Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ovadya kitabı, Tanah'ın kitaplarından biri olup Edom üzerine getirilen yargılama ve İsrail'in yeniden kuruluşunun kehanetlerini içerir. Metin, tek bir konudan ibaret olup 21 bap ihtiva eder; bu da Ovadya kitabını Tanah'ın en kısa kitabı yapmaktadır.Yahudilik ve Hristiyanlıkta kitabın, Asurlular döneminde yaşamış ve isminin anlamı Yehova'nın kulu veya Yehova'ya tapan olan peygamber tarafından yazıldığına inanılır.
Hristiyanlıkta, metnin kısalığı nedeniyle Eski Ahit'te Küçük Peygamberlerin bir parçası olarak sınıflandırılır. Yahudilik'te göre kronolojik olarak yer alan bu kitap, Tanah'ın Nevi'im kitabında Son Peygamberlerin ve Onikilerin içinde yer alır.
İçerik
Ovadya kitabı, dağlarda yaşayan, kurucusu Yakup'un abisi Esav olanEdomluların yıkılışı ile ilgili kehanetleri içerir. Ovadya'nın tanımına göre, Tanrı şöyle buyurmuştur: "Yakup soyundan gelen kardeşlerine Yaptığın zorbalıktan ötürü utanca boğulacak Ve sonsuza dek yok olacaksın."
Görüme göre, Kudüs yabancıların eline geçtiğinde Edomlular Yehudalı Yahudilerin kötü durumundan istifade ettiğinden bu onların sonunu hazırlamıştır.
Görümün sonunda Edom soyunun tükenişiyle birlikte İsrail'in restorasyonundan bahseder. Ovadya'nın kehaneti ayrıca Tanrı'nın yargısının tüm ulusların üzerinde olacağını hatırlatır. "RAB'bin bütün ulusları yargılayacağı gün yaklaştı... Ama kurtulanlar Siyon Dağı'nda toplanacak"
Uzmanların müzakeresi
Ovadya'nın tarihi
Metnin hazırlanış tarihi uzmanlar arasında tartışma konusudur ve bunun kesin tarihini bulmak zordur çünkü ne Ovadya ve ailesi ne de içinde bulunduğu tarihi ortamla ilgili bilgi mevcuttur. Bu nedenle metnin tarihini bulabilmek için kehanetlerden yola çıkılmaktadır. Edom, kardeş ulus olan İsrail'i saldırılardan korumadığından yok edildi. Tarihte bunun gerçekleşebileceği iki muhtemel dönem mevcuttur. Bunlardan biri, Yehoram döneminde Kudüs'ün Filistler ve Araplar tarafından MÖ 853 - MÖ 841'de saldırıya uğradığı, bir diğeri de MÖ 605 - MÖ 586 yılları arasında Babilli Nebukadnezar tarafından Kudüs'ün saldırıya uğrayıp halkın sürgüne gönderildiği zamandır. Ovadya, ilk bahsedilen olay sırasında yaşamışsa Elyesa ile, ikinci bahsedilen olay sırasında yaşamışsa Yeremya ile aynı dönemde peygamberlik yapmıştır. Ovadya 1-9, Yeremya 49:7-22 ile paralellik gösterdiğinden bu zamanın ikinci anlatılan dönemde olması daha olasıdır. Yeremya'nın tarihi Yehoyakim iktidarının dördüncü senesinde başladığından Ovadya 11-14'te anlatılanların Kudüs'ün Nebukadnezar tarafından yıkıldığı iması uyandırır. Yeremya kitabı, Ovadya kitabının kaynak olarak kullanmasından ziyade bu iki kitap büyük ihtimalle aynı kaynağı kullanmıştır. Ayrıca, Yeremya'dan önce gelen Ovadya kitabında aktarılan bazı pasajlardaki konular Yeremya kitabında yer almamaktadır. Her şeye rağmen, her iki zaman dilimi görüşünü savunan uzmanlar mevcuttur ve hatta bazı uzmanlar ise bu iki dönem dışında olan başka üçüncü bir zaman dilimine de inanmaktadır.
Amos ile karşılaştırma
On sekizinci ayette yargılamanın gerçekleştiği görülür: "Esav soyundan kurtulan olmayacak". Yani Ovadya'ya göre Edom'un yargılanmasından sonra arta kalanlar olmayacak. Bu, Amos 9:12 ile çelişir çünkü burada arta kalanlardan bahseder fakat tüm malvarlıklarının İsrail'e geçeceği bildirilir. Bazı uzmanlara göre, burada bahsedilen Edom, bir zamanlar İsrail'in düşmanları olan bütün ulusları betimleyen sembolik bir isimdir ve birebir Edomluların kendisi değildir. Edom, arta kalan insanların ve goylardan en nihayetinde Tanrı'nın ismini kabul edenleri sembolize eder. Bundan da öte, Frederick A. Tatford, Prophet of Edom's Doom isimli eserinde Ovadya'nın kehanetinin gerçekleştiğini, bugün Edomlu olarak bilinen kimsenin bulunmadığını dile getirir.
Sefarad
Ovadya 1:20'de bahsedilen Sefarad topraklarının kimliği bugün bilinmemektedir. Ayrıca, adı geçen yerin bir şehir mi, idari yoksa coğrafi bir bölge mi olup olmadığı da bilinmemektedir. Bu terimin varolmasıyla ilgili muhtemel ipuçları zamanın Farsça yazıtlarından gelmektedir. Bu isim iki yerden birini tarif ediyor olabilir: Medler'deki "Saparda" veya Anadolu'daki Sardes.
Sarefat
Yirminci bapta adı geçen yer olan Sarefat'ın, bugün modern Lübnan'da Safarand veya eski adıyla olduğu speküle edilir. Rabinik ve modern İbranicede Zarefat'ın Fransa için kullanılan bir kelime oluşu da ilginçtir. Rabinik edebiyat Edom'u Roma İmparatorluğu ile bağdaştırdığından bu yerin Avrupa'da bir toprak olabileceği tartışılmaktadır. Fakat, Ovadya zamanındaki Asur döneminde, Avrupa'da yaşayan Yahudi koloniler veya kölelerin varlığıyla ilgili bir kanıt bulunmamaktadır.
Yazınsal paralellikler
Ovadya 1:15'de geçen "Tanrı'nın [yargılama] günü" terimi aynı şekilde hem Eski hem de Yeni Ahit'te başka yazarlar tarafından da kullanılmıştır:
- Yeşaya 2, 13, 34, 58, Yeremya 46:10, Ağıtlar 2:22, Hezekiel 13:5, Yoel 1, 2, 3, Amos 5:18, 20, Sefanya 1, 2, Zekeriya 14:1, Malaki 4:5
- 1 Selanikliler 5:2, 2 Petrus 3:10, Acts 2:20, 1 Korintliler 5:5, 2 Korintliler 1:14
Diğer paralelliklerin görülmesi için Ovadya 1:18 ile Yeremya 49:7-16 da kıyaslanabilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Coogan, M.“A Brief Introduction to the Old Testament: The Hebrew Bible in its Context. Oxford University Press, New York (2009) p. 315
- ^ Nelson's Compact Illustrated Bible Dictionary, Thomas Nelson Publishers, 1978, p. 191,
- ^ Ovadya 1:8-9
- ^ Ovadya 1:19
- ^ Ovadya 1:21
- ^ Ovadya 1:6
- ^ Ovadya 1:1:
- ^ Ovadya 1:4
- ^ a b Ovadya 1:18
- ^ Ovadya 1:10
- ^ Ovadya 1:10-14
- ^ Ovadya 1:15
- ^ Ovadya 1:17
Dış bağlantılar
- Masoretik metin5 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . @ Mechon Mamre7 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Tercümeler:
- Yahudi tercümeleri:
- Ovadiah (Judaica Press)13 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . translation [with Rashi's commentary] from Chabad.org23 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Hristiyan tercümeleri:
- Online Bible at GospelHall.org26 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (KJV ESV Darby BBE)
- (New Revised Standard Version)
- Yahudi tercümeleri:
- Yorumlar:
- Ovadiah (Judaica Press)13 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . translation [with Rashi's commentary] from Chabad.org23 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- , from Exposition of the Entire Bible.
- , from the Bible Reading Program - This Hebrew scholar provides extensive background information as well as verse-by-verse exposition]
- Kretzmann's Popular Commentary of the Bible1 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (navigate to Obadiah using the menu on the left)
- by Jonathan Kuske
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ovadya kitabi Tanah in kitaplarindan biri olup Edom uzerine getirilen yargilama ve Israil in yeniden kurulusunun kehanetlerini icerir Metin tek bir konudan ibaret olup 21 bap ihtiva eder bu da Ovadya kitabini Tanah in en kisa kitabi yapmaktadir Yahudilik ve Hristiyanlikta kitabin Asurlular doneminde yasamis ve isminin anlami Yehova nin kulu veya Yehova ya tapan olan peygamber tarafindan yazildigina inanilir Hristiyanlikta metnin kisaligi nedeniyle Eski Ahit te Kucuk Peygamberlerin bir parcasi olarak siniflandirilir Yahudilik te gore kronolojik olarak yer alan bu kitap Tanah in Nevi im kitabinda Son Peygamberlerin ve Onikilerin icinde yer alir IcerikOvadya kitabi daglarda yasayan kurucusu Yakup un abisi Esav olanEdomlularin yikilisi ile ilgili kehanetleri icerir Ovadya nin tanimina gore Tanri soyle buyurmustur Yakup soyundan gelen kardeslerine Yaptigin zorbaliktan oturu utanca bogulacak Ve sonsuza dek yok olacaksin Gorume gore Kudus yabancilarin eline gectiginde Edomlular Yehudali Yahudilerin kotu durumundan istifade ettiginden bu onlarin sonunu hazirlamistir Gorumun sonunda Edom soyunun tukenisiyle birlikte Israil in restorasyonundan bahseder Ovadya nin kehaneti ayrica Tanri nin yargisinin tum uluslarin uzerinde olacagini hatirlatir RAB bin butun uluslari yargilayacagi gun yaklasti Ama kurtulanlar Siyon Dagi nda toplanacak Uzmanlarin muzakeresiOvadya nin tarihi Metnin hazirlanis tarihi uzmanlar arasinda tartisma konusudur ve bunun kesin tarihini bulmak zordur cunku ne Ovadya ve ailesi ne de icinde bulundugu tarihi ortamla ilgili bilgi mevcuttur Bu nedenle metnin tarihini bulabilmek icin kehanetlerden yola cikilmaktadir Edom kardes ulus olan Israil i saldirilardan korumadigindan yok edildi Tarihte bunun gerceklesebilecegi iki muhtemel donem mevcuttur Bunlardan biri Yehoram doneminde Kudus un Filistler ve Araplar tarafindan MO 853 MO 841 de saldiriya ugradigi bir digeri de MO 605 MO 586 yillari arasinda Babilli Nebukadnezar tarafindan Kudus un saldiriya ugrayip halkin surgune gonderildigi zamandir Ovadya ilk bahsedilen olay sirasinda yasamissa Elyesa ile ikinci bahsedilen olay sirasinda yasamissa Yeremya ile ayni donemde peygamberlik yapmistir Ovadya 1 9 Yeremya 49 7 22 ile paralellik gosterdiginden bu zamanin ikinci anlatilan donemde olmasi daha olasidir Yeremya nin tarihi Yehoyakim iktidarinin dorduncu senesinde basladigindan Ovadya 11 14 te anlatilanlarin Kudus un Nebukadnezar tarafindan yikildigi imasi uyandirir Yeremya kitabi Ovadya kitabinin kaynak olarak kullanmasindan ziyade bu iki kitap buyuk ihtimalle ayni kaynagi kullanmistir Ayrica Yeremya dan once gelen Ovadya kitabinda aktarilan bazi pasajlardaki konular Yeremya kitabinda yer almamaktadir Her seye ragmen her iki zaman dilimi gorusunu savunan uzmanlar mevcuttur ve hatta bazi uzmanlar ise bu iki donem disinda olan baska ucuncu bir zaman dilimine de inanmaktadir Amos ile karsilastirma On sekizinci ayette yargilamanin gerceklestigi gorulur Esav soyundan kurtulan olmayacak Yani Ovadya ya gore Edom un yargilanmasindan sonra arta kalanlar olmayacak Bu Amos 9 12 ile celisir cunku burada arta kalanlardan bahseder fakat tum malvarliklarinin Israil e gececegi bildirilir Bazi uzmanlara gore burada bahsedilen Edom bir zamanlar Israil in dusmanlari olan butun uluslari betimleyen sembolik bir isimdir ve birebir Edomlularin kendisi degildir Edom arta kalan insanlarin ve goylardan en nihayetinde Tanri nin ismini kabul edenleri sembolize eder Bundan da ote Frederick A Tatford Prophet of Edom s Doom isimli eserinde Ovadya nin kehanetinin gerceklestigini bugun Edomlu olarak bilinen kimsenin bulunmadigini dile getirir Sefarad Ovadya 1 20 de bahsedilen Sefarad topraklarinin kimligi bugun bilinmemektedir Ayrica adi gecen yerin bir sehir mi idari yoksa cografi bir bolge mi olup olmadigi da bilinmemektedir Bu terimin varolmasiyla ilgili muhtemel ipuclari zamanin Farsca yazitlarindan gelmektedir Bu isim iki yerden birini tarif ediyor olabilir Medler deki Saparda veya Anadolu daki Sardes Sarefat Yirminci bapta adi gecen yer olan Sarefat in bugun modern Lubnan da Safarand veya eski adiyla oldugu spekule edilir Rabinik ve modern Ibranicede Zarefat in Fransa icin kullanilan bir kelime olusu da ilginctir Rabinik edebiyat Edom u Roma Imparatorlugu ile bagdastirdigindan bu yerin Avrupa da bir toprak olabilecegi tartisilmaktadir Fakat Ovadya zamanindaki Asur doneminde Avrupa da yasayan Yahudi koloniler veya kolelerin varligiyla ilgili bir kanit bulunmamaktadir Yazinsal paralelliklerOvadya 1 15 de gecen Tanri nin yargilama gunu terimi ayni sekilde hem Eski hem de Yeni Ahit te baska yazarlar tarafindan da kullanilmistir Eski Ahit Yesaya 2 13 34 58 Yeremya 46 10 Agitlar 2 22 Hezekiel 13 5 Yoel 1 2 3 Amos 5 18 20 Sefanya 1 2 Zekeriya 14 1 Malaki 4 5 Yeni Ahit 1 Selanikliler 5 2 2 Petrus 3 10 Acts 2 20 1 Korintliler 5 5 2 Korintliler 1 14 Diger paralelliklerin gorulmesi icin Ovadya 1 18 ile Yeremya 49 7 16 da kiyaslanabilir Ayrica bakinizTemani Antik Filistinliler Efraim kabilesi SamariyeKaynakca Coogan M A Brief Introduction to the Old Testament The Hebrew Bible in its Context Oxford University Press New York 2009 p 315 Nelson s Compact Illustrated Bible Dictionary Thomas Nelson Publishers 1978 p 191 ISBN 0840756364 Ovadya 1 8 9 Ovadya 1 19 Ovadya 1 21 Ovadya 1 6 Ovadya 1 1 Ovadya 1 4 a b Ovadya 1 18 Ovadya 1 10 Ovadya 1 10 14 Ovadya 1 15 Ovadya 1 17Dis baglantilarMasoretik metin5 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mechon Mamre7 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tercumeler Yahudi tercumeleri Ovadiah Judaica Press 13 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde translation with Rashi s commentary from Chabad org23 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hristiyan tercumeleri Online Bible at GospelHall org26 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde KJV ESV Darby BBE New Revised Standard Version Yorumlar Ovadiah Judaica Press 13 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde translation with Rashi s commentary from Chabad org23 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde from Exposition of the Entire Bible from the Bible Reading Program This Hebrew scholar provides extensive background information as well as verse by verse exposition Kretzmann s Popular Commentary of the Bible1 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde navigate to Obadiah using the menu on the left by Jonathan Kuske