Pakize İzzet Tarzi (1910, Halep - 18 Ekim 2004, İstanbul), Türk jinekolog.
Pakize Tarzi | |
---|---|
![]() | |
Doğum | Pakize İzzet 1910 Halep Osmanlı |
Ölüm | 2004 (91-92 yaşlarında) İstanbul Türkiye |
Eğitim | İstanbul Darülfünunu |
Meslek | Doktor |
Türkiye'nin ilk jinekoloğu, ilk özel kadın doğum kliniği kurucusu ve İstanbul Boğazı'nı yüzerek geçen ilk kadındır.
Yaşamı
Osmanlı döneminde Ziraat Bankası Suriye genel müdürü olan İzzet Saltık Bey'in kızı olan Pakize Tarzi, babasının görev yaptığı Halep'te dünyaya geldi. 1912 yılında doğmuştur ancak nüfus kağıdına 1909 yazılarak Tıp Fakütesi'ne gidebilmesi için yaşı büyütülmüştür).
Çocukluğu Şamda, dört kız kardeşi, annesi, büyükanneleri, amcaları, dayıları ile yaşadığı büyük bir köşkte geçti. Ailesi, 1918'de İngilizler'in Şam'ı işgal etmesi üzerine Adana'ya, Adana'nın Fransızlar tarafından işgali üzerine Konya'ya taşındı. Pakize Hanım, ortaokul diplomasını Konya'daki Sörler Okulu'ndan aldı.
Delibaş İsyanı sırasında ablasının ölmesi, Konya Merkez Komutanı amcası Mustafa Tevfik Bey'in esir düşmesi üzerine Bursa'ya taşındılar. Lise öğrenimini Bursa Amerikan Kız Koleji'nde yatılı olarak tamamladıktan sonra tıp okumaya yöneldi. Ailesi, Pakize'nin okuması için İstanbul'a taşındı. Mahkeme kararıyla yaşını büyütüp Darülfünun'da fizik ve kimya bilimleri okumaya başladı. Hariciye ve histolojide amatörlük yılını geçirdi; yurt dışından gelen öğrenciler ile ilgilendiği görevler aldı. Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa'nın kız tıp öğrencilerinin köyleri görmesini istemesi üzerine geliştirilen proje kapsamında üç hafta Anadolu’da çalıştı; kadınların sorunlarını tespit etmeye çalıştı. Bu deneyim, kadın doğum branşını seçmesinde etkili oldu.
1932 yazında İstanbul Boğazı'nda yapılan yüzme yarışlarına katıldı. İstanbul Boğazı'nı yüzerek geçen ilk kadın ünvanını aldı.
“ | Yeni kurulmuş Türkiye Cumhuriyeti'nin, Atatürk Türkiye'sinin bir genci olarak Tıp Fakültesi'ni bitirdiğimde, bütün dünyanın ıstırabını dindirecek bir enerjiye sahipmişcesine hekimlik mesleğine atıldım! | ” |
— Pakize Tarzi |
1932 yılında Darülfünun Tıp Fakültesi'nden mezun oldu; üniversitedeki ilk kadın asistan olarak başında Wilhelm Liepmann'ın bulunduğu Haseki Kadın Hastalıkları Kliniği'nde çalışmaya başladı.
Kadın hastalıkları ve doğum alanında uzmanlık eğitimi aldığı sırada Profesör Liepmann ile pek çok ameliyata girdi ve zor tedaviler uyguladı. İhtisasını bir buçuk senede tamamladı ve İstanbul Üniversitesi 1. Kadın Doğum Kliniği'nin ilk kadın uzmanı sıfatını elde ederek üniversitede ayrıldı. Cağaloğlu'nda bir muayehane açtı.
İhtisası sırasında tanışıp nişanlandığı Fettah Tarzi ile evlendi.Afgan Kralı Emanullah Han'ın yeğeni olan eşiyle üç yıl kadar Roma'da yaşadı. Roma'da iken üniversiteye başvurarak diplomasını onaylattı ve Tıp Fakültesi'nde doktorluk yaptı. İlk çocuğunun doğumu için İstanbul'a döndü; İstanbul'da kalıp çalışmaya karar verdi.
Bir süre doçent vekili olarak Tıp Fakültesi Histoloji kürsüsünde ders verdi ; 1939'da 1. Kadın Doğum Kliniğine uzman asistan olarak atandı. Üniversitede çalışmaları devam ederken muayenehane açtı. Üniversitede doçentlik sınavı için başvuran Tarzi, tezi kabul edildiği halde, uygulamalı ders anlatımı sınavında 45 dakikayı tamamlamadığı için doçentliği kabul edilmeyince üniversiteden ayrıldı.
“ | Doğumhaneye her girişimde, ibadethaneye giriyormuş gibi bir duyguya kapılırdım. Kadının yaratıcı gücünün etkisindeydim. Yaratıcı nefesini hissediyordum artık. Her doğum benim için bir mucizeydi...Doğum sırasında anne olabilmek için çırpınan kadınların yüceliği önünde eğilirken bunları düşünürdüm. | ” |
— Pakize Tarzi |
Tarzi, üniversiteden ayrıldıktan sonra muayenehanesinde çalışmaya devam ediyor ve İstanbul'daki özel hastanelerde doğum yaptırıyordu. Sadece kadın doğum hastalarına hizmet verecek bir klinik ihtiyacını gördü. 21 Temmuz 1949'da Şişli’de Türkiye'nin ilk kadın doğum kliniğini açtı. Klinikte, "heparin" denilen bir ilacın alerji yarattığı, kangrene yol açtığının saptanması ile Türk dünya basınında ilgi odağı oldu. 1966'da Şişli'deki binasını boşaltmak zorunda kaldı ve kliniğini Nişantaşı'ndaki yeni bir binaya taşıdı. 1998'e kadar klinikte aktif olarak çalıştı. Binlerce kişinin doğumunu gerçekleştirdi.
Bursa Amerikan Koleji'nden arkadaşları ile 'ni, Müfide Ferit Tek ile birlikte İstanbul Soroptimist Derneği'ni (1948) kurdu. 25 yıl İstanbul Soroptomist Derneği'nin başkanlığını yaptı. Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği'nin (1949) kurucuları arasında yer aldı.
Anılarını 1993 yılında yayımlanan "Anılar" adlı bir kitapta paylaştı. Kalbindeki ritim bozukluğu nedeniyle yaşamının son yıllarında vaktinin çoğunu evde geçirdi. 18 Ekim 2004 tarihinde İstanbul'da Nişantaşı'ndaki evinde öldü.
Kliniği bir süre bir süre oğlu Mahmut Tarzi tarafından işletildikten sonra 2012'de el değiştirdi ve "Özel Nişantaşı Hospital Pakize Tarzi" (Nişantaşı Hastanesi) adıyla genel hastane olarak hizmet vermeye başladı.
Özel arşivi İstanbul'da Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı'nda bulunmaktadır.
Ailesi
Pakize Tarzi, Fatma, Zeynep ve Mahmut isimlerinde 3 çocuk annesiydi. Eşi kanalıyla Afgan hanedanına akraba olan Pakize Tarzi, kızı 'nin Sultan II. Abdülhamit'in torunu Ertuğrul Osman Osmanoğlu ile evlenmesi nedeniyle Osmanlı hanedanına akraba olmuştur.
Kaynakça
- ^ a b c d e Kayar, Ayda. "İlklerin Kadını Tarzi 92 Yaşında Vefat Etti". bianet.org. Bianet 19 Ekim 2004. 15 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2017.
- ^ a b c "Prensi attan indiren doktor". www.hurriyet.com.tr/. Hurriyet gazetesi, 26 Temmuz 2011. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2017.
- ^ a b c d e Altıntaş, Prof Dr Ayten (1 Ocak 1998). "Doktor Pakize İzzet Tarzı". Sağlık Alanında Türk Kadını, İstanbul 1998. 24 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023.
- ^ a b c . www.kenthospital.com/. Kenthospital.com sitesi. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2017.
- ^ a b c Güngör, Necati (Nisan 2002). Sağlık Meleği Bir Prenses: Pakize Tarzi. Son Kadınlar. Literatür Arka Pencere. s. 61-67. 25 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ağustos 2023.
- ^ a b c "Pakize Tarzi: Güzçlü, Kararlı ve Başarılı". www.ortadogumono.com.tr. 25 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ağustos 2023.
- ^ . arsiv.sabah.com.tr/. Sabah Online, 15.07.1998. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2017.
- ^ "Yılların Pakize Tarzi kliniği 'Nişantaşı Hospital' oldu". www.patronlardunyasi.com. 25 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ağustos 2023.
- ^ "Özel Arşivler Koleksiyonu". Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi web sitesi. 16 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2024.
- ^ Tüzün, Esra. . arsiv.sabah.com.tr. Sabah gazetesi, 19 Ekim 2004. 11 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pakize Izzet Tarzi 1910 Halep 18 Ekim 2004 Istanbul Turk jinekolog Pakize TarziTurkiye nin ilk Kadin Dogum doktoru DogumPakize Izzet 1910 Halep OsmanliOlum2004 91 92 yaslarinda Istanbul TurkiyeEgitimIstanbul DarulfununuMeslekDoktor Turkiye nin ilk jinekologu ilk ozel kadin dogum klinigi kurucusu ve Istanbul Bogazi ni yuzerek gecen ilk kadindir YasamiOsmanli doneminde Ziraat Bankasi Suriye genel muduru olan Izzet Saltik Bey in kizi olan Pakize Tarzi babasinin gorev yaptigi Halep te dunyaya geldi 1912 yilinda dogmustur ancak nufus kagidina 1909 yazilarak Tip Fakutesi ne gidebilmesi icin yasi buyutulmustur Cocuklugu Samda dort kiz kardesi annesi buyukanneleri amcalari dayilari ile yasadigi buyuk bir koskte gecti Ailesi 1918 de Ingilizler in Sam i isgal etmesi uzerine Adana ya Adana nin Fransizlar tarafindan isgali uzerine Konya ya tasindi Pakize Hanim ortaokul diplomasini Konya daki Sorler Okulu ndan aldi Delibas Isyani sirasinda ablasinin olmesi Konya Merkez Komutani amcasi Mustafa Tevfik Bey in esir dusmesi uzerine Bursa ya tasindilar Lise ogrenimini Bursa Amerikan Kiz Koleji nde yatili olarak tamamladiktan sonra tip okumaya yoneldi Ailesi Pakize nin okumasi icin Istanbul a tasindi Mahkeme karariyla yasini buyutup Darulfunun da fizik ve kimya bilimleri okumaya basladi Hariciye ve histolojide amatorluk yilini gecirdi yurt disindan gelen ogrenciler ile ilgilendigi gorevler aldi Cumhurbaskani Mustafa Kemal Pasa nin kiz tip ogrencilerinin koyleri gormesini istemesi uzerine gelistirilen proje kapsaminda uc hafta Anadolu da calisti kadinlarin sorunlarini tespit etmeye calisti Bu deneyim kadin dogum bransini secmesinde etkili oldu 1932 yazinda Istanbul Bogazi nda yapilan yuzme yarislarina katildi Istanbul Bogazi ni yuzerek gecen ilk kadin unvanini aldi Yeni kurulmus Turkiye Cumhuriyeti nin Ataturk Turkiye sinin bir genci olarak Tip Fakultesi ni bitirdigimde butun dunyanin istirabini dindirecek bir enerjiye sahipmiscesine hekimlik meslegine atildim Pakize Tarzi 1932 yilinda Darulfunun Tip Fakultesi nden mezun oldu universitedeki ilk kadin asistan olarak basinda Wilhelm Liepmann in bulundugu Haseki Kadin Hastaliklari Klinigi nde calismaya basladi Kadin hastaliklari ve dogum alaninda uzmanlik egitimi aldigi sirada Profesor Liepmann ile pek cok ameliyata girdi ve zor tedaviler uyguladi Ihtisasini bir bucuk senede tamamladi ve Istanbul Universitesi 1 Kadin Dogum Klinigi nin ilk kadin uzmani sifatini elde ederek universitede ayrildi Cagaloglu nda bir muayehane acti Ihtisasi sirasinda tanisip nisanlandigi Fettah Tarzi ile evlendi Afgan Krali Emanullah Han in yegeni olan esiyle uc yil kadar Roma da yasadi Roma da iken universiteye basvurarak diplomasini onaylatti ve Tip Fakultesi nde doktorluk yapti Ilk cocugunun dogumu icin Istanbul a dondu Istanbul da kalip calismaya karar verdi Bir sure docent vekili olarak Tip Fakultesi Histoloji kursusunde ders verdi 1939 da 1 Kadin Dogum Klinigine uzman asistan olarak atandi Universitede calismalari devam ederken muayenehane acti Universitede docentlik sinavi icin basvuran Tarzi tezi kabul edildigi halde uygulamali ders anlatimi sinavinda 45 dakikayi tamamlamadigi icin docentligi kabul edilmeyince universiteden ayrildi Dogumhaneye her girisimde ibadethaneye giriyormus gibi bir duyguya kapilirdim Kadinin yaratici gucunun etkisindeydim Yaratici nefesini hissediyordum artik Her dogum benim icin bir mucizeydi Dogum sirasinda anne olabilmek icin cirpinan kadinlarin yuceligi onunde egilirken bunlari dusunurdum Pakize Tarzi Tarzi universiteden ayrildiktan sonra muayenehanesinde calismaya devam ediyor ve Istanbul daki ozel hastanelerde dogum yaptiriyordu Sadece kadin dogum hastalarina hizmet verecek bir klinik ihtiyacini gordu 21 Temmuz 1949 da Sisli de Turkiye nin ilk kadin dogum klinigini acti Klinikte heparin denilen bir ilacin alerji yarattigi kangrene yol actiginin saptanmasi ile Turk dunya basininda ilgi odagi oldu 1966 da Sisli deki binasini bosaltmak zorunda kaldi ve klinigini Nisantasi ndaki yeni bir binaya tasidi 1998 e kadar klinikte aktif olarak calisti Binlerce kisinin dogumunu gerceklestirdi Bursa Amerikan Koleji nden arkadaslari ile ni Mufide Ferit Tek ile birlikte Istanbul Soroptimist Dernegi ni 1948 kurdu 25 yil Istanbul Soroptomist Dernegi nin baskanligini yapti Turk Universiteli Kadinlar Dernegi nin 1949 kuruculari arasinda yer aldi Anilarini 1993 yilinda yayimlanan Anilar adli bir kitapta paylasti Kalbindeki ritim bozuklugu nedeniyle yasaminin son yillarinda vaktinin cogunu evde gecirdi 18 Ekim 2004 tarihinde Istanbul da Nisantasi ndaki evinde oldu Klinigi bir sure bir sure oglu Mahmut Tarzi tarafindan isletildikten sonra 2012 de el degistirdi ve Ozel Nisantasi Hospital Pakize Tarzi Nisantasi Hastanesi adiyla genel hastane olarak hizmet vermeye basladi Ozel arsivi Istanbul da Kadin Eserleri Kutuphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfi nda bulunmaktadir AilesiPakize Tarzi Fatma Zeynep ve Mahmut isimlerinde 3 cocuk annesiydi Esi kanaliyla Afgan hanedanina akraba olan Pakize Tarzi kizi nin Sultan II Abdulhamit in torunu Ertugrul Osman Osmanoglu ile evlenmesi nedeniyle Osmanli hanedanina akraba olmustur Kaynakca a b c d e Kayar Ayda Ilklerin Kadini Tarzi 92 Yasinda Vefat Etti bianet org Bianet 19 Ekim 2004 15 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2017 a b c Prensi attan indiren doktor www hurriyet com tr Hurriyet gazetesi 26 Temmuz 2011 21 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2017 a b c d e Altintas Prof Dr Ayten 1 Ocak 1998 Doktor Pakize Izzet Tarzi Saglik Alaninda Turk Kadini Istanbul 1998 24 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Agustos 2023 a b c www kenthospital com Kenthospital com sitesi 21 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Mayis 2017 a b c Gungor Necati Nisan 2002 Saglik Melegi Bir Prenses Pakize Tarzi Son Kadinlar Literatur Arka Pencere s 61 67 25 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Agustos 2023 a b c Pakize Tarzi Guzclu Kararli ve Basarili www ortadogumono com tr 25 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Agustos 2023 arsiv sabah com tr Sabah Online 15 07 1998 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Mayis 2017 Yillarin Pakize Tarzi klinigi Nisantasi Hospital oldu www patronlardunyasi com 25 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Agustos 2023 Ozel Arsivler Koleksiyonu Kadin Eserleri Kutuphanesi ve Bilgi Merkezi web sitesi 16 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2024 Tuzun Esra arsiv sabah com tr Sabah gazetesi 19 Ekim 2004 11 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Mayis 2017