Osmanlı İmparatorluğu kültürü, Osmanlı İmparatorluğu içinde yaşayanların ortak kültürüdür.
Kültür etkileşimi
Osmanlı Türkleri, kuruluş öncesi yüzyıllardan beri birlikte getirdikleri Arap ve Pers İslam kültürlerinin geleneklerinden ve dillerinden büyük ölçüde etkilenmişlerdi. Anadolu'ya yerleştikten sonra başta Yunan, Ermeni ve Yahudi olmak üzere yerli halkların kültürleriyle bir ölçüde kaynaştılar. Böylece eklektik tarzda bir Osmanlı kültürü ortaya çıktı. Özellikle İmparatorluk haline geldikten sonra diğer kültürlerle değişim süreklilik kazandı.
Osmanlılar farklı kültür ve dinlere karşı büyük bir hoşgörüye sahipti.[]Osmanlı Hanedanını yöneten erkekler, eşlerini çeşitli etnik gruplardan aldılar ve bu nedenle sultanlar karışık ırk ve kültürel mirasa sahip oldular.
Osmanlı toplumu
Osmanlı toplumu, Osmanlı İmparatorluğu bünyesinde yaşamış halkların bütününü ifade eder. Toplum, müslüman ve müslüman olmayan "millet"lerden oluşuyordu. Gayri müslimler cizye vergisi ödemek dışında toplumdan bir ayrıma tabi değildi.
Mimari
Dekoratif sanatlar
Minyatür
Nakkaş denilen minyatür ustalarının çalıştığı nakkaşhanelerin de bulunduğu Osmanlı'da minyatür, 18. yüzyıla kadar İran ve Selçuklu etkisinde gelişti. Fatih Sultan Mehmet döneminde, padişahın resmini de yapmış olan Sinan bey adlı bir nakkaş, II. Bayezid döneminde de Baba Nakkaş olarak tanınan bir sanatçı yetişti. 16. yüzyılda olarak bilinen , , , , , ve Şah Kulu ün yaptılar. Gene aynı dönemde, 'ın öğrencisi olan Horasanlı Aka Mirek de İstanbul'a çağrılarak saraya başnakkaş (başressam) yapılmıştı. Mustafa Çelebi, , Süleyman Çelebi ve Levnî 18. yüzyılın ünlü nakkaşlarıdır. Bunlardan Levnî, Türk minyatür sanatında bir dönüm noktasıdır. Levnî, geleneksel anlayışın dışına çıktı ve kendine özgü bir biçim geliştirdi. 19. yüzyıl başlarında yenileşme hareketleriyle birlikte minyatürde de batı resim sanatının etkileri görülmeye başladı.
İznik çinisi
İznik çinisi 15. yüzyılda ortaya çıkmıştır. O dönemde yapılan Bursa Yeşil Camii ve Türbesinde (1421), Bursa Muradiye Külliyesi içindeki Muradiye Camii'nde (1426) ilk örneklerine rastlanır. 16. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin güçlenmesi ve yeni yapıların ortaya çıkmasıyla birlikte İznik çinisi en ihtişamlı günlerini yaşadı. Bu dönemde yapılan Süleymaniye Camii ve Selimiye Camii gibi eserlerde İznik çinisiyle değerli süslemeler yapılmıştır. 17. yüzyılda İznik Çinisi kaybolmaya başlamış ve 18. yüzyıl başlarında tamamen yok olmuşsa da 20. yüzyılda yeniden canlandırılmıştır.
Hattatlık
Divani elyazısı Arap hattatlık yazısı olup erken Osmanlı döneminde (16. ve 17. yüzyıllarda) geliştirilmiştir. Bu yazı, tarafından bulunmuş ve en üst seviyesine Kanuni Sultan Süleyman idaresi altında (1520–66) erişmiştir. Süsleme sanatı olarak kullanıldığı kadar hislerin açıklanmasında da kullanılır.
Ayrıca bakınız
Tasavvuf
Karagöz (gölge oyunu)
Türk gölge tiyatrosu, ayrıca Karagöz olarak da bilinir. Karagöz, ana karakterlerinden birinin adı olup, oryantal gölge tiyatrosundan gelmektedir. Bugün bilim adamları genel olarak elle idare edilen kukla oyununda diyalog için sesin yaratıldığını ve şarkı söylemenin bile mümkün olduğunu kabul ederler. Bu oyunun kaynağının Endonezya, Çin olduğu üzerinde görüşler vardır. Osmanlı İmparatorluğu'ndaki gölge oyunu ustaları, Karagöz'e Yunan hikâye söyleme yapısını eklediler. Türk gölge tiyatrosunun, Roma toplumundan ve Türklerin göçebe olduğu dönemde Çin'den etkilendiğine dair iki görüş vardır.
Meddah
Meddah veya diğer bilinen adıyla Kıssahan. Bir topluluk önünde çeşitli hikâyeler anlatan ve taklit sanatı yapan kişiye denir. Bu oyuna ise meddah oyunu denir. Bir tek oyuncunun çeşitli kılıklara girerek bir oyunu canlandırmasıdır.
Osmanlı mutfağı
Osmanlı mutfağı, İstanbul'da sarayda ve saray çevresinde yaşayan, güzel yemeklerden hoşlanan bir seçkinler grubu tarafından, 15. yüzyıldan itibaren biçimlendirilmiş bir yemek kültürüdür. Bu kültür, kullanılan malzemeden pişirme yöntemlerine, yemek çeşitlerinden, yemek yeme alışkanlıklarına, yemek öğünlerine, sofradaki görgü kurallarına, mutfak yapılarına kadar pek çok konuyu kapsar. Orta Doğu ve Balkan mutfaklarının yararlanmış melez bir mutfaktır.
Zaman içinde Osmanlı mutfak kültürü, Anadolu, Balkanlar, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da da yaygınlaşmıştır.
İçecekler
- Şerbet
- Loğusa şerbeti
- Meyve şerbetleri
- Türk kahvesi
- Nargile ( / )
- Ayran
- Rakı
Yiyecekler
Sporlar
Güreş, Cirit ve Okçuluk Türklerin ata sporları kabul edilirler. Yağlı güreş de yine Türklere özgü sporlardandır.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Culture of the Ottoman Empire ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- from the Turkish Ministry of Culture.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Osmanli Imparatorlugu kulturu Osmanli Imparatorlugu icinde yasayanlarin ortak kulturudur Kultur etkilesimiIstanbul da bir park Goksu Deresi nde kayik turu Osmanli Turkleri kurulus oncesi yuzyillardan beri birlikte getirdikleri Arap ve Pers Islam kulturlerinin geleneklerinden ve dillerinden buyuk olcude etkilenmislerdi Anadolu ya yerlestikten sonra basta Yunan Ermeni ve Yahudi olmak uzere yerli halklarin kulturleriyle bir olcude kaynastilar Boylece eklektik tarzda bir Osmanli kulturu ortaya cikti Ozellikle Imparatorluk haline geldikten sonra diger kulturlerle degisim sureklilik kazandi Osmanlilar farkli kultur ve dinlere karsi buyuk bir hosgoruye sahipti Ornek gerek Osmanli Hanedanini yoneten erkekler eslerini cesitli etnik gruplardan aldilar ve bu nedenle sultanlar karisik irk ve kulturel mirasa sahip oldular Osmanli toplumu19 yuzyilda Osmanlilar 1720 lerde Lale Devri nde saray eglenceleri Bir Surname kitabindan Osmanli toplumu Osmanli Imparatorlugu bunyesinde yasamis halklarin butununu ifade eder Toplum musluman ve musluman olmayan millet lerden olusuyordu Gayri muslimler cizye vergisi odemek disinda toplumdan bir ayrima tabi degildi MimariTakiyuddin in Rasathanesinede calisan alimleri betimleyen bir minyatur y 1574 1595 Dekoratif sanatlarMinyatur Nakkas denilen minyatur ustalarinin calistigi nakkashanelerin de bulundugu Osmanli da minyatur 18 yuzyila kadar Iran ve Selcuklu etkisinde gelisti Fatih Sultan Mehmet doneminde padisahin resmini de yapmis olan Sinan bey adli bir nakkas II Bayezid doneminde de Baba Nakkas olarak taninan bir sanatci yetisti 16 yuzyilda olarak bilinen ve Sah Kulu un yaptilar Gene ayni donemde in ogrencisi olan Horasanli Aka Mirek de Istanbul a cagrilarak saraya basnakkas basressam yapilmisti Mustafa Celebi Suleyman Celebi ve Levni 18 yuzyilin unlu nakkaslaridir Bunlardan Levni Turk minyatur sanatinda bir donum noktasidir Levni geleneksel anlayisin disina cikti ve kendine ozgu bir bicim gelistirdi 19 yuzyil baslarinda yenilesme hareketleriyle birlikte minyaturde de bati resim sanatinin etkileri gorulmeye basladi Edirne Selimiye Camii ndeki Iznik cinileri Iznik cinisi Iznik cinisi 15 yuzyilda ortaya cikmistir O donemde yapilan Bursa Yesil Camii ve Turbesinde 1421 Bursa Muradiye Kulliyesi icindeki Muradiye Camii nde 1426 ilk orneklerine rastlanir 16 yuzyilda Osmanli Devleti nin guclenmesi ve yeni yapilarin ortaya cikmasiyla birlikte Iznik cinisi en ihtisamli gunlerini yasadi Bu donemde yapilan Suleymaniye Camii ve Selimiye Camii gibi eserlerde Iznik cinisiyle degerli suslemeler yapilmistir 17 yuzyilda Iznik Cinisi kaybolmaya baslamis ve 18 yuzyil baslarinda tamamen yok olmussa da 20 yuzyilda yeniden canlandirilmistir Hattatlik Sultan II Mahmud un tugrasi Divani elyazisi Arap hattatlik yazisi olup erken Osmanli doneminde 16 ve 17 yuzyillarda gelistirilmistir Bu yazi tarafindan bulunmus ve en ust seviyesine Kanuni Sultan Suleyman idaresi altinda 1520 66 erismistir Susleme sanati olarak kullanildigi kadar hislerin aciklanmasinda da kullanilir Ayrica bakiniz Tugra Hat SanatiTasavvufHacivat solda ve Karagoz sagda Karagoz golge oyunu Turk golge tiyatrosu ayrica Karagoz olarak da bilinir Karagoz ana karakterlerinden birinin adi olup oryantal golge tiyatrosundan gelmektedir Bugun bilim adamlari genel olarak elle idare edilen kukla oyununda diyalog icin sesin yaratildigini ve sarki soylemenin bile mumkun oldugunu kabul ederler Bu oyunun kaynaginin Endonezya Cin oldugu uzerinde gorusler vardir Osmanli Imparatorlugu ndaki golge oyunu ustalari Karagoz e Yunan hikaye soyleme yapisini eklediler Turk golge tiyatrosunun Roma toplumundan ve Turklerin gocebe oldugu donemde Cin den etkilendigine dair iki gorus vardir Osmanli kahvehanesinde gosterisini yapan bir meddah MeddahMeddah veya diger bilinen adiyla Kissahan Bir topluluk onunde cesitli hikayeler anlatan ve taklit sanati yapan kisiye denir Bu oyuna ise meddah oyunu denir Bir tek oyuncunun cesitli kiliklara girerek bir oyunu canlandirmasidir Osmanli mutfagiHarem de kahveBaklava Osmanli mutfagi Istanbul da sarayda ve saray cevresinde yasayan guzel yemeklerden hoslanan bir seckinler grubu tarafindan 15 yuzyildan itibaren bicimlendirilmis bir yemek kulturudur Bu kultur kullanilan malzemeden pisirme yontemlerine yemek cesitlerinden yemek yeme aliskanliklarina yemek ogunlerine sofradaki gorgu kurallarina mutfak yapilarina kadar pek cok konuyu kapsar Orta Dogu ve Balkan mutfaklarinin yararlanmis melez bir mutfaktir Zaman icinde Osmanli mutfak kulturu Anadolu Balkanlar Orta Dogu ve Kuzey Afrika da da yayginlasmistir Icecekler Serbet Logusa serbeti Meyve serbetleri Turk kahvesi Nargile Ayran RakiYiyecekler Baklava Lokum Seker Candies Akide sekeri Macun Pestil Sucuk Kebap Corek LahmacunSporlar19 yuzyilda Osmanli gurescileri V amp A Galerisi Londra Osmanli atli okcusu Gures Cirit ve Okculuk Turklerin ata sporlari kabul edilirler Yagli gures de yine Turklere ozgu sporlardandir Kaynakca 30 Nisan 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Nisan 2008 500 Yillik Osmanli Mutfagi Marianna Yerasimos Boyut Yayin Grubu Istanbul 2002 ISBN 9789752301115 26 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Aralik 2013 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Culture of the Ottoman Empire ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur from the Turkish Ministry of Culture