Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Palermo Taşı Antik Mısır'ın Eski Krallık döneminden kalma Kraliyet Yıllıkları olarak bilinen bir dikili taşın geniş bir parçasıdır. Bu parça Mısır ilk hanedan döneminden Beşinci Hanedan dönemine kadar olan Mısır firavunlarının isim kayıtlarını içermektedir.
Parça, adını aldığı Palermo, Sicilya'da, Salinas Bölgesel Arkeoloji Müzesi'nde korunmakta ve sergilenmektedir. Palermo Taşı deyişi bazen hatalı olarak hiçbir zaman Palermo'da bulunmamış ancak Kahire ve Londra' da bulunan diğer parçalar ile birlikte bir bütünü oluşturan bütün bir Kraliyet Yıllıkları'nin yerine kullanılmaktadır.
Kitabe, siyah renkli Bazalt taşı'ndan, Beşinci Hanedan döneminin sonlarına doğru, kabaca MÖ. 3. milenyumun (MÖ 3. binyılın) ortalarında işlenmiştir. Yazıt'ta, Mısırın Nil Irmağı deltasında bulunan Aşağı Mısır ve bunun güneyinde bulunan Yukarı Mısır'ın birleşmesinden sonraki Mısır firavunlarının isimleri listelenmektedir. (Yukarı Mısır bugünkü Mısır'ın ortalarından güney sınırında Nübye'ye kadar genişlemekteydi.)
Sütunun en üstünde bulunan yazıda, büyük bir olasılıkla Horus'un egemenliğinde bulunan eski tarihli mitolojik yöneticiler listelenmektedir. İkinci sütun, parçanın esasını teşkil eden kısmı olup, sağdan sola doğru okunur ve yazılı ismin bulunduğu kırık yerde adı geçen büyük bir olasılıkla Narmer ya da Aha olduğu varsayılan firavun için yazılan son sözlerle başlar. Sütunun kalan kısmında bu ismi bilinmeyen ve adı yine parça üzerinde tekrar edilmeyen firavunun ardılı olan ilk dokuz giriş ile devam eder.
Yazı, bir Beşinci Hanedan üyesi olan 'ye değin Mısır'ı yöneten firavunların isimlerini sıralamaya devam eder. Taşın bir önemi de Betrest ve Meresankh I gibi firavun annelerinin isimlerini içermesinden kaynaklanmaktadır.
Açıklama
Taş, bilinen en erken Antik Mısır yazısı ile çift taraflı olarak kazınmıştır. Kitabe, gerçek boyutu ile yaklaşık olarak 2,1 metre uzunluğunda ve 60 cm. genişliğindedir. Birçoğu bugün kayıp olan parçalar halinde kırılmıştır. Kitabenin gerçekteki yeri bilinmemektedir. Ancak bir parçası Memfis'teki arkeolojik kazı alanında bulunmuştur.
Palermo Taşı parçası Palermo Arkeoloji Müzesi tarafından 1866'da edinilmiştir.
Kitabenin diğer parçaları Kahire'deki Mısır Müzesinde ve Londra'daki Petrie Müzesi'nde bulunmaktadır. Taşın üzerinde bulunan ve Birinci Hanedan ve İkinci Hanedan ile ilgili olan bilgilerin bulunduğu kısım mevcut değildir.
Antik dönem tarihçisi Manetho, yaşadığı MÖ. 3. yüzyıl döneminde çıkarmış olduğu Mısır firavunları listesini hazırlarken muhtemelen o günlerde sağlam ve bütün bir parça olan bu kitabeden faydalanmış olmalıdır.
Arkeolojik tarih
Kitabenin en geniş parçası olan ve Palermo Taşı olarak adlandırılan kısmı 1866'dan beri Palermo'da bulunmaktadır. Orada, 1895'te bir Fransız arkeolog tarafından ziyaret edildiğinden bahsedilmektedir. Yazılar ilk defa 1902'de Heinrich Schäfer tarafından yayınlanmıştır. Halen Palermo Arkeoloji Müzesi kolleksiyonunun bir parçasıdır. Birisi 1910'da bulunan ve diğeri 1963'te antik pazardan satın alınan iki parça Kahire ve Londra'dadır.
Orijinal hali ile kitabe 2,2 m uzunluğunda, 0,61 m genişliğinde ve 6,5 cm kalınlığında olmakla birlikte parçalarının çoğunluğu kayıptır. Kazınması ile ilgili olarak bir bilgi bulunmamaktadır.
Önemi
Kitabe, Menes'den önce ve sonra gelen Mısır firavunlarının isimlerini listeleyen bir tablo veya taslak olarak hiyeroglif yazısıyla, egemenlik dönemi yıllarını belirten ve oluşturulduğu döneme kadar geçen olayları not eden bir biçimde hazırlanmıştır. Kitabede aynı zamanda Nil'in taşma zamanları, Sed Festivalleri, vergilendirme, heykeller, binalar ve bazı savaş durumları ile ilgili bilgiler de bulunmaktadır.
Sonraki listeler, 13. yüzyıl Turin Kanon (Turin Kral Listesi) ve Karnak Kral Listesi Menes'i Birinci Hanedan'ın ilk firavunu olarak tanıtmakta ve O' nu Mısır'ın birleştiricisi olarak saygı duymaktadır. Palermo taşı bunlardan oldukça eski olmakla beraber isimlerini saydığı yöneticiler Menes'den önce gelmektedir. Bu da Mısır'ın (ilk) birleşmesinin Menes döneminden önce olduğunu, -her ne kadar akademisyenler arasında bu konuda bir düşünce ayrılığı bulunsa dahi- bir parçalanma döneminin ardından yeniden bir birleşme gerçekleştiğini göstermektedir. Bazı akademisyenler daha erken firavunların tarihsel olarak mevcut olduğunu diğerleri ise liste içinde yer almalarının ideolojik bakıştan kaynaklandığını kabul etmektedirler. (Düzenden önce bir düzensizlik bulunmalıdır.)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Alan B. Lloyd, 1988, Commentary on Herodotus 99-132 p.8.
- ^ O'Neill, John P. Egyptian Art in the Age of the Pyramids. p.349. Yale University Press. The Metropolitan Museum of Art. 1999.
- ^ Shaw, Ian and Nicholson, Paul.The Dictionary of Ancient Egypt. p.218. Harry N. Abrams, Inc. 1995.
- ^ Ian Shaw, The Oxford History of Ancient Egypt, Oxford University Press 2003, , p.4
- ^ . 3 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2013.
- ^ Ian Shaw, The Oxford History of Ancient Egypt, Oxford University Press 2003, , p.5
Kaynakça
- Partial and dated English translation of the text in , Ancient Records of Egypt, vol. I sections 76-167.
- St. John, Michael. 2003. The Palermo Stone : An Arithmetical View. London: University Museum London.
- Wilkinson, Tony A. H. 2000. Royal Annals of Ancient Egypt. New York: Columbia University Press). .
Dış bağlantılar
- Picture of the so-called annals fragment 15 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . of the stele to which the Palermo stone belonged, with translations of the hieroglyphs.
- Reconstruction of the Palermo stone and its assorted fragments by J.D. Degreef 6 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Palermo Tasi Antik Misir in Eski Krallik doneminden kalma Kraliyet Yilliklari olarak bilinen bir dikili tasin genis bir parcasidir Bu parca Misir ilk hanedan doneminden Besinci Hanedan donemine kadar olan Misir firavunlarinin isim kayitlarini icermektedir Palermo Tasi Palermo Italya da korunmakta olan Misir Kraliyet Yilliklari nin bir parcasidir Parca adini aldigi Palermo Sicilya da Salinas Bolgesel Arkeoloji Muzesi nde korunmakta ve sergilenmektedir Palermo Tasi deyisi bazen hatali olarak hicbir zaman Palermo da bulunmamis ancak Kahire ve Londra da bulunan diger parcalar ile birlikte bir butunu olusturan butun bir Kraliyet Yilliklari nin yerine kullanilmaktadir Kitabe siyah renkli Bazalt tasi ndan Besinci Hanedan doneminin sonlarina dogru kabaca MO 3 milenyumun MO 3 binyilin ortalarinda islenmistir Yazit ta Misirin Nil Irmagi deltasinda bulunan Asagi Misir ve bunun guneyinde bulunan Yukari Misir in birlesmesinden sonraki Misir firavunlarinin isimleri listelenmektedir Yukari Misir bugunku Misir in ortalarindan guney sinirinda Nubye ye kadar genislemekteydi Sutunun en ustunde bulunan yazida buyuk bir olasilikla Horus un egemenliginde bulunan eski tarihli mitolojik yoneticiler listelenmektedir Ikinci sutun parcanin esasini teskil eden kismi olup sagdan sola dogru okunur ve yazili ismin bulundugu kirik yerde adi gecen buyuk bir olasilikla Narmer ya da Aha oldugu varsayilan firavun icin yazilan son sozlerle baslar Sutunun kalan kisminda bu ismi bilinmeyen ve adi yine parca uzerinde tekrar edilmeyen firavunun ardili olan ilk dokuz giris ile devam eder Yazi bir Besinci Hanedan uyesi olan ye degin Misir i yoneten firavunlarin isimlerini siralamaya devam eder Tasin bir onemi de Betrest ve Meresankh I gibi firavun annelerinin isimlerini icermesinden kaynaklanmaktadir AciklamaTas bilinen en erken Antik Misir yazisi ile cift tarafli olarak kazinmistir Kitabe gercek boyutu ile yaklasik olarak 2 1 metre uzunlugunda ve 60 cm genisligindedir Bircogu bugun kayip olan parcalar halinde kirilmistir Kitabenin gercekteki yeri bilinmemektedir Ancak bir parcasi Memfis teki arkeolojik kazi alaninda bulunmustur Palermo Tasi parcasi Palermo Arkeoloji Muzesi tarafindan 1866 da edinilmistir Londra da Petrie Muzesi nde bulunan Kraliyet Yilliklari ndan bir diger parca Kitabenin diger parcalari Kahire deki Misir Muzesinde ve Londra daki Petrie Muzesi nde bulunmaktadir Tasin uzerinde bulunan ve Birinci Hanedan ve Ikinci Hanedan ile ilgili olan bilgilerin bulundugu kisim mevcut degildir Antik donem tarihcisi Manetho yasadigi MO 3 yuzyil doneminde cikarmis oldugu Misir firavunlari listesini hazirlarken muhtemelen o gunlerde saglam ve butun bir parca olan bu kitabeden faydalanmis olmalidir Arkeolojik tarihKitabenin en genis parcasi olan ve Palermo Tasi olarak adlandirilan kismi 1866 dan beri Palermo da bulunmaktadir Orada 1895 te bir Fransiz arkeolog tarafindan ziyaret edildiginden bahsedilmektedir Yazilar ilk defa 1902 de Heinrich Schafer tarafindan yayinlanmistir Halen Palermo Arkeoloji Muzesi kolleksiyonunun bir parcasidir Birisi 1910 da bulunan ve digeri 1963 te antik pazardan satin alinan iki parca Kahire ve Londra dadir Orijinal hali ile kitabe 2 2 m uzunlugunda 0 61 m genisliginde ve 6 5 cm kalinliginda olmakla birlikte parcalarinin cogunlugu kayiptir Kazinmasi ile ilgili olarak bir bilgi bulunmamaktadir OnemiKitabe Menes den once ve sonra gelen Misir firavunlarinin isimlerini listeleyen bir tablo veya taslak olarak hiyeroglif yazisiyla egemenlik donemi yillarini belirten ve olusturuldugu doneme kadar gecen olaylari not eden bir bicimde hazirlanmistir Kitabede ayni zamanda Nil in tasma zamanlari Sed Festivalleri vergilendirme heykeller binalar ve bazi savas durumlari ile ilgili bilgiler de bulunmaktadir Sonraki listeler 13 yuzyil Turin Kanon Turin Kral Listesi ve Karnak Kral Listesi Menes i Birinci Hanedan in ilk firavunu olarak tanitmakta ve O nu Misir in birlestiricisi olarak saygi duymaktadir Palermo tasi bunlardan oldukca eski olmakla beraber isimlerini saydigi yoneticiler Menes den once gelmektedir Bu da Misir in ilk birlesmesinin Menes doneminden once oldugunu her ne kadar akademisyenler arasinda bu konuda bir dusunce ayriligi bulunsa dahi bir parcalanma doneminin ardindan yeniden bir birlesme gerceklestigini gostermektedir Bazi akademisyenler daha erken firavunlarin tarihsel olarak mevcut oldugunu digerleri ise liste icinde yer almalarinin ideolojik bakistan kaynaklandigini kabul etmektedirler Duzenden once bir duzensizlik bulunmalidir Ayrica bakinizAntik Misir FiravunlarKaynakca Alan B Lloyd 1988 Commentary on Herodotus 99 132 p 8 O Neill John P Egyptian Art in the Age of the Pyramids p 349 Yale University Press The Metropolitan Museum of Art 1999 ISBN 0 87099 907 9 Shaw Ian and Nicholson Paul The Dictionary of Ancient Egypt p 218 Harry N Abrams Inc 1995 ISBN 0 8109 9096 2 Ian Shaw The Oxford History of Ancient Egypt Oxford University Press 2003 ISBN 0 19 280458 8 p 4 3 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2013 Ian Shaw The Oxford History of Ancient Egypt Oxford University Press 2003 ISBN 0 19 280458 8 p 5KaynakcaPartial and dated English translation of the text in Ancient Records of Egypt vol I sections 76 167 St John Michael 2003 The Palermo Stone An Arithmetical View London University Museum London Wilkinson Tony A H 2000 Royal Annals of Ancient Egypt New York Columbia University Press ISBN 0 7103 0667 9 Dis baglantilarPicture of the so called annals fragment 15 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde of the stele to which the Palermo stone belonged with translations of the hieroglyphs Reconstruction of the Palermo stone and its assorted fragments by J D Degreef 6 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde