Publius Papinius Statius (c. 45, Neapolis - c. 96, Neapolis), Latin edebiyatının gümüş çağının önemli kişiliklerinden olan Romalı şair.
Publius Papinius Statius | |
---|---|
Doğum | c. 45 Neapolis, Italia, Roma İmparatorluğu |
Ölüm | c. 96 Neapolis, Italia, Roma İmparatorluğu |
Meslek | Şair |
Dönem | Gümüş Çağ |
Hayatı
Yaklaşık 45 yılında Neapolis'te doğmuştur. Bir öğretmen çocuğudur. Genç bir ozan olarak Roma'daki 'larda ve şiir yarışmalarında başarı kazanmıştır. Özel yaşamı hakkında fazla bilgi yoktur. Claudia adında, ilk kocasından bir kızı olan dul bir kadınla çok genç denmeyecek bir yaşta evlenmiştir. Çocukları olmamıştır ama Statius'un evlat edindiği küçük bir oğlan çocuğu da genç yaşta ölmüştür. Edebî değeri olan yapıtlarından çok pandomim oyunları için yazdığı metinlerle para kazanmaya çalışmıştır. Domitianus'un koruduğu biri olarak yaşamının son yıllarında birtakım başarısızlıklara uğramıştır. Neapolis'e döndükten sonra imparatordan kısa bir süre önce, 96 yılı civarında ölmüştür.
Varlıklı bir amatör değil, profesyonel bir şairdir. Babası için yazdığı uzun bir ağıtta atalarının özgür doğduğunu ve birtakım ayrıcalıkları olduğunu vurgulayarak ailesinin maddi bakımdan sıkıntı çektiğini anlatır. Öğretmen çocuğu olarak her zaman kendi yeteneğiyle yolunu çizmek zorundaydı. Neapolis kentinin ileri gelenleri çocuklarını edebiyat ve öbür sanatlar için Statius'un yanına yollarlardı. Bu çevrede kurulan yakın ilişkiler Roma'da saygı kazanırken ve birinin mesleğiyle ilgili iş vermesini beklerken Statius'a yardımcı olmuştur. Babasının şiirde ona yol göstermesine çok şey borçludur. Babası oğlunu kendi izinden giderek ilkin kendi kentinde sonra da Roma'da şiir yarışmalarına girmesi için yüreklendirmiştir. Bu yolla elde ettiği çelenkler çok değerlidir, bu sayede güçlü etkilemiştir.
Edebî kişiliği
Yapıtları üç bölümde ele alınabilir. İlk grupta pandomim oyunları için yazdığı şiirler ve Capitolium'da hiç ödül kazanmamış ancak Alba'daki küçük bir yarışmada ödül kazanan, Domitianus'un başarılarını ve Germen seferini anlattığı şiiri vardır. Bu şiirden yalnızca dört dize günümüze ulaşmış, bu dört dize ise 'nın Scholia'sında korunmuştur. Pandomim metinlerindense Agave günümüze ulaşmıştır. İkinci grubu çeşitli ölçülerle yazılmış beş kitaplık Silvae oluşturur; çoğunluğu altılı dize ile dört tanesi yedi dize ile ile iki tanesi de lirik ölçüyle yazılmıştır. Bunlar 92 yılından başlayarak yayınlanmıştır. Üçüncü grup ise Altılı dize yazılmış iki destandan oluşur. Bu destanlarsa Thebais ile yalnızca birinci kitabı ve ikincisinin başı olan yarım kalmış 'tir.
Silvae, Statius'un sosyal çevresi, yaşamı ve kişisel ilişkileri üzerine çok değerli gözlemlemeler sağlar. Juvenal'in tanıklığı Thebais adlı yapıtın recitatio'ları ve pandomim için yazılmış metnin ticari kompozisyonu hakkında yardımcı bilgiler verir. Thebais hakkındaki geç dönem 'ları günümüze ulaşmış olup bu scholia'lar Lactantius Placidus'a aittir.
adlı yapıtında ise genç ve yakışıklı Akhilleus'un annesi tarafından nasıl saklandığını anlatır. Thetis oğlunun Truva Savaşı'na katılmamasını istemektedir. Bunun için onu genç kız kılığına sokarak Skiros adasındaki 'in kızlarının arasına saklar. Akhilleus burada prenses 'ya aşık olur, adında bir oğulları dünyaya gelir. Diomedes ile Odisseas sonunda onu bulurlar ve Akhilleus onların peşinden savaşa gider.
Kaynakça
- Conte, Gian Bagio (1994). Latin Literature: A History (İngilizce). Joseph B. Solodow, çev. Londra: Johns Hopkins University Press.
- Erim, Müzehher (1987). Latin Edebiyatı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- (1969). La Letteratura Latina dell'Eta Imperiale (İtalyanca). Milano: Sansoni/Academia.
- (1973). Storia della Letteratura Latina (İtalyanca). Roma: Societa Editrice Dante Aligieri.
- (1966). A Handbook of Latin Literature (University Paperbacks) (İngilizce). Londra: Methuen & Co.
- (1997). A History of Roman Literature (İngilizce). 2. New York: E. J. Brill.
İşbu madde Fatma Gül Özaktürk tarafından CC BY-SA 3.0 lisansı altında yayımlanan metin içermektedir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Publius Papinius Statius c 45 Neapolis c 96 Neapolis Latin edebiyatinin gumus caginin onemli kisiliklerinden olan Romali sair Publius Papinius StatiusDogumc 45 Neapolis Italia Roma ImparatorluguOlumc 96 Neapolis Italia Roma ImparatorluguMeslekSairDonemGumus CagHayatiYaklasik 45 yilinda Neapolis te dogmustur Bir ogretmen cocugudur Genc bir ozan olarak Roma daki larda ve siir yarismalarinda basari kazanmistir Ozel yasami hakkinda fazla bilgi yoktur Claudia adinda ilk kocasindan bir kizi olan dul bir kadinla cok genc denmeyecek bir yasta evlenmistir Cocuklari olmamistir ama Statius un evlat edindigi kucuk bir oglan cocugu da genc yasta olmustur Edebi degeri olan yapitlarindan cok pandomim oyunlari icin yazdigi metinlerle para kazanmaya calismistir Domitianus un korudugu biri olarak yasaminin son yillarinda birtakim basarisizliklara ugramistir Neapolis e dondukten sonra imparatordan kisa bir sure once 96 yili civarinda olmustur Varlikli bir amator degil profesyonel bir sairdir Babasi icin yazdigi uzun bir agitta atalarinin ozgur dogdugunu ve birtakim ayricaliklari oldugunu vurgulayarak ailesinin maddi bakimdan sikinti cektigini anlatir Ogretmen cocugu olarak her zaman kendi yetenegiyle yolunu cizmek zorundaydi Neapolis kentinin ileri gelenleri cocuklarini edebiyat ve obur sanatlar icin Statius un yanina yollarlardi Bu cevrede kurulan yakin iliskiler Roma da saygi kazanirken ve birinin meslegiyle ilgili is vermesini beklerken Statius a yardimci olmustur Babasinin siirde ona yol gostermesine cok sey borcludur Babasi oglunu kendi izinden giderek ilkin kendi kentinde sonra da Roma da siir yarismalarina girmesi icin yureklendirmistir Bu yolla elde ettigi celenkler cok degerlidir bu sayede guclu etkilemistir Edebi kisiligiYapitlari uc bolumde ele alinabilir Ilk grupta pandomim oyunlari icin yazdigi siirler ve Capitolium da hic odul kazanmamis ancak Alba daki kucuk bir yarismada odul kazanan Domitianus un basarilarini ve Germen seferini anlattigi siiri vardir Bu siirden yalnizca dort dize gunumuze ulasmis bu dort dize ise nin Scholia sinda korunmustur Pandomim metinlerindense Agave gunumuze ulasmistir Ikinci grubu cesitli olculerle yazilmis bes kitaplik Silvae olusturur cogunlugu altili dize ile dort tanesi yedi dize ile ile iki tanesi de lirik olcuyle yazilmistir Bunlar 92 yilindan baslayarak yayinlanmistir Ucuncu grup ise Altili dize yazilmis iki destandan olusur Bu destanlarsa Thebais ile yalnizca birinci kitabi ve ikincisinin basi olan yarim kalmis tir Silvae Statius un sosyal cevresi yasami ve kisisel iliskileri uzerine cok degerli gozlemlemeler saglar Juvenal in tanikligi Thebais adli yapitin recitatio lari ve pandomim icin yazilmis metnin ticari kompozisyonu hakkinda yardimci bilgiler verir Thebais hakkindaki gec donem lari gunumuze ulasmis olup bu scholia lar Lactantius Placidus a aittir adli yapitinda ise genc ve yakisikli Akhilleus un annesi tarafindan nasil saklandigini anlatir Thetis oglunun Truva Savasi na katilmamasini istemektedir Bunun icin onu genc kiz kiligina sokarak Skiros adasindaki in kizlarinin arasina saklar Akhilleus burada prenses ya asik olur adinda bir ogullari dunyaya gelir Diomedes ile Odisseas sonunda onu bulurlar ve Akhilleus onlarin pesinden savasa gider KaynakcaConte Gian Bagio 1994 Latin Literature A History Ingilizce Joseph B Solodow cev Londra Johns Hopkins University Press Erim Muzehher 1987 Latin Edebiyati Istanbul Remzi Kitabevi 1969 La Letteratura Latina dell Eta Imperiale Italyanca Milano Sansoni Academia 1973 Storia della Letteratura Latina Italyanca Roma Societa Editrice Dante Aligieri 1966 A Handbook of Latin Literature University Paperbacks Ingilizce Londra Methuen amp Co 1997 A History of Roman Literature Ingilizce 2 New York E J Brill Isbu madde Fatma Gul Ozakturk tarafindan CC BY SA 3 0 lisansi altinda yayimlanan metin icermektedir