Rumeyler (Ukraynaca Румеї), Ukrayna'da 'nde (Preazovya) yaşayan Yunan kökenli Rum Ortodoks Hristiyan halk. Ukrayna hükûmeti hem Rumeylerin hem de Urumların azınlık haklarını tanımış ve güvence altına almıştır.
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
---|---|
Ukrayna | 77,5 bin (Türk dilli Urumlar dahil) |
Diller | |
Din | |
Yunan (Romeika) dilli Rumeyler ile Türk dilli Urumlar birbirine karıştırılmakta ve her ikisi birlikte Greko-Tatarlar (ya da Azakönü Grekleri) adıyla da anılmaktadırlar. Bugün Greko-Tatarların nüfusu yaklaşık olarak 120 ile 130 bin civarında olup, bunların % 60-65'i Urum, geriye kalanları ise Rumey'dir. Kırımda yaşarlarken eskiden Rumeylere Tat, Urumlara ise Bazaryane adı da verilmiştir. Urumlar arasında Tat balası, Urum belası («Rum çocuğu, Urum belâsıdır») atasözü kullanılır.
Rumey giysileri
Rumey ve Urumların kıyafetleri de tıpkı genetik yapıları gibi karışıktır. Komşu oldukları kültürlerden pek çok unsuru üzerlerinde taşımaktadırlar. Bu kültürleri Antik Bizans’dan, Osmanlı, Kıpçak ve Slav kültürleri ile Kırım halkları olarak sayabiliriz.
Erkek giysileri: hem erkek hem de kadınlarda gömlek (pkamsu, tsukams) kullanılır ve bunlar eskiden desenli ve işlemeliydi. Pantolon (çahçir) ve kürk şalvarlar (galife) kullanılır. Pantolon üstüne takılan kemerler (tuga, zunar) dar olur. Kalpakları/şapkaları (kapas) kuzu derisinden silindir biçimli olur. Ayakkabı (papuça, pudupanda) çeşitlidir. Çizmeyi (sangkiye, şangiya) kendileri yapmaz satın alırlardı.
Kadın giysileri: kadın elbiseleri/entarileri (anter, enter) olarak en belirgini şalvar (şalvar) adı verilen alt giyimidir. Tunik şeklinde olanları apanu forimu adını taşır. Fistanın altına kamsupukalis denen gömlek giyilir. Fistan üzerine bişçir, bişgir, bişkir denen önlük/peşkir takılır. Başörtüsü (çabar, çambar, çember) havlu biçiminde olursa havlu adını alır.
Kaynakça
- ^ . 24 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2013.
- ^ Altınkaynak, Erdoğan. Mazlum Türk halklarından Urumlar 27 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Altınkaynak, Erdoğan (2004). Ukrayna'daki Hristiyan Türkler "Urumlar" 23 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Karadeniz Araştırmaları, S. 1, Bahar/2004, KaraM, 37-54.
- ^ Kasapoğlu Çengel, Hülya (2004). Ukrayna'daki Urum Türkleri ve Folkloru 27 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Milli Folklor, 2004, Yıl. 16, S. 16, s. 59
- ^ a b c Altınkaynak, Erdoğan (2007). Urum giysileri 12 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Bal-Tam Türklük Bilgisi 7, Prizren, 242 - 254 (2007)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rumeyler Ukraynaca Rumeyi Ukrayna da nde Preazovya yasayan Yunan kokenli Rum Ortodoks Hristiyan halk Ukrayna hukumeti hem Rumeylerin hem de Urumlarin azinlik haklarini tanimis ve guvence altina almistir RumeylerOnemli nufusa sahip bolgelerUkrayna77 5 bin Turk dilli Urumlar dahil DillerRumeyceDinRum Ortodoks Kilisesi Yunan Romeika dilli Rumeyler ile Turk dilli Urumlar birbirine karistirilmakta ve her ikisi birlikte Greko Tatarlar ya da Azakonu Grekleri adiyla da anilmaktadirlar Bugun Greko Tatarlarin nufusu yaklasik olarak 120 ile 130 bin civarinda olup bunlarin 60 65 i Urum geriye kalanlari ise Rumey dir Kirimda yasarlarken eskiden Rumeylere Tat Urumlara ise Bazaryane adi da verilmistir Urumlar arasinda Tat balasi Urum belasi Rum cocugu Urum belasidir atasozu kullanilir Rumey giysileriRumey ve Urumlarin kiyafetleri de tipki genetik yapilari gibi karisiktir Komsu olduklari kulturlerden pek cok unsuru uzerlerinde tasimaktadirlar Bu kulturleri Antik Bizans dan Osmanli Kipcak ve Slav kulturleri ile Kirim halklari olarak sayabiliriz Erkek giysileri hem erkek hem de kadinlarda gomlek pkamsu tsukams kullanilir ve bunlar eskiden desenli ve islemeliydi Pantolon cahcir ve kurk salvarlar galife kullanilir Pantolon ustune takilan kemerler tuga zunar dar olur Kalpaklari sapkalari kapas kuzu derisinden silindir bicimli olur Ayakkabi papuca pudupanda cesitlidir Cizmeyi sangkiye sangiya kendileri yapmaz satin alirlardi Kadin giysileri kadin elbiseleri entarileri anter enter olarak en belirgini salvar salvar adi verilen alt giyimidir Tunik seklinde olanlari apanu forimu adini tasir Fistanin altina kamsupukalis denen gomlek giyilir Fistan uzerine biscir bisgir biskir denen onluk peskir takilir Basortusu cabar cambar cember havlu biciminde olursa havlu adini alir Kaynakca 24 Kasim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mart 2013 Altinkaynak Erdogan Mazlum Turk halklarindan Urumlar 27 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Altinkaynak Erdogan 2004 Ukrayna daki Hristiyan Turkler Urumlar 23 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Karadeniz Arastirmalari S 1 Bahar 2004 KaraM 37 54 Kasapoglu Cengel Hulya 2004 Ukrayna daki Urum Turkleri ve Folkloru 27 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Milli Folklor 2004 Yil 16 S 16 s 59 a b c Altinkaynak Erdogan 2007 Urum giysileri 12 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bal Tam Turkluk Bilgisi 7 Prizren 242 254 2007