Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Paskalya mumu, Batı Hristiyanlığındaki kullanılan büyük, beyaz bir mumdur. Paskalya mumu her sene Paskalya Pazarı kutsanır ve Pentekost'a kadar olan Paskalya Devresi boyunca kullanılır. Vaftiz ve cenaze törenleri gibi özel günlerde de kullanılır.
Doğu Ortodoks Kilisesi'ndeki Paskalya mumunun karşılığı, hem stil hem de kullanım açısından farklılık gösteren Paskalya trikirionu'dur .
Etimoloji
Paskalya terimi, İbranice'de 'Fısıh' anlamına gelen İbranice Pesah sözcüğünden gelen Latince Pascha sözcüğünden gelir ve ilgilidir. Bazen "Mesih mumu" olarak da anılır.
Biçimi
Paskalya mumu kullanıldığı ayinlerde ibadet alanındaki en büyük mumdur. Günümüzde çoğu Paskalya mumunda ortak semboller vardır:
- En belirgin sembol olan ve onu en açık şekilde Paskalya mumu olarak tanımlayan haç
- Tanrı'nın başlangıç ve son olduğunu simgeleyen Yunan harfleri alfa ve omega (Vahiy Kitabından)
- Mevcut cemaatin arasındaki Tanrı'yı temsil eden mumun kullanıldığı yıl
- temsil etmek için Paskalya Nöbeti sırasında mumun içine gömülen (bazen balmumu "çiviler" ile kaplanmış) beş tütsü tanesi (çoğunlukla kırmızı): ellerini ve ayaklarını delen üç çivi, böğründeki mızrak yarası ve başını taçlandıran dikenlere.
[Orta Çağ] Kilisesi'nde Paskalya mumları genellikle muazzam bir boyuta ulaşırdı. Salisbury Katedrali'ndeki Paskalya mumunun 11 metre uzunluğunda olduğu söyleniyor. Bugün, Amerika Birleşik Devletleri ve Güney Avrupa'da (örneğin, İtalya ve Fransa) mumun çapı yaklaşık 10 santimetre ve yüksekliği 91 ila 122 santimetre; Kuzey Avrupa'da mumun yüksekliği daha kısa (48 ila 61 santimetre ) ve çapı daha geniş (7,6 ila 12,7 santimetre) olma eğilimindedir. Paskalya mumu genellikle 10 veya 11,43 santimetreye ulaşır ve 127 santimetre yüksekliği olur.
Kullanımı
Paskalya Nöbeti
Kutsal Cumartesi gecesi kutlayan kiliseler için Paskalya mumunun yakılması, ayinin en kutsal anlarından biridir. Latin Katolik, Lüteriyen, Anglikan, Metodist ve Presbiteryen Kiliselerinin Paskalya Nöbeti ayinleri neredeyse aynıdır.
Aynı haftanın Kutsal Perşembe günü tüm mumlar ve lambalar söndürülerek tüm kilise karartılır. Bu, Tanrı'nın olmadığı bir dünyanın karanlığını temsil eder.
Paskalya Nöbeti'nin açılışında "yeni bir ateş" yakılır ve kutlanır. Papaz, Paskalya mumunun üzerindeki sembolleri takip edecek ve şuna benzer sözler söyleyecektir: "Mesih, dün ve bugün, . Tüm zamanlar ve tüm çağlar; tüm yücelik O'na aittir. ve egemenlik şimdi ve sonsuza kadar onundur. Amin." Daha sonra çarmıhın beş noktasına Mesih'i çarmıhta tutturmak için kullanılan çivileri hatırlatan beş tütsü tanesi yerleştirir ve şöyle der: "Rabbimiz Mesih, kutsal ve görkemli yaralarıyla bizi korusun."
Paskalya mumu, bu kutsal ateşten çıkan alevle yakılan ilk mumdur ve Mesih'in dünyaya gelen ışığını temsil eder. Bu, karanlığı (ölümü) dağıtan ışığın (yaşam) sembolü olarak dirilen Mesih'i temsil eder. Işık yanarken, bakan şuna benzer sözler söyleyebilir: "Mesih'in ihtişamla yükselen ışığı, kalplerimizin ve zihinlerimizin karanlığını dağıt."
Genelde, cemaat daha sonra Paskalya mumunun önderlik ettiği kiliseye doğru . Alay sırasında mum üç kez kaldırılır ve "Mesih'in Işığı" ilahisi eşliğinde cemaat buna "Tanrıya şükür" diye yanıt verir.
Bazı topluluklarda, yakındaki farklı Hristiyan mezheplerine ait kiliselerin (örneğin Katolik, Lüteriyen, Anglikan, Metodist ve Presbiteryen) yeni Paskalya Ateşini birlikte yakmaları ve bundan sonra her cemaatin kendi Paskalya töreniyle kendi kilisesine geri dönmesi yaygındır. Paskalya Nöbeti kutlamaları için mum; bu ekümenizmin teşviki olarak kabul edilir.
Alayın ardından geleneksel olarak bir diyakon tarafından söylenir, ancak rahip veya tarafından da söylenebilir. Exultet mumun kutsanmasıyla sona erer.
Bazı geleneklerde, ayinin geri kalanına devam etmeden önce mumun tabanı ritüel olarak batırılabilir.
Bu mum geleneksel olarak Paskalya töreni için diğer tüm ışıkların alındığı mumdur.
Yılın diğer zamanları
Mum, Pentekost günü sona eren Paskalya devresi boyunca ayinlerinde yanık kalır (veya bazı geleneklerde, İncil okumasından hemen sonra söndürülen Yükseliş Günü'ne kadar ), bu süre zarfında mum, Kutsal bölgede sunağa yakın bir yerde bulunur. Paskalya devresinden sonra sıklıkla yakınına yerleştirilir. 1955'ten önce, Pentekost Nöbeti'nde vaftiz kurnasını kutsama seçeneği mevcuttu ve bu, Yükselişten sonra ayinlerde Paskalya mumunun yakılacağı tek zamandı.
Paskalya mumu, Vaftizci Yahya'nın Mesih'te vaftiz edilenlere vadettiği Kutsal Ruh'u ve ateşi simgelemek için vaftizler sırasında da yakılır. Birçok gelenekte vaftiz ayini sırasında, topluluğun bir üyesi tarafından yeni vaftiz edilen kişiye yanan küçük bir mum verilir ve şuna benzer sözler söylenir: "Sizin ışığınız insanların önünde öyle parlasın ki, iyi işlerinizi görerek göklerdeki Babanız'ı yüceltsinler!” (Matta 5:16)
Roma Riti Olağan Form'da; Paskalya Ayini ve Requiem Ayini gibi cenaze törenleri sırasında Paskalya mumu yakılır ve tabutun veya vazonun yanına yerleştirilir. Bu, Hristiyanların vaftiz edildiği diriliş umudunu ifade etmek içindir.
Doğu kullanımı
Doğu Ortodoks ve Doğu Katolik kiliselerinde Batı Paskalya mumunun doğrudan bir karşılığı yoktur. Bununla birlikte, boyunca, rahip tüm ayinlerde, özellikle de buhurdanlık yaparken, sırasında veya Paskalya selamını verirken bir haç ve trikirionu taşır. Trikirion, rahibin sol elinde taşıdığı bir şamdan içinde yanan üç mumdan oluşur. Slav geleneğinde üç mum beyaz veya yeşil, kırmızı, mavi renkte olabilir. Diyakoz ayrıca bir veya buhur düzenlediğinde tek bir büyük mum olan özel bir Paskalya mumu taşır.
Kaynakça
- ^ Ramshaw, Gail (2004). The Three-Day Feast: Maundy Thursday, Good Friday, and Easter. Augsburg Books. s. 7. ISBN .
Many Christians are already familiar with the ancient, and now recently restored, liturgies of the Three Days: Maundy Thursday, Good Friday, and the great Easter Vigil service of light, readings, baptism, and communion. The worship resources published by the Evangelical Lutheran Church in America, the Episcopal Church, the United Methodist Church, the Presbyterian Church U.S.A. and the Catholic Church include nearly identical versions of these liturgies.
- ^ "CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Paschal Candle". 5 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Şubat 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Paskalya mumu Bati Hristiyanligindaki kullanilan buyuk beyaz bir mumdur Paskalya mumu her sene Paskalya Pazari kutsanir ve Pentekost a kadar olan Paskalya Devresi boyunca kullanilir Vaftiz ve cenaze torenleri gibi ozel gunlerde de kullanilir Azize Tereza Kilisesi 2024 Paskalya mumu Dogu Ortodoks Kilisesi ndeki Paskalya mumunun karsiligi hem stil hem de kullanim acisindan farklilik gosteren Paskalya trikirionu dur EtimolojiPaskalya terimi Ibranice de Fisih anlamina gelen Ibranice Pesah sozcugunden gelen Latince Pascha sozcugunden gelir ve ilgilidir Bazen Mesih mumu olarak da anilir BicimiPaskalya mumu kullanildigi ayinlerde ibadet alanindaki en buyuk mumdur Gunumuzde cogu Paskalya mumunda ortak semboller vardir En belirgin sembol olan ve onu en acik sekilde Paskalya mumu olarak tanimlayan hac Tanri nin baslangic ve son oldugunu simgeleyen Yunan harfleri alfa ve omega Vahiy Kitabindan Mevcut cemaatin arasindaki Tanri yi temsil eden mumun kullanildigi yil temsil etmek icin Paskalya Nobeti sirasinda mumun icine gomulen bazen balmumu civiler ile kaplanmis bes tutsu tanesi cogunlukla kirmizi ellerini ve ayaklarini delen uc civi bogrundeki mizrak yarasi ve basini taclandiran dikenlere Orta Cag Kilisesi nde Paskalya mumlari genellikle muazzam bir boyuta ulasirdi Salisbury Katedrali ndeki Paskalya mumunun 11 metre uzunlugunda oldugu soyleniyor Bugun Amerika Birlesik Devletleri ve Guney Avrupa da ornegin Italya ve Fransa mumun capi yaklasik 10 santimetre ve yuksekligi 91 ila 122 santimetre Kuzey Avrupa da mumun yuksekligi daha kisa 48 ila 61 santimetre ve capi daha genis 7 6 ila 12 7 santimetre olma egilimindedir Paskalya mumu genellikle 10 veya 11 43 santimetreye ulasir ve 127 santimetre yuksekligi olur KullanimiPaskalya Nobeti Kutsal Cumartesi gecesi kutlayan kiliseler icin Paskalya mumunun yakilmasi ayinin en kutsal anlarindan biridir Latin Katolik Luteriyen Anglikan Metodist ve Presbiteryen Kiliselerinin Paskalya Nobeti ayinleri neredeyse aynidir Ayni haftanin Kutsal Persembe gunu tum mumlar ve lambalar sondurulerek tum kilise karartilir Bu Tanri nin olmadigi bir dunyanin karanligini temsil eder Paskalya Nobeti nin acilisinda yeni bir ates yakilir ve kutlanir Papaz Paskalya mumunun uzerindeki sembolleri takip edecek ve suna benzer sozler soyleyecektir Mesih dun ve bugun Tum zamanlar ve tum caglar tum yucelik O na aittir ve egemenlik simdi ve sonsuza kadar onundur Amin Daha sonra carmihin bes noktasina Mesih i carmihta tutturmak icin kullanilan civileri hatirlatan bes tutsu tanesi yerlestirir ve soyle der Rabbimiz Mesih kutsal ve gorkemli yaralariyla bizi korusun Paskalya mumu bu kutsal atesten cikan alevle yakilan ilk mumdur ve Mesih in dunyaya gelen isigini temsil eder Bu karanligi olumu dagitan isigin yasam sembolu olarak dirilen Mesih i temsil eder Isik yanarken bakan suna benzer sozler soyleyebilir Mesih in ihtisamla yukselen isigi kalplerimizin ve zihinlerimizin karanligini dagit Genelde cemaat daha sonra Paskalya mumunun onderlik ettigi kiliseye dogru Alay sirasinda mum uc kez kaldirilir ve Mesih in Isigi ilahisi esliginde cemaat buna Tanriya sukur diye yanit verir Bazi topluluklarda yakindaki farkli Hristiyan mezheplerine ait kiliselerin ornegin Katolik Luteriyen Anglikan Metodist ve Presbiteryen yeni Paskalya Atesini birlikte yakmalari ve bundan sonra her cemaatin kendi Paskalya toreniyle kendi kilisesine geri donmesi yaygindir Paskalya Nobeti kutlamalari icin mum bu ekumenizmin tesviki olarak kabul edilir Alayin ardindan geleneksel olarak bir diyakon tarafindan soylenir ancak rahip veya tarafindan da soylenebilir Exultet mumun kutsanmasiyla sona erer Bazi geleneklerde ayinin geri kalanina devam etmeden once mumun tabani rituel olarak batirilabilir Bu mum geleneksel olarak Paskalya toreni icin diger tum isiklarin alindigi mumdur Yilin diger zamanlari Mum Pentekost gunu sona eren Paskalya devresi boyunca ayinlerinde yanik kalir veya bazi geleneklerde Incil okumasindan hemen sonra sondurulen Yukselis Gunu ne kadar bu sure zarfinda mum Kutsal bolgede sunaga yakin bir yerde bulunur Paskalya devresinden sonra siklikla yakinina yerlestirilir 1955 ten once Pentekost Nobeti nde vaftiz kurnasini kutsama secenegi mevcuttu ve bu Yukselisten sonra ayinlerde Paskalya mumunun yakilacagi tek zamandi Paskalya mumu Vaftizci Yahya nin Mesih te vaftiz edilenlere vadettigi Kutsal Ruh u ve atesi simgelemek icin vaftizler sirasinda da yakilir Bircok gelenekte vaftiz ayini sirasinda toplulugun bir uyesi tarafindan yeni vaftiz edilen kisiye yanan kucuk bir mum verilir ve suna benzer sozler soylenir Sizin isiginiz insanlarin onunde oyle parlasin ki iyi islerinizi gorerek goklerdeki Babaniz i yuceltsinler Matta 5 16 Roma Riti Olagan Form da Paskalya Ayini ve Requiem Ayini gibi cenaze torenleri sirasinda Paskalya mumu yakilir ve tabutun veya vazonun yanina yerlestirilir Bu Hristiyanlarin vaftiz edildigi dirilis umudunu ifade etmek icindir Dogu kullanimiDogu Ortodoks ve Dogu Katolik kiliselerinde Bati Paskalya mumunun dogrudan bir karsiligi yoktur Bununla birlikte boyunca rahip tum ayinlerde ozellikle de buhurdanlik yaparken sirasinda veya Paskalya selamini verirken bir hac ve trikirionu tasir Trikirion rahibin sol elinde tasidigi bir samdan icinde yanan uc mumdan olusur Slav geleneginde uc mum beyaz veya yesil kirmizi mavi renkte olabilir Diyakoz ayrica bir veya buhur duzenlediginde tek bir buyuk mum olan ozel bir Paskalya mumu tasir Kaynakca Ramshaw Gail 2004 The Three Day Feast Maundy Thursday Good Friday and Easter Augsburg Books s 7 ISBN 9780806651156 Many Christians are already familiar with the ancient and now recently restored liturgies of the Three Days Maundy Thursday Good Friday and the great Easter Vigil service of light readings baptism and communion The worship resources published by the Evangelical Lutheran Church in America the Episcopal Church the United Methodist Church the Presbyterian Church U S A and the Catholic Church include nearly identical versions of these liturgies CATHOLIC ENCYCLOPEDIA Paschal Candle 5 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Subat 2024