Çekya'nın başkentindeki Prag Yahudi cemaati Avrupa'nın en eski ve en bilinen cemaatlerinden biridir.
Prag Rönesansı
Genel bakış
16. yüzyılda Prag'da Yahudi Rönesansı başladı. Prag soyluları 1501'de ekonomik aktiviteler için açık bir ortam yarattı. Buna rağmen Prag Yahudileri Habsburg hakimiyetinde biri 1542'de diğeri 1561'de olmak üzere iki kere kovuldular. Her geri dönüşlerinde daha da varlıklılaştılar. 1564-1612 yılları arası Maximilian ve II.Rudolf hükümdarlığında geçen dönem Prag Yahudilerinin "altın çağı"dır. 1700'lerin başında Prag nüfusunun çeyreğini Yahudiler oluşturuyordu ve zamanının dünyadaki en kalabalık Yahudi nüfusunu barındıran şehirdi. Bu "altın çağ" İmparatoriçe Maria Theresa'nın başa gelip Yahudileri tekrar kovmasıyla son buldu.
Yahudi mahallesi ve Getto
Yahudi çeyreğinden getto durumuna geçiş yasal yollarla olmadıysa da dönemin şartlarıyla doğal olarak gelişti. Judenstadt olarak bilinen getto Yahudi mistisizminin merkeziydi. 1522-1541 yılları arası Moravya, Almanya, Avusturya ve İspanya'dan gelen Yahudilerle Yahudi nüfusu ikiye katlandı. Yahudilerin, gettonun yanında ev kurma hakları olduğundan yaşadıkları alanlar genişledi. Gettoda, halkı toplantıya çağırmak için kullanılan bir çanın olduğu bir belediye sarayı da vardı. Yahudilerin kendi bayraklarını dalgalandırma hakları bulunuyordu. Gettolarda yaşayan Yahudiler kendilerini matematik, astronomi, coğrafya, tarih, felsefe ve sanat konusunda geliştirdiler.
Eski Yahudi Mezarlığı
, Avrupa'nın en eski Yahudi mezarlığıdır; 1439'da hizmete açılıp 1787'de kapanmıştır. Mezarlık ile arasındaki küçük alanda bulunmaktadır. Yaklaşık 400 yıldır hizmet veren mezarlıkta gettolarda yaşayan 200,000 civarında Yahudi buraya gömülmüştür. Mezarlığın ölü taşıma kapasitesi toplam gömülenlerin sadece yüzde onu olduğu için tabutlar her alanda 12 tabut üst üste sıralanacak şekilde dizilmiştir. Bu mezarlardan biri, Golem'in yaratacısı olduğuna inanılan 1525-1609 yılları arasında yaşamış haham Loew'e aittir. En eski mezar ise haham Avigdor Kara'ya aittir. Nazi Almanyasında Yahudi mezarlıkları yıkılıp Yahudi mezar taşları talim atışları için hedef olarak kullanılırken Hitler bu mezarlığa tüm Yahudiler imha edildikten sonra müze olarak sergilenmesi için dokunmadı.
Sinagoglar
Prag Rönesansı döneminde dört ana sinagog inşa edilmiştir. 1479'da Prag Yahudilerinin hizmetine açıldı. Sinagog sel alanı üzerine kurulduğundan sayısız kereler su altında kalıp hasar gördü. 1591'de İmparator II.Rudolph 'nun inşasına izin verdi, sinagog ismini binanın yapımında maddi destek sağlayan Mordechai Maisel'den aldı. Bu sinagog birçok kere yangın tehlikesi atlattı. Maisel'in bağışlarıyla dikilen bir diğer sinagogsa 'dur. Barok mimari stiliyle inşa edilen bina 1694'te açıldı. Dördüncü sinagog da Yahudi gettosunun belediye sarayının yanına dikilen 'dur. Asıl ibadethane binanın ikinci katında olduğundan buraya Yüksek sinagog dendi. Bu sinagog getto'nun ileri gelenlerine hizmet verdi.
Prag Yahudilerinin bayrakları
IV. Karl 1357'de Prag Yahudilerine kendi bayraklarını edinme onurunu verdi. Bayrakları kırmızı renk üzerine sarı Magen David'di. Bu bayrakla tarihte ilk defa Magen David'in bir Yahudi cemaatini temsil ettiği varsayılır.
1648'de III. Ferdinand, İsveç ile yapılan Otuz Yıl Savaşı'nda Yahudilerin desteğini gördüğünden cemaate bir bayrak verdi.
Kırmızı üzerine sarı Magen David, Prag Yahudi cemaatini ve Josefov da denen Yahudi çeyreğini temsil etmektedir.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Chanukah celebration in prague, by Jewish community of prague11 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Jewish Stories of Prague, Jewish Prague in History and Legend 21 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h "Arşivlenmiş kopya". 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2010.
- ^ Margolis, Max L., and Alexander Marx. A History of the Jewish People. Philadelphia: The Jewish Publication Society of America, 1927. Print.
- ^ a b Abrahams, Israel. Jewish Life in the Middle Ages . New York : Atheneum, 1969. Print.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mart 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2010.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cekya nin baskentindeki Prag Yahudi cemaati Avrupa nin en eski ve en bilinen cemaatlerinden biridir Prag RonesansiGenel bakis 16 yuzyilda Prag da Yahudi Ronesansi basladi Prag soylulari 1501 de ekonomik aktiviteler icin acik bir ortam yaratti Buna ragmen Prag Yahudileri Habsburg hakimiyetinde biri 1542 de digeri 1561 de olmak uzere iki kere kovuldular Her geri donuslerinde daha da varliklilastilar 1564 1612 yillari arasi Maximilian ve II Rudolf hukumdarliginda gecen donem Prag Yahudilerinin altin cagi dir 1700 lerin basinda Prag nufusunun ceyregini Yahudiler olusturuyordu ve zamaninin dunyadaki en kalabalik Yahudi nufusunu barindiran sehirdi Bu altin cag Imparatorice Maria Theresa nin basa gelip Yahudileri tekrar kovmasiyla son buldu Yahudi mahallesi ve Getto Yahudi ceyreginden getto durumuna gecis yasal yollarla olmadiysa da donemin sartlariyla dogal olarak gelisti Judenstadt olarak bilinen getto Yahudi mistisizminin merkeziydi 1522 1541 yillari arasi Moravya Almanya Avusturya ve Ispanya dan gelen Yahudilerle Yahudi nufusu ikiye katlandi Yahudilerin gettonun yaninda ev kurma haklari oldugundan yasadiklari alanlar genisledi Gettoda halki toplantiya cagirmak icin kullanilan bir canin oldugu bir belediye sarayi da vardi Yahudilerin kendi bayraklarini dalgalandirma haklari bulunuyordu Gettolarda yasayan Yahudiler kendilerini matematik astronomi cografya tarih felsefe ve sanat konusunda gelistirdiler Eski Yahudi Mezarligi Avrupa nin en eski Yahudi mezarligidir 1439 da hizmete acilip 1787 de kapanmistir Mezarlik ile arasindaki kucuk alanda bulunmaktadir Yaklasik 400 yildir hizmet veren mezarlikta gettolarda yasayan 200 000 civarinda Yahudi buraya gomulmustur Mezarligin olu tasima kapasitesi toplam gomulenlerin sadece yuzde onu oldugu icin tabutlar her alanda 12 tabut ust uste siralanacak sekilde dizilmistir Bu mezarlardan biri Golem in yaratacisi olduguna inanilan 1525 1609 yillari arasinda yasamis haham Loew e aittir En eski mezar ise haham Avigdor Kara ya aittir Nazi Almanyasinda Yahudi mezarliklari yikilip Yahudi mezar taslari talim atislari icin hedef olarak kullanilirken Hitler bu mezarliga tum Yahudiler imha edildikten sonra muze olarak sergilenmesi icin dokunmadi Sinagoglar Prag Ronesansi doneminde dort ana sinagog insa edilmistir 1479 da Prag Yahudilerinin hizmetine acildi Sinagog sel alani uzerine kuruldugundan sayisiz kereler su altinda kalip hasar gordu 1591 de Imparator II Rudolph nun insasina izin verdi sinagog ismini binanin yapiminda maddi destek saglayan Mordechai Maisel den aldi Bu sinagog bircok kere yangin tehlikesi atlatti Maisel in bagislariyla dikilen bir diger sinagogsa dur Barok mimari stiliyle insa edilen bina 1694 te acildi Dorduncu sinagog da Yahudi gettosunun belediye sarayinin yanina dikilen dur Asil ibadethane binanin ikinci katinda oldugundan buraya Yuksek sinagog dendi Bu sinagog getto nun ileri gelenlerine hizmet verdi Prag Yahudilerinin bayraklariIV Karl 1357 de Prag Yahudilerine kendi bayraklarini edinme onurunu verdi Bayraklari kirmizi renk uzerine sari Magen David di Bu bayrakla tarihte ilk defa Magen David in bir Yahudi cemaatini temsil ettigi varsayilir 1648 de III Ferdinand Isvec ile yapilan Otuz Yil Savasi nda Yahudilerin destegini gordugunden cemaate bir bayrak verdi Kirmizi uzerine sari Magen David Prag Yahudi cemaatini ve Josefov da denen Yahudi ceyregini temsil etmektedir Ayrica bakinizCek Cumhuriyeti ndeki Yahudilerin tarihiDis baglantilarChanukah celebration in prague by Jewish community of prague11 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jewish Stories of Prague Jewish Prague in History and Legend 21 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b c d e f g h Arsivlenmis kopya 14 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2010 Margolis Max L and Alexander Marx A History of the Jewish People Philadelphia The Jewish Publication Society of America 1927 Print a b Abrahams Israel Jewish Life in the Middle Ages New York Atheneum 1969 Print a b Arsivlenmis kopya 5 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2010 Arsivlenmis kopya 12 Mart 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2010