Destek
www.wikipedia.tr-tr.nina.az
Nufus sagligi bu tur sonuclarin grup icindeki dagilimi da dahil olmak uzere bir grup bireyin saglik sonuclari olarak tanimlanmistir Akarowhe ye 2018 gore nufus sagliginin ise yarayan tanimi su sekilde ifade edilmektedir bir sanat olarak nufus sagligi belirli bir cografi konumdaki beklenen bir grup insana esit saglik hizmeti sunumuna yonelik oldugu anlamina gelir bir bilim olarak insanlarin saglik sorunlarina tibbi tedavi sunmada onleyici tedavi edici ve teshis hizmetlerinin bilimsel yaklasimini benimsedigini ima eder bir urun olarak nufus sagliginin soz konusu cografi alan icerisinde saglik tatmini yoluyla insanlarin genel saglik performansina yonelik oldugu anlamina gelir ve bir surec olarak insanlarin saglik ihtiyaclarini karsilamak icin bir saglik yonetimi nufus sagligi yonetim sisteminin etkili ve verimli bir sekilde yurutulmesini gerektirir Tum insan nufusunun sagligini iyilestirmeyi amaclayan bir saglik yaklasimidir Bu kavram hayvan veya bitki populasyonlarina atifta bulunmaz Uc bilesenden olustugu belirtilmistir Bunlar saglik sonuclari saglik belirleyicileri kaliplari ve politikalar ve mudahalelerdir Nufus Sagliginin amacina ulasmada onemli kabul edilen bir oncelik diger faktorlerin yani sira sagligin sosyal belirleyicileri olan SDOH nedeniyle farkli nufus gruplari arasindaki saglik esitsizliklerini veya esitsizlikleri azaltmaktir SDOH farkli populasyonlarin dogdugu buyudugu ve yasamlari boyunca birlikte calistigi ve insan populasyonlarinin sagligi uzerinde potansiyel olarak olculebilir bir etkiye sahip olan tum faktorleri sosyal cevresel kulturel ve fiziksel icerir Nufus Sagligi kavrami cogu ana akim tibbin ozelligi olan bireysel duzeyden odakta bir degisikligi temsil eder Ayrica farkli populasyonlarin sagligini etkiledigi gosterilen daha genis bir faktor yelpazesini ele alarak halk sagligi kurumlarinin klasik cabalarini tamamlamayi amaclamaktadir Dunya Saglik Orgutu Sagligin Sosyal Belirleyicileri Komisyonu 2008 yilinda hastaliklarin ve yaralanmalarin buyuk kismindan SDOH faktorlerinin sorumlu oldugunu ve bunlarin tum ulkelerde saglik esitsizliklerinin baslica nedenleri oldugunu bildirdi ABD de SDOH nin onlenebilir olum oranlarinin 70 ini olusturdugu tahmin ediliyordu Nufus sagligi perspektifinden bakildiginda saglik sadece hastaliktan arinmis bir durum olarak degil insanlarin yasamin zorluklarina ve degisikliklerine uyum saglama bunlara yanit verme veya bunlari kontrol etme kapasitesi olarak tanimlanmistir Dunya Saglik Orgutu WHO 1946 da sagligi daha genis anlamiyla yalnizca hastalik veya sakatligin yoklugu degil tam bir fiziksel zihinsel ve sosyal iyilik hali olarak tanimladi Saglikli Insanlar 2020Healthy People 2020 ABD Saglik ve Insan Hizmetleri Departmani tarafindan desteklenen ve Genel Cerrah in ofisi ve digerlerinin 34 yillik birikimli cabasini temsil eden bir web sitesidir Sagligin sosyal belirleyicileri olarak kabul edilen 42 konuyu ve nufus sagligini iyilestirmek icin dusunulen yaklasik 1200 ozel hedefi tanimlar Secilen konular icin mevcut olan arastirmalara baglantilar saglar ve bu sorunlari gercekci bir sekilde ele almak icin gerekli oldugu dusunulen topluluk katilimi ihtiyacini tanimlar ve destekler Ekonomik esitsizlikSon zamanlarda nufus artisinin etkisiyle insan rolu tesvik edildi epidemiyologlarin ekonomik esitsizlik ve bunun nufuslarin sagligiyla iliskisi konusunda artan ilgisi var Sosyoekonomik durum ile saglik arasinda cok guclu bir iliski vardir Bu korelasyon diger herkes saglikli oldugunda hasta olma egiliminde olanlarin sadece fakirler kalp hastaligi ulserler tip 2 diyabet romatoid artrit belirli kanser turleri ve erken yaslanma olmadigini gostermektedir gercekligine ragmen nedeni konusunda tartismalar var Bazi arastirmacilar A Leigh C Jencks A Clarkwest ayrica bkz Russell Sage calismalari daha iyi durumda olanlarin daha buyuk ekonomik kaynaklari nedeniyle ekonomik durum ile olum orani arasinda kesin bir baglanti goruyorlar ancak sosyal statu farkliliklari nedeniyle cok az korelasyon buluyorlar ArastirmaABD de cografi farkliliga gore saglik ciktilarinda saglik hizmetlerinden yararlanma ve maliyetlerde Hastane Yonlendirme Bolgeleri duzeyine kadar 306 eyalet sinirlarini asabilen bolgesel bir saglik hizmetleri pazari olarak tanimlanmistir iyi belgelenmis farkliliklar vardir Irk cinsiyet yoksulluk egitim seviyesi ve bu varyasyonlara yerin nispi katkilari konusunda devam eden tartismalar vardir Epidemiyoloji Ofisi komsuluk cografi degiskenlerin sonuclar uzerindeki kafa karistirici etkilerini azaltmak icin saglik esitsizlikleri uzerine arastirma yapmak icin analitik bir yaklasim Sabit Etkiler veya hibrit Sabit Etkiler kullanilmasini onerir ElestirilerNufus sagligi surekli elestirilere ve varsayimlarina konu olmusturAlt alanlarAile Planlamasi Aile planlamasi programlari dogum kontrol haplari cinsel saglik egitimi ve guvenli seksin tesviki dahil nufus sagliginda onemli bir rol oynar Aile planlamasi tiptaki en dusuk maliyetli mudahalelerden biridir Aile planlamasi istenmeyen gebeligi ve cinsel yolla bulasan enfeksiyonlarin bulasmasini azaltarak hayat ve para tasarrufu saglar Ornegin Birlesik Devletler Uluslararasi Kalkinma Ajansi uluslararasi aile planlamasi programinin faydalarini soyle siralamaktadir Yuksek riskli gebelikleri azaltarak kadinlarin sagligini korumak Gebelikler arasinda yeterli zaman taniyarak cocuklarin sagliginin korunmasi Bilgi danismanlik ve erkek ve kadin prezervatiflerine erisim saglayarak HIV AIDS ile mucadele Dusuklerin azaltilmasi Kadin haklarini ve egitim istihdam ve topluma tam katilim firsatlarini desteklemek Nufus artisini stabilize ederek cevrenin korunmasi Akil sagligi Ruh sagligina yonelik toplum temelli uc tur yaklasim vardir saglik hizmetleri sistemi mudahaleleri halk sagligi uygulama mudahaleleri ve sosyal ekonomik ve cevresel politika mudahaleleri Saglik sistemi mudahalelerine saglik sistemi ve hastane liderleri aracilik eder Bu mudahalelerin ornekleri arasinda klinik akil sagligi hizmetlerinin etkinliginin artirilmasi topluluk ortaklari icin konsultasyonlar ve egitim saglanmasi ve halk ruh sagligi icin politika uygulama ve planlamayi bilgilendirmek icin toplu saglik verilerinin paylasilmasi yer alir Halk sagligi uygulama mudahalelerine halk sagligi departmani yetkilileri aracilik eder Bu mudahaleler arasinda politika degisikliklerinin savunulmasi akil hastaliginin damgalamasini azaltmak icin kamu hizmeti duyurularinin baslatilmasi ve toplum ruh sagligi kaynaklarinin erisilebilirligini artirmak icin sosyal yardimlarin yapilmasi yer almaktadir Secilmis yetkililer ve idari politika yapicilar sosyal ekonomik ve cevresel politika mudahalelerini uygular Bunlar finansal ve konut guvensizliginin azaltilmasini kentsel yesil alani artirmak ve gece gurultu kirliligini azaltmak icin yapili cevrenin degistirilmesini ve akil hastaligi olanlara yonelik yapisal damgalanmanin azaltilmasini icerebilir Saglik reformu ve nufus sagligiSaglik reformu geleneksel hastane geri odeme modellerine gecisi sagliyor girmesinden once hastanelere hizmet basina ucret modelleri araciligiyla prosedurlerin hacmine gore geri odeme yapiliyordu PPACA kapsaminda geri odeme modelleri hacimden degere degisiyor Yeni geri odeme modelleri performans icin odeme degere dayali bir geri odeme yaklasimi etrafinda insa edilmistir bu yaklasim mali tesvikleri hasta sonuclarina yerlestirir ve ABD hastanelerinin mali acidan ayakta kalabilmek icin is yapma seklini buyuk olcude degistirmistir Hastaneler hasta bakim deneyimini iyilestirmeye ve maliyetleri azaltmaya odaklanmanin yani sira nufus sagligini iyilestirmeye de odaklanmalidir IHI Uclu Amac Ayrica bakinizOksoloji Social Determinants of Health overview tab 27 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2021 Meeting Report of World Conference of Social Determinants of Health 24 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde held in Rio de Janeiro Brazil 2008 McGinnis JM Williams Russo P Knickman JR 2002 The case for more active policy attention to health promotion Health Aff Millwood 21 2 78 93 doi 10 1377 hlthaff 21 2 78 PMID 11900188 See also National Academies Press free publication The Future of Public Health in the 21st Century 19 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde World Health Organization WHO definition of Health 11 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Preamble to the Constitution of the World Health Organization as adopted by the International Health Conference New York 19 22 June 1946 signed on 22 July 1946 by the representatives of 61 States Official Records of the World Health Organization no 2 p 100 and entered into force on 7 April 1948 In Grad Frank P 2002 The Preamble of the Constitution of the World Health Organization Bulletin of the World Health Organization 80 12 982 PMC 2567708 2 PMID 12571728 World Health Organization 2006 Constitution of the World Health Organization 19 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Basic Documents Forty fifth edition Supplement October 2006 Health People 2020 29 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2021 Geography and Racial Health Disparities Chapter 16 of Critical Perspectives on Racial and Ethnic Differences in Health in Late Life PDF National Research Council 2004 18 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Subat 2021 26 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Kasim 2013 Coburn 2003 Population Health in Canada A Brief Critique American Journal of Public Health 93 3 392 396 doi 10 2105 AJPH 93 3 392 PMC 1447750 2 PMID 12604479 Raphael 1 Haziran 2002 The limitations of population health as a model for a new public health Health Promotion International 17 2 189 199 doi 10 1093 heapro 17 2 189 PMID 11986300 Family planning and the burden of unintended pregnancies Epidemiol Rev 32 1 152 74 April 2010 doi 10 1093 epirev mxq012 PMC 3115338 2 PMID 20570955 International studies confirm that family planning is among the most cost effective of all health interventions 80 81 The cost savings stem from a reduction in unintended pregnancy as well as a reduction in transmission of sexually transmitted infections including HIV Purtle 2 Nisan 2020 Population Based Approaches to Mental Health History Strategies and Evidence Annual Review of Public Health Ingilizce 41 1 201 221 doi 10 1146 annurev publhealth 040119 094247 ISSN 0163 7525 PMID 31905323 25 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2021 Health Affairs 18 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Kasim 2015 www ihi org 8 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Kasim 2015 ol section Konuyla ilgili yayinlar PDF The Lancet 367 9524 1747 1757 27 Mayis 2006 doi 10 1016 S0140 6736 06 68770 9 PMID 16731270 23 Mart 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Dis baglantilarCalifornia Davis Saglik Sistemi Universitesi Nufus Sagligini Iyilestirme Enstitusu 27 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde New York Universitesi Nufus Sagligi Bolumu 11 Subat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wisconsin Universitesi Madison daki Kanada Saglik Bilgileri Enstitusu 8 Subat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kanada Ottawa Universitesi Nufus Sagligi Enstitusu 10 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Johns Hopkins Bloomberg Halk Sagligi Okulu Nufus ve Aile Sagligi Bilimleri Bolumunde Nufus ve Saglik Yuksek Lisans Programi Nufus Saglik Forumu web sitesi 20 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kanada Halk Sagligi Kurumu nun nufus sagligini ele almasi 30 Agustos 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde
Üst