Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde veya bölüm Osmanlı İmparatorluğu reform dönemi adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{}} şablonunu ekleyiniz. |
Osmanlı Devleti Gerileme Dönemi, Osmanlı tarihinde Karlofça Antlaşması’ndan (1699) başlayarak, Yaş Antlaşmasına kadar (1792) geçen süreye denir.
Sebepleri
Osmanlı İmparatorluğu’nun gerileme nedenleri birkaç gruba ayrılabilir:
Merkezi Yönetimin Bozulması
Osmanlı merkezi yönetiminin bozulmasında;
- Şehzadelerin sancaklara gönderilmemesinden dolayı, devlet işlerinde yeterli bilgi ve tecrübeye sahip olmadan devletin başına geçmelerinde rolü vardır.
- Padişahların tecrübesizliğinden yararlanan saray kadınlarının ve ağalarının devlet yönetiminde etkili olmaları.
- Küçük yaşta tahta çıkmaları (IV. Mehmed 6 yaşında tahta çıkmıştır).
- Önemli makamların liyakata bakılmadan rüşvet ve iltimas yoluyla dağıtılması gibi nedenler etkili olmuştur.
Devlet yönetiminde otoritenin sarsılması, halkın devlete olan güveninin azalmasına ve iç isyanların çıkmasına neden olmuştur. Deneyimsiz kişiler tahta geçmiş, bu nedenle merkezi yönetim bozulmuştur.
Ekonominin Bozulması
16. yüzyılın sonlarından itibaren Osmanlı ekonomisinin bozulmasında;
- Coğrafi Keşiflerin etkisiyle ticaret yollarının yön değiştirmesi ve gümrük gelirlerinin büyük ölçüde azalması
- 17. yüzyılda Avusturya ve İran ile yapılan savaşların yüklü harcamalara yol açması
- İhracatın azalması, ithalatın artması ve kapitülasyonların giderek Avrupalı devletlerin sömürü aracı haline gelmesi
- Sömürgelerden Avrupa’ya yüklü miktarda altın ve gümüşün gelmesi, bu madenlerin bir miktarının Osmanlı ülkesine girmesi ve paranın değerini düşürerek enflasyonu artırması
- Vergilerin yükseltilmesi üzerine köylerde yaşayan insanların vergilerini ödeyemeyerek tarımsal üretimi bırakmaları
- Saray masraflarının artması
gibi nedenler etkili olmuştur. Köyden şehre göçler sonucu üretim azalmıştır, fazladan asker alımı ile askeri masrafların artması gibi nedenler de etkili olmuştur.
Askeri Sistemin Bozulması
- III. Murat döneminden itibaren kapıkulu ocaklarına kanunlara aykırı asker alınarak sayılarının artırılması
- Yeniçerilerin geçim sıkıntısını ileri sürerek askerlik dışında işlerle uğraşmaları
- İltizam sisteminin yaygınlaşması üzerine tımar sisteminin önemini kaybetmesi ve eyaletlerde asker yetiştirilmemesi
- Askeri bilgisi olmayan insanların komutanlık rütbelerine getirilmesi
- Avrupa’da meydana gelen harp teknolojisindeki gelişmelerin takip edilmemesi
- Yeniçerilerin sayılarının artmasıyla kendilerini büyük bir güç olarak görmesi.
gibi etkenler Osmanlı askeri sisteminin bozulmasına neden olmuştur.
Sosyal Alandaki Bozulmalar
Tımar sisteminin bozulması, nüfusun artması ve Anadolu’da çıkan Celali isyanları halkın devlete olan güvenini sarsmıştır. 17. yüzyılda başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlerin nüfusları hızla artmış, bu durum şehirlerde işsizliğe ve güvenliğin bozulmasına neden olmuştur. Sonuç olarak, devlet bu isyanları güçlükle bastırdı ve halkın devlete güveni azaldı.
Eğitim Sisteminin Bozulması
- Eğitim sisteminin temelini oluşturan medreselerin çağın gerisinde kalması ve Avrupa’da eğitim alanında meydana gelen yeniliklerin takip edilmemesi.
- Pozitif bilimlerin medreselerin müfredatından çıkarılması.
- Medrese öğrenimi görmemiş pek çok kişiye ilmi rütbeler verilmesi.
- Yeni doğmuş çocuklara müderrislik unvanının verilmesi ve beşik uleması diye adlandırılan bir sınıfın ortaya çıkması.
Dış Etkenler
- Coğrafi Keşiflerle zenginleşen ve ekonomilerini güçlendiren Avrupa devletleri, Rönesans ve Reform hareketleriyle düşünce ve bilim hayatında önemli atılımlar yapmıştır. Osmanlı İmparatorluğu Avrupa’daki teknolojik ve bilimsel gelişmelere ayak uyduramamış, Avrupa’nın gerisinde kalmıştır.
- İmparatorluğun batıda Viyana, doğuda İran'a kadar ulaşmasıyla imparatorluğun doğal sınırlara ulaşması.
- Avrupalıların Haçlı anlayışıyla Osmanlı İmparatorluğu’na hep birlikte saldırmaları gerilemeye neden olmuştur.
Islahatlar
Bu dönemde Karlofça ve İstanbul Antlaşması’yla kaybedilen yerleri geri almak ve mevcut toprakları korumak amacıyla batıda Avusturya ve Venedik, kuzeyde Rusya ve doğuda İran ile savaşlar yapılmıştır.
Bu yüzyılda Avrupa’dan geri kalındığı Pasarofça Antlaşması’ndan itibaren kabul edilmiş ve yapılan ıslahatlarda Avrupa örnek alınmıştır.
Karlofça Antlaşması ile Osmanlı bir dizi tedbirler almaya başlamış ve mali, iktisadi, idari yapılanmaya gitmiş, ordu ve donanmanın yenilenmesi çalışmalarını başlatmıştır. III. Ahmet döneminde Osmanlı Avrupa kentlerine geçici elçiler göndererek yenilikleri takip etmek istemiştir. Bu dönemde matbaa getirilmiş, İstanbul'a bir kâğıt ve kumaş fabrikası kurulmuştur. İlk özel matbaa kullanılmış ve kullananlar Said efendi ile İbrahim Müteferrika'dır ilk eserde vankulu lugatıdır. Sultan I. Mahmud (1730-1754) ve III. Mustafa (1757-1773) dönemlerinde Osmanlı Ordusu modernize edilmeye çalışılmış, humbaracı ve Batı tarzında teşkilatlandırılmasına girişilmiştir. Bir Fransız subayı olan , 1731'de humbaracı ocağının ıslahına başlayarak ocağın ihtiyaç duyduğu tâlimli askeri yetiştirmek üzere de 1734 yılında Üsküdar'da bir hendesehâne (mühendislik okulu) açılmasını sağlamıştır. Nitekim disiplinli ve modern tâlim ve terbiye ile yetiştirilen bu askerî sınıfın Rusya ve Avusturya ile 1736-1739'da yapılan savaşlarda büyük hizmeti görüldü. Ancak, bu sınıf 1747'de yeniçerilerin baskını sonucu kapatıldı. Sultan III. Mustafa da tahta geçer geçmez, Fransa'dan mühendisler getirterek Mühendishane ve Bahriye sınıfını ve okullarını modern usullere göre ıslah etmeye ve onları tâlim ve terbiyeye girişti. Batıdaki gelişmeleri öğrenmek amacıyla Fransa ve Almanya'ya elçiler gönderdi. Tıp ve Astronomi sahaları ile ilgili çalışmalar hızlandırıldı.
Askeri teşkilat
Bu döneme ait birçok padişah devletin gerilediğini ve önlenmesi gerektiğini düşünerek birçok tedbir almaya çalışsa da Yeniçeri ocağının görev yapamaz hale gelmesi ile yeniliğe açık iyi yetişmiş padişahlara destek olacak devlet adamı olmaması Osmanlının gerilemeyi durduramamasına yol açmıştır.
III. Selim ve Islahat hareketleri
III. Selim Avrupa ve Avusturya'nın ordu ve idare teşkilatı hakkında rapor hazırlaması için elçi olarak Bekir Râtıp efendiyi gönderdi. Bekir Râtıp Efendi kısa zamanda Avrupa'nın ilmî, siyasi ve askerî durumu hakkında çeşitli bilgiler topladı. Avusturya ordusunun teşkilatı, askerî okulları, subayların yetiştirilmesi ve başka birçok konu ile ilgili sunduğu rapor üzerine Nizam-ı Cedid ordusu oluşturuldu. Ayrıca bu döneme Nizam-ı Cedid dönemi de denir.
Daha sonra yenilik hareketlerine karşı çıkan devlet adamları ve yeniçeriler isyan çıkardılar. Bunun sonuncun da III. Selim tahttan indirildi, Nizam-ı Cedit dağıtıldı ve yeniliği destekleyen kişiler devlet adamları da buna dahil olmak üzere cezalandırıldı. Padişah IV. Mustafa yeniçeriler destekledi, böylece Nizam-ı Cedit ordusu, dönemi sona erdi.
Gerileme Dönemi padişahları
- II. Mustafa (1695-1703)
- III. Ahmet (1703-1730)
- I. Mahmut (1730-1754)
- III. Osman (1754-1757)
- III. Mustafa (1757-1774)
- I. Abdülhamit (1774-1789)
- III. Selim (1789-1807)
- IV. Mustafa (1807-1808)
İsyanlar ve Savaşlar
1593–1606 Devlet-i Aliye(Osmanlı)–Avusturya Savaşları
döneminde imzalanan antlaşma tarafların karşılıklı saldırılarıyla bozulmuş ve iki devlet arasında savaşlar başlamıştır. İki devlet arasındaki savaş ’nın isteğiyle Zitvatorok Antlaşması imzalanarak sona erdirilmiştir (1606). Zitvatorok Antlaşması ile Osmanlı Devleti;
- Keje, Eğri ve Estergon kaleleri Osmanlıya bırakılacak.
- Avusturya vergi ödemeyecek ama sembolik bir savaş tazminatı ödeyecek. (Savaşın yıllarca sürmesinden dolayı iki devletin de hazinesi boşalmıştı)
- Avrupa’daki 1533 İstanbul Barış Antlaşması ile kesin olan büyük siyasi üstünlüğünü kaybetmiştir. Ancak askeri ve stratejik üstünlüğü 1683 İkinci Viyana Kuşatması ve 1699 Karlofça Barış Antlaşması'na kadar devam etmiştir.
- arşidükü (Kral demektir.) Osmanlı padişahına denk hale gelmiştir. Böylece, Osmanlı Devleti’nin Avrupa devletleriyle hukuki eşitlik dönemi başlamıştır. (İstanbul Antlaşması ile başlayan siyasi üstünlük resmiyette bu antlaşma ile son buluyor gibi gözükse de daha uzun yıllar 2 devlet arasındaki haberleşmelerde Osmanlı Devleti'nin üstünlüğü devem edecektir).
II. Viyana Kuşatması
, Orta Avrupa’da gücünü artırmak için Macaristan’a egemen olma politikası izlemiştir. Macarlara yardım etmeyi kabul eden Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa sefere çıkarak Viyana’yı ikinci defa kuşatmıştır (1683). Osmanlı orduları Viyana önlerinde bozguna uğrayarak geri çekilmiştir.
Osmanlıların Viyana önlerinde bozguna uğraması, Avrupa’da büyük bir sevinç meydana getirmiş ve Papa’nın gayretleriyle Türkleri Avrupa’dan atmak amacıyla Kutsal İttifak kurulmuştur (1684). Bu ittifaka; , Lehistan, Venedik, Malta şövalyeleri ve sonradan Rusya katılmıştır. 16 yıl devam eden savaşlarda Osmanlı Ordusu yenilmiş, kutsal İttifak devletleriyle Osmanlı Devleti arasında Karlofça Antlaşması imzalanmıştır (1699). Karlofça Antlaşması'yla;
- Osmanlı Devleti batıda ilk kez toprak kaybetmiştir.
- Osmanlı Devleti Orta Avrupa'daki egemenliğini kaybetmiştir.
- Avrupa devletleri savunmadan saldırıya geçmiş ve askeri bakımdan üstünlükleri ortaya çıkmıştır.
- Osmanlı Devleti Sakarya Meydan Muharebesi'ne kadar savunma durumuna geçmiş, kaybettiği toprakları geri alma ve yeni toprak kaybetmeme siyaseti izlemeye başlamıştır.
İstanbul Antlaşması
Karlofça Antlaşması’ndan sonra Rusya ile Osmanlı Devleti arasında İstanbul Antlaşması imzalanmıştır (1700). Osmanlı Devleti, Karlofça ve İstanbul antlaşmalarıyla kaybettiği toprakları geri alabilmek amacıyla 18. yüzyılda , Venedik ve Rusya ile savaşlar yapmıştır.
İç İsyanlar ve Sonuçları
İstanbul Ayaklanmaları
İstanbul isyanları kapıkulu askerlerinden yeniçeriler ve sipahiler tarafından çıkarılmıştır. İstanbul isyanlarının çıkmasında;
- Devlet yönetimindeki otorite boşluğundan yararlanan yeniçeri ağaları ve saray kadınlarının yönetimi olumsuz yönde etkilemeleri
- Kapıkulu sisteminin değişmesi ve ocağa askerlikle ilgisi olmayan kişilerin alınması
- Kapıkulu askerlerinin maaşlarının zamanında ödenmemesi veya ayarı düşük paralarla ödenmesi
- Yeniçerilerin cülus bahşişi almak için sık sık padişah değiştirmek istemeleri
- Devlet yönetiminde etkin olmak isteyen devlet adamlarının yeniçerileri kışkırtması
- Yeniçeri ve sipahilerin çıkarları doğrultusunda hareket etmeyen padişah ve devlet adamlarını görevden uzaklaştırmak istemeleri
- Kapıkulu askerlerinin disiplin altında tutulamaması
gibi nedenler etkili olmuştur. İstanbul isyanları devlet düzeni değiştirmeye yönelik olmayıp, yönetimi şahıslara karşı yapılmıştır. İstanbul isyanları sonucunda;
- İsyanların zayıflaması
- Kadı ve sancak beylerinin kanunlara aykırı davranarak halkı zor duruma düşürmeleri
- Osmanlı–İran ve Osmanlı–Avusturya savaşları
gibi nedenler isyancılar, daima isteklerini yaptırmayı başarmışlar ve Osmanlı merkezi idaresi üzerinde kapıkulu (özellikle yeniçeriler) askerlerinin etkisi artmıştır.
- İsyancılar, padişah ve devlet adamlarını görevden almışlar, hatta öldürmüşlerdir.
- İsyanlar İstanbul’da asayişin bozulmasına, halkın zor durumda kalmasına, şehirde yangınların çıkmasına ve yağmalamaların yapılmasına neden olmuştur.
Celali isyanları
Celali İsyanları Yavuz Sultan Selim zamanına kadar uzanır. 17. yüzyılda Anadolu’da çıkan isyanlara “Celali İsyanları” denilmiştir. Celali isyanlarının sebepleri;
- Eyaletlerde devlet yönetiminin bozulması ve vergi toplamada adaletsiz davranılması
- Dirlik sisteminin bozulması ve dirliklerin dağıtımında haksızlıkların yapılması
- 17. yüzyılda savaşların uzun sürmesi ve yenilgiyle sonuçlanmasından dolayı askerden kaçanların Anadolu’da eşkiyalığa başlaması
- Devşirme asıllı devlet adamlarının Anadolu halkıyla kaynaşamamaları
- Merkezi otoriteli olmuştur. Celali isyanlarının sonucunda;
- Anadolu’da devlet otoritesi sarsılmıştır.
- Anadolu’da huzur ve güvenlik bozulmuş, birçok şehir ve kasaba harap olmuştur.
- Üretim faaliyetleri azalmış, ekonomi bozulmuştur.
- Vergiler toplanamamış ve devletin gelirleri azalmıştır.
- Psikolojik değerlerin bozulması
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde veya bolum Osmanli Imparatorlugu reform donemi adli maddeye cok benzemektedir ve bu iki maddenin tek baslik altinda birlestirilmesi onerilmektedir Birlestirme islemi yapildiktan sonra sayfaya Gecmis birlestir sablonunu ekleyiniz Osmanli Devleti Gerileme Donemi Osmanli tarihinde Karlofca Antlasmasi ndan 1699 baslayarak Yas Antlasmasina kadar 1792 gecen sureye denir SebepleriOsmanli Imparatorlugu nun gerileme nedenleri birkac gruba ayrilabilir Merkezi Yonetimin Bozulmasi Osmanli merkezi yonetiminin bozulmasinda Sehzadelerin sancaklara gonderilmemesinden dolayi devlet islerinde yeterli bilgi ve tecrubeye sahip olmadan devletin basina gecmelerinde rolu vardir Padisahlarin tecrubesizliginden yararlanan saray kadinlarinin ve agalarinin devlet yonetiminde etkili olmalari Kucuk yasta tahta cikmalari IV Mehmed 6 yasinda tahta cikmistir Onemli makamlarin liyakata bakilmadan rusvet ve iltimas yoluyla dagitilmasi gibi nedenler etkili olmustur Devlet yonetiminde otoritenin sarsilmasi halkin devlete olan guveninin azalmasina ve ic isyanlarin cikmasina neden olmustur Deneyimsiz kisiler tahta gecmis bu nedenle merkezi yonetim bozulmustur Ekonominin Bozulmasi 16 yuzyilin sonlarindan itibaren Osmanli ekonomisinin bozulmasinda Cografi Kesiflerin etkisiyle ticaret yollarinin yon degistirmesi ve gumruk gelirlerinin buyuk olcude azalmasi 17 yuzyilda Avusturya ve Iran ile yapilan savaslarin yuklu harcamalara yol acmasi Ihracatin azalmasi ithalatin artmasi ve kapitulasyonlarin giderek Avrupali devletlerin somuru araci haline gelmesi Somurgelerden Avrupa ya yuklu miktarda altin ve gumusun gelmesi bu madenlerin bir miktarinin Osmanli ulkesine girmesi ve paranin degerini dusurerek enflasyonu artirmasi Vergilerin yukseltilmesi uzerine koylerde yasayan insanlarin vergilerini odeyemeyerek tarimsal uretimi birakmalari Saray masraflarinin artmasi gibi nedenler etkili olmustur Koyden sehre gocler sonucu uretim azalmistir fazladan asker alimi ile askeri masraflarin artmasi gibi nedenler de etkili olmustur Askeri Sistemin Bozulmasi III Murat doneminden itibaren kapikulu ocaklarina kanunlara aykiri asker alinarak sayilarinin artirilmasi Yenicerilerin gecim sikintisini ileri surerek askerlik disinda islerle ugrasmalari Iltizam sisteminin yayginlasmasi uzerine timar sisteminin onemini kaybetmesi ve eyaletlerde asker yetistirilmemesi Askeri bilgisi olmayan insanlarin komutanlik rutbelerine getirilmesi Avrupa da meydana gelen harp teknolojisindeki gelismelerin takip edilmemesi Yenicerilerin sayilarinin artmasiyla kendilerini buyuk bir guc olarak gormesi gibi etkenler Osmanli askeri sisteminin bozulmasina neden olmustur Sosyal Alandaki Bozulmalar Timar sisteminin bozulmasi nufusun artmasi ve Anadolu da cikan Celali isyanlari halkin devlete olan guvenini sarsmistir 17 yuzyilda basta Istanbul olmak uzere buyuk sehirlerin nufuslari hizla artmis bu durum sehirlerde issizlige ve guvenligin bozulmasina neden olmustur Sonuc olarak devlet bu isyanlari guclukle bastirdi ve halkin devlete guveni azaldi Egitim Sisteminin Bozulmasi Egitim sisteminin temelini olusturan medreselerin cagin gerisinde kalmasi ve Avrupa da egitim alaninda meydana gelen yeniliklerin takip edilmemesi Pozitif bilimlerin medreselerin mufredatindan cikarilmasi Medrese ogrenimi gormemis pek cok kisiye ilmi rutbeler verilmesi Yeni dogmus cocuklara muderrislik unvaninin verilmesi ve besik ulemasi diye adlandirilan bir sinifin ortaya cikmasi Dis Etkenler Cografi Kesiflerle zenginlesen ve ekonomilerini guclendiren Avrupa devletleri Ronesans ve Reform hareketleriyle dusunce ve bilim hayatinda onemli atilimlar yapmistir Osmanli Imparatorlugu Avrupa daki teknolojik ve bilimsel gelismelere ayak uyduramamis Avrupa nin gerisinde kalmistir Imparatorlugun batida Viyana doguda Iran a kadar ulasmasiyla imparatorlugun dogal sinirlara ulasmasi Avrupalilarin Hacli anlayisiyla Osmanli Imparatorlugu na hep birlikte saldirmalari gerilemeye neden olmustur IslahatlarBu donemde Karlofca ve Istanbul Antlasmasi yla kaybedilen yerleri geri almak ve mevcut topraklari korumak amaciyla batida Avusturya ve Venedik kuzeyde Rusya ve doguda Iran ile savaslar yapilmistir Bu yuzyilda Avrupa dan geri kalindigi Pasarofca Antlasmasi ndan itibaren kabul edilmis ve yapilan islahatlarda Avrupa ornek alinmistir Karlofca Antlasmasi ile Osmanli bir dizi tedbirler almaya baslamis ve mali iktisadi idari yapilanmaya gitmis ordu ve donanmanin yenilenmesi calismalarini baslatmistir III Ahmet doneminde Osmanli Avrupa kentlerine gecici elciler gondererek yenilikleri takip etmek istemistir Bu donemde matbaa getirilmis Istanbul a bir kagit ve kumas fabrikasi kurulmustur Ilk ozel matbaa kullanilmis ve kullananlar Said efendi ile Ibrahim Muteferrika dir ilk eserde vankulu lugatidir Sultan I Mahmud 1730 1754 ve III Mustafa 1757 1773 donemlerinde Osmanli Ordusu modernize edilmeye calisilmis humbaraci ve Bati tarzinda teskilatlandirilmasina girisilmistir Bir Fransiz subayi olan 1731 de humbaraci ocaginin islahina baslayarak ocagin ihtiyac duydugu talimli askeri yetistirmek uzere de 1734 yilinda Uskudar da bir hendesehane muhendislik okulu acilmasini saglamistir Nitekim disiplinli ve modern talim ve terbiye ile yetistirilen bu askeri sinifin Rusya ve Avusturya ile 1736 1739 da yapilan savaslarda buyuk hizmeti goruldu Ancak bu sinif 1747 de yenicerilerin baskini sonucu kapatildi Sultan III Mustafa da tahta gecer gecmez Fransa dan muhendisler getirterek Muhendishane ve Bahriye sinifini ve okullarini modern usullere gore islah etmeye ve onlari talim ve terbiyeye giristi Batidaki gelismeleri ogrenmek amaciyla Fransa ve Almanya ya elciler gonderdi Tip ve Astronomi sahalari ile ilgili calismalar hizlandirildi Askeri teskilat Bu doneme ait bircok padisah devletin geriledigini ve onlenmesi gerektigini dusunerek bircok tedbir almaya calissa da Yeniceri ocaginin gorev yapamaz hale gelmesi ile yenilige acik iyi yetismis padisahlara destek olacak devlet adami olmamasi Osmanlinin gerilemeyi durduramamasina yol acmistir III Selim ve Islahat hareketleri III Selim Avrupa ve Avusturya nin ordu ve idare teskilati hakkinda rapor hazirlamasi icin elci olarak Bekir Ratip efendiyi gonderdi Bekir Ratip Efendi kisa zamanda Avrupa nin ilmi siyasi ve askeri durumu hakkinda cesitli bilgiler topladi Avusturya ordusunun teskilati askeri okullari subaylarin yetistirilmesi ve baska bircok konu ile ilgili sundugu rapor uzerine Nizam i Cedid ordusu olusturuldu Ayrica bu doneme Nizam i Cedid donemi de denir Daha sonra yenilik hareketlerine karsi cikan devlet adamlari ve yeniceriler isyan cikardilar Bunun sonuncun da III Selim tahttan indirildi Nizam i Cedit dagitildi ve yeniligi destekleyen kisiler devlet adamlari da buna dahil olmak uzere cezalandirildi Padisah IV Mustafa yeniceriler destekledi boylece Nizam i Cedit ordusu donemi sona erdi Gerileme Donemi padisahlariII Mustafa 1695 1703 III Ahmet 1703 1730 I Mahmut 1730 1754 III Osman 1754 1757 III Mustafa 1757 1774 I Abdulhamit 1774 1789 III Selim 1789 1807 IV Mustafa 1807 1808 Isyanlar ve Savaslar1593 1606 Devlet i Aliye Osmanli Avusturya Savaslari doneminde imzalanan antlasma taraflarin karsilikli saldirilariyla bozulmus ve iki devlet arasinda savaslar baslamistir Iki devlet arasindaki savas nin istegiyle Zitvatorok Antlasmasi imzalanarak sona erdirilmistir 1606 Zitvatorok Antlasmasi ile Osmanli Devleti Keje Egri ve Estergon kaleleri Osmanliya birakilacak Avusturya vergi odemeyecek ama sembolik bir savas tazminati odeyecek Savasin yillarca surmesinden dolayi iki devletin de hazinesi bosalmisti Avrupa daki 1533 Istanbul Baris Antlasmasi ile kesin olan buyuk siyasi ustunlugunu kaybetmistir Ancak askeri ve stratejik ustunlugu 1683 Ikinci Viyana Kusatmasi ve 1699 Karlofca Baris Antlasmasi na kadar devam etmistir arsiduku Kral demektir Osmanli padisahina denk hale gelmistir Boylece Osmanli Devleti nin Avrupa devletleriyle hukuki esitlik donemi baslamistir Istanbul Antlasmasi ile baslayan siyasi ustunluk resmiyette bu antlasma ile son buluyor gibi gozukse de daha uzun yillar 2 devlet arasindaki haberlesmelerde Osmanli Devleti nin ustunlugu devem edecektir II Viyana Kusatmasi Orta Avrupa da gucunu artirmak icin Macaristan a egemen olma politikasi izlemistir Macarlara yardim etmeyi kabul eden Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Pasa sefere cikarak Viyana yi ikinci defa kusatmistir 1683 Osmanli ordulari Viyana onlerinde bozguna ugrayarak geri cekilmistir Osmanlilarin Viyana onlerinde bozguna ugramasi Avrupa da buyuk bir sevinc meydana getirmis ve Papa nin gayretleriyle Turkleri Avrupa dan atmak amaciyla Kutsal Ittifak kurulmustur 1684 Bu ittifaka Lehistan Venedik Malta sovalyeleri ve sonradan Rusya katilmistir 16 yil devam eden savaslarda Osmanli Ordusu yenilmis kutsal Ittifak devletleriyle Osmanli Devleti arasinda Karlofca Antlasmasi imzalanmistir 1699 Karlofca Antlasmasi yla Osmanli Devleti batida ilk kez toprak kaybetmistir Osmanli Devleti Orta Avrupa daki egemenligini kaybetmistir Avrupa devletleri savunmadan saldiriya gecmis ve askeri bakimdan ustunlukleri ortaya cikmistir Osmanli Devleti Sakarya Meydan Muharebesi ne kadar savunma durumuna gecmis kaybettigi topraklari geri alma ve yeni toprak kaybetmeme siyaseti izlemeye baslamistir Istanbul Antlasmasi Karlofca Antlasmasi ndan sonra Rusya ile Osmanli Devleti arasinda Istanbul Antlasmasi imzalanmistir 1700 Osmanli Devleti Karlofca ve Istanbul antlasmalariyla kaybettigi topraklari geri alabilmek amaciyla 18 yuzyilda Venedik ve Rusya ile savaslar yapmistir Ic Isyanlar ve Sonuclari Istanbul Ayaklanmalari Istanbul isyanlari kapikulu askerlerinden yeniceriler ve sipahiler tarafindan cikarilmistir Istanbul isyanlarinin cikmasinda Devlet yonetimindeki otorite boslugundan yararlanan yeniceri agalari ve saray kadinlarinin yonetimi olumsuz yonde etkilemeleri Kapikulu sisteminin degismesi ve ocaga askerlikle ilgisi olmayan kisilerin alinmasi Kapikulu askerlerinin maaslarinin zamaninda odenmemesi veya ayari dusuk paralarla odenmesi Yenicerilerin culus bahsisi almak icin sik sik padisah degistirmek istemeleri Devlet yonetiminde etkin olmak isteyen devlet adamlarinin yenicerileri kiskirtmasi Yeniceri ve sipahilerin cikarlari dogrultusunda hareket etmeyen padisah ve devlet adamlarini gorevden uzaklastirmak istemeleri Kapikulu askerlerinin disiplin altinda tutulamamasi gibi nedenler etkili olmustur Istanbul isyanlari devlet duzeni degistirmeye yonelik olmayip yonetimi sahislara karsi yapilmistir Istanbul isyanlari sonucunda Isyanlarin zayiflamasi Kadi ve sancak beylerinin kanunlara aykiri davranarak halki zor duruma dusurmeleri Osmanli Iran ve Osmanli Avusturya savaslari gibi nedenler isyancilar daima isteklerini yaptirmayi basarmislar ve Osmanli merkezi idaresi uzerinde kapikulu ozellikle yeniceriler askerlerinin etkisi artmistir Isyancilar padisah ve devlet adamlarini gorevden almislar hatta oldurmuslerdir Isyanlar Istanbul da asayisin bozulmasina halkin zor durumda kalmasina sehirde yanginlarin cikmasina ve yagmalamalarin yapilmasina neden olmustur Celali isyanlari Celali Isyanlari Yavuz Sultan Selim zamanina kadar uzanir 17 yuzyilda Anadolu da cikan isyanlara Celali Isyanlari denilmistir Celali isyanlarinin sebepleri Eyaletlerde devlet yonetiminin bozulmasi ve vergi toplamada adaletsiz davranilmasi Dirlik sisteminin bozulmasi ve dirliklerin dagitiminda haksizliklarin yapilmasi 17 yuzyilda savaslarin uzun surmesi ve yenilgiyle sonuclanmasindan dolayi askerden kacanlarin Anadolu da eskiyaliga baslamasi Devsirme asilli devlet adamlarinin Anadolu halkiyla kaynasamamalari Merkezi otoriteli olmustur Celali isyanlarinin sonucunda Anadolu da devlet otoritesi sarsilmistir Anadolu da huzur ve guvenlik bozulmus bircok sehir ve kasaba harap olmustur Uretim faaliyetleri azalmis ekonomi bozulmustur Vergiler toplanamamis ve devletin gelirleri azalmistir Psikolojik degerlerin bozulmasiAyrica bakinizOsmanli Devleti Lale Devri Osmanli Ordusu Kucuk Kaynarca Antlasmasi