Pontus Krallığı Klasik Yunan dönemini takip eden Helenistik dönemde Anadolu'da kurulan hükümdarlıklarından biridir. Bu krallık Anadolu'nun birçok yörelerini zaman zaman elinde bulundurmakla beraber en önemli merkezi Doğu Karadeniz bölgesinde idi.
Krallık
Babası (günümüzde Bursa olan o zaman klasik çağlarda "Prusias ad Mare" adını bile almamış olan) Kios'da bir asıl aileye mensup Mitradat'ın oğlu olan MÖ 302'de I. Mithridatis adlı verilen bir kişinin işgal ettiği kıyılarında kurulmuş ve I. Mitridad MO 281'de "kral (basileus)" unvanı almıştır.
İlk dönemde bu krallık Selevkoslar tarafından rakip olarak görülmüş; bazen diplomasi ve bazen savaş yolu ile bu rekabet bu krallığın en önemli politika uğraşı olmuştur. Selevkosların çöküşünden sonra Anadolu'da önemli siyasi güçlerden biri olmuştur.
Roma Cumhuriyeti'nin Anadolu'ya girişi ile Pontus önce Roma Cumhuriyeti ile iyi ilişkiler kurmuş ve Pön savaşları ve Romalıların Bergama'ya karşı mücadelesinde V. Mithridatis Roma'ya destek sağlamıştır. Fakat oğlu VI. Mithridatis döneminde Pontus ile Roma adı verilen savaşlara girişmişler ve VI. Mithridatis geç Roma Cumhuriyet'in en önemli generalleri olan Lucius Cornelius Sulla, ve Gnaeus Pompeius Magnus'a karşı koyup birçok başarı edinip Roma'nın Anadolu'da ilerlemesine en büyük engel olmuştur. 'de Sezar ile mücadele etmiş ve Sezar'ın onu yenmesi haberi "Vene, Vidi, Vici (Geldim, Gördüm, Fethettim)" dünya tarihinin ünlü sözleri olarak günümüzde de hatırlanmaktadır. MÖ.47'de bu yenilgiden sonra Pontus Roam idaresi altına girmiştir.
Bundan sonra Pontus Krallığı MÖ 39-MS 69'dan sonra tekrar eski hanedan altında Roma'ya bağlı ikincil krallık olarak devam etmiştir. Bu dönemde bağımlı Pontus Kralları civardaki diğer bağımlı krallıkların hükümdarlığını da yapmışlardır. MS 62'de Roma İmparatoru Nero en son bağımlı Pontus kralı olan 'un Pontus Krallığı'ndan feragat etmesini sağlamış ve Pontus Krallığı ortadan kalkmıştır.
Pontus Kralları (MÖ 302 - MS 64)
Kral olma tarihi | Krallığın sonu | Adı | Unvan kaynağı | Notlar |
---|---|---|---|---|
MÖ 302 | MÖ 266 | I. Mithridatis | Kios'lu Mithridatis'ın oğlu | MÖ 281'de kral unvanı aldı. |
MÖ 266 | MÖ 250 | Ariobarzanis | I. Mithridatis Ktistes'in oğlu | |
MÖ 250 | MÖ 220 | II. Mithridatis | Ariobarzanes'in oğlu | |
MÖ 220 | MÖ 195 | III. Mithridatis | II. Mithridatis'ın oğlu | |
MÖ 195 | MÖ 170 | III. Mithridatis'ın oğlu | ||
MÖ 170 | MÖ 150 | IV. Mithridatis | III. Mithridatis'ın oğlu | |
MÖ 150 | MÖ 121 | V. Mithridatis | I. Farnekes'in oğlu | |
MÖ 121 | MÖ 63 | VI. Mithridatis | V. Mithridatis'in oğlu | |
MÖ 63 | MÖ 47 | V. Mithridatis'in oğlu | Aynı zamanda Bosporos kralı | |
MÖ 47 | MÖ 39 | Roma İmparatorluğu'na ilhak | ||
MÖ 39 | MÖ 37 | II. Farnekes'in oğlu | Roma'ya bağlı kral | |
MÖ 37 | MÖ 37 | II. Farnekes'in oğlu | Roma'ya bağlı kral | |
MÖ 37 | MÖ 8 | Laodikeia'li Zenon'un oğlu | Roma'ya bağlı Kilikya, Pontus, Colchis ve Bosporos Kralı | |
MÖ 8 | MS 38 | I. Polemon'un karısı | Pontus, Bosforos, Kilikia ve Kapadokya krallıkları Roma'ya bağlı kraliçesi | |
MS 38 | MS 64 | Pythodoris ile I. Polemon'un oğlu | Roma'ya bağlı Pontus, Colchis ve Kilikya kralı |
Kaynakça}
- Ingilizce Wikipedia "List of Kings of the Pontus" maddesi30 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Toumanoff, Cyril, (1976) Manuel de généalogie et de chronologie pour le Caucase chrétien (Arménie, Géorgie, Albanie), Roma:Edizioni Aquila, say. 407-409. (Fransızca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pontus Kralligi Klasik Yunan donemini takip eden Helenistik donemde Anadolu da kurulan hukumdarliklarindan biridir Bu krallik Anadolu nun bircok yorelerini zaman zaman elinde bulundurmakla beraber en onemli merkezi Dogu Karadeniz bolgesinde idi KrallikBabasi gunumuzde Bursa olan o zaman klasik caglarda Prusias ad Mare adini bile almamis olan Kios da bir asil aileye mensup Mitradat in oglu olan MO 302 de I Mithridatis adli verilen bir kisinin isgal ettigi kiyilarinda kurulmus ve I Mitridad MO 281 de kral basileus unvani almistir Ilk donemde bu krallik Selevkoslar tarafindan rakip olarak gorulmus bazen diplomasi ve bazen savas yolu ile bu rekabet bu kralligin en onemli politika ugrasi olmustur Selevkoslarin cokusunden sonra Anadolu da onemli siyasi guclerden biri olmustur Roma Cumhuriyeti nin Anadolu ya girisi ile Pontus once Roma Cumhuriyeti ile iyi iliskiler kurmus ve Pon savaslari ve Romalilarin Bergama ya karsi mucadelesinde V Mithridatis Roma ya destek saglamistir Fakat oglu VI Mithridatis doneminde Pontus ile Roma adi verilen savaslara girismisler ve VI Mithridatis gec Roma Cumhuriyet in en onemli generalleri olan Lucius Cornelius Sulla ve Gnaeus Pompeius Magnus a karsi koyup bircok basari edinip Roma nin Anadolu da ilerlemesine en buyuk engel olmustur de Sezar ile mucadele etmis ve Sezar in onu yenmesi haberi Vene Vidi Vici Geldim Gordum Fethettim dunya tarihinin unlu sozleri olarak gunumuzde de hatirlanmaktadir MO 47 de bu yenilgiden sonra Pontus Roam idaresi altina girmistir Bundan sonra Pontus Kralligi MO 39 MS 69 dan sonra tekrar eski hanedan altinda Roma ya bagli ikincil krallik olarak devam etmistir Bu donemde bagimli Pontus Krallari civardaki diger bagimli kralliklarin hukumdarligini da yapmislardir MS 62 de Roma Imparatoru Nero en son bagimli Pontus krali olan un Pontus Kralligi ndan feragat etmesini saglamis ve Pontus Kralligi ortadan kalkmistir Pontus Krallari MO 302 MS 64 Kral olma tarihi Kralligin sonu Adi Unvan kaynagi NotlarMO 302 MO 266 I Mithridatis Kios lu Mithridatis in oglu MO 281 de kral unvani aldi MO 266 MO 250 Ariobarzanis I Mithridatis Ktistes in ogluMO 250 MO 220 II Mithridatis Ariobarzanes in ogluMO 220 MO 195 III Mithridatis II Mithridatis in ogluMO 195 MO 170 III Mithridatis in ogluMO 170 MO 150 IV Mithridatis III Mithridatis in ogluMO 150 MO 121 V Mithridatis I Farnekes in ogluMO 121 MO 63 VI Mithridatis V Mithridatis in ogluMO 63 MO 47 V Mithridatis in oglu Ayni zamanda Bosporos kraliMO 47 MO 39 Roma Imparatorlugu na ilhakMO 39 MO 37 II Farnekes in oglu Roma ya bagli kralMO 37 MO 37 II Farnekes in oglu Roma ya bagli kralMO 37 MO 8 Laodikeia li Zenon un oglu Roma ya bagli Kilikya Pontus Colchis ve Bosporos KraliMO 8 MS 38 I Polemon un karisi Pontus Bosforos Kilikia ve Kapadokya kralliklari Roma ya bagli kralicesiMS 38 MS 64 Pythodoris ile I Polemon un oglu Roma ya bagli Pontus Colchis ve Kilikya kraliKaynakca Ingilizce Wikipedia List of Kings of the Pontus maddesi30 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce Ayrica bakinizPontus KralligiDis baglantilarToumanoff Cyril 1976 Manuel de genealogie et de chronologie pour le Caucase chretien Armenie Georgie Albanie Roma Edizioni Aquila say 407 409 Fransizca