Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Joseph-Maurice Ravel (7 Mart 1875, Ciboure, Pyrénées-Atlantiques, Fransa – 28 Aralık 1937, Paris, Fransa), Fransız besteci ve piyanist.
Joseph-Maurice Ravel | |
|---|---|
 Maurice Ravel, 1925 | |
| Doğum | 7 Mart 1875 Ciboure, Pyrénées-Atlantiques, Fransa |
| Ölüm | 28 Aralık 1937 (62 yaşında) Paris |
| Meslek | Müzisyen, Besteci, Piyanist |
| İmza | |
 | |
20. yüzyılın en önemli bestecilerindendir. Özellikle orkestrasyon konusunda çok başarılı olan Ravel’in en tanınmış eseri Bolero'dur. Bolero kadar ünlü bir diğer çalışması, 1922’de Rus besteci Modest Musorgski’nin eseri Bir Sergiden Resimler adlı piyano eserinin orkestrasyonudur. Uluslararası Telif Hakları Hukuku'na göre, Ravel'in eserleri 1 Ocak 2008 tarihinde birçok ülkede kamu malı haline gelmiştir.
Yaşamı
Ravel, Fransa’nın Bask bölgesinde, İspanya sınırında bir küçük köy olan Ciboure’da dünyaya geldi, Paris’te büyüdü. Annesi Bask, babası ise İsviçreli bir sanayiciydi. Müzik yeteneğini ve detaylara düşkünlüğünü babasından aldı. Detaycılığı nedeniyle besteci Stravinsky, onu müziğin İsviçre saatçisi diye nitelemiştir. Bestelerinde, bir saatin parçaları gibi küçük müzik blokları yaratıp, onları birleştirerek daha karmaşık yapılar oluşturmaktaydı.
7 yaşında piyano dersleri almaya ve 5-6 yıl sonra beste yapmaya başladı. Paris Konservatuvarı’nda piyano eğitimi aldı. Konservatuvar yıllarında kendilerini Apaches diye adlandıran ve düzenledikleri içkili eğlencelerle tanınan genç sanatçılar grubuna katıldı. Konservatuvarda 14 yıl boyunca dönemin en ünlü müzik eğitimcilerinden Gabriel Fauré ile çalıştı. Okulun verdiği prestijli Roma Ödülü’nü almayı defalarca denedi ama başaramadı. Ödülün favorisi olarak gösterildiği yıl ilk aşamada elenmesi bir skandala dönüştü ve okulu bıraktı. Olay, konservatuvar müdürünün de istifasına yol açmıştı.
Ravel ve Claude Debussy karşılıklı olarak birbirlerinden etkilenmişlerdir. Bu nedenle müzik tarihinde adları genellikle birlikte anılır. İkisi de empresyonist ressam Claude Monet’nin resimlerinden ilham almaktaydı. Ravel, Amerikan Cazı, Asya müziği, Avrupa halk şarkıları gibi dünya müziklerinden de etkileniyordu. Şehrazat (1898) adlı eseri Doğu müziklerine ilgisini gösterir ancak en çok İspanyol müziğine yönelmiştir. İspanyol müziği tadındaki eserlerinden en tanınmışları İspanyol Rapsodisi(1908) ve Bolero (1928)’dur.
1910-1920 yıllarında Paris’te bulunan Rus besteci Stravinsky ve Rus Balesi Topluluğu bestelerini etkiledi. Daha geleneksel bir tarza yöneldi ve neo-klasik eserler verdi.
I. Dünya Savaşı'nda yaşı ve sağlık sorunları nedeniyle orduya alınmadı, ancak ambulans şoförlüğü yaptı. Savaştan sonra orkestra şefi olarak seyahat etti. Özellikle ABD’de ilgi gördü, burada tanıştığı Amerikan caz müziğinin etkileri daha sonraki eserlerinde hissedilir.
Ravel 1921’de Fransız hükûmetinin Légion d'Honneur ödülünü reddetti, 1931’de Oxford Üniversitesi’nin verdiği onursal doktorayı ise kabul etti.
Az sayıda öğrenci yetiştirdi. Belli başlı öğrencileri Ralph Vaughan Williams ve idi.
Ravel, 1927’de bazı nörolojik problemler yaşamaya başladı. Birkaç yıl sonra kas problemleri ve afazi (söz yitimi) problemi ile karşılaştı. Zamanla bunama belirtileri oluştu ve 1932’de geçirdiği trafik kazası ile durumu ağırlaştı. Bu rahatsızlıklar nedeniyle eser veremez oldu. 1937’de geçirdiği başarısız beyin ameliyatı sonucu hayatını kaybetti.
Eserleri
Ravel’in müzikal-komedi niteliğinde iki operası vardır. ve . Birincisi, 18. yüzyıl İspanya’sında bir saat üreticisinin sadakatsiz eşinin bir gününü anlatır; ilk defa 1911’de Paris’te sahnelenmiştir. İkincisinin librettosunu romancı yazmıştır. Yaramaz bir çocuğun çevresindeki hayvanlar ve mobilyalar tarafından cezalandırılması anlatılır. İlk defa 1925’te Monte Carlo’da sahnelenmiştir.
Ravel, Daphnis et Chloé balesini Rus opera yöneticisi Dyagilev’in siparişi üzerine bestelemiştir. Kendisinin koreografik senfoni olarak tanımladığı eser, antik Yunan yazar Longus'un romanı "Dafnis ile Hloi"ye dayanır. Ma Mère l'Oye, Valses nobles et sentimentales ve koreografik şiir La Valse piyano düeti olarak bestelenmiş, bale müziği olarak uyarlanmıştır. Bestelediği son bale müziği ise Bolero’dur.
Ravel’in en bilinen orkestra eseri Bolero'dur. İki piyano konçertosundan ilkini, savaşta sağ kolunu yitiren piyanist ’a ithafen, 1930’da sadece sol el için bestelemiştir. 1931’de tamamlanan ikinci piyano konçertosu ise iki el içindir.
Vokal eserleri arasında en göze çarpanı ’tır. Bu eser, mezzo-soprano ve orkestra için yazılmıştır. Don Quichotte à Dulcinée ise film müziği olarak bestelenmiştir.
Kendisi de iyi bir piyanist olan Ravel, çok sayıda piyano eseri ve birkaç oda müziği eseri bestelemiştir.
Bu seçilmiş eserler şu listede sıralanabilir:
- Menuet antique (piyano, 1895, orkestrasyon 1929)
- Shéhérazade (ouverture de féerie) (Şehrezad - periler uvertürü ) (1897)
- Pavane pour une infante défunte (Ölü bir prenses için Pavan) (piyano 1899, orkestra 1910)
- Jeux d'eau "Su oyunları" (piyano, 1901)
- Fa-majör Yaylıçalgılar Kuarteti (1902-3)
- Shéhérazade ("Şehrezad" orkestra için şarkılar 1903) Arkadaşı şair Tristan Klingsor'un şiirlerinin müziklendirilmesi
- Sonatine (piyano, 1903–1905)
- Introduction et Allegro (Pedallı harp, flut, klarinet, yaylıçalgılar kuarteti, 1905)
- Miroirs ("Yansımalar") (piyano, 1905):
- Noctuelles ("Gece Güveleri")
- Oiseaux tristes ("Üzgün kuşlar")
- Une barque sur l'océan ("Okyanusta bir sandal"; orkestrasyon 1906)
- Alborada del Gracioso ("Soytarının şafak şarkısı"; orkestrasyon 1918)
- La vallée des cloches ("Çanlar vadisi")
- Histoires naturelles ("Doğadan masallar") (ses ve piyano için şarkılar, metin: Jules Renard, 1906)
- Pièce en forme de Habanera (bas ses ve piyano, 1907)
- Rapsodie espagnole ("İspanyol Rapsodisi") (orkestra, 1907)
- L'heure espagnole ("İspanyol Saati") (opera, 1907–1909)
- Gaspard de la nuit ("Gecenin Şeytanları") (piyano, 1908)
- Ma Mère l'Oye ("Anne Kaz") (piyano ikilisi 1908–1910, orkestra 1911, bale 1912)
- Daphnis et Chloé ("Dafnis ile Hloi") (bale, 1909–1912)
- Stephane Mallarme'in üç şiiri, (ses, piyano, flüt/pikolo, klarinet/bas klarinet ve yaylıçalgılar kuarteti, 1913)
- Valses nobles et sentimentales ("Soylu ve Duygusal Valsler") (piyano 1911, orkestra 1912)
- La-minor Piyano Trio (1914)
- Le Tombeau de Couperin ("François Couperin'in Mezarı"; piyano 1914–1917; Bölüm I, III, IV ve V orkestrasyonu 1919)
- I. Prelüd
- II. Füg
- III. Forlan
- IV. Rigodon
- V. Menuet
- VI. Toccata
- La Valse "Vals" (Koreografik şiir, 1906–1914 ve 1919–1920)
- Keman ve Viyolonsel için Do-majör Sonat (1920–1922)
- Chansons Madécasses ("Madagascar Şarkıları") (ses, flüt, viyolonsel ve piyano, metin: Evariste Parny, 1926)
- L'enfant et les sortilèges ("Çocuk ve Tılsımlar", lirik fantazi, 1920–1925, libretto: 1917)
- Tzigane "Çigan" (Keman ve piyano, 1924)
- Keman ve Piyano için Sol-majör Sonat(1923–1927)
- Fanfare (1927; 10 Fransız bestecinin birer dans katkısı yaptığı L'Éventail de Jeanne adlı bir çocuk balesine Ravel katkısı)
- Boléro (bale, 1928)
- Sol El İçin Re-Majör Piyano Konçertosu (Piyanist için 1929–1930)
- Sol Majör Piyano Konçertosu (1929–1931)
- Don Quichotte à Dulcinée ("Don Kişot'un Dulcinea'ya Serenatı"; ses ve piyano, 1932–1933)
Medya
- YouTube'da Maurice Ravel "Bolero" adlı eseri Orkestra şefi:André Rieu19 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Erişim:9.9.2010)
Dipnotlar
- ^ Tam eserler listesi için bknz İngilizce Wikipedia'da Maurice Ravel besteleri listesi 28 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- ^ Epitonic websitesinde "Miroirs (Yansıtmalar)" piyano eseri 20 Haziran 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Erişim:9.9.2010)
- ^ * Epitonic websitesinde "Gaspard De La Nuit (Gecenin Şeytanları)" piyano eseri 20 Haziran 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Erişim:9.9.2010)
- ^ YouTube'da Maurice Ravel "Bolero" adlı eseri Orkestra şefi:André Rieu 19 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Erişim:9.9.2010)
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Maurice Ravel ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- IMSLP websitesi "Ravel,_Maurice" maddesi29 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) (Erişim:3.11.2010)
- ChoralWiki websitesi "Maurice_Ravel" maddesi29 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) (Erişim:3.11.2010)
- (Fransızca) (Erişim:9.9.2010)
- (İngilizce) (Erişim:3.10.2010)
- "Piano Society" websitesi "Maurice Ravel" maddesi3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) (Erişim:3.10.2010)
- (Erişim:9.9.2010)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Joseph Maurice Ravel 7 Mart 1875 Ciboure Pyrenees Atlantiques Fransa 28 Aralik 1937 Paris Fransa Fransiz besteci ve piyanist Joseph Maurice RavelMaurice Ravel 1925Dogum7 Mart 1875 1875 03 07 Ciboure Pyrenees Atlantiques FransaOlum28 Aralik 1937 62 yasinda ParisMeslekMuzisyen Besteci PiyanistImza 20 yuzyilin en onemli bestecilerindendir Ozellikle orkestrasyon konusunda cok basarili olan Ravel in en taninmis eseri Bolero dur Bolero kadar unlu bir diger calismasi 1922 de Rus besteci Modest Musorgski nin eseri Bir Sergiden Resimler adli piyano eserinin orkestrasyonudur Uluslararasi Telif Haklari Hukuku na gore Ravel in eserleri 1 Ocak 2008 tarihinde bircok ulkede kamu mali haline gelmistir YasamiRavel Fransa nin Bask bolgesinde Ispanya sinirinda bir kucuk koy olan Ciboure da dunyaya geldi Paris te buyudu Annesi Bask babasi ise Isvicreli bir sanayiciydi Muzik yetenegini ve detaylara duskunlugunu babasindan aldi Detayciligi nedeniyle besteci Stravinsky onu muzigin Isvicre saatcisi diye nitelemistir Bestelerinde bir saatin parcalari gibi kucuk muzik bloklari yaratip onlari birlestirerek daha karmasik yapilar olusturmaktaydi 7 yasinda piyano dersleri almaya ve 5 6 yil sonra beste yapmaya basladi Paris Konservatuvari nda piyano egitimi aldi Konservatuvar yillarinda kendilerini Apaches diye adlandiran ve duzenledikleri ickili eglencelerle taninan genc sanatcilar grubuna katildi Konservatuvarda 14 yil boyunca donemin en unlu muzik egitimcilerinden Gabriel Faure ile calisti Okulun verdigi prestijli Roma Odulu nu almayi defalarca denedi ama basaramadi Odulun favorisi olarak gosterildigi yil ilk asamada elenmesi bir skandala donustu ve okulu birakti Olay konservatuvar mudurunun de istifasina yol acmisti Ravel ve Claude Debussy karsilikli olarak birbirlerinden etkilenmislerdir Bu nedenle muzik tarihinde adlari genellikle birlikte anilir Ikisi de empresyonist ressam Claude Monet nin resimlerinden ilham almaktaydi Ravel Amerikan Cazi Asya muzigi Avrupa halk sarkilari gibi dunya muziklerinden de etkileniyordu Sehrazat 1898 adli eseri Dogu muziklerine ilgisini gosterir ancak en cok Ispanyol muzigine yonelmistir Ispanyol muzigi tadindaki eserlerinden en taninmislari Ispanyol Rapsodisi 1908 ve Bolero 1928 dur 1910 1920 yillarinda Paris te bulunan Rus besteci Stravinsky ve Rus Balesi Toplulugu bestelerini etkiledi Daha geleneksel bir tarza yoneldi ve neo klasik eserler verdi I Dunya Savasi nda yasi ve saglik sorunlari nedeniyle orduya alinmadi ancak ambulans soforlugu yapti Savastan sonra orkestra sefi olarak seyahat etti Ozellikle ABD de ilgi gordu burada tanistigi Amerikan caz muziginin etkileri daha sonraki eserlerinde hissedilir Ravel 1921 de Fransiz hukumetinin Legion d Honneur odulunu reddetti 1931 de Oxford Universitesi nin verdigi onursal doktorayi ise kabul etti Az sayida ogrenci yetistirdi Belli basli ogrencileri Ralph Vaughan Williams ve idi Ravel 1927 de bazi norolojik problemler yasamaya basladi Birkac yil sonra kas problemleri ve afazi soz yitimi problemi ile karsilasti Zamanla bunama belirtileri olustu ve 1932 de gecirdigi trafik kazasi ile durumu agirlasti Bu rahatsizliklar nedeniyle eser veremez oldu 1937 de gecirdigi basarisiz beyin ameliyati sonucu hayatini kaybetti EserleriRavel in muzikal komedi niteliginde iki operasi vardir ve Birincisi 18 yuzyil Ispanya sinda bir saat ureticisinin sadakatsiz esinin bir gununu anlatir ilk defa 1911 de Paris te sahnelenmistir Ikincisinin librettosunu romanci yazmistir Yaramaz bir cocugun cevresindeki hayvanlar ve mobilyalar tarafindan cezalandirilmasi anlatilir Ilk defa 1925 te Monte Carlo da sahnelenmistir Ravel Daphnis et Chloe balesini Rus opera yoneticisi Dyagilev in siparisi uzerine bestelemistir Kendisinin koreografik senfoni olarak tanimladigi eser antik Yunan yazar Longus un romani Dafnis ile Hloi ye dayanir Ma Mere l Oye Valses nobles et sentimentales ve koreografik siir La Valse piyano dueti olarak bestelenmis bale muzigi olarak uyarlanmistir Besteledigi son bale muzigi ise Bolero dur Ravel in en bilinen orkestra eseri Bolero dur Iki piyano koncertosundan ilkini savasta sag kolunu yitiren piyanist a ithafen 1930 da sadece sol el icin bestelemistir 1931 de tamamlanan ikinci piyano koncertosu ise iki el icindir Vokal eserleri arasinda en goze carpani tir Bu eser mezzo soprano ve orkestra icin yazilmistir Don Quichotte a Dulcinee ise film muzigi olarak bestelenmistir Kendisi de iyi bir piyanist olan Ravel cok sayida piyano eseri ve birkac oda muzigi eseri bestelemistir Bu secilmis eserler su listede siralanabilir Menuet antique piyano 1895 orkestrasyon 1929 Sheherazade ouverture de feerie Sehrezad periler uverturu 1897 Pavane pour une infante defunte Olu bir prenses icin Pavan piyano 1899 orkestra 1910 Jeux d eau Su oyunlari piyano 1901 Fa major Yaylicalgilar Kuarteti 1902 3 Sheherazade Sehrezad orkestra icin sarkilar 1903 Arkadasi sair Tristan Klingsor un siirlerinin muziklendirilmesi Sonatine piyano 1903 1905 Introduction et Allegro Pedalli harp flut klarinet yaylicalgilar kuarteti 1905 Miroirs Yansimalar piyano 1905 Noctuelles Gece Guveleri Oiseaux tristes Uzgun kuslar Une barque sur l ocean Okyanusta bir sandal orkestrasyon 1906 Alborada del Gracioso Soytarinin safak sarkisi orkestrasyon 1918 La vallee des cloches Canlar vadisi Histoires naturelles Dogadan masallar ses ve piyano icin sarkilar metin Jules Renard 1906 Piece en forme de Habanera bas ses ve piyano 1907 Rapsodie espagnole Ispanyol Rapsodisi orkestra 1907 L heure espagnole Ispanyol Saati opera 1907 1909 Gaspard de la nuit Gecenin Seytanlari piyano 1908 Ma Mere l Oye Anne Kaz piyano ikilisi 1908 1910 orkestra 1911 bale 1912 Daphnis et Chloe Dafnis ile Hloi bale 1909 1912 Stephane Mallarme in uc siiri ses piyano flut pikolo klarinet bas klarinet ve yaylicalgilar kuarteti 1913 Valses nobles et sentimentales Soylu ve Duygusal Valsler piyano 1911 orkestra 1912 La minor Piyano Trio 1914 Le Tombeau de Couperin Francois Couperin in Mezari piyano 1914 1917 Bolum I III IV ve V orkestrasyonu 1919 I Prelud II Fug III Forlan IV Rigodon V Menuet VI Toccata La Valse Vals Koreografik siir 1906 1914 ve 1919 1920 Keman ve Viyolonsel icin Do major Sonat 1920 1922 Chansons Madecasses Madagascar Sarkilari ses flut viyolonsel ve piyano metin Evariste Parny 1926 L enfant et les sortileges Cocuk ve Tilsimlar lirik fantazi 1920 1925 libretto 1917 Tzigane Cigan Keman ve piyano 1924 Keman ve Piyano icin Sol major Sonat 1923 1927 Fanfare 1927 10 Fransiz bestecinin birer dans katkisi yaptigi L Eventail de Jeanne adli bir cocuk balesine Ravel katkisi Bolero bale 1928 Sol El Icin Re Major Piyano Koncertosu Piyanist icin 1929 1930 Sol Major Piyano Koncertosu 1929 1931 Don Quichotte a Dulcinee Don Kisot un Dulcinea ya Serenati ses ve piyano 1932 1933 MedyaYouTube da Maurice Ravel Bolero adli eseri Orkestra sefi Andre Rieu19 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 9 9 2010 Dipnotlar Tam eserler listesi icin bknz Ingilizce Wikipedia da Maurice Ravel besteleri listesi 28 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce Epitonic websitesinde Miroirs Yansitmalar piyano eseri 20 Haziran 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 9 9 2010 Epitonic websitesinde Gaspard De La Nuit Gecenin Seytanlari piyano eseri 20 Haziran 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 9 9 2010 YouTube da Maurice Ravel Bolero adli eseri Orkestra sefi Andre Rieu 19 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 9 9 2010 Ayrica bakinizOpera bestecileri listesiDis baglantilarWikimedia Commons ta Maurice Ravel ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir IMSLP websitesi Ravel Maurice maddesi29 Eylul 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Erisim 3 11 2010 ChoralWiki websitesi Maurice Ravel maddesi29 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Erisim 3 11 2010 Fransizca Erisim 9 9 2010 Ingilizce Erisim 3 10 2010 Piano Society websitesi Maurice Ravel maddesi3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Erisim 3 10 2010 Erisim 9 9 2010