Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Roma-Sasani Savaşı (421-422), Doğu Roma İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında bir çatışmadır. Casus belli, Hristiyanların Zerdüşt tapınaklarına karşı saldırılarına bir cevap olarak Sasani kralı V. Behram'ın Hristiyanlara zulmüdür. Hristiyan Doğu Roma İmparatoru II. Theodosius savaş ilan etmiş ve bazı zafer kazanmıştır fakat iki güç, status quo ante kabülü üzerine bir barış anlaşması imzaladılar.
| Roma-Sasani Savaşı (421-422) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pers-Roma savaşları | |||||||||
 Roma - Sasani sınırı | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
| Doğu Roma İmparatorluğu | Sasani İmparatorluğu Lahmîler | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| | V. Behram | ||||||||
Arka plan
421 yılında V. Behram, öldürülmesinden kısa süre önce babası hükümdarlığı boyunca Hristiyanların Zerdüşt tapınaklarına yönelik saldırılara karşı misilleme olarak zulme başlayan I. Yezdigirt'in yerine geçti ve babasının zulmüne devam etti, bu sırada birçok kişi öldü. Öldürülenlerin arasında Yezdigirt'in siyasi danışmanı ve önce Zerdüşt sonra Hristiyan olan 'da vardı.
Zulüm gören Hristiyanlar, zulüm hakkında İmparator'a bilgi veren Konstantinopolis Piskopos tarafından memnuniyetle karşılandıkları Roma topraklarına kaçtılar. Doğu Roma İmparatoru II. Theodosius, dindar kızkardeşi Pulcheria tarafından derinden etkilenmiş ve Hristiyanlıkla daha fazla ilgilenmeye başlamıştı.
Roma-Sassani ilişkisinde zaten biraz sürtüşme vardı. Sassaniler bazı Romalı altın kazıcılarını işe almıştı, ama şimdi onları geri göndermeyi reddediyordu; dahası, Sassaniler Roma tüccarlarının mallarına el koydular.
Bu nedenlerden dolayı, Sassani elçileri, kaçakların geri dönmesini talep etmek için Roma sarayına ulaştığında, Theodosius barışı bozmayı ve onları geri vermekten ziyade savaş ilan etmeyi seçti.
Mücadele
Roma ordusunun baş komutanı tesadüfen İranlı Alan kabilesinden geliyordu. Ardaburius'un sefer için çok sayıda asker toplaması gerekiyordu. Bu nedenle Theodosius, Trakya Roma birlikleri Doğu'ya gönderilirken eyaleti Hunlardan korumak için bazı Pannonia Ostrogotların Trakya'ya yerleşmesine izin verdi.
Ardaburius, Anatolius'u orada asilere katılacağı Persarmenia'ya yollarken, kendisi Sasani topraklarına girip 'yi talan etti. Sasani ordusu generali Narses birliklerini Ardaburius'a karşı yürüttü ve Romalılar bir muharebeye girdi fakat yenilip, geri çekilmek zorunda kaldı. Narses, korumasız kalan Roma eyaleti Mezopotamya'ya saldırmayı planladı ve oraya hareket etti fakat Ardaburius düşmanın planını öngördü ve Mezopotamya'ya ulaştı.
Ardaburius takviye aldı ve Nisibis kalesini kuşatma altına aldı. Behram, ancak Romalılar tarafından dağılmış olan Lahmî Arapları (Hîre hükümdarı ) ile ittifak kurdu. Bu arada, Hunların Kralı Rua, ve Trakya'ya saldırmış ve hatta Konstantinopolis'i tehdit etmişti; Aynı zamanda, büyük bir Sasani ordusu Nisibis'e doğru ilerledi. İki cephede bir savaştan kaçınmak için, Theodosius Ardaburius'u geri çağırdı.
Theodosiopolis kuşatması
Bir Roma kilise kaynağına göre, Sasaniler Theodosiopolis'i binlerce asker ve hatta kuşatma makinaları (kaynak bunu helepolis olarak adlandırmıştır) ile 30 gün boyunca kuşattılar. Kaynağa göre, Romalılar kuşatmaya yardım etmeyi denemediler fakat Havari Tomas'ın ismini alan ve bir mancınık sahibi olan şehrin piskoposu Eunomius, Sasani ordusunun az önemli kralını öldürünce Sasaniler kuşatmayı kaldırdılar.
Anlatımın belirgin dini temasına rağmen, metin Theodosiopolis'e başarısız Sasani saldırısına tanıklık eder. Ermenistan Theodosiopolis'i ise bu durumda kuşatma 421 olarak tarihlendirilebilir ancak Narses Mezopotamya ya da Osroene Theodosiopolis'inde ise bu durumda kuşatma Romalıların Nisibis'e çekildiklerinden sonra olarak tarihlendirilebilir.
Barış antlaşması
422'de savaşı bitiren barış antlaşması magister officiorum Helio tarafından müzakere edilmiştir. Her şey savaştan önceki haline dönmüştür (status quo ante bellum). Her iki taraf, diğer tarafın Arap dönmelerini kabul etmemeyi ve topraklarında dini özgürlükleri güvence altına almayı kabul etmişlerdir.
Amida'nın piskoposu Acacius'un, kilisesinin altın ve gümüş tabakları, Perslerin zulmüne Hristiyan cömertliğin bir cevabı olarak, savaş sonrasında köle pazarında bulunan 7,000 İranlı esiri satın alarak anavatanlarına özgür gönderilmesiyle için yeterli bir meblağı elde etmek için erimesiyle ilgilidir. Hikâye doğruysa Gibbon, bunun barış sonucunu kolaylaştırdığını söyler.
Kaynakça
- Özel
- ^ Dictionary of Wars "In some minor battles in mesopotamia, Bahram's forces suffered defeat, and the king agreed to peace terms in which Christianity was tolerated throughout the Persian Empire. In turn, the Romans agreed to tolerate Zoroastrianism, the religion of Persia."
- ^ "...in 419 or 420 a series of Christian attacks on Magian fire-temples provoked the Sasanian government to a savage persecution of Christians, which in turn led to war between the two empires in 421–422.The incidents that provoked the persecution are described in Persian Christian martyr acts preserved in Syriac, and in a corresponding account in Theodoret. The initial response of the Persian king was surprisingly lenient. Hearing that bishop Abda of Hormizd-Ardashir, or one of his priests, had destroyed a temple, he sent for him, complained “in moderate language,” and ordered him to rebuild the temple...When the ascetic Narsai was arrested for destroying a temple, the king even offered to drop the matter if Narsai would simply deny that he had done the deed. Abda refused to rebuild the temple, and Narsai refused to renounce his action. For their stubbornness, both were executed. At this point the king exhausted his patience and launched a general persecution against the church." There is no crime for those who have Christ: religious violence in the Christian Roman empire, University of California Press, 2005, pg. 196 28 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Among whom a unit in which was enlisted an obscure soldier, Marcianus, Emperor in 450, who however fell ill in Lycia and did not take part to the war (Theophanes, AM 5943).
- ^ Theodoretus, V.37.6-10.
- ^ Dodgeon, p. 258, n. 50.
- ^ , fragment 1.4-7.
- ^ Chr. Arb., 16.
- ^ Edward Gibbon, The Decline and Fall of the Roman Empire, (The Modern Library, 1932), chap. XXXII., p. 1179
- ^ Gibbon, Ibid.
- Genel
- Stephen Williams, Gerard Friell, The Rome that did not fall: the survival of the East in the fifth century, Routledge, 1999, , p. 31.
- Warren T. Treadgold, A history of the Byzantine state and society, Stanford University Press, 1997, , p. 90.
- Michael Gaddis, There is no crime for those who have Christ: religious violence in the Christian Roman empire, University of California Press, 2005, , pgs. 196-197
The most complete account of the war is preserved in Socrates Scholasticus, Historia Ecclesiastica VII.18, but some passages are included by in his Historia Ecclesiastica. English translations of these sections are present in:
- Michael H. Dodgeon, Samuel N. C. Lieu, Geoffrey Greatrex, The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars, Part 2, CRC Press, 2002, , p. 38-41.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Roma Sasani Savasi 421 422 Dogu Roma Imparatorlugu ile Sasani Imparatorlugu arasinda bir catismadir Casus belli Hristiyanlarin Zerdust tapinaklarina karsi saldirilarina bir cevap olarak Sasani krali V Behram in Hristiyanlara zulmudur Hristiyan Dogu Roma Imparatoru II Theodosius savas ilan etmis ve bazi zafer kazanmistir fakat iki guc status quo ante kabulu uzerine bir baris anlasmasi imzaladilar Roma Sasani Savasi 421 422 Pers Roma savaslariRoma Sasani siniriTarih421 422BolgeRoma Sasani siniri Persarmenia Mezopotamya SebepV Behram in Hristiyanlara zulmetmesiSonucPers Imparatorlugu Hristiyanliga Roma Imparatorlugu da Zerdustluge hosgorulu yaklasmalari uzerine anlastilar Topraklarda status quo ante TaraflarDogu Roma ImparatorluguSasani Imparatorlugu LahmilerKomutanlar ve liderlerV BehramArka plan421 yilinda V Behram oldurulmesinden kisa sure once babasi hukumdarligi boyunca Hristiyanlarin Zerdust tapinaklarina yonelik saldirilara karsi misilleme olarak zulme baslayan I Yezdigirt in yerine gecti ve babasinin zulmune devam etti bu sirada bircok kisi oldu Oldurulenlerin arasinda Yezdigirt in siyasi danismani ve once Zerdust sonra Hristiyan olan da vardi Zulum goren Hristiyanlar zulum hakkinda Imparator a bilgi veren Konstantinopolis Piskopos tarafindan memnuniyetle karsilandiklari Roma topraklarina kactilar Dogu Roma Imparatoru II Theodosius dindar kizkardesi Pulcheria tarafindan derinden etkilenmis ve Hristiyanlikla daha fazla ilgilenmeye baslamisti Roma Sassani iliskisinde zaten biraz surtusme vardi Sassaniler bazi Romali altin kazicilarini ise almisti ama simdi onlari geri gondermeyi reddediyordu dahasi Sassaniler Roma tuccarlarinin mallarina el koydular Bu nedenlerden dolayi Sassani elcileri kacaklarin geri donmesini talep etmek icin Roma sarayina ulastiginda Theodosius barisi bozmayi ve onlari geri vermekten ziyade savas ilan etmeyi secti MucadeleRoma ordusunun bas komutani tesadufen Iranli Alan kabilesinden geliyordu Ardaburius un sefer icin cok sayida asker toplamasi gerekiyordu Bu nedenle Theodosius Trakya Roma birlikleri Dogu ya gonderilirken eyaleti Hunlardan korumak icin bazi Pannonia Ostrogotlarin Trakya ya yerlesmesine izin verdi Ardaburius Anatolius u orada asilere katilacagi Persarmenia ya yollarken kendisi Sasani topraklarina girip yi talan etti Sasani ordusu generali Narses birliklerini Ardaburius a karsi yuruttu ve Romalilar bir muharebeye girdi fakat yenilip geri cekilmek zorunda kaldi Narses korumasiz kalan Roma eyaleti Mezopotamya ya saldirmayi planladi ve oraya hareket etti fakat Ardaburius dusmanin planini ongordu ve Mezopotamya ya ulasti Ardaburius takviye aldi ve Nisibis kalesini kusatma altina aldi Behram ancak Romalilar tarafindan dagilmis olan Lahmi Araplari Hire hukumdari ile ittifak kurdu Bu arada Hunlarin Krali Rua ve Trakya ya saldirmis ve hatta Konstantinopolis i tehdit etmisti Ayni zamanda buyuk bir Sasani ordusu Nisibis e dogru ilerledi Iki cephede bir savastan kacinmak icin Theodosius Ardaburius u geri cagirdi Theodosiopolis kusatmasi Bir Roma kilise kaynagina gore Sasaniler Theodosiopolis i binlerce asker ve hatta kusatma makinalari kaynak bunu helepolis olarak adlandirmistir ile 30 gun boyunca kusattilar Kaynaga gore Romalilar kusatmaya yardim etmeyi denemediler fakat Havari Tomas in ismini alan ve bir mancinik sahibi olan sehrin piskoposu Eunomius Sasani ordusunun az onemli kralini oldurunce Sasaniler kusatmayi kaldirdilar Anlatimin belirgin dini temasina ragmen metin Theodosiopolis e basarisiz Sasani saldirisina taniklik eder Ermenistan Theodosiopolis i ise bu durumda kusatma 421 olarak tarihlendirilebilir ancak Narses Mezopotamya ya da Osroene Theodosiopolis inde ise bu durumda kusatma Romalilarin Nisibis e cekildiklerinden sonra olarak tarihlendirilebilir Baris antlasmasi 422 de savasi bitiren baris antlasmasi magister officiorum Helio tarafindan muzakere edilmistir Her sey savastan onceki haline donmustur status quo ante bellum Her iki taraf diger tarafin Arap donmelerini kabul etmemeyi ve topraklarinda dini ozgurlukleri guvence altina almayi kabul etmislerdir Amida nin piskoposu Acacius un kilisesinin altin ve gumus tabaklari Perslerin zulmune Hristiyan comertligin bir cevabi olarak savas sonrasinda kole pazarinda bulunan 7 000 Iranli esiri satin alarak anavatanlarina ozgur gonderilmesiyle icin yeterli bir meblagi elde etmek icin erimesiyle ilgilidir Hikaye dogruysa Gibbon bunun baris sonucunu kolaylastirdigini soyler KaynakcaOzel Dictionary of Wars In some minor battles in mesopotamia Bahram s forces suffered defeat and the king agreed to peace terms in which Christianity was tolerated throughout the Persian Empire In turn the Romans agreed to tolerate Zoroastrianism the religion of Persia in 419 or 420 a series of Christian attacks on Magian fire temples provoked the Sasanian government to a savage persecution of Christians which in turn led to war between the two empires in 421 422 The incidents that provoked the persecution are described in Persian Christian martyr acts preserved in Syriac and in a corresponding account in Theodoret The initial response of the Persian king was surprisingly lenient Hearing that bishop Abda of Hormizd Ardashir or one of his priests had destroyed a temple he sent for him complained in moderate language and ordered him to rebuild the temple When the ascetic Narsai was arrested for destroying a temple the king even offered to drop the matter if Narsai would simply deny that he had done the deed Abda refused to rebuild the temple and Narsai refused to renounce his action For their stubbornness both were executed At this point the king exhausted his patience and launched a general persecution against the church There is no crime for those who have Christ religious violence in the Christian Roman empire University of California Press 2005 pg 196 28 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Among whom a unit in which was enlisted an obscure soldier Marcianus Emperor in 450 who however fell ill in Lycia and did not take part to the war Theophanes AM 5943 Theodoretus V 37 6 10 Dodgeon p 258 n 50 fragment 1 4 7 Chr Arb 16 Edward Gibbon The Decline and Fall of the Roman Empire The Modern Library 1932 chap XXXII p 1179 Gibbon Ibid GenelStephen Williams Gerard Friell The Rome that did not fall the survival of the East in the fifth century Routledge 1999 0 415 15403 0 p 31 Warren T Treadgold A history of the Byzantine state and society Stanford University Press 1997 0 8047 2630 2 p 90 Michael Gaddis There is no crime for those who have Christ religious violence in the Christian Roman empire University of California Press 2005 0 520 24104 5 pgs 196 197 The most complete account of the war is preserved in Socrates Scholasticus Historia Ecclesiastica VII 18 but some passages are included by in his Historia Ecclesiastica English translations of these sections are present in Michael H Dodgeon Samuel N C Lieu Geoffrey Greatrex The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars Part 2 CRC Press 2002 0 203 99454 X p 38 41