yakalanarak Türkiye'ye teslim edileceğini duyunca vazgeçti ve İstanbul'a döndü.
Rumeli yoluyla iltica etmenin olanaksız olduğunu anlayınca Fransız Suriye Mandası'na iltica etmeye karar verdi ve önce Mersin'e oradan da Adana'ya geçti. Adana'dan Elaziz'e (Elazığ) bir telgraf yazarak Mardin'e gideceğini bildirdi ve 11 Eylül 1937'de İstanbul'dan gelip Suriye yoluyla Mardin ve Bağdat'a gidecek olan ekspres trenine bindi. Aynı vagona tesadüfen binen Sultan Hamit'in varislerinin avukatı olan Suriyeli avukat Kâmil Sinno'nun yardımıyla Suriye'ye iltica etti.
Suriye
Kırıkhan (bugün Hatay iline bağlı bir ilçe)'da Haco Ağa'nın yanında "Hüseyin Mazlum" olarak kalan Nuri Dersimi, Fransız albay Kole (Robert Collet)'nin 'Dersimli Baytar Nuri'nin Türkiye'ye teslim edileceğine dair kararı bilgisini aldı ve Türk askerlerinin Antakya'ya girmesinden üç gün önce, 1 Temmuz 1938'de Halep'e geçmek zorunda kaldı. Halep'te bulunan Dersimli Şemikan aşiretlerinden Gazioğulları'ndan Ali Ağa'nın kızı Feride ile nişanlanan Dersimi, aynı günlerde Hoybûn Cemiyeti'ne üye oldu.
Ürdün
Fransa Dışişleri Bakanlığı'nın Dersimli Baytar Nuri isminde bir şahsın Türkiye'ye teslimine karar vermiş olduğunu duydu ve Ürdün'de bir baytar doktoruna lüzum görüldüğünü öğrendiği için Eylül 1938'de Ürdün'e geçmeye karar verdi. 14 Ekim 1938'de Amman'da Umum Baytar Reisliği'ne tayin edildi ve 24 Aralık'ta Suriye'den ayrılarak Ürdün'e geçti. 2 Temmuz 1939'da nişanlısı Feride de Halep'ten Amman'a geldi ve 6 Temmuz'da evlendi. 27 Kasım 1939'da Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından ayrılarak Suriye vatandaşlığına geçti. Melik Abdullah'ın Türk cariyesinden olan oğlu Emir Nilf'in Türkiye'yi ziyaret ettiğinde İsmet İnönü'nün
"Kardeşim, babanıza söyleyin, biz dostuz; fakat yurdumuzdan firari hain Dersimli Baytar Nuri'ye bizden bir miralayın maaşını vererek vazifede istihdam ediyorsunuz ve devletler nezdinde Türkiye aleyhindeki yalan yanlış suçlama ve iftiralarına da açıktan açığa meydan veriyorsunuz."[] demesinden sonra 27 Ekim 1940'ta Amman'dan ayrılarak Halep'te Paşa mahallesindeki eşi Feride'nin yanına geldi.
Suriye'ye dönüş
6 Ağustos 1941'de Azez (Arapça: أعزاز A'zāz) kaymakamlığı baytarlığına tayin edildi. Fakat Türkiye'nin Halep Başkonsolosluğu Azez'in Türkiye sınırına yakın olmasından dolayı itiraz etti ve 23 Ağustos 1941'de Hama merkezine nakledildi. 1942 başlarında İdlip (Arapça: إدلب Idlib), Muarra, Cısır Sur, Harım baytarlıklarına, 1946'da Halep merkezine tayin edildi. 10 Şubat 1948'de (جبل الدروز Jebel ed Drūz; bugünkü (السويداء As-Suwaidāʾ) iline denk gelir) merkezinde görevlendirildi. Fakat, sonra Komünist olarak itham edildi ve 2 Mayıs 1950 tarihli bir kararla görevinden alındı. Cezire Derik mıntıkasında Mustafapaşazade Naif'ten Robarye adlı köyü yeniden inşa ederek Cello Saffan adlı köyü de satın alarak Ahmet Nafiz ile birlikte tarımla meşgul olmaya başladı.
22 Ağustos 1973'te Halep'te öldü ve naaşı Afrin'de (Arapça: عفرين) defnedildi.
Kaynakça
- ^ Vet. Dr. M. Nuri Dersimi, Hatıratım, Geliştirilmiş Yeni Basım (İlk baskı: Roja Nû Yayınları, İsveç, 1987), Öz-Ge Yayınları, Ankara, 1992, s. 79.
- ^ Nuri Dersimi, Kürdistan Tarihinde Dersim, Halep 1952, s. 27 "Ağuçanan.— Bu kabilenin ceddi, Ağuçan adında bir Bektaşi halifesidir. Dillen kurmancidir. Dersimliler bunlara seit ve mürşit derler. Bu kabile mensupları silah taşımazlar."
- ^ Alevilik, Kurmanci-Kırmancki (Zazaki) Ve Dersim Üzerine Kimi Yanlış Görüşler, Deng Yayınları, 1996 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . "...Mılanlar Dersim'de Alevi Kurmanc, Viranşehir taraflarında Sünni-Kurmanc, Bextiyaran, Şadiyan ve Izoliyanlar Dersim'de Alevi-Kurmanc, Dersim'in hemen çevresinden başlayarak öteki birçok yörede Süni-Kurmancdırlar."
- ^ Zazalar kimdir, Zazaca nedir? (Munzur Çem ile röportaj) 30 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . "Sêy Rıza'nın lehçesi Kırmanccaydı ama en yakın mücadele arkadaşları olan Alişêr ile Baytar Nuri gibi aydınlar Kurmanci konuşan Kürtlerdi."
- ^ Şeyh Said Zaza ve Sünnî idi, Nuri Dersimi Zaza ve Alevi idi. Bedirhani ve Cemilpaşazade kardeşler Sünnî ve Kurmanc idiler 3 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., , "Kürd Milliyetçiliği ve Kürd Hareketi (1898-2000)", (Haz.) Tanıl Bora, Murat Gültekingil, Milliyetçilik, İletişim, 2002, ISBN 975050088, s. 843.
- ^ a b Dersimi, a.g.e., s. 21.
- ^ Dersimi, a.g.e., s. 22.
- ^ Dersimi, a.g.e., s. 25.
- ^ Dersimi, a.g.e., s. 31.
İlgili kitaplar
- Vet. Dr. M. Nuri Dersimi, Hatıratım, Geliştirilmiş Yeni Basım (İlk baskı: Roja Nû Yayınları, İsveç, 1987), Öz-Ge Yayınları, Ankara, 1992.
- Dr. Nuri Dersimi, Kürdistan Tarihinde Dersim, Doz Yayınları, Eylül 2004,
- Hüseyin Akar, 'Vet. Dr. M. Nuri Dersimi', Dersim'den Portreler, Kalan Yayınları, Ankara, Ekim 1999, , s. 96-103.
- Mehmet Kemal Işık (Torî), 'Baytar Nuri Dersimi', Ünlü Kürt Bilgin ve Birinci Kuşak Aydınlar, Sorun Yayınları, İstanbul, Kasım 2000, , s. 162-165.
Dış bağlantılar
- Dr. Nuri Dersimi, Kürt Gençliğine Hitabesi 31 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Nuri Dersimi mezar tasinda Muhammed Nuri Dersimi ibn el Molla Ibrahim Colikoxli lakabi Baytar Nuri 1890 Akpinar Hozat 22 Agustos 1973 Halep Kocgiri Isyani ve Dersim Isyanina adi karismis Alevi Kurt kendi anlatimi ve bazi kaynaklara gore Kurmanc bazi kaynaklara gore ise Zaza kokenli ideolog ve veteriner hekim Nuri DersimiNuri Dersimi Kurdistan Tarihinde Dersim kitabini yazarkenKisisel bilgilerDogum Mehmet Nuri Dersimi 1893 Dersim Osmanli ImparatorluguOlum 22 Agustos 1973 Halep SuriyeMilliyeti KurtDini Islam Alevi Gencligi ve ogrenimiHatiratim adli eserine gore Colikzadelerden Mehmet Ali nin oglu Mila Ibrahim in oglu olarak Agzunik Akpinar koyunde Karabal asiret reisi Gangozade Mehmet Aga nin odasinda dogdu Baba tarafi Milan kabilesinden anne tarafi Agucan sulalesindendi 1899 da Sorpiyan koyunde amcasi Mila Hasan tarafindan ilk ogretimine baslatildi Once ne kaydoldu fakat 1904 te o okulu birakarak yatili Harput Idadi Mektebi ne lise basladi Idadiden mezun olduktan sonra Istanbul a gecti ve Ekim 1911 de Istanbul Sultanahmet teki Mulkiye Baytar Mektebi Alisi ne Veteriner Okulu kaydoldu Istanbul da once ne girdi ve 1912 de kurulan nin umumi katipligini genel sekreterlik yaptiktan sonra Kurdistan Teali Cemiyeti ne katildi 1914 te I Dunya Savasi nin baslamasindan son sinif ogrencilerinin askere alinmasi uzerine okulu bitirmeden Harp Okulu na gonderilerek iki aylik bir askeri egitimi aldi Oradan Istanbul Beykoz da nakliye tabur Baytar Yuzbasisi Mustafa Bey in yanina gorevlendirildi ve daha sonra 4 Ordu Baytar Mufettisligi emrinde subay vekili rutbesiyle Erzincan da veteriner hekim olarak hizmet etti Askerlik doneminde gorev nedeniyle Dersim e giderek asiret liderleriyle tanisti Askerligini tamamladiktan sonra 1916 da Istanbul a donerek okula devam etti 22 Eylul 1918 de okuldan mezun olup diplomali veteriner oldu ve Baytar Nuri olarak anilmaya basladi Savas bittiginde Kurdistan Teali Cemiyeti hakkinda yapilan bir ihbar uzerine e verildi Ancak Divan i Harp reisi Nemrut Mustafa Pasa Mustafa Yamulki Haydi gidiniz oglum yolunuz acik olsun Dersimliler e ve hassaten Seyid Kasim Aga ya selam soyle diyerek sucsuz karari verdi kaynak belirtilmeli Kocgiri IsyaniKangal Divrigi Zara mintika veterinerligi gorevini almak icin Seyit Abdulkadir tarafindan tavsiye yazildi ve Haziran 1919 da Kocgiri asiretlerinin reislerinden ile birlikte Istanbul dan ayrilarak Karadeniz yoluyla Giresun a oradan Sivas in Zara kazasi Umraniye bugunku Imranli ilcesi nahiye merkezine ve oradan Bogazviran bugunku Imranli ilcesi Bogazoren koyune gecti Bogazviran da Mustafapasazade Haydar kardesi ve Alisan in katibi Aliser ile goruserek orgutu kurmaya karar verdiler 20 Aralik 1920 de faaliyetleri nedeniyle tutukland fakat Hasan Hayri nin araya girmesiyle serbest birakildi Kocgiri Isyanina katildiktan sonra 15 Mayis 1921 de Dersim e iltica etti Sakalli Nurettin komutasindaki Merkez Ordusu tarafindan kurulan Divan i Harp te 25 Haziran 1921 de giyaben mahkum edildi Dogulu milletvekillerinin girisimlerinin sonucu Mustafa Kemal affettiyse de Dersimli Nuri Dersimi ve Kocgirili Aliser i istisna tuttu kaynak belirtilmeli Ovacik asiretlerinden Arslan Binsan Maksudan Pergoran Kocan Semikan Lacinan ve Resikan asiretlerin Seyit Riza ile ittifak kurmasini sagladi Seydan ve Sigihasanan asiretleri arasindaki dusmanligini giderme ve Alevi bagliligini hasil etme dusunceleriyle Seydan asiretleri reisi Munzur Agazade Ali Aga nin kiziyla evlendi Ancak Ali Aga yi Seyit Riza ile ittifaka ikna edemedi Dersim IsyaniYurt disina cikmak icin Elaziz den Istanbul a gitti ve Sirkeci de Elaziz Oteli nde kaldi Sirkeci Gari ndan Rumeli treniyle Edirne ye gitmek bahanesiyle Yunanistan a gecmeyi planladi Ancak Bakirkoy geldiginde tesadufen gorustugu Sabri Bey in Yunanistan Turkiye arasindaki ic anlasmasindan dolayi yakalanarak Turkiye ye teslim edilecegini duyunca vazgecti ve Istanbul a dondu Rumeli yoluyla iltica etmenin olanaksiz oldugunu anlayinca Fransiz Suriye Mandasi na iltica etmeye karar verdi ve once Mersin e oradan da Adana ya gecti Adana dan Elaziz e Elazig bir telgraf yazarak Mardin e gidecegini bildirdi ve 11 Eylul 1937 de Istanbul dan gelip Suriye yoluyla Mardin ve Bagdat a gidecek olan ekspres trenine bindi Ayni vagona tesadufen binen Sultan Hamit in varislerinin avukati olan Suriyeli avukat Kamil Sinno nun yardimiyla Suriye ye iltica etti SuriyeKirikhan bugun Hatay iline bagli bir ilce da Haco Aga nin yaninda Huseyin Mazlum olarak kalan Nuri Dersimi Fransiz albay Kole Robert Collet nin Dersimli Baytar Nuri nin Turkiye ye teslim edilecegine dair karari bilgisini aldi ve Turk askerlerinin Antakya ya girmesinden uc gun once 1 Temmuz 1938 de Halep e gecmek zorunda kaldi Halep te bulunan Dersimli Semikan asiretlerinden Gaziogullari ndan Ali Aga nin kizi Feride ile nisanlanan Dersimi ayni gunlerde Hoybun Cemiyeti ne uye oldu UrdunFransa Disisleri Bakanligi nin Dersimli Baytar Nuri isminde bir sahsin Turkiye ye teslimine karar vermis oldugunu duydu ve Urdun de bir baytar doktoruna luzum goruldugunu ogrendigi icin Eylul 1938 de Urdun e gecmeye karar verdi 14 Ekim 1938 de Amman da Umum Baytar Reisligi ne tayin edildi ve 24 Aralik ta Suriye den ayrilarak Urdun e gecti 2 Temmuz 1939 da nisanlisi Feride de Halep ten Amman a geldi ve 6 Temmuz da evlendi 27 Kasim 1939 da Turkiye Cumhuriyeti vatandasligindan ayrilarak Suriye vatandasligina gecti Melik Abdullah in Turk cariyesinden olan oglu Emir Nilf in Turkiye yi ziyaret ettiginde Ismet Inonu nun Kardesim babaniza soyleyin biz dostuz fakat yurdumuzdan firari hain Dersimli Baytar Nuri ye bizden bir miralayin maasini vererek vazifede istihdam ediyorsunuz ve devletler nezdinde Turkiye aleyhindeki yalan yanlis suclama ve iftiralarina da aciktan aciga meydan veriyorsunuz kaynak belirtilmeli demesinden sonra 27 Ekim 1940 ta Amman dan ayrilarak Halep te Pasa mahallesindeki esi Feride nin yanina geldi Suriye ye donus6 Agustos 1941 de Azez Arapca أعزاز A zaz kaymakamligi baytarligina tayin edildi Fakat Turkiye nin Halep Baskonsoloslugu Azez in Turkiye sinirina yakin olmasindan dolayi itiraz etti ve 23 Agustos 1941 de Hama merkezine nakledildi 1942 baslarinda Idlip Arapca إدلب Idlib Muarra Cisir Sur Harim baytarliklarina 1946 da Halep merkezine tayin edildi 10 Subat 1948 de جبل الدروز Jebel ed Druz bugunku السويداء As Suwaidaʾ iline denk gelir merkezinde gorevlendirildi Fakat sonra Komunist olarak itham edildi ve 2 Mayis 1950 tarihli bir kararla gorevinden alindi Cezire Derik mintikasinda Mustafapasazade Naif ten Robarye adli koyu yeniden insa ederek Cello Saffan adli koyu de satin alarak Ahmet Nafiz ile birlikte tarimla mesgul olmaya basladi 22 Agustos 1973 te Halep te oldu ve naasi Afrin de Arapca عفرين defnedildi Kaynakca Vet Dr M Nuri Dersimi Hatiratim Gelistirilmis Yeni Basim Ilk baski Roja Nu Yayinlari Isvec 1987 Oz Ge Yayinlari Ankara 1992 s 79 Nuri Dersimi Kurdistan Tarihinde Dersim Halep 1952 s 27 Agucanan Bu kabilenin ceddi Agucan adinda bir Bektasi halifesidir Dillen kurmancidir Dersimliler bunlara seit ve mursit derler Bu kabile mensuplari silah tasimazlar Alevilik Kurmanci Kirmancki Zazaki Ve Dersim Uzerine Kimi Yanlis Gorusler Deng Yayinlari 1996 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Milanlar Dersim de Alevi Kurmanc Viransehir taraflarinda Sunni Kurmanc Bextiyaran Sadiyan ve Izoliyanlar Dersim de Alevi Kurmanc Dersim in hemen cevresinden baslayarak oteki bircok yorede Suni Kurmancdirlar Zazalar kimdir Zazaca nedir Munzur Cem ile roportaj 30 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sey Riza nin lehcesi Kirmanccaydi ama en yakin mucadele arkadaslari olan Aliser ile Baytar Nuri gibi aydinlar Kurmanci konusan Kurtlerdi Seyh Said Zaza ve Sunni idi Nuri Dersimi Zaza ve Alevi idi Bedirhani ve Cemilpasazade kardesler Sunni ve Kurmanc idiler 3 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kurd Milliyetciligi ve Kurd Hareketi 1898 2000 Haz Tanil Bora Murat Gultekingil Milliyetcilik Iletisim 2002 ISBN 975050088 s 843 a b Dersimi a g e s 21 Dersimi a g e s 22 Dersimi a g e s 25 Dersimi a g e s 31 Ilgili kitaplarVet Dr M Nuri Dersimi Hatiratim Gelistirilmis Yeni Basim Ilk baski Roja Nu Yayinlari Isvec 1987 Oz Ge Yayinlari Ankara 1992 Dr Nuri Dersimi Kurdistan Tarihinde Dersim Doz Yayinlari Eylul 2004 ISBN 975 6876 44 1 Huseyin Akar Vet Dr M Nuri Dersimi Dersim den Portreler Kalan Yayinlari Ankara Ekim 1999 ISBN 975 8424 03 3 s 96 103 Mehmet Kemal Isik Tori Baytar Nuri Dersimi Unlu Kurt Bilgin ve Birinci Kusak Aydinlar Sorun Yayinlari Istanbul Kasim 2000 ISBN 975 431 111 0 s 162 165 Dis baglantilarDr Nuri Dersimi Kurt Gencligine Hitabesi 31 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde