Pusat, Türk ve Altay halk kültüründe ve mitolojisinde silah anlamına gelir. Günümüzde "at, avrat, silah" olarak söylenen atasözünün orijinal biçimi "at, avrat, pusat" şeklindedir ve bu atasözünde silaha verilen önem vurgulanır. Başka bir anlayışa göre de Türk kültüründe erkeğin bıyığına, kadının saçına, atın kuyruğuna izinsiz dokunulmaz, bunların zorla kesilmesi büyük hakaret sayılır ve bu hakaret ancak pusatla ortadan kaldırılır.
Kutlu Pusatlar
Türk halk inancında bazı silahlara ayrı bir önem verilir ve bunlar kutlu kabul edilir.
Kılıç
Kılıç, Türklerde ve Moğollarda kutlu bir nesnedir. Ata kılıcı kuşaktan kuşağa emanet edilip evde saklanır. Yemin edilirken eğilip kılıç öpülür. Savaş Ruhu’nun simgesi sayılır. İskitlerde Kılıç Tanrının bir simgesidir. Gökten gelen kılıçlar en güçlü silahlar olarak kabul edilir. Yıldırım Tanrısı tarafından gönderilen kılıçların özünde yıldırımın özü vardır. Ölümsüzlük suyunu arayan Ural Han’a babası kıvılcımlar saçan elmas bir kılıç verir. Bu kılıcı yer vurunca su çıkar. Bazı kahramanlar taştan doğarken ellerinde kılıçları vardır. Bazen kılıcı suya vurunca suda yol açılır. (Bu motif Musa peygamberin kızıldenizi yarmasını akla getirir.) Bazen kılıç kahramanın canıdır ve yere düşürünce ölür. Aynı mantık Bayrak için de geçerlidir. Bayrak ordunun ruhudur ve yere düşürülmez. Tigin “Şehzade, Prens” sözcüğü de Tig/Tığ kelimesinden gelir ve kılıç demektir. Macarlara göre Attila Han’ın, Hadur adlı savaş tanrısının kendi döverek yaptığı kılıcını bulduğu söylenmektedir. Bazen bu efsane batı anlayışıyla birleşip Mars’ın kılıcı şeklinde anlatılmaktadır.
Yay
Türklerde yay kutlu bir silahtır ve büyük önemi vardır. Gökyüzünü sembolize eder. Oğuz Kağan Bozoklar denen oğullarına Altın Yay’ı üçe bölerek vermiştir. (Diğer oğullarına da Üçokları üçe bölmüştür.) ise Alkım (Gökkuşağı) Altı Yay veya Altı İpli Yay olarak düşünülür. Sözcüğün genişlik anlamı vardır. Yaz sözcüğü ile aynı kökten gelir. Yay/Cay aynı zamanda ilkbahar demektir.
Ok
Ok da Türk kültüründe kutlu bir nesne olarak kabul edilir. Değişik Türk dillerinde Uk (Uh, Oh) olarak da söylenir. Boy topluluklarına ok anlamını içeren adlar verilir. Onok, Bozok, Üçok... Efsanelerde soylu kişilerin attıkları oklar Güneş Işıkları tarafından tutulur. Güneş’in ışınları da ok olarak kabul edilir. Yakın dönemde Atatürk’ün Altı İlkesi de Altı Ok olarak simgeselleştirilmiştir. Yay ise gökyüzünün bir simgesi olarak kabul edilir. Ayrıca ok ve yay ile fal bakılır. Türkçe (Ok/Uk) kökü silah, sivrilik, öğrenmek, öğreticilik, okul anlamları içerir. Okruk hem Türkçede hem de bazı Sibirya özerk devletlerinde "Devlet" (günümüzde "Cumhuriyet") anlamında kullanılır.
Kaynakça
- ^ "At, Avrat, Pusat". 25 Mart 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ocak 2012.
- ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Ayrıca bakınız
Kültür ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pusat Turk ve Altay halk kulturunde ve mitolojisinde silah anlamina gelir Gunumuzde at avrat silah olarak soylenen atasozunun orijinal bicimi at avrat pusat seklindedir ve bu atasozunde silaha verilen onem vurgulanir Baska bir anlayisa gore de Turk kulturunde erkegin biyigina kadinin sacina atin kuyruguna izinsiz dokunulmaz bunlarin zorla kesilmesi buyuk hakaret sayilir ve bu hakaret ancak pusatla ortadan kaldirilir Kutlu PusatlarTurk halk inancinda bazi silahlara ayri bir onem verilir ve bunlar kutlu kabul edilir Kilic Kilic Turklerde ve Mogollarda kutlu bir nesnedir Ata kilici kusaktan kusaga emanet edilip evde saklanir Yemin edilirken egilip kilic opulur Savas Ruhu nun simgesi sayilir Iskitlerde Kilic Tanrinin bir simgesidir Gokten gelen kiliclar en guclu silahlar olarak kabul edilir Yildirim Tanrisi tarafindan gonderilen kiliclarin ozunde yildirimin ozu vardir Olumsuzluk suyunu arayan Ural Han a babasi kivilcimlar sacan elmas bir kilic verir Bu kilici yer vurunca su cikar Bazi kahramanlar tastan dogarken ellerinde kiliclari vardir Bazen kilici suya vurunca suda yol acilir Bu motif Musa peygamberin kizildenizi yarmasini akla getirir Bazen kilic kahramanin canidir ve yere dusurunce olur Ayni mantik Bayrak icin de gecerlidir Bayrak ordunun ruhudur ve yere dusurulmez Tigin Sehzade Prens sozcugu de Tig Tig kelimesinden gelir ve kilic demektir Macarlara gore Attila Han in Hadur adli savas tanrisinin kendi doverek yaptigi kilicini buldugu soylenmektedir Bazen bu efsane bati anlayisiyla birlesip Mars in kilici seklinde anlatilmaktadir Yay Turklerde yay kutlu bir silahtir ve buyuk onemi vardir Gokyuzunu sembolize eder Oguz Kagan Bozoklar denen ogullarina Altin Yay i uce bolerek vermistir Diger ogullarina da Ucoklari uce bolmustur ise Alkim Gokkusagi Alti Yay veya Alti Ipli Yay olarak dusunulur Sozcugun genislik anlami vardir Yaz sozcugu ile ayni kokten gelir Yay Cay ayni zamanda ilkbahar demektir Ok Ok da Turk kulturunde kutlu bir nesne olarak kabul edilir Degisik Turk dillerinde Uk Uh Oh olarak da soylenir Boy topluluklarina ok anlamini iceren adlar verilir Onok Bozok Ucok Efsanelerde soylu kisilerin attiklari oklar Gunes Isiklari tarafindan tutulur Gunes in isinlari da ok olarak kabul edilir Yakin donemde Ataturk un Alti Ilkesi de Alti Ok olarak simgesellestirilmistir Yay ise gokyuzunun bir simgesi olarak kabul edilir Ayrica ok ve yay ile fal bakilir Turkce Ok Uk koku silah sivrilik ogrenmek ogreticilik okul anlamlari icerir Okruk hem Turkcede hem de bazi Sibirya ozerk devletlerinde Devlet gunumuzde Cumhuriyet anlaminda kullanilir Kaynakca At Avrat Pusat 25 Mart 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ocak 2012 Turk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ayrica bakinizKilic Ok Yay YataganKultur ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz