Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Roncevaux Geçidi Muharebesi (Fransızca ve İngilizce'de Roncevaux, İspanyolca'da Roncesvalles, Baskça'da Orreaga olarak bilinir), 778 yılında Frank Krallığı'nın İber Yarımadası'nı istilasından sonra, Şarlman'ın ordusunun bir bölümünün dikkate değer büyüklükte bir Bask kuvveti tarafından 'nde pusuya düşürüldüğü muharebedir.
| Roncevaux Geçidi Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Şarlman'ın İber Yarımadası seferi | |||||||
 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Franklar | Basklar | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Şarlman Roland (ölü) | Bilinmiyor (Tahminen: ya da ) | ||||||
| Güçler | |||||||
| Geçitte yol alan 3.000 asker (modern tahmin) | Bilinmiyor fakat büyük | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Artçı birlikteki herkes öldürüldü | Bilinmiyor | ||||||
Bask saldırısı, Şarlman'ın Baskların başkenti olan Pamplona'nın şehir surlarını yok etmesine karşı bir misillemeydi. Saldırı, Pireneler'de, günümüzde Fransa ve İspanya arasında kalan yüksek bir geçitte gerçekleşti. Franklar Pireneler üzerinden Frankiya'ya geri çekilirken, Frank soylularının artçı birliklerindeki muhafızların ana orduyla bağlantısı kesildi. Bunun üzerine artçı birlikler son bir savunma gerçekleştirdi ve hepsi Basklar tarafından öldürüldü.
Muharebede ölenler arasında Frank komutanı Roland da vardı. Roland'ın ölümü, Şarlman'ın sarayında önde gelen savaşçılar olan paladinlerle birlikte efsanevî bir hâle geldi. Roland, şövalyeler için temel alınan örnek bir kişilik hâline geldi ve aynı zamanda Orta Çağ'daki şövalyelik kurallarını kayda değer ölçüde etkiledi. Bu muharebe hakkında birçok yazılı eser bulunmaktadır ve bazıları olayları değiştirmiş ve abartmıştır. Muharebe, Fransız edebiyatının en eski eserlerinden biri olan 11. yüzyıla ait Roland Destanı ve İtalyan edebiyatının en ünlü eserlerinden biri olan Orlando Furioso'da anlatılmaktadır. Muharebenin modern uyarlamaları arasında kitaplar, oyunlar, kurgusal eserler ve Pireneler'deki anıtlar bulunmaktadır.
Arka plan
Karolenjlerin yükselişi ve Kısa Pepin'in Akitanya'ya yönelik savaşıyla, liderliğindeki Akitanya Dükalığı mağlup edildi ve Franklar dükalığın iç bölgelerine ilerledi. Akitanya ordusunun önemli destekçilerinden biri olan 'ndan Basklar (Vascones, Wascones), 766 ve 769'da Pepin'e boyun eğdiler ancak Garonne Nehri'nin güneyindeki bölge büyük ölçüde dokunulmamış ve özerk kalmıştı. Ancak, 778 yılına gelindiğinde Şarlman, Akitanya'nın günümüzde Gaskonya bölgesini kapsayacak şekilde Frankların kontrolü altına alınması politikasını ilerletti. Bunu sağlamak için güvenilir Franklar, Burgonyalılar ve Kilise görevlilerini önemli bölgesel görevlere atayarak , Bordeaux ve Toulouse gibi kontluklar kurdu.[]
Barselona ve Girona'nın Abbasî destekçisi valisi , Paderborn'da bulunan Frankların Efendisi Şarlman'a bir heyet gönderdi ve askerî yardım karşılığında boyun eğmeyi teklif etti. Bu heyet aynı zamanda ve 'un da itaat edeceğini iletti. Kendi beyleri İber Yarımadası'nda I. Abdurrahman tarafından köşeye sıkıştırılmıştı. Bu üç hükümdar aynı zamanda Bağdat halifesi Muhammed el-Mehdî tarafından Abdurrahman'a karşı bir işgâl kuvveti hazırlandığını da iletti.
Hristiyan dünyasını genişletmek ve kendi gücünü artırmak için bunu bir fırsat olarak gören Şarlman, İspanya'ya gitmeyi kabul etti. El-Arabi, Şarlman'a başkenti Zaragoza olan bölgesini kolayca teslim etmeyi vadederek Endülüs'ü istila etmeye teşvik etti. Bu ittifak Paderborn'da mühürlendikten sonra Şarlman, "toplayabildiği bütün kuvvetlere liderlik ederek" Pireneler'in üzerinden 778 yılında İspanya'ya doğru ilerledi. Şarlman, Neustrialı ordusuyla Vaskonya üzerinden Batı Pireneler'e geçerken, Avusturasyalılar, Lombardlar ve Burgonyalılar Katalonya üzerinden Doğu Pireneler'i geçtiler. Şarlman'nin birlikleri, Barselona ve Girona'da Süleyman el-Arabî tarafından memnuniyetle karşılandı. Zaragoza'ya doğru ilerlerken Şarlman'nin birliklerine al-Arabi'nin liderliğindeki birlikler de katıldı ve şehri kuşattılar.[]
Kurtubalı Abdurrahman, en güvendiği komutanı Talebe bin Ubeyd'i, muhtemelen isyancı şehrin kontrolünü ele geçirmesi ve Frank işgaline engel olması için gönderdi. Hüseyin ve Ubeyd defalarca çarpıştı; sonunda Hüseyin, Ubeyd'i yenip tutsak etmeyi başardı. Özerk konumunda güçlenen Hüseyin, yeni ayrıcalıklı konumunu Frank hükümdarına bırakma konusunda isteksiz davranarak Şarlman'a asla bağlılık sözü vermediğini iddia edip şehri Şarlman'a teslim etmeyi reddetti. Hüseyin, Şarlman'ı tutsak komutan Ubeyd ve çok miktarda altın haraç vererek yatıştırmaya çalıştı ancak Şarlman bundan tatmin olmayıp Süleyman el-Arabî'yi zincire vurdu. Bu sırada Bağdat halifeliğinin gönderdiği kuvvetler Barselona yakınlarında durduruldu. Zaragoza kuşatması, başlangıçta Franklar üstünlüğe sahip olmalarına rağmen bir aydan fazla sürdü. Sonunda Şarlman ve Hüseyin arasında bir anlaşma gerçekleşti. Hüseyin altın ödeyecek ve birkaç mahkûmun serbest bırakılmasını sağlayacaktı. Franklar da bunun karşılığında kuşatmayı kaldıracaklardı.[]
Muharebe
Şarlman, İber Yarımadası'ndan ayrılmadan önce Bask topraklarındaki (Vaskonya) kontrolünü güvence altına almaya karar verdi. Önce bölgedeki yerlilerinin (Bask kabileleri) olası muhalefetini, birçoğunun Müslümanlar ile müttefik olduğuna inanarak ortadan kaldırdı. Muhtemelen gelecekteki çarpışmalar için kullanılabileceğinden korkarak Bask başkenti Pamplona'nın surlarının yıkılması emrini verdi. Bazı birincil kaynaklar, Şarlman'ın şehri tamamen yok ettiğini ve bölgedeki birçok kasabanın da yerle bir edildiğini öne sürmektedir. Bölgenin her yerine garnizonlar ve ileri askeri karakollar yerleştirildi. İşgalleri sırasında Frankların Basklara karşı sert davrandığına dair kayıtlar vardır.
Şarlman, bölgeyi emniyete aldıktan sonra Fransa'ya dönmek için kuvvetlerini Pireneler'deki dağ geçidine doğru götürdü. 'nın askerî valisi Roland ve Eggihard gibi önemli (lordlarının) çoğu muhtemelen ordunun arka kısmını ve yük kervanını korumak için artçı birliklere yerleştirildi. Öfkeli Basklar, şehirlerinin yıkılmasına misilleme olarak savaşçılarını Şarlman ve ordusunun peşine yolladı. Baskların bölge hakkındaki bilgisi, yol üzerinde Frankları geçmelerine yardımcı oldu. Şarlman'ın bundan haberi yoktu.
15 Ağustos akşamı, Şarlman'ın arka birlikleri, dağ geçidini geçerken aniden Basklar tarafından saldırıya uğradı. Franklar bu sürpriz saldırıya hazırlıksız yakalandılar ve Frank ordusu pusudan kaçmaya çalışırken kafa karışıklığı ve kargaşa içine düştü. Basklar, Frank arka birlikleri ve yük kervanını kaçan ordunun geri kalanından ayırmayı ve yalnız bırakmayı başardılar. Basklar'ın askeri donanımı Franklar'ınki kadar iyi olmasa da, yüksekten aşağıya doğru saldırmaları ve arazi bilgileri Basklar'a çarpışmada avantaj sağladı. Şarlman, ordusunu yeniden toparlayıp bölgeden kurtarmaya çalışırken, Roland ve yanındakiler, Basklar onları tamamen katletmeden önce hatrı sayılır bir süre boyunca savunmada kaldılar. Son adama kadar öldürülmelerine rağmen arka birlikler Şarlman ve ordusunun güvenli bir bölgeye gidebilmesini sağlamayı başardılar. Basklar daha sonra Franklar'ın geride bıraktığı yük kervanını yağmaladılar ve karanlıktan yararlanarak kaçtılar. Ertesi sabah da Frankların takip edip onları bulabileceği hiçbir iz bırakmadılar.'nin revize edilmiş versiyonunda muharebeden şöyle bahsedilir:
Geri dönmeye karar veren Şarlman, zirvelerinde Vaskonlar'ın pusu kurduğu Pireneler'e girdi. Arka birliklere saldırarak kafa karışıklığına neden oldular ve bu tüm orduya yayıldı. Ve Franklar hem silahlanma hem de cesaret açısından Vaskonlar'dan üstün olsalar da, arazinin engebeliliği ve savaş tarzındaki farklılık onları genel olarak daha zayıf hâle düşürdü. Bu savaşta Kral'ın kuvvetlerine komutanlık yapan paladinlerin çoğu öldürüldü. Yük kervanı yağmalandı ve araziye dair bilgileri sayesinde düşman aniden ortadan kayboldu. Kral'ın kalbinde, Hispania'da gerçekleştirilen başarılar, meydana gelen bu elim olayın anısıyla gölgelendi.
Sonrası
Şarlman'ın biyografisini yazan , artçı birliğin "son adama kadar katledildiğini" belirtmiştir.'de öldürülenler arasında Eggihard, Roland ve Anselmus gibi önemli adı geçer.
Çarpışma küçük bir başarısızlık olsa da, Şarlman hazinesinin dikkate değer miktarını ve iyi adamlarını kaybetti. Bu, Şarlman'ın genel olarak başarılı olduğu askerî seferlerinde aldığı tek kayda değer yenilgiydi. Şarlman, bir daha asla İspanya'da savaşmak için orduya liderlik etmedi ve İber Yarımadası'na yapılacak gelecekteki seferlerin yönetimini komutanlarına bıraktı. Franklar, Zaragoza'yı ele geçirmeyi başaramadılar ve Vaskonlar'a karşı önemli bir mağlubiyete uğradılar. Ancak Şarlman, Hristiyan imparatorluğu ile güneydeki Müslüman bölgeleri arasında bir tampon bölge olması adına 'yı kurmak için İspanya'ya geri döndü. On yıl sonra Franklar nihayet Barselona'yı ele geçirdi. Ayrıca daha sonra ilk kralı Dindar Louis'nin oğlu olan Akitanya Krallığı'nı kurdu. Pireneler'deki topraklar Karolenj yetkililer tarafından denetlendi ve kolonileşmeye gelen Franklar ile Şarlman'la müttefik olan İspanyol Kilisesi arasında bölüşüldü. Yukarı Pireneler boyunca bir Hristiyanlaştırma politikası uygulamaya konuldu. Basklar, 790 yılında bölgeye atanana ve William tarafından Lupo'nun oğlu ve Bask lideri yakalanıp sürgüne gönderilene kadar Karolenj yönetimine karşı isyanlarını sürdürdüler.
Ancak Zaragoza, 11. yüzyıla kadar Müslüman bir şehir, Yukarı Sınır başkenti ve daha sonra da bağımsız bir emirlik olarak varlığını sürdürdü. Pamplona da 798-801'deki bir isyana kadar Müslümanların hâkimiyetindeydi. Vaskonlar, Karolenj yönetimine karşı yeni bir direnişin doğuşunun ardından 824'te krallığını birleştirdi ve sonunda bağımsız 'nı kurdu. Aynı yıl, Bask ordusu aynı dağ geçidinde başka bir Karolenj ordusunu yendi. İkinci ilkiyle neredeyse aynıydı; Basklar tekrar araziden yararlandılar ancak bu sefer çok daha büyük bir Frank ordusuna karşı savaştılar. Şarlman'ın ordusunun kaçmayı başardığı ilk muharebenin aksine, liderliğindeki Karolenjler tuzağa düştüler, bozguna uğradılar ve Şarlman'a kıyasla kont daha fazla sayıda adam kaybetti. Frank vasalları Aeblus ve , Íñigo Arista liderliğindeki Pamplona ve 'nin ortak kuvvetleri tarafından ele geçirildi ve her iki bölgenin bağımsızlığı da güçlendi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Butt, John J. Daily Life in the Age of Charlemagne. Greenwood (November 30, 2002). pp. 40–51.
- ^ Hunt, Janin. Mercenaries in Medieval and Renaissance Europe. McFarland (2013). p. 32.
- ^ a b c Hamm, Jean Shepherd. Term Paper Resource Guide to Medieval History. Greenwood (November 25, 2009). pp. 88–90.
- ^ a b Lewis (2008) s. 244
- ^ Lewis (2008) s. 245
- ^ Lewis (2008) s. 246
- ^ Lewis (2008) s. 253
- ^ a b c d . . 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c Lewis (2008) p. 249
- ^ Vicente, Rodriguez. "Orreaga; Roncevaux". Encyclopædia Britannica. 23 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Aralık 2015.
- ^ a b c Cline, Austin. . Skepticism in History. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c Narbaitz, Pierre. Orria, o la batall de Roncesvalles. 778. Elkar (1979). pp. 105–114.
- ^ a b c Baker, Patrick (23 Ocak 2014). . Karwasaray Publishers. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2015.
- ^ , Notker the Stammerer. Two Lives Of Charlemagne. Digireads.com (January 1, 2010). General Introduction 22 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Kearney, Milo. Further Studies in Rio Grande Valley History. (2006). ASIN B000NLBN3Y.
- ^ "William of Aquitaine, St." 5 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Encyclopedia.com. Retrieved on 2014-01-17.
- ^ (1965). The Development of Southern French and Catalan Society, 718–1050. Austin: University of Texas Press. ss. 38-50. ISBN . 7 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mart 2013.
- ^ . aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (Baskça). 21 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023.
Konuyla ilgili yayınlar
- (1965). The Development of Southern French and Catalan Society, 718–1050. Austin: University of Texas Press. ISBN .
- Lewis, David L. (2008). God's Crucible: Islam and the Making of Europe, 570 to 1215 (1. bas.). New York: W.W. Norton. ISBN .
- Xabier Irujo. 2021. Charlemange's Defeat in the Pyrenees: The Battle of Rencesvals. Amsterdam University Press
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Roncevaux Geçidi Muharebesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Earliest manuscript of the Chanson de Roland 14 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., readable online images of the complete original, Bodleian Library MS. Digby 23 (Pt 2), La Chanson de Roland, Anglo-Norman, 12th century, ?2nd quarter.
- The Song of Roland, trans. John O'Hagan 11 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "Battle of Roncesvalles" by Thomas Bulfinch (1796–1867), from Legends of Şarlman 8 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İspanyolca)
- Roncesvalles carolingio y jacobeo 17 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İspanyolca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Roncevaux Gecidi Muharebesi Fransizca ve Ingilizce de Roncevaux Ispanyolca da Roncesvalles Baskca da Orreaga olarak bilinir 778 yilinda Frank Kralligi nin Iber Yarimadasi ni istilasindan sonra Sarlman in ordusunun bir bolumunun dikkate deger buyuklukte bir Bask kuvveti tarafindan nde pusuya dusuruldugu muharebedir Roncevaux Gecidi MuharebesiSarlman in Iber Yarimadasi seferiTarih15 Agustos 778BolgePireneler de bulunanSonucBask zaferiTaraflarFranklarBasklarKomutanlar ve liderlerSarlman Roland olu Bilinmiyor Tahminen ya da GuclerGecitte yol alan 3 000 asker modern tahmin Bilinmiyor fakat buyukKayiplarArtci birlikteki herkes oldurulduBilinmiyor Bask saldirisi Sarlman in Basklarin baskenti olan Pamplona nin sehir surlarini yok etmesine karsi bir misillemeydi Saldiri Pireneler de gunumuzde Fransa ve Ispanya arasinda kalan yuksek bir gecitte gerceklesti Franklar Pireneler uzerinden Frankiya ya geri cekilirken Frank soylularinin artci birliklerindeki muhafizlarin ana orduyla baglantisi kesildi Bunun uzerine artci birlikler son bir savunma gerceklestirdi ve hepsi Basklar tarafindan olduruldu Muharebede olenler arasinda Frank komutani Roland da vardi Roland in olumu Sarlman in sarayinda onde gelen savascilar olan paladinlerle birlikte efsanevi bir hale geldi Roland sovalyeler icin temel alinan ornek bir kisilik haline geldi ve ayni zamanda Orta Cag daki sovalyelik kurallarini kayda deger olcude etkiledi Bu muharebe hakkinda bircok yazili eser bulunmaktadir ve bazilari olaylari degistirmis ve abartmistir Muharebe Fransiz edebiyatinin en eski eserlerinden biri olan 11 yuzyila ait Roland Destani ve Italyan edebiyatinin en unlu eserlerinden biri olan Orlando Furioso da anlatilmaktadir Muharebenin modern uyarlamalari arasinda kitaplar oyunlar kurgusal eserler ve Pireneler deki anitlar bulunmaktadir Arka planKarolenjlerin yukselisi ve Kisa Pepin in Akitanya ya yonelik savasiyla liderligindeki Akitanya Dukaligi maglup edildi ve Franklar dukaligin ic bolgelerine ilerledi Akitanya ordusunun onemli destekcilerinden biri olan ndan Basklar Vascones Wascones 766 ve 769 da Pepin e boyun egdiler ancak Garonne Nehri nin guneyindeki bolge buyuk olcude dokunulmamis ve ozerk kalmisti Ancak 778 yilina gelindiginde Sarlman Akitanya nin gunumuzde Gaskonya bolgesini kapsayacak sekilde Franklarin kontrolu altina alinmasi politikasini ilerletti Bunu saglamak icin guvenilir Franklar Burgonyalilar ve Kilise gorevlilerini onemli bolgesel gorevlere atayarak Bordeaux ve Toulouse gibi kontluklar kurdu kaynak belirtilmeli Barselona ve Girona nin Abbasi destekcisi valisi Paderborn da bulunan Franklarin Efendisi Sarlman a bir heyet gonderdi ve askeri yardim karsiliginda boyun egmeyi teklif etti Bu heyet ayni zamanda ve un da itaat edecegini iletti Kendi beyleri Iber Yarimadasi nda I Abdurrahman tarafindan koseye sikistirilmisti Bu uc hukumdar ayni zamanda Bagdat halifesi Muhammed el Mehdi tarafindan Abdurrahman a karsi bir isgal kuvveti hazirlandigini da iletti Hristiyan dunyasini genisletmek ve kendi gucunu artirmak icin bunu bir firsat olarak goren Sarlman Ispanya ya gitmeyi kabul etti El Arabi Sarlman a baskenti Zaragoza olan bolgesini kolayca teslim etmeyi vadederek Endulus u istila etmeye tesvik etti Bu ittifak Paderborn da muhurlendikten sonra Sarlman toplayabildigi butun kuvvetlere liderlik ederek Pireneler in uzerinden 778 yilinda Ispanya ya dogru ilerledi Sarlman Neustriali ordusuyla Vaskonya uzerinden Bati Pireneler e gecerken Avusturasyalilar Lombardlar ve Burgonyalilar Katalonya uzerinden Dogu Pireneler i gectiler Sarlman nin birlikleri Barselona ve Girona da Suleyman el Arabi tarafindan memnuniyetle karsilandi Zaragoza ya dogru ilerlerken Sarlman nin birliklerine al Arabi nin liderligindeki birlikler de katildi ve sehri kusattilar kaynak belirtilmeli Kurtubali Abdurrahman en guvendigi komutani Talebe bin Ubeyd i muhtemelen isyanci sehrin kontrolunu ele gecirmesi ve Frank isgaline engel olmasi icin gonderdi Huseyin ve Ubeyd defalarca carpisti sonunda Huseyin Ubeyd i yenip tutsak etmeyi basardi Ozerk konumunda guclenen Huseyin yeni ayricalikli konumunu Frank hukumdarina birakma konusunda isteksiz davranarak Sarlman a asla baglilik sozu vermedigini iddia edip sehri Sarlman a teslim etmeyi reddetti Huseyin Sarlman i tutsak komutan Ubeyd ve cok miktarda altin harac vererek yatistirmaya calisti ancak Sarlman bundan tatmin olmayip Suleyman el Arabi yi zincire vurdu Bu sirada Bagdat halifeliginin gonderdigi kuvvetler Barselona yakinlarinda durduruldu Zaragoza kusatmasi baslangicta Franklar ustunluge sahip olmalarina ragmen bir aydan fazla surdu Sonunda Sarlman ve Huseyin arasinda bir anlasma gerceklesti Huseyin altin odeyecek ve birkac mahkumun serbest birakilmasini saglayacakti Franklar da bunun karsiliginda kusatmayi kaldiracaklardi kaynak belirtilmeli MuharebeSarlman Iber Yarimadasi ndan ayrilmadan once Bask topraklarindaki Vaskonya kontrolunu guvence altina almaya karar verdi Once bolgedeki yerlilerinin Bask kabileleri olasi muhalefetini bircogunun Muslumanlar ile muttefik olduguna inanarak ortadan kaldirdi Muhtemelen gelecekteki carpismalar icin kullanilabileceginden korkarak Bask baskenti Pamplona nin surlarinin yikilmasi emrini verdi Bazi birincil kaynaklar Sarlman in sehri tamamen yok ettigini ve bolgedeki bircok kasabanin da yerle bir edildigini one surmektedir Bolgenin her yerine garnizonlar ve ileri askeri karakollar yerlestirildi Isgalleri sirasinda Franklarin Basklara karsi sert davrandigina dair kayitlar vardir Sarlman bolgeyi emniyete aldiktan sonra Fransa ya donmek icin kuvvetlerini Pireneler deki dag gecidine dogru goturdu nin askeri valisi Roland ve Eggihard gibi onemli lordlarinin cogu muhtemelen ordunun arka kismini ve yuk kervanini korumak icin artci birliklere yerlestirildi Ofkeli Basklar sehirlerinin yikilmasina misilleme olarak savascilarini Sarlman ve ordusunun pesine yolladi Basklarin bolge hakkindaki bilgisi yol uzerinde Franklari gecmelerine yardimci oldu Sarlman in bundan haberi yoktu 15 Agustos aksami Sarlman in arka birlikleri dag gecidini gecerken aniden Basklar tarafindan saldiriya ugradi Franklar bu surpriz saldiriya hazirliksiz yakalandilar ve Frank ordusu pusudan kacmaya calisirken kafa karisikligi ve kargasa icine dustu Basklar Frank arka birlikleri ve yuk kervanini kacan ordunun geri kalanindan ayirmayi ve yalniz birakmayi basardilar Basklar in askeri donanimi Franklar inki kadar iyi olmasa da yuksekten asagiya dogru saldirmalari ve arazi bilgileri Basklar a carpismada avantaj sagladi Sarlman ordusunu yeniden toparlayip bolgeden kurtarmaya calisirken Roland ve yanindakiler Basklar onlari tamamen katletmeden once hatri sayilir bir sure boyunca savunmada kaldilar Son adama kadar oldurulmelerine ragmen arka birlikler Sarlman ve ordusunun guvenli bir bolgeye gidebilmesini saglamayi basardilar Basklar daha sonra Franklar in geride biraktigi yuk kervanini yagmaladilar ve karanliktan yararlanarak kactilar Ertesi sabah da Franklarin takip edip onlari bulabilecegi hicbir iz birakmadilar nin revize edilmis versiyonunda muharebeden soyle bahsedilir Geri donmeye karar veren Sarlman zirvelerinde Vaskonlar in pusu kurdugu Pireneler e girdi Arka birliklere saldirarak kafa karisikligina neden oldular ve bu tum orduya yayildi Ve Franklar hem silahlanma hem de cesaret acisindan Vaskonlar dan ustun olsalar da arazinin engebeliligi ve savas tarzindaki farklilik onlari genel olarak daha zayif hale dusurdu Bu savasta Kral in kuvvetlerine komutanlik yapan paladinlerin cogu olduruldu Yuk kervani yagmalandi ve araziye dair bilgileri sayesinde dusman aniden ortadan kayboldu Kral in kalbinde Hispania da gerceklestirilen basarilar meydana gelen bu elim olayin anisiyla golgelendi SonrasiSarlman in biyografisini yazan artci birligin son adama kadar katledildigini belirtmistir de oldurulenler arasinda Eggihard Roland ve Anselmus gibi onemli adi gecer Carpisma kucuk bir basarisizlik olsa da Sarlman hazinesinin dikkate deger miktarini ve iyi adamlarini kaybetti Bu Sarlman in genel olarak basarili oldugu askeri seferlerinde aldigi tek kayda deger yenilgiydi Sarlman bir daha asla Ispanya da savasmak icin orduya liderlik etmedi ve Iber Yarimadasi na yapilacak gelecekteki seferlerin yonetimini komutanlarina birakti Franklar Zaragoza yi ele gecirmeyi basaramadilar ve Vaskonlar a karsi onemli bir maglubiyete ugradilar Ancak Sarlman Hristiyan imparatorlugu ile guneydeki Musluman bolgeleri arasinda bir tampon bolge olmasi adina yi kurmak icin Ispanya ya geri dondu On yil sonra Franklar nihayet Barselona yi ele gecirdi Ayrica daha sonra ilk krali Dindar Louis nin oglu olan Akitanya Kralligi ni kurdu Pireneler deki topraklar Karolenj yetkililer tarafindan denetlendi ve kolonilesmeye gelen Franklar ile Sarlman la muttefik olan Ispanyol Kilisesi arasinda bolusuldu Yukari Pireneler boyunca bir Hristiyanlastirma politikasi uygulamaya konuldu Basklar 790 yilinda bolgeye atanana ve William tarafindan Lupo nun oglu ve Bask lideri yakalanip surgune gonderilene kadar Karolenj yonetimine karsi isyanlarini surdurduler Ancak Zaragoza 11 yuzyila kadar Musluman bir sehir Yukari Sinir baskenti ve daha sonra da bagimsiz bir emirlik olarak varligini surdurdu Pamplona da 798 801 deki bir isyana kadar Muslumanlarin hakimiyetindeydi Vaskonlar Karolenj yonetimine karsi yeni bir direnisin dogusunun ardindan 824 te kralligini birlestirdi ve sonunda bagimsiz ni kurdu Ayni yil Bask ordusu ayni dag gecidinde baska bir Karolenj ordusunu yendi Ikinci ilkiyle neredeyse ayniydi Basklar tekrar araziden yararlandilar ancak bu sefer cok daha buyuk bir Frank ordusuna karsi savastilar Sarlman in ordusunun kacmayi basardigi ilk muharebenin aksine liderligindeki Karolenjler tuzaga dustuler bozguna ugradilar ve Sarlman a kiyasla kont daha fazla sayida adam kaybetti Frank vasallari Aeblus ve Inigo Arista liderligindeki Pamplona ve nin ortak kuvvetleri tarafindan ele gecirildi ve her iki bolgenin bagimsizligi da guclendi Ayrica bakinizNavarra KralligiKaynakca a b Butt John J Daily Life in the Age of Charlemagne Greenwood November 30 2002 pp 40 51 978 0 313 31668 5 Hunt Janin Mercenaries in Medieval and Renaissance Europe McFarland 2013 p 32 978 0 7864 7274 1 a b c Hamm Jean Shepherd Term Paper Resource Guide to Medieval History Greenwood November 25 2009 pp 88 90 978 0 313 35967 5 a b Lewis 2008 s 244 Lewis 2008 s 245 Lewis 2008 s 246 Lewis 2008 s 253 a b c d 22 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c Lewis 2008 p 249 Vicente Rodriguez Orreaga Roncevaux Encyclopaedia Britannica 23 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Aralik 2015 a b c Cline Austin Skepticism in History 15 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c Narbaitz Pierre Orria o la batall de Roncesvalles 778 Elkar 1979 pp 105 114 84 400 4926 9 a b c Baker Patrick 23 Ocak 2014 Karwasaray Publishers 5 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Kasim 2015 Notker the Stammerer Two Lives Of Charlemagne Digireads com January 1 2010 General Introduction 22 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde 978 1 4209 3811 1 Kearney Milo Further Studies in Rio Grande Valley History 2006 ASIN B000NLBN3Y William of Aquitaine St 5 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopedia com Retrieved on 2014 01 17 1965 The Development of Southern French and Catalan Society 718 1050 Austin University of Texas Press ss 38 50 ISBN 978 0 292 72941 4 7 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mart 2013 aunamendi eusko ikaskuntza eus Baskca 21 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2023 Konuyla ilgili yayinlar 1965 The Development of Southern French and Catalan Society 718 1050 Austin University of Texas Press ISBN 978 0 292 72941 4 Lewis David L 2008 God s Crucible Islam and the Making of Europe 570 to 1215 1 bas New York W W Norton ISBN 978 0 393 06472 8 Xabier Irujo 2021 Charlemange s Defeat in the Pyrenees The Battle of Rencesvals Amsterdam University PressDis baglantilarWikimedia Commons ta Roncevaux Gecidi Muharebesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Earliest manuscript of the Chanson de Roland 14 Subat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde readable online images of the complete original Bodleian Library MS Digby 23 Pt 2 La Chanson de Roland Anglo Norman 12th century 2nd quarter The Song of Roland trans John O Hagan 11 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Battle of Roncesvalles by Thomas Bulfinch 1796 1867 from Legends of Sarlman 8 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ispanyolca Roncesvalles carolingio y jacobeo 17 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ispanyolca