Pegae Muharebesi (Bulgarca: битка при Пиги) 11 ile 18 Mart 921 tarihleri arasında Bizans İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis'in civarında, 913-927 Savaşı sırasında, Bulgar İmparatorluğu kuvvetleri ile Bizanslılar arasında gerçekleşmiş çatışmadır. Muharebe, Balıklı Meryem Ana Rum Manastırı yakınında Pegae ("pınar", "kaynak su") isimli bir semtte gerçekleşmiştir. Bizans hattı daha Bulgarların ilk ataklarında çökmüş, komutanları muharebe meydanından kaçmıştır. Bundan sonraki süreçte çoğu Bizans askeri kılıcı ile öldürülmüş öldürülmüş, boğulmuş veya ele geçirilmiştir.
Pegae Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Bizans-Bulgar savaşları: 913-927 Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Bulgar İmparatorluğu | Bizans İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
| Pothos Argyros Leon Argyros Aleksios Mosele (ölü) | ||||||
Güçler | |||||||
Büyük bir ordu | Bilinmiyor | ||||||
Kayıplar | |||||||
Bilinmiyor | Ağır |
922 yılında, Bulgarlar Bizans Trakyasındaki başarılı seferlerine devam edip, Bizye ve Trakya'nın en önemli şehri Hadrianapolis'inde bulunduğu birçok şehir ve kaleyi ele geçirdiler. Haziran 922'de Konstantinopolis'de bir başka Bizans ordusu ile çarpışmaya girip onları mağlup ederek, Balkanlar'da mevcut egemenliklerini tekrar teyit ettiler. Ancak Konstantinopolis hala ulaşamayacakları mesafedeydi çünkü başarılı bir kuşatmayı yürütecek deniz gücünde mahrumdular. Bulgar çarı I. Simeon'un Fâtımîler ile Konstantinopolis'e ortak bir saldırı için Bulgar-Arap ittifakı kurma girişimi müzakereleri, Bizanslılar tarafından ortaya çıkarıldı ve başarı bir şekilde engellendi.
Muharebenin ana kaynakları Oi meta Theofanin, Gramerci Leon'un Vakainamesi, Georgios Amartolos'un vakainamesinin devamı ve İoannis Skilicis'in Tarihin Özeti'dir.
Arka plan
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgyTHpZekwxSnBlazFoY0RBNUxtcHdaeTh5TlRCd2VDMVNhWHBOWVhBd09TNXFjR2M9LmpwZw==.jpg)
913'te başlayan Bizans-Bulgar ihtilafı, Bizanslılar tarafından başlatılsa da, savaş açmak ve kendisi için bir imparatorluk unvanı ile Konstantinopolis'in tahtı hedeflerini yerine getirmek isteyen aslında Bulgar hükümdarı I. Simeon (h. 893-927) idi. Bulgarlarla karşı karşıya gelmek istemeyen Bizanslılar, I. Simeon'u isteksizce 913 gibi erken bir tarihte Bulgaristan İmparatoru (Bulgarca, Çar) olarak tanıdılar, ancak 914'te Konstantinopolis'te yaşanan bir saray darbesinden sonra bu karardan geri döndüler. Üç yıl sonra, 917 yılında, Achelous Muharebesi'nde ana Bizans kuvveti yenildi ve Bulgarlar askeri önceliği ele geçirdiler. Takip eden dört yıl boyunca başarılı seferler düzenleyip, Konstantinopolis'in surları ile Korint Kıstağı'na ulaştılar.
I. Simeon, kızı ile çocuk imparator VII. Konstantinos'u (h. 913-959) evlendirmek yoluyla basileopator (kayınpeder) ve Konstantinos'un koruyucusu olup Konstantinopolis'teki durumunu güvence altına almayı planladı. Fakat amiral Romanos Lekapenos, kızını VII. Konstantinos ile evlendirdi ve 920 yılında kendini imparator ilan ettirerek, I. Simeon'un diplomatik yollar ile tahta ulaşma hırsını yok etti. Ölümüne kadar, Bulgar hükümdarı Romanos'un tahta çıkışının meşruluğunu kabul etmemiştir. Bu nedenle, 921 başlarında, Konstantinopolis patriği Nikolaos Mistikos'un kız ya da erkek çocuklarından birini Romanos'un soyundan biri ile nişanlanması teklifini cevaplamadı ve Bizans Trakyası'na ordu yolladı, bu ordu Konstantinopolis'in civarında yer alan Katasyrtai'ye ulaştı. I. Romanos, misilleme olarak Pothos Argyros komutasında düzenlediği sefer, günümüz Burgaz yakınlarında Aquae Calidae'ya kadar ulaştı, fakat ordunun bir kısmı Bulgarlara tarafından pusuya düşürülüp yok edildi.
Muharebe
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh6THpNMEwxTmhhVzUwWDAxaGNubGZUMlpmVkdobFgxTndjbWx1WjE4eU1ERXdMVEV3TFRBNVh6QXlMbXB3Wnk4ek1EQndlQzFUWVdsdWRGOU5ZWEo1WDA5bVgxUm9aVjlUY0hKcGJtZGZNakF4TUMweE1DMHdPVjh3TWk1cWNHYz0uanBn.jpg)
Aquae Calidae'ya Bizans seferi, çok sayıda Bizans birliğinin Bulgaristan'ı işgale hazırlandığını söyleyen Nikolaos Mistikos'un mektubundaki tehdit, I. Simeon'un hızla harekete geçmesine neden oldu. Konstantinopolis hedefli, ve komutasında büyük bir ordu toplanmasını emrederken kendisi Trakya'nın başkenti Hadrianapolis'i kuşatmak için bir başka orduya komuta etti. Ordu süratle Yıldız Dağları üzerinden 921 Mart ayının başında Konstantinopolis'in civarında, Pegae ("pınar", "kaynak su") isimli yere ulaştı.
I. Romanos, Bulgarların Pegae'da bulunan sarayları yakacaklarından endişeliydi ve Domestikos tōn scholōn Pothos Argyros, kardeşi Leon Argyros, amiral Aleksios Mosele ve komutasında "yeterli birlikler" gönderdi. Bizans ordusu, tagmata, Hetaireia (imparatorluk muhafızları) ve donanmadan oluşuyordu.
İki ordu, 11 ile 18 Mart 921 arasında, Büyük Perhizin beşinci haftası Pegae'da çarpıştı. Bizans komutanları, savaş hatlarını su kaynaklarının yakınındaki aşağı rakımda oluştururken, Bulgarlar yüksek rakımlı topraklara yerleştiler. Bulgarlar korkunç savaş çığlıkları attılar. İlk darbeleri dayanılmazdı ve Bizans hattı kırıldı. John the Rhaiktor hemen geri çekildi ve Platipodos'un oğlu Photinus ile diğer birçoğu onu korurlarken öldürüldüler. John the Rhaiktor, bir dromon'a binerek zar zor kaçabildi. Zırhlı olan Aleksios Mosele, kaçmak için bir gemiye binerken, yardımcısıyla beraber boğuldu. Pothos ve Leon Argyros kardeşler, kalenin yanında sığınacak bir yer bulabildiler. Bizans askerlerinin çoğu kılıçla öldürüldü, boğuldu veya Bulgarlar tarafından ele geçirildi. Muharebeden sonra Bulgarlar Pegae'daki sarayları yaktılar ve Konstantinopolis'in surlarının karşı kıyısında, Altın Boynuz su yolunun kuzeyindeki alanı yağmaladılar.
Neticesi
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh3THpCbUx6WXhMVzFoYm1GemMyVnpMV05vY205dWFXTnNaUzVxY0djdk16QXdjSGd0TmpFdGJXRnVZWE56WlhNdFkyaHliMjVwWTJ4bExtcHdadz09LmpwZw==.jpg)
Bulgar ordusu Konstantinopolis civarında başarılı bir şekilde faaliyet gösterirken, Simeon Trakya'da başka bir büyük sefer hazırlıyordu. I. Simeon, başkent Preslav'dan ayrılmadan önce Patrik Nikolaos Mistikos'a I. Romanos'un ailesi hanedan evliliği önerisini red eden bir mektup gönderdi. Barışın ancak I. Romanos'un Bizans tahtını kendi lehine çekilmesi durumunda, mümkün olduğu konusunda ısrar etti. Bulgar hükümdarı Nikolaos Mistikos'un korkunç savaştan sorumlu olduğu yönündeki suçlamalarını reddetti ve bunun yerine 914'te kızının VII. Konstantinos ile evlenmesi önerisini kabul etmeyip, 917'de Bulgaristan'a saldıran Zoe Karbonopsina'nın hadımlarını suçladı.
I. Simeon, ordusunun başında Preslav'dan Balkan Dağları ve Tunca nehri vadisi üzerinden yürüyüşe geçti ve Hadrianapolis'i kuşattı. Bulgar kuvvetlerinin çoğunluğu Trakya'da toplanırken, Bizanslılar Bulgar himayesinde olan Sırp prensi 'e rüşvet verip taraf değiştirmesini sağladılar. Bulgarlar buna Sırbistan'a başarılı bir müdahale ile cevap verip, ülkenin kontrolünü kolaylıkla ele geçirip, kendi adayları iktidara getirdiler. Sırbistan ihtilafı, 921 yılının kalanında Bizans İmparatorluğu'na karşı Bulgar askeri operasyonlarını kesilmesine neden oldu.
922'de Bulgarlar, Konstantinopolis'e ortak bir saldırı için bir Bulgar-Arap ittifakı oluşturmak üzere Fâtımîler ile yapılan müzakereleri Bizanslıların bozma çabalarına karşı dikkatlerini dağıtmak için Trakya'ya tekrar saldırdılar. I. Simeon, Hadrianapolis kuşatmasına devam ederken Bizans başkentine başka bir ordu gönderildi. 922 Haziran'ında Bulgarlar, bir başka Bizans ordusu ile mücadeleye girip, galip geldiler. Birkaç hafta sonra Hadrianapolis teslim oldu. Bu arada, Bizanslılar Bulgaristan'a dönen Bulgar ve Fâtımî elçilerini taşıyan gemiyi ele geçirdiler. I. Romanos böylece müzakereleri öğrendi ve Bulgarların bu çabalarını engelledi.
Kaynakça
- Özel
- ^ Andreev & Lalkov 1996, s. 97.
- ^ Andreev & Lalkov 1996, s. 100.
- ^ Zlatarski 1972, ss. 382, 408-410.
- ^ Andreev & Lalkov 1996, s. 98.
- ^ Fine 1991, s. 145.
- ^ a b c Andreev & Lalkov 1996, s. 101.
- ^ Fine 1972, ss. 150-151.
- ^ Zlatarski 1972, ss. 406-407.
- ^ Zlatarski 1972, ss. 408-409.
- ^ a b Zlatarski 1972, s. 409.
- ^ PMBZ 2013, #23693 Kaukanos.
- ^ a b c d Zlatarski 1972, s. 410.
- ^ a b c d "Continuation of the Chronicle of George Hamartolos" in GIBI, vol. VI, Bulgarian Academy of Sciences, Sofia, p. 145 12 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Chronographia by Theophanes Continuatus" in GIBI, vol. V, Bulgarian Academy of Sciences, Sofia, p. 130 13 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b c d e "Chronographia by Theophanes Continuatus" in GIBI, vol. V, Bulgarian Academy of Sciences, Sofia, p. 131 12 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Fine 1991, s. 151.
- ^ Zlatarski 1972, ss. 410-411.
- ^ Zlatarski 1972, s. 411.
- ^ Zlatarski 1972, s. 413.
- ^ Fine 1991, s. 150.
- ^ Zlatarski 1972, s. 417.
- ^ Zlatarski 1972, s. 425.
- ^ Zlatarski 1972, ss. 433-434.
- Genel
- Андреев (Andreev), Йордан (Jordan); Лалков (Lalkov), Милчо (Milcho) (1996). Българските ханове и царе (The Bulgarian Khans and Tsars) (Bulgarca). Велико Търново (Veliko Tarnovo): Абагар (Abagar). ISBN .
- Колектив (Collective) (1964). "11. Продължителят на Теофан (11. Theophanis Continuati)". Гръцки извори за българската история (ГИБИ), том V (Greek Sources for Bulgarian History (GIBI), volume V) (Bulgarca ve Yunanca). София (Sofia): Издателство на БАН ( Press). 16 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ekim 2019.
- Колектив (Collective) (1965). (Bulgarca ve Yunanca). София (Sofia): Издателство на БАН (Bulgarian Academy of Sciences Press). 2 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2019.
- Fine, John Van Antwerp (1991) [1983]. The Early Medieval Balkans: A Critical Survey from the Sixth to the Late Twelfth Century (İngilizce). Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Press. ISBN .
- Златарски (Zlatarski), Васил (Vasil) (1972) [1927]. История на българската държава през средните векове. Том I. История на Първото българско царство. (History of the Bulgarian state in the Middle Ages. Volume I. History of the First Bulgarian Empire.) (Bulgarca) (2 bas.). София (Sofia): Наука и изкуство (Nauka i izkustvo). OCLC 67080314. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ekim 2019.
- Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Pratsch, Thomas; Zielke, Beate (2013). Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit Online. Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften. Nach Vorarbeiten F. Winkelmanns erstellt (Almanca). Berlin ve Boston: De Gruyter.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pegae Muharebesi Bulgarca bitka pri Pigi 11 ile 18 Mart 921 tarihleri arasinda Bizans Imparatorlugu nun baskenti Konstantinopolis in civarinda 913 927 Savasi sirasinda Bulgar Imparatorlugu kuvvetleri ile Bizanslilar arasinda gerceklesmis catismadir Muharebe Balikli Meryem Ana Rum Manastiri yakininda Pegae pinar kaynak su isimli bir semtte gerceklesmistir Bizans hatti daha Bulgarlarin ilk ataklarinda cokmus komutanlari muharebe meydanindan kacmistir Bundan sonraki surecte cogu Bizans askeri kilici ile oldurulmus oldurulmus bogulmus veya ele gecirilmistir Pegae MuharebesiBizans Bulgar savaslari 913 927 SavasiTarihMart 921BolgePegae modern Balakla koyu Konstantinopolis yakiniSonucBulgar zaferiTaraflarBulgar ImparatorluguBizans ImparatorluguKomutanlar ve liderlerPothos Argyros Leon Argyros Aleksios Mosele olu GuclerBuyuk bir orduBilinmiyorKayiplarBilinmiyorAgir 922 yilinda Bulgarlar Bizans Trakyasindaki basarili seferlerine devam edip Bizye ve Trakya nin en onemli sehri Hadrianapolis inde bulundugu bircok sehir ve kaleyi ele gecirdiler Haziran 922 de Konstantinopolis de bir baska Bizans ordusu ile carpismaya girip onlari maglup ederek Balkanlar da mevcut egemenliklerini tekrar teyit ettiler Ancak Konstantinopolis hala ulasamayacaklari mesafedeydi cunku basarili bir kusatmayi yurutecek deniz gucunde mahrumdular Bulgar cari I Simeon un Fatimiler ile Konstantinopolis e ortak bir saldiri icin Bulgar Arap ittifaki kurma girisimi muzakereleri Bizanslilar tarafindan ortaya cikarildi ve basari bir sekilde engellendi Muharebenin ana kaynaklari Oi meta Theofanin Gramerci Leon un Vakainamesi Georgios Amartolos un vakainamesinin devami ve Ioannis Skilicis in Tarihin Ozeti dir Arka planI Simeon un hukumdarligi sirasinda Bulgaristan haritasi 913 te baslayan Bizans Bulgar ihtilafi Bizanslilar tarafindan baslatilsa da savas acmak ve kendisi icin bir imparatorluk unvani ile Konstantinopolis in tahti hedeflerini yerine getirmek isteyen aslinda Bulgar hukumdari I Simeon h 893 927 idi Bulgarlarla karsi karsiya gelmek istemeyen Bizanslilar I Simeon u isteksizce 913 gibi erken bir tarihte Bulgaristan Imparatoru Bulgarca Car olarak tanidilar ancak 914 te Konstantinopolis te yasanan bir saray darbesinden sonra bu karardan geri donduler Uc yil sonra 917 yilinda Achelous Muharebesi nde ana Bizans kuvveti yenildi ve Bulgarlar askeri onceligi ele gecirdiler Takip eden dort yil boyunca basarili seferler duzenleyip Konstantinopolis in surlari ile Korint Kistagi na ulastilar I Simeon kizi ile cocuk imparator VII Konstantinos u h 913 959 evlendirmek yoluyla basileopator kayinpeder ve Konstantinos un koruyucusu olup Konstantinopolis teki durumunu guvence altina almayi planladi Fakat amiral Romanos Lekapenos kizini VII Konstantinos ile evlendirdi ve 920 yilinda kendini imparator ilan ettirerek I Simeon un diplomatik yollar ile tahta ulasma hirsini yok etti Olumune kadar Bulgar hukumdari Romanos un tahta cikisinin mesrulugunu kabul etmemistir Bu nedenle 921 baslarinda Konstantinopolis patrigi Nikolaos Mistikos un kiz ya da erkek cocuklarindan birini Romanos un soyundan biri ile nisanlanmasi teklifini cevaplamadi ve Bizans Trakyasi na ordu yolladi bu ordu Konstantinopolis in civarinda yer alan Katasyrtai ye ulasti I Romanos misilleme olarak Pothos Argyros komutasinda duzenledigi sefer gunumuz Burgaz yakinlarinda Aquae Calidae ya kadar ulasti fakat ordunun bir kismi Bulgarlara tarafindan pusuya dusurulup yok edildi MuharebePegae da bulunan pinardan bir goruntu Aquae Calidae ya Bizans seferi cok sayida Bizans birliginin Bulgaristan i isgale hazirlandigini soyleyen Nikolaos Mistikos un mektubundaki tehdit I Simeon un hizla harekete gecmesine neden oldu Konstantinopolis hedefli ve komutasinda buyuk bir ordu toplanmasini emrederken kendisi Trakya nin baskenti Hadrianapolis i kusatmak icin bir baska orduya komuta etti Ordu suratle Yildiz Daglari uzerinden 921 Mart ayinin basinda Konstantinopolis in civarinda Pegae pinar kaynak su isimli yere ulasti I Romanos Bulgarlarin Pegae da bulunan saraylari yakacaklarindan endiseliydi ve Domestikos tōn scholōn Pothos Argyros kardesi Leon Argyros amiral Aleksios Mosele ve komutasinda yeterli birlikler gonderdi Bizans ordusu tagmata Hetaireia imparatorluk muhafizlari ve donanmadan olusuyordu Iki ordu 11 ile 18 Mart 921 arasinda Buyuk Perhizin besinci haftasi Pegae da carpisti Bizans komutanlari savas hatlarini su kaynaklarinin yakinindaki asagi rakimda olustururken Bulgarlar yuksek rakimli topraklara yerlestiler Bulgarlar korkunc savas cigliklari attilar Ilk darbeleri dayanilmazdi ve Bizans hatti kirildi John the Rhaiktor hemen geri cekildi ve Platipodos un oglu Photinus ile diger bircogu onu korurlarken oldurulduler John the Rhaiktor bir dromon a binerek zar zor kacabildi Zirhli olan Aleksios Mosele kacmak icin bir gemiye binerken yardimcisiyla beraber boguldu Pothos ve Leon Argyros kardesler kalenin yaninda siginacak bir yer bulabildiler Bizans askerlerinin cogu kilicla olduruldu boguldu veya Bulgarlar tarafindan ele gecirildi Muharebeden sonra Bulgarlar Pegae daki saraylari yaktilar ve Konstantinopolis in surlarinin karsi kiyisinda Altin Boynuz su yolunun kuzeyindeki alani yagmaladilar NeticesiBulgarlar Konstantinopolis in civarinda bir kiliseyi yakiyorlar Manasses Vakainamesi Bulgar ordusu Konstantinopolis civarinda basarili bir sekilde faaliyet gosterirken Simeon Trakya da baska bir buyuk sefer hazirliyordu I Simeon baskent Preslav dan ayrilmadan once Patrik Nikolaos Mistikos a I Romanos un ailesi hanedan evliligi onerisini red eden bir mektup gonderdi Barisin ancak I Romanos un Bizans tahtini kendi lehine cekilmesi durumunda mumkun oldugu konusunda israr etti Bulgar hukumdari Nikolaos Mistikos un korkunc savastan sorumlu oldugu yonundeki suclamalarini reddetti ve bunun yerine 914 te kizinin VII Konstantinos ile evlenmesi onerisini kabul etmeyip 917 de Bulgaristan a saldiran Zoe Karbonopsina nin hadimlarini sucladi I Simeon ordusunun basinda Preslav dan Balkan Daglari ve Tunca nehri vadisi uzerinden yuruyuse gecti ve Hadrianapolis i kusatti Bulgar kuvvetlerinin cogunlugu Trakya da toplanirken Bizanslilar Bulgar himayesinde olan Sirp prensi e rusvet verip taraf degistirmesini sagladilar Bulgarlar buna Sirbistan a basarili bir mudahale ile cevap verip ulkenin kontrolunu kolaylikla ele gecirip kendi adaylari iktidara getirdiler Sirbistan ihtilafi 921 yilinin kalaninda Bizans Imparatorlugu na karsi Bulgar askeri operasyonlarini kesilmesine neden oldu 922 de Bulgarlar Konstantinopolis e ortak bir saldiri icin bir Bulgar Arap ittifaki olusturmak uzere Fatimiler ile yapilan muzakereleri Bizanslilarin bozma cabalarina karsi dikkatlerini dagitmak icin Trakya ya tekrar saldirdilar I Simeon Hadrianapolis kusatmasina devam ederken Bizans baskentine baska bir ordu gonderildi 922 Haziran inda Bulgarlar bir baska Bizans ordusu ile mucadeleye girip galip geldiler Birkac hafta sonra Hadrianapolis teslim oldu Bu arada Bizanslilar Bulgaristan a donen Bulgar ve Fatimi elcilerini tasiyan gemiyi ele gecirdiler I Romanos boylece muzakereleri ogrendi ve Bulgarlarin bu cabalarini engelledi KaynakcaOzel Andreev amp Lalkov 1996 s 97 Andreev amp Lalkov 1996 s 100 Zlatarski 1972 ss 382 408 410 Andreev amp Lalkov 1996 s 98 Fine 1991 s 145 a b c Andreev amp Lalkov 1996 s 101 Fine 1972 ss 150 151 Zlatarski 1972 ss 406 407 Zlatarski 1972 ss 408 409 a b Zlatarski 1972 s 409 PMBZ 2013 23693 Kaukanos a b c d Zlatarski 1972 s 410 a b c d Continuation of the Chronicle of George Hamartolos in GIBI vol VI Bulgarian Academy of Sciences Sofia p 145 12 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chronographia by Theophanes Continuatus in GIBI vol V Bulgarian Academy of Sciences Sofia p 130 13 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b c d e Chronographia by Theophanes Continuatus in GIBI vol V Bulgarian Academy of Sciences Sofia p 131 12 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fine 1991 s 151 Zlatarski 1972 ss 410 411 Zlatarski 1972 s 411 Zlatarski 1972 s 413 Fine 1991 s 150 Zlatarski 1972 s 417 Zlatarski 1972 s 425 Zlatarski 1972 ss 433 434 GenelAndreev Andreev Jordan Jordan Lalkov Lalkov Milcho Milcho 1996 Blgarskite hanove i care The Bulgarian Khans and Tsars Bulgarca Veliko Trnovo Veliko Tarnovo Abagar Abagar ISBN 954 427 216 X Kolektiv Collective 1964 11 Prodlzhitelyat na Teofan 11 Theophanis Continuati Grcki izvori za blgarskata istoriya GIBI tom V Greek Sources for Bulgarian History GIBI volume V Bulgarca ve Yunanca Sofiya Sofia Izdatelstvo na BAN Press 16 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ekim 2019 Kolektiv Collective 1965 Bulgarca ve Yunanca Sofiya Sofia Izdatelstvo na BAN Bulgarian Academy of Sciences Press 2 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2019 Fine John Van Antwerp 1991 1983 The Early Medieval Balkans A Critical Survey from the Sixth to the Late Twelfth Century Ingilizce Ann Arbor Michigan University of Michigan Press ISBN 0 472 08149 7 Zlatarski Zlatarski Vasil Vasil 1972 1927 Istoriya na blgarskata drzhava prez srednite vekove Tom I Istoriya na Prvoto blgarsko carstvo History of the Bulgarian state in the Middle Ages Volume I History of the First Bulgarian Empire Bulgarca 2 bas Sofiya Sofia Nauka i izkustvo Nauka i izkustvo OCLC 67080314 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ekim 2019 Lilie Ralph Johannes Ludwig Claudia Pratsch Thomas Zielke Beate 2013 Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit Online Berlin Brandenburgische Akademie der Wissenschaften Nach Vorarbeiten F Winkelmanns erstellt Almanca Berlin ve Boston De Gruyter